Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 63

[p. 46]

Beeldende Kunst

Art Center Hugo Voeten
Kunst aan het Kempisch Kanaal

In 2010 bracht Kunsttijdschrift Vlaanderen onder de titel ‘Bedrijvig in kunst’ een themanummer uit over collecties van hedendaagse kunst in privébezit van bedrijven die toegankelijk zijn voor het publiek. Tijdens de voorbereiding van het nummer deden er al geruchten de ronde dat ondernemer Hugo Voeten ‘ergens in de Kempen’ zijn kunstcollectie zou openstellen voor het publiek. Een plaats krijgen in het themanummer lukte toen echter niet. Het Art Center Hugo Voeten opende pas op 12 april 2012 zijn deuren. Nu zijn we twee jaar verder en is een kennismaking zeker op zijn plaats.

Graanfabriek

In 2005 verkocht Hugo Voeten (1940, Beerse) zijn supermarktketen Cash Fresh aan Delhaize. Hij vatte het plan op het grote publiek te laten meegenieten van zijn kunstcollectie. Omdat de gemeente geen toelating gaf om Voetens verzameling onder te brengen in een gerenoveerde hoeve in Geel, waar ook de beeldentuin van vijftien hectaren zich bevindt, kocht de ondernemer in 2006 de oude graanfabriek Deckx op aan de oever van het Kempisch Kanaal in Herentals. Het gebouw, dat dateert uit de jaren 1950, werd door de architecten Wouter Bastijns en Barent Bulcke met respect voor de oorspronkelijke architectonische elementen grondig verbouwd tot een kunst- en tentoonstellingsruimte. Het Art Center telt negen niveaus; een hoge vide zorgt voor een enorme ruimtelijke ervaring en twee dwarse volumes doorsnijden het hele gebouw. De 5.000 vierkante meter tentoonstellingsruimte biedt plaats aan een selectie uit de kunstcollectie en laat daarnaast toe om op het gelijkvloers tijdelijke tentoonstellingen te presenteren aan het publiek.

‘Dit is altijd mijn criterium geweest: alleen kopen wat je zelf mooi vindt.’

Kunst verzamelen

Hugo Voeten begon met het verzamelen van kunst rond 1970. ‘Ik heb de liefde voor de kunst van mijn moeder meegekregen’, verklaarde hij in een interview met De Morgen naar aanleiding van de opening van het Art Center. ‘Zij ging vroeger in Antwerpen naar de veilingen bij Campo en Bernaerts. Soms bracht ze iets moois mee. Dat is ook altijd mijn criterium geweest: alleen kopen wat je zelf mooi vindt.’ De collectie van Voeten telt ondertussen ongeveer 1.700 stukken. Daarvan worden er 450 van een honderdtal totaal uiteenlopende kunstenaars getoond in het Art Center.

Wie het Art Center Hugo Voeten bezoekt, merkt op dat het center uitpakt met een brede en zeer uiteenlopende waaier aan ronkende namen. Zo bevat de collectie werk van kunstenaars uit eigen land zoals Frans Masereel (meer dan 200 originele tekeningen en drukwerk), Jozef Cantré, Jules Schmalzigaug, Félicien Rops, Léon Spilliaert en Rik Wouters. Dichter in de tijd is er werk te bewonderen van onder meer Panamarenko, Arne Quinze, Thierry De Cordier en Jan Fabre.

Internationaal bekende kunstenaars zijn eveneens ruim vertegenwoordigd in Voetens collectie. Een greep uit het aanbod: Käthe Kollwitz, Arno Breker, Christo, Pablo Picasso, Alberto Giacometti, Ossip Zadkine, Antoni Tà pies, Auguste Rodin, Ai Weiwei, Anish Kapoor, Robert Longo, Richard Deacon, Marlene Dumas en Thomas Schütte. De verzameling is stilistisch gezien zeer verscheiden en dus eclectisch. Juist die brede invulling vormt er de kracht van. Het is de eigenzinnige verzameling van een man met een hart voor kunst die zijn eigen weg altijd volgt. Grote namen zijn er voldoende, maar zowel in het Art Center als in de beeldentuin staan de werken van topkunstenaars naast en tussen werk van andere, minder bekende kunstenaars. Dat zorgt bij de bezoekers meer dan eens voor verrassende confrontaties - een gegeven dat niet altijd aanwezig is in de ‘monocultuur’ van sommige musea. Zo bezit het Art Center bijvoorbeeld een grote collectie Bulgaarse kunst. Als mecenas steunt Hugo Voeten veel kunstenaars uit dat land en hij financierde ook de restauratie van een vleugel van het Museum voor Schone Kunsten in Sofia. Eerder al werd de bekendste Bulgaar, Christo, vermeld. Nedko Solakov, van wie in het voorjaar van 2012 een grote tentoonstelling liep in het Gentse S.M.A.K., en Svetlin Roussev zijn met hun werk ook ruim vertegenwoordigd in het Art Center. Indrukwekkend is de Rusthuis-cyclus van Roussev op het zevende niveau, waarin hij bejaarden uit een rusthuis portretteerde.

Hugo Voeten wil met zijn kunstencentrum en beeldentuin het publiek laten delen in de schoonheid van de kunstwerken die hij doorheen de jaren verzamelde.

Beeldentuin

In de privébeeldentuin van vijftien hectaren in Geel (bezoek op afspraak) staan meer dan 200 sculpturen van ruim 35 kunstenaars opgesteld. Sommige van de werken werden gecreëerd op maat van de locatie en gaan een speciale dialoog aan met het landschap.

De beeldentuin wordt ook opengesteld voor groepen, mits er gereserveerd wordt, en toont schitterende werken van onder andere Novello Finotti, Pavel Koitchev, Raymond Glorie, Emil Popov, Joris Gaymans, Anish Kapoor, Wim Delvoye, Krum Damianov en Panamarenko. Meer dan twintig beeldhouwwerken van Arno Breker werpen een integraal,

[p. 47]

genuanceerd en indrukwekkend licht op het leven en werk van deze controversiële Duitse kunstenaar. Voor een virtuele kijk kan de lezer terecht op de eigen website van de beeldentuin: sculpturepark.hugovoeten.org.

Architecten Wouter Bastijns en Barent Bulcke verbouwden een oude graanfabriek tot kunst- en tentoonstellingsruimte.

Tentoonstellingen

Naast selecties uit de vaste collectie organiseerde het Art Center Hugo Voeten de voorbije twee jaar ook enkele opmerkelijke tijdelijke tentoonstellingen. De eerste in de reeks toonde 55 meesterwerken van Steinlen, Köllwitz en Masereel uit de periode van ca. 1895 tot 1960. In het oeuvre van deze drie grote grafici staat de condition humaine centraal. En voor alle drie betekende het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 een belangrijk keerpunt in hun artistieke ontwikkeling.

Art Center Hugo Voeten, interieur.

In het voorjaar van 2013 werden 47 werken van Francisco de Goya (1746-1828) getoond. De klemtoon lag op Goya's laatste grote etsenreeks, Los Proverbios, aangevuld met werk uit andere reeksen zoals Los Caprichos, Los Desastres de la Guerra en La Tauromaquia. Naast een belangrijke exponent van de romantiek wordt Goya ook beschouwd als een voorloper van de moderne kunst.

In het najaar stelde de Japanner Sei Arimori zijn werk tentoon, waarin hij met eeuwenoude Japanse technieken de brug slaat naar de schilderkunst van de Vlaamse Middeleeuwen en de Italiaanse Renaissance.

Bij het verschijnen van dit nummer is de retrospectieve tentoonstelling met werk van Max Selen (1932, Turnhout) zonet afgelopen. De diversiteit van zijn figuratieve kunst is ongemeen boeiend. Zo is Seelen nu eens kubist of symbolist en dan weer expressionist of surrealist om uiteindelijk bij het hyperrealisme te belanden.

Art Center Hugo Voeten, Rusthuis-cyclus van Svetlin Roussev.

Praktisch

Elke eerste zondag van de maand kan de bezoeker zonder afspraak in het Art Center terecht voor gegidste rondleidingen om 10.30 en 14 uur. Groepen blijven - na afspraak - welkom op dinsdag of donderdag in het kunstencentrum in Herentals of in de beeldentuin in Geel voor rondleidingen met gids. Alle praktische informatie vindt u op www.artcenter.hugovoeten.org.

# Geert Swaenepoel