Samenstelling Patrick Lateur
Transit
In deze rubriek publiceren we ‘literaire’ vertalingen in het Nederlands van goede gedichten uit andere talen. Het is o.m. de bedoeling het vertalen van gedichten te stimuleren en daarom kunnen vertalingen ter selectie ingestuurd worden naar het redactiesecretariaat. Ieder vertaald gedicht moet vergezeld worden van een fotokopie van het oorspronkelijke gedicht en van de bibliografische gegevens van de bundel of het boek waaruit het genomen werd.
Traumwald
Heut nacht durchschritt ich einen Wald im Traum
Er war voll Grauen Nach dem Alphabet
Mit leeren Augen die kein Blick versteht
Standen die Tiere zwischen Baum und Baum
Vom Frost in Stein gehaun Aus dem Spalier
Der Fichten mir entgegen durch den Schnee
Trat klirrend träum ich seh ich was ich seh
Ein Kind in Rüstung Harnisch und Visier
Im Arm die Lanze Deren Spitze blinkt
Im Fichtendunkel das die Sonne trinkt
Die letzte Tagesspur ein goldner Streich
Hinter dem Traumwald der zum Sterben winkt
Und in dem Lidschlag zwischen Stoss und Stich
Sah mein Gesicht mich an: das Kind war ich.
Lernprozess
Lernen lernen nochmals lernen (Lenin)
Noch sehe ich wenn ich über die Straße gehe
Um Zigarren zu kaufen den Bettler am Straßenrand
Oder die Frau aus Bosnien mit dem Kind auf dem Arm
Neben der Mültonne sitzen und meine Hand
Zuckt in der Tasche nach Kleingeld Aber der Mensch ist
Das lernende Tier Ich lerne Bald schon
Werde ich keinen Bettler mehr sehn und kein Elend
Es gibt keine Bettler Es gibt kein Elend
Droomwoud
Vannacht betrad ik in mijn droom een woud
Er heerste angst Volgens het alfabet
Was onder iedere boom een dier gezet
Met lege ogen die geen blik onthoudt
Uit steen gehouwen door de kou Van bij
De sparren liep iets door de sneeuw naar hier
Een kind in knarsend harnas met vizier
Een droom Of werkelijkheid Het kwam naar mij
Het droeg de schacht waarop de speerpunt blinkt
In sparrendonker dat de zon verdrinkt
Het laatste spoor van licht een veeg van rood
Achter het droomwoud dat verlokt tot dood
En in de oogopslag van steek tot snik
Keek mijn gezicht mij aan: Dat kind was ik.
Leerproces
Leren leren steeds weer leren (Lenin)
Nog zie ik als ik de straat oversteek
Om sigaren te gaan kopen de bedelaar op de stoep
Of de vrouw uit Bosnië met het kind in haar armen
Naast de vuilnisbak zitten en mijn hand
Tast in mijn zak naar wat kleingeld Maar de mens
Is het dier dat kan leren Ik leer Al gauw
Zal ik geen bedelaar meer zien en geen armoe
Bedelaars bestaan niet Armoe bestaat niet
Nederlandse vertaling: Geert van Istendael
Heiner Müller (1929-1995) wordt beschouwd als een van de grootste, zo niet de allergrootste Duitse theaterauteur sinds Bertolt Brecht. Hij is altijd de DDR, waar hij als geniaal enfant terrible zowel roem oogstte als censuur te verduren kreeg, trouw gebleven. Oost-Duitsland noemde hij een karikatuur van het communisme, maar het kapitalistische Westen vond hij veel onmenselijker. Toen de DDR in elkaar klapte, zei Müller: ‘De weg is niet ten einde als het doel ontploft.’ Wereldberoemd werden stukken als Hamletmaschine, Wolokolamsker Chaussee en de Germania-cyclus. Minder bekend is dat Muller ook een paar honderd verbijsterende gedichten heeft geschreven. - Müller, Heiner, Werke 1. Die Gedichte, Suhrkamp Verlag, Frankfurt am Main, 1998.