[nummer 300]
Wallonië, bron van talenten
Jean-Claude Van Cauwenberghe Minister-President van de Waalse Regering
In het geografisch centrum van het Europa van de vijftien en op het draaipunt van zijn hoofdsteden - Brussel, Straatsburg, Luxemburg - is Wallonië nu een gewest van 16.844 km2 met 3.340.000 inwoners. Het heeft wetgevende macht, bouwt zelf zijn toekomst uit, sterk in zijn autonomie binnen het federaal België.
Dit land van uitwisselingen was een van de eerste industriële machten van het vasteland tijdens de Industriële Revolutie. De bladzijde van de vele industriële wijzigingen die de streek een halve eeuw hebben getroffen is nu wel omgedraaid.
Wallonië steunt op een indrukwekkend netwerk van universiteiten en hogescholen, van onderzoekscentra en een economisch weefsel van kleine en middelgrote ondernemingen, die zich ontwikkelen naast de traditionele industrieën. Wallonië speelt voortaan alle troeven uit van een beschermde ruimte, ingeschreven in alle netten van transport en communicatie.
Deze voortreffelijke landstreek, die goed begrepen heeft dat zij uitnemend moet presteren om een blijvende welvaart te bereiken, is tevens een land van kunst, cultuur en creatie.
Wallonië kent op dit gebied een ware traditie die men tot de oorsprong kan laten opklimmen, toen in de neolitische open mijn van Spiennes nabij Mons - nu door de UNESCO geklasseerd als patrimonium van de mensheid - silexstenen werden opgedolven om ze af te slijpen tot werktuigen of tot primitieve kunstvoorwerpen.
Een van de verdiensten én bedoelingen van de federalisering van het land bestond erin zijn grote gemeenschappen hun oude culturele tradities te leren herontdekken. Het resultaat is een voortdurende vruchtbare creativiteit, waarbij elke generatie haar aandeel in onze menselijke gemeenschap inbrengt.
Kunst is universeel, maar ontstaat altijd ergens, binnen een omgeving die geen grenzen oplegt, maar die tot op zekere hoogte de verbeelding van de schepper vormt. Dit ergens en dit hier kan Vlaanderen zijn of Nederland... maar ook Wallonië.
De bouwkunst is hier vertegenwoordigd met talloze kerken, kastelen en citadellen, sommige uniek op de wereld. Er zijn technische krachttoeren gepresteerd aan onze huidige bruggen met spandraden of aan de reusachtige bootlift van Strépy. Men kan een echte traditie volgen vanaf de Maaslandse kunst van het Europa van de 12de eeuw tot het ontstaan van nieuwe steden zoals Louvain-la-Neuve, via overgangen als de industriële architectuur en de ontwikkeling van de Art Déco met een pionier als Serrurier-Bovy.
Op muzikaal gebied is de Waalse eigenheid nog nooit uitgeput sinds de polyfonie die de toon aangaf in geheel Europa van de Renaissance, met meesters als Orlandus Lassus. Namen als Gossec, Gresnick of Grétry in de 17de eeuw, César Franck of Guillaume Lekeu in de 19de eeuw of nog Eugène Ysaye, stichter van de Koningin Elisabethwedstrijd. Zij hebben een geschiedenis geschreven die zich nog voortzet in de prestaties van de Opéra Royal de Wallonie of de danscreaties van Charleroi.
Ook inzake schilderkunst kan een zelfde toestand vastgesteld worden met Roger de la Pasture of Lambert Lombard tot Pierre Paulus en tot het surrealisme dat in Henegouwen is opgebloeid met figuren als Magritte en Delvaux, om slechts deze internationaal bekende kunstenaars te vernoemen. Wallonië betekende eveneens een onvervangbare inbreng in de rijkdom van de Franse taal met vermaarde grammatici als Grevisse en Hanse en met eersterangsauteurs van wie Simenon zeker wel de populairste is.
Château Thibaut eind 18de eeuw in Jambes (Namen).
Werd op 7 juni 1991 geopend als zetel en residentie van de Waalse regering
In Wallonië stond de wieg van het Europese stripverhaal met de School van Spirou en hier was tevens het uitverkoren land van de Zevende Kunst met filmregisseurs als Jean-Jacques Andrien, Benoît Poelvoorde, Jaco van Dormael of de gebroeders Dardenne en met acteurs als Pascal Duquenne, Marie Gillain, Emilie Dequenne of Natacha Regnier.
Kortom: een verleden voor een toekomst, een oude en bestendige traditie van creativiteit die zich nu een weg baant op het domein van zich aldoor vernieuwende genres. Want de culturele productie is een eeuwige beweging, die zich momenteel uitdrukt via internationaal bekende infrastructuren zoals het MAC's van Grand-Hornu.
Wallonië, bron van talenten is een realiteit, die nu meer dan ooit bevestigd wordt. Een realiteit waarvan deze voortreffelijke aflevering van het Kunsttijdschrift Vlaanderen een illustratie is. Ik nodig dan ook onze Nederlands sprekende vrienden uit om dit alles zelf rechtstreeks te komen ontdekken in een landstreek waar een onvergelijkbare levenswarmte heerst.