De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 11

Kroniek.

Willemsfonds.

Algemeene Vergadering van 30 October. - Na lezing van het algemeen verslag, rekening en begrooting, sprak M. Max Rooses over het Vlaamsch in het middelbaar onderwijs. De Voorzitter, M. Heremans, deelde mede dat nog vóór het einde van dit schooljaar eene normaarschool voor leeraars van het middelbaar onderwijs aan de Gentsche hoogeschool zou toegevoegd worden. De algemeene sekretaris M. Gondry, drukte den mensch uit dat, in afwachting, het Staatsbestuur bij voorkeur de Vlaamsche professors in onze streken zou benoemen. M. Delpire beveelt de oprichting aan eener meisjes-normaalschool voor middelbaar onderwijs te Gent. Al de uitgebrachte wenschen zullen den Minister overgebracht worden.

Na kiezing van zes bestuurleden werd breedvoerig gehandeld over de uit te geven boeken van het Willemsfonds, voorstel van de Brusselsche Afdeeling. Er werd besloten, benevens de wetenschappelijke werken, ook novellen en romans uit te geven. - Vervolgens werd met algemeene stemmen beslist het gemeentebestuur van Antwerpen te bedanken, omdat het zijne muziekschool geheel op Vlaamschen voet inricht; terwijl er ook aangenomen werd den Minister van Binnenlandsche Zaken te verzoeken de muziekschool, door Peter Benoit bestuurd, tot Nederlandsch conservatorium van den Staat te verheffen.

Tooneel- en Letterkunde. - Prijskampen.

- De letterkundige vereeniging Jan Frans Willems, te Antwerpen, schrijft eenen wedstrijd uit voor novellen. De eerste prijs is 100 fr. en de tweede 50 fr. Noord- en Zuid-Nederlanders

[p. 572]

worden tot den prijskamp uitgenoodigd. De stukken moeten tegen 31ⁿ Maart 1882 ingezonden worden aan den sekretaris der vereeniging, M. Leo Van Aken, Van Eycklei, 2, Antwerpen

- De uitslag is bekend geworden van de door het bestuur der Gentsche afdeeling van het Davidsfonds uitgeschreven prijsvraag: 1^o. Een klein drama, uitsluitend samengesteld uit mansrollen. 2^o. Een blij- of kluchtspel, insgelijks zonder vrouwerollen.

De heer J.E.H. Menten, professor de Rolduk, heeft, op 26 ingezonden stukken, den prijs voor het drama bekomen, bestaande in fr. 200 en een vergulde medaille, met de Twee Broeders; terwijl de heer Jan Philipsen, te Breda, op 8 stukken, den prijs verwierf voor het blijspel, bestaande in fr. 125 en een vergulde medalie, voor zijn stuk: De wedstrijd van uiterlijke welsprekendheid.

Eervolle meldingen werden toegekend aan 5 drama's en aan 2 blijspelen.

- In ziting van den Stedelijken Raad van Diksmuide van den 8 November, is door de heeren Feys, Kesteloot en De Breyne-Du Bois een voorstel gedaan, dat de levendigste toejuichingen verwierf en met eenparigheid aangenomen werd.

De Gemeenteraad besliste:

‘1^o Dat er in den gevel van het huis, waar onze befaamde dichteres mevrouw Van Ackere-Doolaeghe geboren is, door de zorgen van stadsregeering een steen zal geplaatst worden voor opschrift dragende: In dit huis is geboren, den 26 Oktober 1803, de dichteres Marie Doolaeghe, vrouw Van Ackere;

2^o Dat de benaming van Mosselstraat zal veranderd worden in deze van Doolaeghestraat.

Na het eindigen der zitting zijn de leden van den Gemeenteraad, in korps, Mevrouw Van Ackere-Doolaeghe gaan geluk wenschen over hare benoeming tot ridder der Leopoldsorde, en hebben haar tevens kennis gegeven van de beslissingen, ten haren opzichte genomen door den gemeenteraad. De verdienstelijke vrouw was, over de hooge doch welverdiende vereering van wege hare geboortestad, diep getroffen en drukte in gevoelige woorden hare erkentenis uit.

Beeldende kunsten.

- De koninklijke bibliotheek van Brussel heeft eene belangrijke aanwinst gedaan, namelijk

[p. 573]

twee van elkander verschillende afdruksels van Rubens' portret, gegraveerd door P. Pontius, onder het bestuur van den schilder en uitgegeven in 1630. Deze afdruksels zijn getrokken vóór dat Rubens door retouchen zijne beeltenis geheel wijzigde; zij moeten bijgevolg aanzien worden als de getrouwste portretten, welke men van den meester bezit. Tot hiertoe was van dit portret slechts één exemplaar gekend, namelijk dat, hetwelk in de nationale Bibliotheek van Parijs tentoongesteld wordt.

- Uit 's Gravenhage meldt men: De Cremer-bank, bij de waterpartij in de Scheveningsche boschjes ter eere van den gevierden novellist J.J. Cremer geplaatst. is thans voltooid.

Zij bestaat uit eene groote bank, geflankeerd door twee kleinere, koepelsgewijze ingericht, alle drie in halven cirkelvorm. De omtrek der groote bank is ongeveer 8,85 meter van buiten gemeten, terwijl die der kleinere 4,50 M. is. De straal der grootste bank is ongeveer 2,80 M., die der kleine p.m. 1,50 M. De groote bank heeft 5 pilaren, uit rooden- en hardsteen opgetrokken, ongeveer 4 M. hoog, waartusschen 5 openingen, 1.60 M. hoog bij 1.23 M. breed, zijn.

De kleinere banken bestaan uit 4 pilaren, met gelijke openingen. Drie hardsteenen trappen leiden naar de hoofdbank, waarvan de zitplaats, evenals die der twee andere, van ijzeren staven is. De vloer is belegd met verschillende tegels. De twee hoofdpilasters zijn gedekt met een gesloten vaas met fakkel.

Met vergulden letters staat op de hoofdpilaren:

Gewijd aan J.J. Cremer,

op de andere pilaren staat:

1827-1880.

- De commissie, die voor de beroemde romanschrijfster Elisabet Wolff, geb. Bekker, te Vlissingen een gedenkteeken wil oprichten, heeft zich tot den Raad dier gemeente gewend, met de vraag of hij het monument voor de gemeente in eigendom aanvaarden en voor de plaatsing een geschikt terrein beschikbaar stellen wil.

Wijl het monument uit eene fraaie monumentale fontein zal bestaan, en te Vlissingen wel concessie voor een waterleiding is verleend, maar nog niet met de werken daarvoor aangevangen is, heeft de Gemeenteraad het aanbod aangenomen onder voorbehoud dat, wanneer de waterleiding niet tot stand komt, het gedenkteeken eene wijziging ondergaan zal.

[p. 574]

Toonkunde.

- Het Willems-Genootschap richt een groot concert in ten voordeele der Volksboekerijen van het Willems-Fonds te Gent.

Het zal plaats hebben met de medewerking der leerlingen van de stadscholen en het orkest van den schouwburg.

Niet minder dan 2000 uitvoerders zullen er aan deel nemen; want twee kapitale stukken van onzen gevierden Vlaamschen Meester Peter Benoit worden er ten gehoore gebracht; zijn uitmuntend Kinderoratorio: De Wereld in en zijn Oratorio: Leieleid, woorden van dichter Julius De Geyter.

- Men schrijft aan de Zweep uit den Haag, dat aldaar eerlang ‘De Zwarte Kapitein’. het vaderlandsch opera van den Antwerpschen toondichter Jozef Mertens, in het Fransch operaschouwburg, zal worden opgevoerd.

- De heer W.F.G. Nicolaï. bestuurder der Koninklijke Muziekschool van 's Gravenhage heeft laten verschijnen een klavieruittreksel van eene treurmarsch (marcia funèbre) voor orkest, op den dood van den in Noord-Nederland zoo diep betreurden prins Frederik. Dit werk is den beroemden schrijver van het oratorio Bonifacius, en van menig ander uitstekend muziekstuk alleszins waardig. Tusschen de indrukwekkende melodieën heeft de toondichter op eigenaardige wijze het Wilhelmuslied gevlochten, dat door zijne versmelting in de overige deelen, met eene bijzondere kleur van rouw als overspreid wordt. Reeds bij het aanhooren der klavierbewerking werd een diepen indruk verwekt; wat zal dan de vertolking door het orkest niet teweeg brengen!

- Van den Nederlandschen toondichter, den heer Merkes van Gendt, werden in den laatsten tijd verscheidene werken in Duitschland met bijval ten gehoore gebracht; zoo de ‘Lyrische Ouverture’ te Hamburg in de ‘Philharmonische Gesellschafft’; te Lubeck de ‘Symphonische Dichtung,’ ‘Einsamkeit’. Te Frankfort en Coblentz (in laatsgenoemde plaats onderdirectie van den Komponist zelf) werd zijn ouverture ‘Herzog Alba’ (manuscript) gespeeld en vond veel bijval, zooals uit de oordeelvellingen der Duitsche bladen blijkt. Te Keulen werd zijn ‘Weinachtslied’ voor solo, koor en orkest uitgevoerd. Men ziet, dat de heer Merkes van Gendt op weg is in Duitschland zijnen naam te vestigen.

[p. 575]

Sterfgevallen.

- Op 1 November overleed te 's Gravenhage de kernige sonnettendichter Jacques Perk, student. De Nederlandsche Spectator zegt van hem: ‘Onze hartelijke jonge vriend, de begaafde dichter, gloeiend voor schoonheid, idealen en poëzie, een hart vol fijne, hooge en teedere aandoeningen, ontviel ons.’

- De bekende dichteres Estella Hymans-Hertzveld is op 6 November te Arnhem in den ouderdom van 44 jaren overleden.

Estella Dorothea Salomea Hertzveld, in 1863 met den heer J. Hymans gehuwd, werd den 14ⁿ Juli 1837 alhier geboren. Reeds sedert 1852 gaf zij proeven van dichtkunst in tal van jaarboeken en tijdschriften ten beste. Haar eerste stukken: ‘Elias in de woestijn’ - ‘De opneming van Elias’ enz, verschenen in genoemd jaar en later in het ‘Israëlietisch Jaarboekje’. Bij Schillers eeuwfeest in 1859 schreef zij: ‘Roem’. Een harer fraaiste en best bekende gedichten was: ‘Het triomflied der beschaving’ (1866).

Zij heeft het verschijnen van haren eersten bundel Gedichten niet mogen beleven, welke sedert bij de gebr: Belinfante te 's Gravenhage het licht heeft gezien.

- De kunst heeft een groot verlies geleden door het afsterven te Antwerpen van den heer Jan Ruiten, een van onze beste genreschilders. Zijne Antwersche stadsgezichten waren juweeltjes van waarheid. Als mensch was de heer Ruyten eenvoudig, goed, braaf, echt Antwerpsch van harte.

- Johannes Hilman, schrijver van eenige treurspelen en drama's, bezitter van eene overrijke tooneelbibliotheck is te Amsterdam in den ouderdom van 79 jaren overleden. Zelfs dichter, maakte gij deugdelijke bloemlezingen uit de poëzie van Noord en Zuid.