De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 16

[p. 126]

Vlaamsche brieven
door Peter Benoit.
tweede vervolg.

Mijn vriend ‘François Loquet’, dien ik van dan af kennen leerde, bracht ook het zijne bij om, op het gebied van Letter- en Dichtkunst, dit te verrichten wat zijn medebeschaver Pieter Carlier op toonkundig gebied uitvoerde.

Na zijne ‘Humaniteiten’ te St-Nikolaas vooreerst, en verder in het alsdan befaamde ‘Collegie’ te Kortrijk gedaan te hebben, besloot ‘Loquet’ zijn geboortedorp, (alwaar hij korts daarna gemeente-secretaris werd) niet te verlaten. Met het dichterlijke vuur bezield, schreef hij menig stukje, dat van fijn gevoel en ‘Vlaamsche Humor’ getuigde. Hij legde zich steeds op de letterkunde toe, en kwam van lieverlede in betrekking met eenige der bijzondere dichters en schrijvers van het Vlaamsche land. Latertijds verschafte hem zijne aanstelling als algemeen voorzitter der ‘Belgische Sekretarisbonden’ de gelegenheid zijne betrekkingen door het heele land uit te breiden. Zijne deftigheid, zijne wilskracht en innemende goede inborst veroverden hem eene welverdiende ‘volksbekendheid’ welke, dank aan zijnen minzamen en hartelijken omgang, nog dagelijks toeneemt.

In 't jaar 1878 vermeldden de Antwerpsche dagbladen, dat de gemeente-secretaris dier stad, de Heer ‘Jozef de Craen’, zijn jubileum van 50 jaren ‘secretaris-zijn’ vieren zou; alsook dat de Heer Burgemeester ‘Leopold de Wael’, het op zich genomen had een prachtig feest, gevolgd door een banket, waarop alle de leden van den gemeenteraad zouden tegenwoordig zijn, den jubilaris aan te bieden.

In zijne hoedanigheid van Algemeenen Voorzitter der

[p. 127]

‘Secretaris-bonden’. stuurde ‘François Loquet’, den avond van het feest op 1 Mei van gezegd jaar, het volgende dichterlijke ‘Telegram’ aan den Heer Secretaris ‘de Craen’:

‘Waar noeste vlijt en burgerdeugd
Ontvangt haar billijk loon,
Daar vlecht ook ik, met hart en hand
Een bloempjen in haar kroon:
Ik bied mijn ambtgenoot “de Craen”
Mijn beste zegewenschen aan’.

Ook de Heer ‘Leopold de Wael’ ontving een staaltje van ‘Loquet's’ dichterlijke vaardigheid:

Heil U, geachte Burgervader,
Die trouw beloont en deugd waardeert.
Uw edelmoed zij hoog geprezen,
Uw naam geliefkoosd en vereerd!

Het telegrafische antwoord des Antwerpschen Burgemeesters luidde als volgt:

‘Hartelijken dank om uw poëtisch telegram’.

(geteekend) Burgemeester ‘de Wael’.

Den volgenden dag ontving de Heer ‘Loquet’ eenen bijzonderen en zeer belangwekkenden brief van den geëerden Antwerpschen Secretaris. Dit schrijven wordt door den dichter zorgvuldig bewaard, en met recht, want het pleit zoowel ten voordeele van ‘hem’, wien ‘eer bewezen werd’, als van hem die vermeend hàd ze te mogen bewijzen.⁽¹⁾

(1) Brief van Jozef de Craen aan François Loquet:
Hooggeachte en Geliefde Ambtgenoot!
‘Op het groot Banket, welk de Heer Burgemeester ter mijner eer gaf den 1ⁿ dezer, ontving ik uw dichterlijk telegram met goedgunstige gelukwenschingen.
‘Ik heb ze gelezen, de gemeenteraad in pleno, en al de uitgenoodigden hebben ze toegejuicht, ja luidruchtig toegejuicht.
‘Ik kom er u hartelijk voor bedanken.
‘Ben ik in vertraag, gij zult gelieven mij te verontschuldigen. Gij hebt reeds begrepen dat de werkzaamheden, welke manifestatiën van dien aard met zich brengen, dusdanig zijn dat de persoon, die er het voorwerp van is, al was hij jubilaris, er onder verplet wordt. Het is bij mij het geval geweest.
‘Ik kon mij immers niet bepalen, met u koud weg eene tegenkaart te zenden; ik wilde u verklaren, geliefde ambtgenoot, dat uw telegram mij alleraangenaamst is geweest, dat uwe gelukwenschen mij inderdaad gelukkig hebben gemaakt. Ik zal uw telegram in mijne archieven bewaren, tusschen de kostbare betuigingen van sympathie en vriendschap, welke ik bij deze gelegenheid in overmaat heb ontvangen.
‘Nog eens, geliefde ambtgenoot, dank, hartelijken dank wegens
Uw toegenegen
(Geteekend) J. de CRAEN.
P.-S. - Ook uw telegram, aan onzen achtbaren Burgemeester gericht, is op het banket ontvangen, gelezen en toegejuicht geworden.
De Heer Burgemeester gelast mij met de aangename taak, U daarover nog vriendelijk te bedanken.

[p. 128]

De letterkundige personen, met wie ‘Loquet’ tijdens hun leven in vriendschappelijke betrekking stond, waren Mevrouw David-van Peene en Hendrik Conscience.

Deze laatste bezocht zeer dikwijls het lieve Desselghem, en dan was het feest op het dorp en ten huize van den ‘Sekretaris-Dichter’.

Eene zusterlijke vriendschap ontstond tusschen Jufvrouw ‘Maria’, de dochter van François, en Jufvrouw ‘Maria Conscience’, de dochter van den onsterfelijken schrijver.

En wat hebben ze zich hier toch verlustigd, met spelen en loopen rond den hof, en hoe huppelden zij vroolijk heen en weer, en hoe vertelden zij duizende lieve dingen aan de brave huishoudster, Jufvrouw ‘Catharina’, die de dichterlijke meisjes liefhad, als waren ze hare eigene kinderen geweest.

Eilaas, bij elke herinnering aan dit verleidend tafereeltje, wordt het gelaat van onzen vriend, met eene uitdrukking van droefheid overschaduwd. Zijne ‘Maria’ is niet meer, zij rust nu daar op het nederig dorpskerkhof, nevens hare lieve moeder, die, vooraleer deze aarde te verlaten, haren teerbeminden gemaal, dien eenigen, dierbaren schat had geschonken!...

[p. 129]

De dichterlijke vriendin van onzen vriend, Mevrouw ‘David-van Peene’, eene talentvolle, beminnenswaardige Zeeuwsche Jonkvrouw, werd de gade van ‘Leo David’, een Harelbeekschen stadgenoot, en zeer geacht leeraar van het lager onderwijs. Zij woonden te ‘Aeltre’, alwaar hij, tot het einde zijns levensloops, als hoofdonderwijzer werkzaam was.

Een schoolopziener van dien tijd maakte eens aan ‘David’ eenige opmerkingen aangaande de letterkundige neigingen zijner echtgenoote. ‘Waarom’, veroorloofde hij haar te vragen, houdt zich Mevrouw onledig met ‘dichten?’ De dichteres beantwoordde deze tamelijk onbescheidene en van weinig geestesverhevenheid getuigende vraag, door een zoo gevoelvol als waardig gedicht, getiteld: ‘Mijne Dichterharp’.

Ik kan de lust niet weerstaan er enkele strofen uit over te drukken:

Gij zegt, de weg tot roem en kunsten
Schijnt u wel bloemenrijk en schoon;
Maar weet, de krone van den dichter,
Van schrijver en van volksverlichter
Is vaak een scherpe doornenkroon.

't Kan zijn... Maar, o! geen zucht naar grootheid
Heeft mij den zanglust ingeplant;
Geen streven naar de lauwerkransen,
Die om de kruin der barden glansen,
Gaf mij het snaartuig in de hand.

'k Herdenk het teeder englenwezen,
Wiens ziele mijne ziel verstond,
Die met mij weende, met mij lachte,
Slechts mijn geluk en heil betrachtte,
In mij alleen zijn wellust vond.

De snood miskende moedertale
Gaf ook mij soms de lier in hand;
'k Heb moedig voor haar recht gestreden,
Den bastaardtelg den nek vertreden;
Ik zong voor vorst en vaderland.

Ziedaar, mijn vriend, waarom de harpe
Des dichters in mijn handen rust,
Waarom haar tonen mij zoo boeien,
Mijn boezem doen in zang ontgloeien,
En zij mijn vreugd is en mijn lust.