|
| |
| |
| |
Kunstkroniek.
Tooneel en letterkunde.
- Prijskampen. - Aan de medewerkers in den tooneelletterkundigen wedstrijd der stad Antwerpen is officiëel ter kennis gebracht dat de uitspraak van den Jury in het vak van Comedie en Drama niet vóór einde December zal kunnen plaats hebben.
- Voor den aanstaanden staatsprijskamp van Nederlandsche Tooneelliteratuur (zesde driejaarlijksch tijdvak: 1870-73) zijn de volgende heeren tot leden van den Jury benoemd: Hendrik Conscience, Em. Hiel, Dr Nolet de Brauwere van Steelandt, D. Sleeckx en S. Willems. - De mededingende tooneelwerken moeten vóór 1 Januari e.k. ingezonden zijn.
- Te Kortrijk heeft den 8 Februari e.k. een prijskamp van ‘letterkundige welsprekendheid’ plaats, ingericht door de maatschappij van Rhetorika De Vlaamsche Leeuw. Ziehier de uitgeloofde prijzen:
Deftig vak; twee zilveren medaliën voor de tweespraaken en ééne voor de alleenspraken.
Boertig vak: Blijspel 1ste prijs, een zilveren eermetaal (groot moduul) en 2de prijs, een zilveren eermetaal.
Verders worden nog eerepenningen toegekend voor de Luisterrijkste intrede en het grootste getalleden. - De stukken vóór 1 Januari ter inzage te zenden aan den Voorzitter M.A. Merlin, te Kortrijk.
- De Hollandsche Maatschappij van Schoone Kunsten en Wetenschappen heeft als nieuwe prijsvraag gekozen een nederlandsch Blijspel. Hierop worden antwoorden ingewacht vóór 1 Januari 1875. De maatschappij looft eene gouden medalie, ter waarde van drie honderd gulden uit, voor het voldoende en best gekeurde antwoord en, in geval van bekroning, eene zilveren medalie van gelijke grootte en stempel, voor het daaraan meest bijkomende.
- De te Leiden gevestigde Maatschappij voor Fraaie Kunsten en Wetenschappen heeft aan de begaafde roman- | |
| |
schrijfster Mevrouw Bosboom-Toussaint de gouden medalie toegekend, voor haar roemvol streven op letterkundig gebied.
- De Antwerpsche tooneelkring ‘De Vrije Kunst’ heeft van wege Z.M. den Koning de toelating ontvangen, voortaan den titel van ‘koninklijke maatschappij’ te dragen.
- Te 's Gravenhage en te Dordrecht zijn afdeelingen van het Nederlandsch Tooneelverbond ingericht. Beiden tellen, zegt men, reeds een aanzienlijk getal leden.
- Door de Nederlandsche Koninklijke Akademie van Wetenschappen (Afdeeling Letterkunde) is de wensch uitgedrukt dat een uitgave van Huyghens' nagelaten werken tot stand kome. De Akademie zal zich zelf niet met die taak gelasten, maar de handschriften ter beschikking houden van hen die daartoe zouden willen overgaan.
- In den letterkring ‘De Eigenaardigen’ trad onlangs alsispreker op de heer Emiel Brahm, met eene belangwekkende verhandeling over Richard Wagner.
- Voor de leden der Veldbloem van Brussel zal door Prof. Verstraete een kostelooze leergang van Nederlandsche letterkunde worden gegeven.
- De Commissie tot regeling van het XIVde Nederlandsch Taal- en Letterkundig Congres, dat in 1874 te Leiden zal worden gehouden, bestaat uit: Jhr. Gevers van Endegeest, Prof. De Vries, M.P. Van Bemmelen, Dr. Schotel, Prof. Kern, alsmede MM. Dercksen en Sijtthoff.
- Het Bestuur der Gentsche Afdeeling van ‘het Willemsfonds’ is sedert 28 October jl. samengesteld uit de heeren: Block, De Spiegeleer, Hoste, Minnaert, De Roover, Van Duyse, Van Rentergem, De Vleeschhouwer, Cornet, Sielbo, Van Goethem, Waem en Rogiers.
- Op Zondag 28 december e.k. zal te Gent de jaarlijksche algemeene vergadering der inschrijvers op het Willemsfonds plaats hebben.
- Ter vollediging van den Bestuurraad der Brusselsche afdee ling van het Willemsfonds zijn benoemd tot commissarissen: MM. Huberti, Van den Dungen, Scherpenseel en C. Verbruggen.
| |
| |
De volksvoordrachten der afdeeling zullen in Januari e.k. worden geopend. Op Zondag 21 december e.k. zal het instellingsfeest worden gevierd.
- Te Lier is ook eene afdeeling van het Willemsfonds tot stand gekomen. Onlangs had aldaar de instellingszitting plaats, waarbij de heeren J. Vuylsteke en P. Geiregat van Gent het Middenbestuur vertegenwoordigden. Tot Bestuurleden der Liersche afdeeling werden gekozen de heeren: A. Bergmann, J. de Cae, E. Commers. Belpire en F. Verrydt.
- De Gentsche afdeeling van het Nederlandsch Tooneelverbond heeft tot de vlaamsch- en volksgezinde burgers dier stad eenen omzendbrief gericht, strekkende om ze tot bijwoning van den Nederlandschen schouwburg aan te sporen. Niet enkel voor de ondersteuning, maar ook voor de verfijning en veredeling onzer dramatische kunst, is het hoogst wenschelijk dat de beschaafde standen meer en meer ons Nationaal Tooneel bezoeken.
- Met veel genoegen vernemen wij dat, door de zorgen van Prof. J. Van Vloten, eerlang bij den boekhandelaar W.C. De Graaff, te Haarlem, een geautoriseerde nadruk zal verschijnen van de ‘Twee Rijnlandsche Novellen’ door Tony (Ant. Bergmann.) Het Nieuwsblad van den Boekhandel bespreekt met veel lof deze lettervrucht van onzen verdienstelijken vlaamschen schrijver.
- Het Conscience's Genootschap van Blankenberge heeft besloten voortaan van alle aangekondigde Nederlandsche werken zijnen leden eene inschrijvingslijst voor te leggen, om aldus tot verspreiding onzer letterkunde en ondersteuning onzer schrijvers mede te werken. Ziedaar een voorbeeld dat navolging verdient.
- Te Blankenberge had, op Zondag 14 November, een door gemeld genootschap ingericht letterfeest plaats. De gevierde dichter Em. Hiel van Brussel, en de reeds gunstig gekende Theodoor Sevens droegen er met zeer veel bijval eenige hunner laatste gedichten voor.
| |
| |
| |
Toonkunde.
- Prijskampen. - In den wedstrijd, uitgeschreven door de Koninklijke Akademie van België tot het toonzetten van een quatuor voor snaarinstrumenten, is de prijs toegewezen aan den heer Samuël De Lange van Rotterdam. Het bekroond stuk is een quatuor in ut-majeur.
- Dezer dagen heeft de Muziekmaatschappij van Antwerpen op schitterende wijze de reeks harer winterfeesten geopend. Dit eerste concerto was hoofdzakelijk aan de Duitsche school gewijd. - Met genoegen vernemen wij dat deze door Benoit zoo uitmuntend geleide vereeniging Huberti's nieuw oratorio: ‘De laatste zonnestraal’ heeft ter studie gelegd.
- Van den heer Em. Wambach, een jongen componist der school van Benoit, werd den 8 December jl. in de Hoofdkerk te Antwerpen, een Tantum Ergo uitgevoerd, dat door al de liefhebbers van kerkmuziek zeer gunstig werd opgemerkt.
- Men meldt het huwelijk van den vlaamschen componist M. Edward Blaes met Mej. Blauwaert, twee kunstenaarsnamen die in de muziekwereld zeer gunstig gekend zijn.
- Uit hoofde van ziekte heeft de beroemde Vieuxtemps zijn ontslag gegeven van leeraar aan het Brusselsch Conservatorium. Dit is een ernstig verlies voor de door Gevaert bestuurde muziekschool.
| |
Beeldende kunsten.
- Prijskampen. - De Oudheidskundige Akademie van België heeft voor 1875 de volgende wedstrijden uitgeschreven:
Eerste onderwerp. (Prijs 500 frs.) Een oudheidskundig of historisch vraagstuk, betrekkelijk het oud hertogdom Luxemburg. De keus van het onderwerp is aan den schrijver overgelaten.
Tweede Onderwerp. - (Prijs 500 frs. gesticht door het Internationaal Aardrijkskundig Congres): De geschiedenis van Abraham Ortelius' leven en werken.
Derde onderwerp. - De geschiedenis der handelsbetrekkingen met Azia en Afrika, gedurende de middeleeuwen tot
| |
| |
aan de scheiding der XVII provinciën, de land- en zeewegen aanduidend, langswaar de handel werd gedreven, de inrichting der comptoirs, de voorwerpen van uitwisseling, enz.
Buiten deze prijzen zal de Akademie nog aan elken bekroonden mededinger eene bronzen medalie, alsook 50 afdruksels van zijne verhandeling geven.
De stukken moeten in het fransch opgesteld wordend (!) en vóór 1 Maart 1875 vrachtvrij gestuurd worden aan den algemeenen secretaris, Conscience straat, 22 te Antwerpen.
- De Bestuurraad der koninklijke Akademie van Schoone Kunsten van Antwerpen, heeft bepaald dat de jaarlijksche prijskamp, gezegd van Rome, in het jaar 1874 voor de graveerkunst zal geopend worden.
De bekroonde zal gedurende vier jaren een pensioen van 3,500 frs. trekken, waarmede hij zijne studiën in den vreemde zal kunnen volledigen; de Jury zal nog eenen tweeden prijs kunnen toewijzen, bestaande uit eene gouden medalie, ter waarde van 300 fr.
Er worden voor gemelden prijskamp slechts zes mededingers aangenomen; er zal een voorafgaandelijke prijskamp plaats hebben, waarvan de zes eersten alleen naar den grooten prijs zullen mogen mededingen. De opening van den prijskamp is op zaturdag 4 April bepaald.
- Het Bestuur van het Journal des Beaux Arts heeft, voor 1874, zijn jaarlijkschen prijskamp voor sterk watergravuur uitgeschreven: Ziehier de verdeeling:
Geschiedenis en genre: - (Eene sterkwaterplaat, hetzij op een onuitgegeven onderwerp, hetzij eene copie vaneen vlaamsch schilderstuk der oude of der moderne school.) 1ste prijs: 300 franks. - 2de prijs: 200 franks. - 3de prijs: 100 franks.
Landschappen. - Binnenhuistafereelen, enz: - 1ste prijs: 200 frs., en twee 2de prijzen van 100 fr. ieder.
De mededingers moeten hunne koperplaten, met twee afdruksels - het eene op chineesch, het andere op gewoon wit, papier - tegen 30 April 1874 doen toekomen aan het Bestuur van het Journal des Beaux-Arts te St.-Nikolaas.
| |
| |
- Onder de laatste benoemingen in de Leopoldsorde bemerken wij die van den kunstschilder Edw. Dujardin, die zich bij de Vlamingen heeft populair gemaakt, o.a. door de teekeningen die hij voor de meeste van Conscience's werken heeft geleverd.
- Eene der laatste afleveringen van de Belgische Illustratie bevat een keurig portret van M. Edw. Coremans, voorsteller van de wet betrekkelijk het Vlaamsch voor het Gerecht.
- Bij koninklijk besluit zijn de volgende heeren benoemd tot leden der Belgische Comissie voor de Internationale Tentoonstelling van Londen in 1874: MM. de Cannart d'Hamale, De Schampheleere, Marchelbach, J. Delhi, De Wilde, Corr. Van der Moeren, Baeckelmans, Ronberg, Van Soust de Borckenfeld, Snijers-Rang en E. Neefs. De heer Gilbert is tot Secretaris dier Commissie benoemd.
| |
Vlaamsche belangen.
- Bij de parlementaire beraadslaging over het ontwerp van Adres aan den Koning, in antwoord op de Troonrede, is, zooals te voorzien was, de Vlaamsche Zaak ter sprake gekomen. Aan het paragraaf dat betrekking hoeft op de herziening van het Wetboek van crimineel onderzoek en op de wet die het gebruik der Nederlandsche taal in gerechtszaken regelt, heeft de heer De Laet te recht doen opmerken dat gezegde wet nòg onvolledig is. Als bewijs herinnerde hij er aan dat onlangs, in eene zaak voor het Assisenhof van Brabant een advokaat niet heeft kunnen bekomen dat de proceduur in het Vlaamsch geschieden zou. Dit had voor gevolg dat op het einde der zitting de beschuldigde verklaarde ‘dat hij niets had verstaan van al wat er gezegd was!’ - Ziedaar dus nòg een Belgisch burger beschuldigd, verdedigd en veroordeeld zonder iets van zijn proces te kunnen verstaan! Dergelijke feiten mogen in een vrij land niet worden gedoogd.
Verders heeft M. De Laet er op aangedrongen, dat in het staatsonderwijs aan onze moedertaal de rang worde toegekend die haar toekomt. De Vlamingen willen niet enkel dat hunne taal ernstiger worde onderwezen, maar ook dat vooral het onderricht in moderne talen bij middel van het Nederlandsch worde gegeven. Door zijne moederspraak kan een Vlaming
| |
| |
zich op betrekkelijk korten tijd de verschillige noorderspraken eigen maken. Ten slotte toonde spreker onze taalgrieven aan op bestuurlijk gebied, en drukte den wensch uit dat de Kamer, zoo mogelijk nog in den tegenwoordigen zittijd, ook op dit punt moge voldoening geven aan de meerderheid der Belgische bevolking.
- Met genoegen lezen wij in ‘het Volksbelang’ dat een aantal advokaten der balie van Gent, met het oog op de nieuwe wet die het taalgebruik in gerechtszaken regelt, zich vereenigd hebben om eene Conferencie te stichten, welke voor doel heeft de beoefening der rechtswetenschap en der rechterlijke welsprekendheid bij middel van de Nederlandsche taal. - De Besturende Commissie is samengesteld uit de heeren: J.O. De Vigne, Alb. Fredericq. J. Obrie, K.F. Van Acker en Jul. Vuylsteke. - De Conferencie houdt thans wekelijksche vergaderingen, waarop Nederlandsche pleidooien worden voorgedragen. Zoo voerden reeds de volgende advokaten er het woord: MM. Em. De Clercq, K. Van Acker, J. Vuylsteke, L. De Reu, Lenssens, Van Duyse, E. Van Eyck, Aernaut, J.O. De Vigne, Edm. DeBock, Alb. Fredericq, J. Obrie, C. Siffer en Poodts.
- De laatste gemeentekiezingen van Brussel zijn door een feit gekenmerkt geworden dat voor de Vlaamsche Beweging in de hoofdstad niet zonder beteekenis is: - Het is enkel door de aansluiting der Vlaamsche partij bij de partij der Liberale Associatie, dat deze laatste hare kandidaten, MM. Delecosse Bauffe en Gheude zegepralend uit de balloteering heeft zien komen. De eerste stemming had bewezen dat de Vlamingen over meer dan 700 stemmen beschikten. Als voorwaarden van overeenkomst heeft de heer G. Jottrand namens de Associatie de verbintenis aangegaan ‘dat zij bij het Stadsbestuur al haren invloed zal doen gevoelen, opdat er zooveel mogelijk aan de bestaande grieven der Vlamingen worde gehoor gegeven, en van stadswege een Vlaamsche schouwburg in de hoofdstad worde tot stand gebracht.’
- Ten gevolge van verschillige petitiën uit Leuven, Antwerpen en Brugge aan de wetgeving gezonden, hebben de Kamers
| |
| |
zich onlangs bezig gehouden met het voorval in de Leuvensche statie, dat wij onzen lezers hebben medegedeeld. In die vertoogschriften werd geklaagd over de brutale handelwijs van den statieoverste en andere beambten tegenover de leden eener Antwerpsche Maatschappij. Krachtdadig werd deze klacht door M. Coremans ondersteund, doch door den nieuwen minister M. Beernaert en diens voorganger M. Moncheur bestreden. De uitslag was, dat door de meerderheid der Kamer de verzending der petitie naar het departement van Binnenlandsche Zaken werd gestemd.
| |
Necrologie.
- P.J. Kuyl, pastoor der St-Andrieskerk te Antwerpen, aldaar overleden den 8 November jl. - De heer Kuyl was een zeer geleerd man, die zich in de Vlaamsche letterkunde heeft doen kennen, o.a. door geschiedkundige werken over Gheel en Hoboken. Namens de Koninklijke Commissie van Monumenten, werd door M. Génard in het sterfhuis eene lijkrede uitgesproken.
- Den 30 November jl. werd te Antwerpen, op het kerkhof Stuivenberg, het praalgraf onthuld van den zoo talentvollen Vlaamschen volksredenaar Henry Lenaerts. Bij deze plechtigheid werden redevoeringen uitgesproken door de Heeren: J. De Geyter, namens den Liberalen Vlaamschen Bond, Ed. Pecher namens de Liberale Associatie, F. Vander Taelen namens den Geuzenbond, J. Veders namens den Van Maerlantskring, Aug. Michiels namens het Willemsfonds, allen van Antwerpen; Van Eeckhoudt namens het Van Crombrugghe's Genootschap, en J.O. De Vigne, namens de Liberale Vlaamsche Vereeniging, van Gent; Ch. Buls, secretaris van den Onderichtingsbond van Brussel, en V. Vande Walle, namens de Peoene van Mechelen. Behalve de bovengenoemde waren nog de volgende Maatschappijen afgevaardigd: De Vrije Kunst, De Lauwertak, De Kunstijver en het Nationaal Tooneel van Antwerpen, De Zetternamskring van Gent, Het Willemsfonds van Brussel, enz.
Het Grafmonument-Lenaerts is het werk van den beeldhouwer Julius Pécher.
| |
| |
| |
Verschenen werken.
Historische bijdragen en verhalen door S.C.A. Willems, Brussel bij X. Havermans. - Prijs 1 fr.
- Nederlandsche Zangstukken 4e reeks. Gent. Uitgave van het Willemsfonds. - Prijs per serie van 12 Nummors. 8 frs.
- Willem Rynvisch, drama in vier bsdrijven uit de geschiedenis van Geeraardsbergen, door Félix Van de Sande. Geeraardsbergen bij O. Stock. - Prijs 1 fr. 85.
- Volksalmanak van het Willemsfonds voor 1874. Gent. - Prijs 20 centiemen.
- Drie Kinderfeesten. Verhalen voor kinderen door G.J. Kroes, Met drie plaatjes van Eug Sibert. Antwerpen bij J. Plaskij.
- De Neerlandsche Zanger, volksliederen met muziek van Ludwigsohn. 3 deeltjes. Nieuwe uitgave. Gent. - Prijs per deeltje 80 Centiemen.
- L'art Universel. Red. Cam. Lemonnier. No 20 Bruxelles. - Deze aflevering bevat bijdragen van Ch. Ruelens, J. Both, C. Lemonnier, M.H. De Jonge, P. Benoit, W.J. Hoppin, Caroline Gravière en L. Jorez. - Prijs per jaargang: 15 frs.
- Een bittere pil bekroond blijspel door Justus Van Maurik Jr. Amsterdam bij Scheltema en Holkela - Prijs 1 fr.
- Proza door Nolet de Brauwere van Steelandt. 1843-1873. 2 dln. Amsterdam bij L.F.J. Hassels Kiesling en Co. - Prijs 4 fr. 50.
- De Moderne Judith. Allerhande-bundeltje door Mej. Mina Kruseman. (Stella Historio di Frama). Dordrecht bij J.P. Revers. - Prijs 2 gl. 75.
- Leçons pratiques de langue flamande par Ch. De Coster. 1re partie. Bruxelles. - Prix 0 fr. 80.
- Twee Reisverhalen van den Rijn door Tony. Uitgave onder toezicht van Dr J. Van Vloten. Haarlem bij W.C. De Graaff.
| |
Aangekondigde werken.
- Studenten-Almanak voor 1874. Uitgave van het taalminnend Studentengenootschap ‘'t Zal wel gaan.’ Gent - Prijs fr. 12.5
- Nieuwe liederen en koren voor de lageren scholen, door K. Miry. In maandelijksche afleveringen. Gent bij Vander Poorten. - Prijs 3 frs. 50's jaars.
|
|
Auteursrechtvrij