De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 15

[p. 569]

Uit West-Vlaanderen. - Stad Harelbeke.

Onze aloude en alom bekende Kamer van Rhetorika, welke sedert eenige jaren scheen ingesluimerd te zijn, is nu voor goed wakker geworden en heeft in de maatschappij: De Zonen der Arendsbeke, eene waardige opvolgster gevonden.

Op Zondag 6 December ll. had een buitengewone vertooning plaats, ter gelegenheid der instelling der Nieuwe Schouwburgzaal. Inderdaad, en schoon niet van overgroote ruimte, mag het Kunstgebouw met den naam van ‘Schouwburgzaal’ betiteld worden. De Kortrijksche bouwkundige, Heer Aimé Lacroix, en de Harelbeeksche decoratieschilder, Heer Victor Van Eeckhout, hebben, gezamentlijk, ons een ‘pereltje’ van het zuiverste water geschonken, alwaar niet alleen de Harelbeeksche kunstminnende bevolking, maar ook die van den heelen omtrek, oprecht en waar kunstgenot zullen mogen smaken. En zulk was reeds het geval op Zondag 6 December ll.

Voegen wij hierbij, dat de decoratiën van het tamelijk ruime tooneel, welke de opvoering der stukken opluisteren, niets te wenschen lieten. De tooneelschikking was opperbest, en zelfs meer stoffelijke tooneeleffecten, zoo als die van ‘donder en bliksem’ het ‘op-en-afvaren’ met booten in zee, bij middel van een zeer kundig mecanismus, zijn allerbest geslagen.

Het gezelschap is uit veelbelovende leden samengesteld, en, indien de studiën worden voortgezet, zooals zij het tot nu op ernstige wijze zijn geweest, zal de jonge Harelbeeksche ‘Rhetorika Kamer’ welhaast nevens de puikste en uitgelezenste van den Vlaamschen lande prijken.-

Het zij voldoende hier de namen aan te stippen der Heeren J. de Bal; J. Parain; V. De Coninck; Ed. De Coninck; C. Geuten, en Edm. De Coninck, die allen om ter best medeijverden tot het bekomen van eene goedsamenhangende vertolking, iets, waarin zij ten volle zijn gelukt. Alzoo bekwamen De Hand Gods, (drama) en De Visschers van Blankenberghe. (blijspel) maar bijzonderlijk dit tweede stuk, een grooten bijval. Voor wat echter ‘de Hand Gods’ als stuk betreft, moeten wij tot ons leedwezen bekennen, dat de keus ervan onze sympathie niet heeft verworven. Bijna onaannemelijke toestanden, welke ten anderen met weinig kunde

[p. 570]

zijn aangebracht en doorgewerkt, maken er de bijzonderste bestanddeelen van uit. Enkele tooneeltjes zijn echter niet van belang beroofd; maar zie, dit zijn nu juist de ‘blijde scènen’ van het ‘drama.’ Hier goldt het dus geen ‘schrijvers-’ maar wel een ‘vertolkingssuccês’, iets waarvoor onze jonge tooneelisten eene toejuiching te meer verdienden. Aan de opvoering ‘De Visschers van Blankenberghe’ daarentegen, viel een dubbelen bijval ten deele; bijval voor den schrijver, bijval voor de spelers. De koren (in dit laatste stuk) waren goed verzorgd en klonken, evenals het orkest, fijn en keurig, onder de leiding van den heer Mestdagh, onzen flinken Harelbeekschen onderwijzer. Ook de piano-forte werd door den talentvollen kunstenaar den Heer Duthoit voortreffelijk bespeeld.

Het zij ons vergund hier nog twee muzikale opmerkingen, neèr te schrijven. De koren staan te hoog geschreven voor kinderen, (meisjes en knapen) wier stemmen de rekbaarheid der echte vrouwstemmen niet bezitten. Het is dus geraadzaam, bij de volgende vertooningen, de zangstukken ten minste eenen toon lager of nog iets lager te stellen, in geval hun klankenweefsel zulks toelaten zou. Verder, schoon er in Vlaamsch-België, zoowel als in Noord-Nederland, eene betreurenswaardige gewoonte heerscht, bij drama's ongepaste, en met de toestanden volstrekt niet overeenstemmende muziek uittevoeren, zal het voldoende zijn, de opmerkzaamheid van den orkestmeester op dit punt in te roepen, verzekerd, dat hierdoor onze Harelbeeksche tooneelspelers zich aan die algemeene kunstverwaarloozing zullen weten te onttrekken.

Mevrouw Apers en Hermans, de bekende talentvolle tooneelspeelsters, verleenden hunne medewerking aan dezen belangrijken kunstavond. Hun bijval was insgelijks zeer groot en uitermate verdiend. Indien wij zelden, Mevrouw Hermans met zooveel luim, geest en kunstzwierigheid zagen optreden, nooit, denken wij, wist de talentvolle Mevrouw Apers (in het drama) den weg tot aller harten te vinden. Lief en aanminnelijk, daarentegen, kwam zij ons in het ‘blijspel’ voor. Men voelde de sympathieke werking tusschen de beide kunstenaressen en onze jonge tooneelliefhebbers, waardoor de opvoering op eene bijzondere wijze bezield werd, tot groote voldoening van het uitgelezen publiek, dat de zaal tot proppens toe vervulde.

Een woord van bijzonderen dank zij nog den Heeren en vrienden: Prosper Dedoncker (Voorzitter) en Victor De Coninck (Schrijver) der maatschappij, toegezegd, voor hunne onverpoosde werkzaamheid en de voorliéfde met dewelke zij hare belangen ter harte nemen.

Noblesse oblige! Die leus zal in den geest onzer geachte stadsgenooten niet verduisteren, maar er zich dieper en dieper in printen.

[p. 571]

De tijd is gekomen, dat ‘Harelbeke’ zich zijn verleden kunstwezen herinnerende, zijn streven op kunstgebied hernemen gaat, om alzoo aan den groei en bloei van het ‘ware en schoone’ op zijnen edelen grond, een nieuw en voortdurend bestaan te verzekeren.

Fiat!

Peter Benoit.