De Vlaamsche Kunstbode. Jaargang 11

Brieven uit Zuid-Nederland.

Wij ontvangen van M^r E. Hiel de volgende mededeeling, waaraan wij onpartijdigheidshalve met genoegen plaats verleenen.

Brussel, 9 April 1881.

Mijnheer,

Ik lees in het geacht maandschrift Nederlandsche Dicht- en Kunsthalle. Redactie Th. Coopman en V.-A. dela Montagne, het volgende:

Wij lezen in den Vlaamschen Kunstbode - Aflevering Maart - in eene briefwisseling uit Gent:

‘Die kwestie (volkscantate), heeft in Gent voor eenige weken veel gerucht gemaakt. Zijn wij wel ingelicht, zoo was de poëzie dier cantate eigenlijk aan den dichter Coopman, onzen stadgenoot, gevraagd, en werd zijn poëma eerst door den heer Gevaert zeer geschikt gevonden... “Het Volk van Gent,” een der beste stukken van Coopman, verscheen in druk en genoot veel bijval; de Vlaamsche dagbladen namen het over, toen op eens de heer Gevaert het werk aan den dichter terug zendt, pour éviter tout désagrément (??!). Daarbij verspreidt zich het gerucht, dat eene cantate onder denzelfden titel van den heer Hiel voor de muziek zal worden gebezigd.

Het is natuurlijk niet zonder belangstelling dat het kunstminnende Gent de cantate van den heer Hiel te gemoet ziet. Men is benieuwd te zien of, en in hoeverre, zij die van Coopman in de schaduw stellen zal.’

[p. 230]

De geachte briefwisselaar (Z.V.A.) van den Bode veroorlove ons eene kleine aanmerking:

Wij begrijpen niet al te best die nieuwsgierigheid aangaande de waarde van beide stukken: kan het anders of het gedicht van den heer Hiel moet het stuk des ondergeteekenden overtreffen?!. Immers het ‘Volk van Gent’ zag het licht vóór maanden, 2ⁿ Januari 1881, terwijl het werk van den heer Hiel tot heden nog niet werd openbaar gemaakt.

Wij zullen er nu bijvoegen, en bevestigen:

1^o Een gedicht werd mij gevraagd. Ik leverde, in September 1880, Het Volk van Gent.

2^o Dit werk werd door den componist heel schoon (letterlijk) bevonden en aangenomen.

3^o De heer Hiel die er in gelukt was als schrijver van den tekst te mogen optreden, vond het niet beneden zijne waardigheid denzelfden titel te nemen; titel waarop hij - vooral in dit geval - nooit het minste recht had.

Wij hebben over dit alles eene echt mooie briefwisseling.

22^sten Maart 1881.

Theoph. Coopman.

Ziehier mijne antwoord:

Geachte Heeren Opstellers,

Gelieft de volgende regelen in uw geëerd maandschrift te plaatsen:

1^o Nooit heeft meester Gevaert aan heer Coopman een gedicht gevraagd; nooit heeft hij iemand gelast voor hem aan dien heer een gedicht te vragen.

Ten bewijze, ziehier een schrijven van den meester.

CONSERVATOIRE ROYAL

de bruxelles.

Cabinet du Directeur.

Bruxelles, 13 November 1880.

Vriend Hiel,

Sedert drie maanden reeds heb ik u gevraagd mij een tekst te vervaardigen, bestemd voor eene cantate, uittevoeren in de toekomende gentsche feesten. Ik heb mij daartoe aan geenen anderen dichter gewend dan aan u. Gij moogt van deze regelen gebruik maken, waar en wanneer het u betamelijk schijnt.

Hartelijk gegroet,

F.-A. GEVAERT.

De meester schreef dien brief, ten gevolge der herhaalde berichten en artikeltjes der fransche en nederlandsche dag- en weekbladen, die bleven rondstrooien, dat meester Gevaert dichter Coopman gekozen had om de feestcantate van Gent te dichten, ondanks de terechtstelling,

[p. 231]

welke in de Octoberaflevering van den Halletoren verschenen was. Zij luidt:

‘Gevaert compose en ce moment une nouvelle cantate intituleé: Het Volk van Gent.’ Des journaux on dit que le poëme est de notre ami Coopman, ils se trompent; Hiel en est l'auteur. Cela promet une oeuvre digne de l'auteur de la cantate de 1856, et les amis de notre langue maternelle s'en réjouissent d'avance.

2^o De titel van het gedicht is van meester Gevaert. Toen hij mij in Augusti ten zijnent riep, nam ik, volgens zijne inlichtigen, dien titel aan. Ik zweeg het voornemen des meesters noch den titel aan de vlaamsche vrienden en kennissen niet.

3^o Ik liet en laat mij bitter weinig gelegen aan al het geschrijf en aan het petitionnement dat heer Coopman rond zijne cantate verwekte. Het sop was en is mij de kool niet waard. Thans, en alleen om der waarheid wille, verzoek ik heer Coopman zijne echt mooie briefwisseling uit te geven. Verder, daag ik hem uit, om het minste woordje van meester Gevaert te laten zien.

Aanvaardt, geachte heeren opstellers, mijne groetenissen.

Emanuel Hiel.

De heer Th. Coopman heeft hierop in zijn tijdschrift de Nederlandsche Dicht- en Kunsthalle het volgende geantwoord:

Bovenstaande stuk werd, naar ik verneem door M^r Hiel overal rondgestrooid. Hij had niet noodig daarvoor veel geld uit te geven, aangezien ik met de meeste bereidwilligheid zijne terechtstelling (sic) in dit tijdschrift zou opgenomen hebben, zooals ik nu toch doe, ofschoon ik wel twijfel of hij nu nog, op de opneming, zou recht hebben.

Het spijt mij aan het verzoek van brieven uit te geven niet te kunnen beantwoorden. Die brieven zijn door mij niet afgebedeld om in 't licht gestuurd te worden. Zij zijn mij door een persoon, aan wiens nauwe vriendschap met den Gevaert ik geen oogenblik twijfel, geschreven uit eigen beweging. Zij dragen de volgende dagteekeningen: 8 augusti, - 13 september, - 17 september, - 24 october, - 9 november 1880.

Wat de uitdaging betreft om het minste woordje van M^r Gevaert te laten zien, die uitdaging is eenvoudig belachelijk, of is het te veronderstellen dat ik M^r Gevaert zou logenachtig maken, zelfs indien ik een eigenhandig schrijven van den meester bezat!...

Ik geloof ook niet op de ongegronde aantijgingen van mijn geschrijf en petitionnement - dit bestaat alléén in de al te vruchtbare verbeelding van den schrijver der ‘Werkmansliederen’ - te moeten antwoorden. Die quaestie werd in de Gentsche dagbladen klaar gemaakt.

Ten slotte wensch ik aan M^r Hiel met zijne nieuwe cantate, van harte, den meesten bijval.

Theophiel Coopman.