Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 46

[p. 332]

Kunsten en Letteren

Gelieve uw berichten voor deze rubriek te sturen aan het Redactiesecretariaat van het tijdschrift ‘Vlaanderen’, ‘Ter Hoogserleie’, Hondstraat 6, 8700 Tielt of te faxen op het nummer (051) 40 81 64. Ons volgend nummer (nr. 268 - nov.-dec. 1997) verschijnt medio december 1997. Berichten voor dat nummer kunt u insturen tot 15 november 1997. Met dank voor uw medewerking.

Antwerpen

Antwerpen - Muziek

Il magico della musica 8

De Belcanto- en Operettevereniging België (‘IBEO’) organiseert onder deze titel een concert met de mooiste belcanto- en operamelodieën gezongen door Noemi Nadelmann, Jon Runar Arason en Gunnar Lundberg met het BRT-koor en Vocaal Collectief en het BRTN-Filharmonisch Orkest. Deze concerten hebben plaats van 24 tot 29-11-97 in de Koningin Elisabethzaal van Antwerpen. Er zijn autobussen vanuit diverse steden in Vlaanderen. Info op dit adres:

Info: ‘IBEO’, Belcanto- en Operettevereniging België, Donkerstraat 51, 9120 Beveren (03) 755 40 37 (03) 755 40 37.

Antwerpen - Grafiek

Portfolio Belgische grafiek

Naar aanleiding van de dubbeltentoonstelling ‘Grafiek over de grens’ in het Vlaams Cultureel Centrum ‘De Markten’ in Brussel en het Centre de la Gravure in La Louvière, werd door de betrokken kunstenaars besloten een grafiekmap uit te geven. Het is uitzonderlijk dat Waalse en Vlaamse kunstenaars zich verenigen en dat maakt deze uitgave dan ook uniek. Onder de 47 betrokken kunstenaars bevinden zich heel wat gevestigde namen, zoals aan Vlaamse zijde Roger Raveel, Fred Bervoets, Emiel Hoorne, Luc Hoenraet, Veerle Rooms, Hugo Besard, Enk De Kramer en nog vele anderen. Info op dit adres:

Info: Epreuve d'Artiste, Oude Kerkstraat 64, 2018 Antwerpen (03) 480 71 33.

Boom

Drie maal een verjaardag

Op vrijdag 3/10/97 heeft in het Cultureel Centrum Ter Dilft van Bornem om 20 uur het concert plaats onder het motto ‘Drie maal een verjaardag’ met werken van Felix Mendelssohn, Johannes Brahms en Franz Schubert. Uitvoerders zijn: het Gemengd koor Musica Nova-Boom, Urbain Boodts, piano en Roger Leens, dirigent.

Info: ‘Gemengd koor Musica Nova’ vzw, J.B. Corremansstraat 147, 2850 Boom (03) 888 27 82.

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Brussel - Muziek

Een kijk op opera

In het najaar organiseert de Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek in samenwerking met de Koninklijke Muntschouwburg een introductieprogramma tot de opera. Het programma bevat vier lezingen, een rondleiding in de Muntschouwburg en het bijwonen van een operavoorstelling. Op 6/10/97 en 3/12/97: Het Libretto; op 14/12/97 ‘De Munt’, drie eeuwen geschiedenis. Men kan inschrijven voor afzonderlijke lezingen. Voor meer informatie kan u terecht op dit adres:

Info: Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek, Relinde Raeymaekers, hoofdbibliothecaris, Muntplein 6, 1000 Brussel (02) 229 18 40 (02) 229 18 50.

Brussel - Muziek

Internationale Orgelweek

Jaarlijks organiseert de ‘Orgelkring Brussel’ vzw een Internationale Orgelweek in onze hoofdstad van 19 tot 26/10/97. Deze omvat zeven concerten en één Orgelwandeling. De artiesten die hieraan hun medewerking verlenen behoren tot de top van de huidige concert-organisten. Gedetailleerd programma en info op dit adres:

Info: ‘Orgelkring Brussel’ vzw, Jozef Sluys, artistiek adviseur, Domstraat 8, 1602 Vlezenbeek (02) 532 50 80 (02) 532 50 80.

Oost-Vlaanderen

Eeklo - Letterkunde

Een dichter bij ons: Ledeganck

Dit jaar is het precies 150 jaar geleden dat Karel Lodewijk Ledeganck (1805-1847) overleed en is het 100 jaar geleden dat zijn standbeeld werd onthuld in zijn geboortestad Eeklo. Van deze verdienstelijke Vlaming (dichter, jurist, inspecteur van het onderwijs) bestond tot nu toe geen biografie. Nochtans lag Ledeganck aan de basis van wat later de Vlaamse Beweging zou worden. Ledegancks horizon beperkte zich echter niet tot Vlaanderen, hij kende en bestudeerde zowel de Nederlandse, Engelse, Franse als Duitse literatuur. Hij vertaalde gedichten van Lord Byron, Walter Scott, Lamartine, Victor Hugo, Schiller, enz. Ledeganck won in 1834 de nationale dichtwedstrijd, werd in 1836 lid van de spellingcommissie en hield als eerste raadslid een Vlaamse rede in de Oost-Vlaamse provincieraad. Maar er is meer. Door zijn vertaling van de Code Civil schiep hij een Vlaamse rechtstaal. Later, als provinciaal inspecteur voor het lager onderwijs in Oost-Vlaanderen, heeft hij alles gedaan wat in zijn mogelijkheden lag om de verpauperde Vlaamse jeugd te geven waarop ze recht had: degelijk onderwijs. In een periode waarin Vlaanderen een van zijn grootste crisissen beleefde (1840-1850) sprong Ledeganck in de bres voor de verwaarloosde kinderen uit de meest afgelegen Oost-Vlaamse dorpen. Uitgeput door het slopende werk maakte de tuberculose waaraan hij reeds sedert jaren leed, zich meester van hem. Ledeganck overleed in Gent op 42-jarige leeftijd. Hugo Notteboom en Paul Van de Woestijne schreven het boeiende verhaal van het te korte leven van deze verdienstelijke Vlaming. Ze meenden dat Karel Lodewijk Ledeganck, 150 jaar na zijn overlijden recht had op een eerlijke en zo volledig mogelijke biografie. Info over deze publicatie op dit adres:

Info: Paul Van de Woestijne, Tieltsesteenweg 12, 9900 Eeklo (09) 377 16 55.

Gent - Beeldende kunsten

Carmen Dionyse in adelstand verheven

Carmen Dionyse werd op 21 juli 1997 door Koning Albert II de titel van Jonkvrouw verleend. Deze bijzondere onderscheiding in eigen land vult de reeks bekroningen aan die Dionyse voor de hoogstaande kwaliteit van haar keramisch werk verzamelde.

Info: F. De Vogelaere, Duifhuisstraat 126, 9000 Gent (09) 221 10 77 (09) 282 71 29.

Gent - Muziek

Najaarsactiviteiten

Volgende cursussen worden georganiseerd: 25 en 26/10/97: Koorweekend voor gemengde stemmen in de Sint-Trudoabdij in Male ‘De Vlaamse Polyfonie als aanzet naar vier eeuwen vocale muziek’. Van 27/10/97 t/mm 29/10/97: Driedaagse voor gelijke stemmen in het Instituut Mariagaard en op 6 en 7/12/97: Koorweekend voor gemengde stemmen in de Sint-Trudoabdij van Male. Inschrijvingsstrook en info op dit adres:

Info: ‘Vlaamse federatie van Jong Koren’, J. Plateaustraat 19, 9000 Gent (09) 233 61 61 (09) 233 51 15.

Ninove - Letterkunde

Point's Internet Poetry

Professor Tulasi Diwasi stelde voor om samen met Milan Richter een internationale poëzie-uitgave op internet te publiceren. Door de faciliteit van e-mail kunnen probleemloos en snel contacten tussen de drie uitgevers-hoofdredacteurs onderhouden worden. Het is de bedoeling dat gedichten van moderne poëzie uit alle landen gepubliceerd worden in de oorspronkelijke taal en in het Engels. Prof. Voldeng toonde zich zeer bereid om de Canadese afdeling voor haar rekening te nemen. Germain Droogenbroodt, uitgever van ‘POINT’ kent heel wat Europese dichters en heeft ook in Latijns-Amerika, in Taiwan, in Korea en in Libanon goede relaties, zodat eigenlijk alleen Afrika voorlopig nog niet vertegenwoordigd is, met uitzondering van Zuid-Afrika. De drie oprichters zullen de Ministeries van Cultuur van hun land contacteren om te polsen of die geïnteresseerd zijn om aan het project deel te nemen. Dr. Richter, hoofd van de Buitenlandse Literaire Promotie van Slowakije, twijfelt niet aan de interesse van zijn land gezien het hier om een uniek internationaal project gaat, dat een uitzonderlijke promotie voor de landen van de oprichters zal zijn. Prof. Diwasi, ex-diplomaat en lid van de Koninklijke Academie van Nepal had evenmin twijfels. Of Vlaanderen de kans zal grijpen om zich via dit internationaal cultureel project haar dichters en beeldende kunstenaars in het buitenland te profileren is nog niet geweten.

Info: ‘POINT’ vzw, Germain Droogenbroodt, Brusselsesteenweg 356, 9402 Ninove (054) 32 47 48 (054) 32 46 60.

Vlaams-Brabant

Averbode - Muziek

Afrika-concerten

Vanuit de sterke gevoelens die het Rwandadrama bij zovelen oproept en de reële behoefte tot daadwerkelijke steun, ontwikkelde zich de idee om hieromtrent een concertreeks op touw te zetten. Het C.O.B., het ‘Comité voor Ontwikkelingsprojecten - Brugge’ en zijn voorzitter, Jacques Vanden Bussche, gaven de eerste impuls. Naast een algemeen comité werden er ook plaatselijke comités opgericht, alsook de vzw Afrika. Zij genieten steun van meerdere ontwikkelingsorganisaties, zoals Vredeseilanden, Coopibo, het N.C.O.S., Broederlijk Delen, Umubano e.a. Deze garanderen o.a. dat de netto-opbrengst van de kaartenverkoop integraal besteed wordt aan kleinschalige initiatieven in het Afrika van de Grote Meren. Sylvester-productions zorgt voor de professionele begeleiding. Ivan Godfroid, een Vlaamse dichter geboren in Rwanda en werkzaam voor de Belgische NGO COOPIBO in Afrika, publiceerde de dichtbundel ‘Omgewoelde aarde’. Deze diende als centrale tekst. Christina Guirlande, meermaals bekroonde Vlaamse dichteres, zorgde voor de bevragende tekst van het tweede deel. De componist Geert Van der Straeten, leraar aan het Lemmensinstituut, zorgde voor de sterk ingeleefde, emotioneel goed gedoseerde partituur van dit hedendaags oratorium. Ook de uitvoeringen worden volledig verzorgd door talent van eigen bodem: de befaamde solisten Catherine Vandevelde, coloratuur-sopraan, Marianne Vliegen, mezzo, Jan Caals, tenor en Werner Van Mechelen, bas-bariton, Lutgart Van Ballaer, recitante en het orkest en de koren Zeffiretti en Altra Voce garanderen een hoogstaande uitvoering. Het geheel staat onder de kundige en bezielende leiding van Paul Dinneweth. De concerten vinden plaats in volgende steden en locaties, telkens om 20 uur: 17/10/97: Brugge, St.-Walburgakerk; 23/10/97: Leuven, Lemmensinstituut; 5/10/97: Kortrijk, St.-Elisabethkerk - met BRT radio 3 opname; 26/10/97: Brussel, Basiliek Koekelberg; begin februari 1998: Gent; begin februari 1998: Oostende. Gedurende de voorstellingen zal er gelegenheid zijn in te tekenen op de CD van de opname.

Info: vzw ‘Afrika-concerten’, Geert Van der Straeten, Langestraat 89, 3271 Averbode (013) 78 29 01 (013) 78 29 01

Leuven - Muziek

Seizoen 1997-1998

‘Jeugd en Muziek Leuven’ v.z.w. stelt zich tot doel om bij jong en oud de belangstelling voor verschillende muziektradities, -genres en expressievormen op te wekken en gaande te houden. Dit gebeurt via tal van voordrachten, school-, aperitief-, familie- en avondconcerten. Enerzijds nodigen zij de jeugd uit actief te luisteren naar

[p. 333]

klassieke muziek. Op het podium staan eersterangsmusici met een zorgvuldig opgebouwd programma. Anderzijds willen zij jong talent de kans bieden actief te musiceren. Hun grote werkkracht en discipline kan bovendien tot voorbeeld strekken van onze jeugdige leden. Volgende concerten worden georganiseerd: 27/09/97: Workshop Agon; 26/10/97: Pianoduo Kolacny; 09/11/97: Buster Keaton; 06/12/97: Kankanterie; 27/12/97: Wij maken een opera; 18/01/98: Nieuwjaarsconcert; 19/02/98: Laureatenconcert J&M; 28/03/98: Harpinitiatie; 26/04/98: Brasschaats Mandoline Orkest; 07/06/98: Jan en Alleman; 26/06/98: Elisabethiade. Reservatie en info op dit adres:

Info: ‘Jeugd en Muziek Leuven’ vzw, Tiensevest 106/4B, 3000 Leuven (016) 29 14 22 (016) 40 11 37.

Leuven

Concertactiviteiten Lemmensinstituut

Begin oktober start de concertvereniging van het Lemmensinstituut haar seizoen 1997-1998. Op 2/10/97 is het Prometheus Ensemble te gast met een programma rond Schönberg, Brahms en Schubert. Jan Vermeulen, Peter Despiegelaere en Karel Steylaerts, samen met Fortepianotrio Florestan, tekenden voor een ‘Schubertprogramma’ op 9/10/97. Het Philip Catherine Trio, naast Philip Catherine (gitaar), Bert Joris (trompet en bugel) en Philippe Aerts (bas), staan op 16/10/97 garant voor een avond jazz. ‘Rwanda’, opus 13 is een oratorium op tekst van Ivan Godfroid en Christina Guirlande. Geert Van der Straeten staat borg voor de muziek. Deze productie wordt op 23/10/97 gebracht in het Lemmensinstituut door Altra Voce, het Vocaal en Instrumentaal Ensemble Zeffiretti en verschillende solisten o.l.v. Paul Dinneweth (zie bericht ‘Afrika-concerten). De ‘Groupe des Six’ wordt het thema van het blaaskwintet Arcane en Filip Martens (piano) dat geprogrammeerd staat op 6/11/97. N.a.v. de masterclass rond ‘Het orgeloeuvre van Sigfrid Karg-Elert en Max Reger’ op 13 en 14/11/97 neemt Ludger Lohmann (Musikhochschule Stuttgan) op 13/11/97 een orgelrecital voor zijn rekening. Het programma vermeldt naast werk van Regen ook Brahms, Liszt, Hindemith en Durufle. Tijdens de projectweek van 17 tot 21/11/97 wordt er door de Koren en het Orkest van het Lemmensinstituut o.l.v. Edmond Saveniers gewerkt aan het Stabat Mater van Szymanowsky en Psalm 42 van Mendelssohn. Twee uitvoeringen staan gepland op 20 en 21/11/97. Ook voor het Kerstconcert van 18 en 19/12/97 doet men een beroep op een Koor van het Lemmensinstituut en een ensemble oude instrumenten o.l.v. Erik Van Nevel. Onder de noemer ‘Heinrich Schütz: Weihnachts- und Festmusik’ wordt o.a. de Weihnachtsgeschichte, ‘Geistliche Chormusik’, Psalmen Davids e.a. voorzien.

Info: Concertvereniging Lemmensinstituut, Herestraat 53, 3000 Leuven (016) 23 39 67.

Leuven - Muziek

Seminaries Lemmensinstituut

Het Lemmensinstituut organiseert de seminaries ‘Muziekgeschiedenis & Geschiedenis van de jazz’ op 3, 10 en 17/10/97, 7, 14 en 28/11/97, 5, 12 en 19/11/97 en vrijdag 9/1/98: 8.30 tot 10.30 uur: De evolutie van de mis (J. Anaf); Grote hedendaagse componisten: Ligeti, Boulez, Berio, Nono (Y. Knockaert); J.S. Bach: van koorknaap tot briljant organist (D. Snellings); Het Franse lied van Berlioz tot Poulenc (J. Uytterschaut). 10.30 tot 12.30 uur: Wat zeg je nu van Haydn en Mozart? (J. Anaf); De evolutie van de muziek in Vlaanderen van 1600 tot vandaag (Y. Knockaert); De bloei van de instrumentale genres tijdens de barok (D. Snellings); De Russische opera (J. Uytterschaut); Miles Davis (M. Van den Hoof). Vrijdag 6, 13 en 20/2/98, vrijdag 6 en 13/3/98, vrijdag 3 en 24/4/98, vrijdag 8, 15 en 29/5/98. 8.30 uur tot 10.30 uur: Eenstemmigheid in de Middeleeuwen (J. Anaf); Wendingen (Y. Knockaert); J.S. Bach: de Thomascantor in Leipzig (D. Snellings); De opera's van Richard Strauss (J. Uytterschaut). 10.30 uur tot 12.30 uur: Bella Bartok en de folklore (J. Anaf); Het impressionisme (Y. Knockaert); Oude en nieuwe vocale genres tijdens de Barok (D. Snellings); Opera en wereldliteratuur: een staalkaart (J. Uytterschaut); Gerry Mulligan (M. Van den Hoof).

Info: ‘Concertvereniging Lemmensinstituut’, Herestraat 53, 3000 Leuven (016) 23 39 67.

West-Vlaanderen

Rekkem - Letterkunde

Jaarboek ‘De Franse Nederlanden’

Dit jaarboek, uitgegeven door de Vlaams-Nederlandse ‘Stichting Ons Erfdeel’, wil op wetenschappelijk verantwoorde wijze informatie verstrekken over diverse aspecten van de Franse Nederlanden en hun betrekkingen met Vlaanderen en Nederland. Nummer 22 (256 bladzijden, geïllustreerd, 1200 frank) kan besteld worden op dit adres:

Info: ‘Stichting Ons Erfdeel’, Murissonstraat 260, 8931 Rekkem (056) 41 12 01 (056) 41 47 01.

Buitenland

Barcelona, Spanje - Architectuur

Cultureel project Catalonië / Vlaanderen Sinds begin van de jaren negentig worden architectuur en design door de Vlaamse overheid beschouwd als een volwaardig onderdeel binnen haar cultuurbeleid. Impulsen om architectuur een breder maatschappelijk draagvlak te geven, waarbij de grotere zorg voor architectonische kwaliteiten bij overheidsopdrachten een belangrijk onderdeel is, wordt op diverse niveaus betracht. Naast het toekennen van een tweejaarlijkse architectuurprijs en het subsidiëren van een aantal initiatieven, is de publicatie van het Jaarboek ‘Architectuur Vlaanderen’ het belangrijkste initiatief om bovenvermelde beleidsvisie te concretiseren. Na een internationale presentatie in Venetië (1991) naar aanleiding van de 5de internationale architectuurbiënnale en de expositie in Arc-en-Rêve in Bordeaux (1996), één van de belangrijkste architectuurcentra in Frankrijk, is deze expositie in Barcelona het derde initiatief van de Vlaamse Gemeenschap om onze recente interessante architectuurproductie een ruimere buitenlandse uitstraling te geven. Centraal in de expositie is de presentatie van de twee jaarboeken ‘Archictectuur Vlaanderen’ (1990-1993) en 1994-1995), uitgaven van de Vlaamse Gemeenschap. In functie van de grootte van de expositieruimte van het Collegi d'Arquitectes de Catalunja werd een beperkte selectie gemaakt. De expositie bevat de vier projecten die in de voorbije vijf edities van de ‘Mies van der Rohe Pavilion Award for European Architecture’ in Barcelona een vermelding hebben gekregen: villa M. in Z. van architect Stéphane Beel, villa in Brasschaat van architect Xaveer De Geyter, de restauratie en aanbouw van woning Guiette in Antwerpen van architect Georges Baines en de verbouwing van een melkfabriek tot kantoorgebouw in Eeklo van architect Stéphane Beel. Voor projecten met een grote omvang en met een stedenbouwkundige dimensie werd werk geselecteerd van AWG:bOb Van Reeth en Paul Robbrecht en Hilde Daem. De coördinatie is in handen van ‘cAD’.

Info: cAD, Centrum voor Architectuur en Design, 8500 Kortrijk.

diro

Prijzen, wedstrijden, onderscheidingen

Berichten voor deze rubriek sturen aan: Redactiesecretariaat van het tijdschrift ‘Vlaanderen’, ‘Ter Hoogserleie’, Hondstraat 6, 8700 Tielt of faxen op het nummer (051) 40 81 64.

Om te kunnen gepubliceerd worden in het nr. 268 (nov.-dec. 1997) moeten die berichten ons bereiken voor 15 november 1997.

Met dank voor uw medewerking.

Antwerpen

Antwerpen - Letterkunde

Vlaamse reuzen - Giganti fiamminghi

Vlaanderen is de speciale gast tijdens de eerstvolgende kinder- en jeugdboekenbeurs in Bologna (2-5 april 1998). Naast de gebruikelijke gemeenschappelijke Vlaamse stand waar de Vlaamse uitgevers hun nieuwe titels presenteren aan de internationale uitgeverswereld (meer dan 1.200 deelnemende uitgeverijen) vindt er in 1998 een speciale tentoonstelling plaats met de beste illustraties uit de Vlaamse kinder- en jeugdboeken van de laatste jaren. Het hele project is een organisatie van de Vlaamse Uitgevers Vereniging met de steun van het departement cultuur van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Op de tentoonstelling wordt een overzicht gegeven van de mooiste illustraties uit de Vlaamse kinderen jeugdboeken van de laatste vijf jaar. Om ook jonge illustratoren de gelegenheid te bieden uit te pakken met hun talent is aan het project een illustratorenwedstrijd verbonden. De deelnemers aan de wedstrijd zijn jonger dan 30 jaar en publiceerden tot 30 november 1997 nog geen quadriwerk in een boek of een tijdschrift. De opdracht voor de illustratoren bestaat erin een kortverhaal van illustraties te voorzien. Het verhaal - Reuze! - is van de hand van Gregie de Maeyer, de recentste winnaar van de Prijs van de Vlaamse Gemeenschap voor kinder- en jeugdliteratuur. De deelnemers zijn vrij in de keuze van het aantal illustraties, de gebruikte techniek(en) en het materiaal. Aan de wedstrijd is een geldprijs verbonden van 50.000 frank en de winnaar reist in april 1998 op kosten van de organisator mee naar de Fiera del libro per ragazzi in Bologna. De illustraties van de winnaar worden in Bologna op de speciale tentoonstelling ‘Giganti fiamminghi’ geëxposeerd. Het geïllustreerde verhaal wordt integraal opgenomen in de catalogus van de tentoonstelling. Bovendien zal de winnende illustrator een representatief gedeelte van zijn/haar werk gepubliceerd zien. Inschrijven voor de wedstrijd kan tot 15 oktober 1997. Voor een inschrijvingsformulier, het wedstrijdreglement en alle bijkomende informatie kan men op dit adres terecht:

Info: Vlaamse Uitgevers Vereniging vzw - Giganti fiamminghi, Huis van het Boek, Hof ter Schriecklaan 17, 2600 Berchem/Antwerpen (03) 230 89 23.

Antwerpen - Letterkunde

Apollo-prijs voor proza

‘Apollo’ gaat verder met zijn activiteiten: 2/10/97 Peter Ghyssaert, 11/10/97 Prijsuitreiking Apolloprijs 1997; 2/11/97 Stefan van den Broeck en voorstelling van de verhalenbundel van de ‘Apolloprijs’; 2/12/97 Miel Cools. Info op dit adres:

Info: ‘Literaire Culturele Kring Apollo’, Koningsbos 18, 3460 Bekkevoort (013) 33 39 94.

Antwerpen - Letterkunde

Prijzen voor Letterkunde van de Vlaamse Provincies

Op voorstel van de interprovinciale jury hebben de bestendige deputaties van Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen de Prijzen voor Letterkunde van de Vlaamse Provincies 1996 toegekend. De prijs 1996 ten bedrage van 200.000 fr. voor een monografie, verschenen tijdens de periode 1992-1995, werd toegewezen aan Raoul Bauer voor zijn werk ‘De lage landen: een geschiedenis in de spiegel van Europa’; de prijs 1996 ten bedrage van 200.000 fr. voor een essay, verschenen tijdens de periode 1992-1995, werd toegewezen aan Roland Jooris voor zijn werk ‘Geschilderd of geschreven’.

Info: ‘Provinciale Cultuurdienst’, Koningin Elisabethlei 22, 2018 Antwerpen (03) 240 65 03 (03) 240 65 79

Antwerpen - Letterkunde

Nominatie Gouden Uil

De lijst van bekroningen die auteur Bart Moeyaert op zijn actief heeft is zeer lang. Niet alleen de Vereniging ter Bevordering van het

[p. 334]

Vlaamse Boekwezen, die de Boekenwelp uitreikt, beloonde de klasse van ‘Mansoor, of hoe we Stina bijna doodkregen’ (1996). De korte kinderroman kreeg recent een Shortlist-nominatie voor de prestigieuze Gouden Uil. Drie personages spelen de hoofdrol: de ik-figuur is een klein meisje dat samen met haar neefje Nisse een grondige hekel heeft aan hun gemeenschappelijk nichtje Stina. Een ruzie tussen hun ouders en die van Stina drijft hun minachting nog op. De situatie loopt door toedoen van Nisse uit de hand. Moeyaert slaagt erin binnen te dringen in de leefwereld van kinderen en weet hun denkwijze en de manier waarop ze bepaalde omstandigheden helemaal anders dan volwassenen inschatten en interpreteren, uitstekend te vertalen. (Bron: SABAMmagazine)

Info: Bart Moeyaert, Van Geertstraat 36, 2140 Antwerpen (03) 235 41 01.

Antwerpen - Varia

Humanitasprijs 1998

Naar aanleiding van de herdenking van de 150ste verjaring van de onafhankelijkheid wordt door het provinciebestuur van Antwerpen een tweejaarlijkse prijs ingesteld onder de benaming ‘Humanitasprijs 1998 van de provincie Antwerpen’. Deze prijs wordt toegekend aan personen, instellingen of verenigingen, die op een uitzonderlijke wijze een bijdrage leveren tot de welvaart en het welzijn in de provincie Antwerpen. Aan de prijs is een geldbedrag van 300.000 fr. verbonden, het Humanitasbeeld (een beeld van de hand van de beeldhouwer Marcel Mazy) en een oorkonde van de prijs. Info op dit adres:

Info: ‘Provinciale Cultuurdienst’, Hilde Vanfleteren, Koningin Elisabethlei 22, 2018 Antwerpen (03) 240 65 03 (03) 240 65 79.

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Brussel - Muziek

Provinciale Prijs voor Compositie 1997

Jaarlijks organiseert het provinciebestuur verschillende culturele wedstrijden. Per culturele prijs ontvangt de laureaat een geldprijs die 100.000 frank bedraagt. Voor de Provinciale Prijs voor Composistie 1997 komt enkel een onuitgegeven compositie voor fanfare, harmonie of brassband in aanmerking; uitvoeringsduur ongeveer tien minuten; partituren indienen voor 31/10/97. Deelnemingsformulier en reglement op dit adres:

Info: Provincie Vlaams-Brabant, Rita Vanlangendonck, Diestsesteenweg 52, 3010 Leuven (016) 26 76 12 (016) 26 76 76.

Limburg

Tessenderlo - Beeldende kunsten

Broeder Max Prijs 1997

De eerste prijs bedraagt 60.000 frank. Daarnaast zal de jury twee eervolle vermeldingen toekennen van elk 15.000 frank. Het werk dat bekroond wordt met de eerste prijs wordt eigendom van de Broeder Max Stichting vzw. Er mogen maximum twee ingelijste schilderijen (schilderkunst met beperking tot olieverf) per kunstenaar ingeleverd worden. Kunstenaars kunnen enkel inschrijven d.m.v. een inschrijvingsformulier voor vrijdag 5 december 1997. De inschrijving moet vergezeld zijn van een beknopt curriculum vitae van de inzender. Het inschrijvingsgeld bedraagt 300 frank per kunstenaar, ongeacht het aantal ingezonden werken. Er dient gestort te worden op rekeningnummer 235-0470722-90 ten name van Broeder Max Stichting vzw met vermelding van ‘Broeder Max Prijs 1997’. Reglement en inschrijvingsstrook op dit adres:

Info: Broeder Max Stichting vzw - Secretariaat Solveld 90, 3980 Tessenderlo (013) 66 83 62.

Oost-Vlaanderen

Desteldonk - Beeldende kunsten

De Druivelaar

YOD vzw, in samenwerking met de kalenderuitgeverij Strobbe uit Izegem, biedt de kans om de 12 maandblaadjes in de editie 2000 van de zeer bekende kalender ‘De Druivelaar’ te illustreren. Deze scheurkalender wordt verspreid op 500.000 exemplaren. Kunstenaars werken ontwerpen uit in één kleur (zwart) op een formaat van 170 mm (hoogte) op 100 mm (breedte). Het thema van de maandblaadjes - de twaalf maanden, de dierenriem, de vier seizoenen, het ‘magische jaar’ 2000 - is vrij en mag op verschillende manieren uitgewerkt worden: karikaturaal, strip, klassiek, realistisch,... De disciplines die in aanmerking komen zijn pentekening en grafiek (ets, litho, lino- of houtsnede). Om praktische redenen zijn aquarel en potlood minder aangewezen; De inzendingen én c.v. worden verwacht op het info-adres. De deelnamekosten bedragen 1000 frank, ongeacht het aantal inzendingen per deelnemer. Uit alle inzendingen selecteren YOD vzw en Strobbe 12 laureaten. De gekozen inzendingen worden afgedrukt op één van de maandblaadjes, met op de ommezijde het c.v. van de kunstenaar.

Info: YOD vzw, Anna De Vuyst, Lindestraat 68, 9042 Desteldonk.

Gent - Letterkunde

Prijzen Academie

De Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde kende volgende prijzen toe: de Prijs voor taalkunde aan Geert Craps, voor zijn studie ‘Structuur en textuur. Thema en cohesie in Nederlandse expositorische teksten’. De Prijs voor Letterkunde aan Gerty Wouters, voor haar studie ‘Elcerlyc is ook een vrouw. Het beeld van de vrouw in de historische briefromans van Hella S. Haasse. Een analyse van Mevrouw Bentinck’. De Prijs voor cultuurgeschiedenis aan W.L. Braekman, voor zijn studie ‘Witte en zwarte magie in de Middeleeuwse Nederlanden. Gecommentarieerd compendium van de incantamenta tot einde 16de eeuw’. Fondsprijzen: de Lode Baekelmansprijs (periode 1994-1996): aan Paul Demets voor zijn poëziebundel ‘De landsheer van de Lethe’. De Guido Gezelleprijs (periode 1992-1996): aan Charles Ducal voor zijn bundel ‘Moedertaal’. De Arthur Merghelynckprijs voor poëzie (periode 1994-1996) aan Frans Deschoemaeker voor zijn bundel ‘Hard stof’. De Karel Barbierprijs (periode 1995-1996), de Arthur Merghelynckprijs voor proza (periode 1994-1996) en de Karel van de Woestijneprijs (periode 1992-1996) werden niet toegekend. De prijzen worden uitgereikt tijdens de plechtige openbare vergadering van de academie op 22 oktober 1997.

Info: Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, Marijke de Wit, Koningstraat 18, 9000 Gent (09) 263 93 46 (09) 265 93 49.

Gent - Sierkunst

Ereprijs voor Mieke Evernet

Mieke Evernet (Meldert-Aalst) behaalde een ereprijs (Medal from the President of the Republic) tijdens de vijftigste ‘International Competition of Ceramics Arts’ in het Italiaanse Faënza.

Info: Vlaams Instituut voor het Zelfstandig Ondernemen, Bischoffsheimlaan 23 ‘Orion’, 1000 Brussel (02) 227 63 97 (02) 227 63 91.

Gent - Varia

Prijzen Academie 1998-2000

De Koninklijke Academie voor Taal- en Letterkunde schrijft haar prijzen uit. Letterkunde: (1998) Allegorie in het gedicht ‘Penthesileia’ van Karel van de Woestijne. (1999). Virginie Loveling: leven en werk. Richard Minne, In den zoeten inval (1927). Historisch-kritische uitgave. Taalkunde: (1998) Een studie over Romaanse plaatsnamen in Duits en Nederlandstalig taalgebied van de Moezelstreek tot Oost-Vlaanderen. (1999) Dialectverlies in een West-Vlaamse gemeente. (2000) Een studie van het taalgebruik in Brugge in de negentiende eeuw. Structuur van verklarende teksten. De Academie schrijft ook diverse fondsprijzen uit voor het jaar 1998: de Karel Bouryprijs (periode 1994-1997): voor onuitgegeven Vlaamse school- of volksliederen (ten minste twee), waarvan de toondichter zelf de tekst mag kiezen. Er kan bovendien een tegemoetkoming worden verstrekt voor de uitgave van de bekroonde liederen (voor 10/12/97 inzenden). De Aug. Beernaertprijs (periode 1996-1997): voor een werk van letterkundige aard, zonder onderscheid van genre, dat in deze periode door een persoon van Belgische nationaliteit geschreven is. De werken dienen in het Nederlands gesteld te zijn; nog niet verschenen werken kunnen in handschrift worden ingezonden voor 1/2/98. De Nestor de Tiereprijs (periode 1996-1997): voor een Vlaams toneelwerk dat gedurende deze periode geschreven is. Het werk mag voor deze periode niet openbaar zijn gemaakt, noch door druk noch door een opvoering (voor 10/12/97). De Joris Eeckhoutprijs (periode 1996-1997): voor een letterkundig essay, in handschrift of gedrukt, en ten minste honderd bladzijden beslaand. De werken dienen in het Nederlands geschreven te zijn en te handelen over een auteur, niet over een periode van de literaire geschiedenis. De Leonard Willemsprijs (periode 1996-1997): toe te kennen aan een Vlaming die zich op het gebied van de studie der Middelnederlandse letterkunde in de loop der jongste jaren verdienstelijk heeft gemaakt, het zij door zijn gezamenlijk werk, hetzij door een publicatie van uitzonderlijk belang. Uiterste datum voor inzending: 1/2/98. De Prof. Dr. Leon Elautprijs (periode 1996-1997): toe te kennen aan een auteur die in deze periode de beste, in het Nederlands gestelde verhandeling, op het gebied van de Vlaamse cultuurgeschiedenis van 1815 tot 1940 heeft geschreven of gepubliceerd (voor 1/2/98) De Maurice Gilliamsprijs (periode 1994-1997): voor een verzenbundel, een essay over poëzie of een gezamenlijk poëtisch oeuvre, oorspronkelijk in het Nederlands geschreven, in handschrift of gedrukt, ongeacht de nationaliteit van de auteur (voor 1/2/98). Volledig reglement op dit adres:

Info: Koninklijke Academie voor Taal- en Letterkunde, Koningstraat 18, 9000 Gent (09) 265 93 46 (09) 265 93 49.

Vlaams-Brabant

Leuven - Letterkunde

Beste Jeugdboek Knokke-Heist

De Prijs Knokke-Heist Beste Jeugdboek 1998, de grootste manuscriptenprijs voor jeugdboeken in het Nederlandse taalgebied, gaat naar een nog niet uitgegeven werk voor jongeren van 12 tot 16 jaar. De laureaat ontvangt een bedrag van een kwart miljoen frank. Wie wil meedingen, stuurt zijn manuscript in vóór 15 december 1997.

De prijs is een samenwerking tussen het Cultureel Centrum Knokke-Heist en uitgeverij Davidsfonds/Infodok. Het winnend manuscript wordt uitgegeven door deze uitgeverij en krijgt een zeer grote verspreiding zowel in de boekhandel in Vlaanderen en in Nederland als bij de Davidsfondsleden. Wedstrijdreglement op dit adres:

Info: ‘Davidsfonds/Infodok’, Blijde-Inkomststraat 79-81, 3000 Leuven (016) 22 45 64 (016) 29 12 15.

Leuven - Letterkunde

WeL-Wedstrijden

Voor de tiende maal schrijft WeL een Essayprijsvraag uit, onder auspiciën van het Leuvens stadsbestuur. Gevraagd wordt één essay over een literair of algemeen cultureel onderwerp (auteur, stroming,...) met verwerkte bibliografie. Deze tekst (max. 6 blz. machineschrift, kwarto) dient in 4 exemplaren anoniem (kenspreuk op envelop waarin identiteit en 5 postzegels van 17 frank of internationale coupons) voor 15/12/97 opgestuurd naar het redactieadres: Prijzen: 10.000 frank, 5000 frank, 3000 frank. Wedstrijd flitsverhaal-prozagedicht: alle ultrakorte verhalen

[p. 335]

zijn WeLkom d.w.z. sprookjes, fabels, parabels, verhalende cursiefjes e.d. (voor een volwassen publiek). Per deelnemer max. 1 tekst (1 à 2 blz.), anoniem in te sturen (zie hoger), in 3 exemplaren voor 15/12/97. Prijzen: 10.000 frank, 5000 frank, 3000 frank. Reglement voor beide wedstrijden: enkel ongepubliceerd en niet bekroond werk insturen, gesteld in correcte spelling. G. Orwellprijs voor media: jaarlijks beurtelings voor geschreven pers/radio en televisie. Suggesties WeLkom op dit adres:

Info: ‘WeL’ Universitaire Werkgroep Literatuur en Media, Coördinatie: Hans Devroe, Kapucijnenvoer 67/15, 3000 Leuven (016) 22 93 24.

West-Vlaanderen

Brugge - Letterkunde

West-Vlaamse prijzen

De Prijs voor Letterkunde van de Provincie West-Vlaanderen was in 1997 bestemd voor de novelle, het kort verhaal en het cursiefje. Er werden 29 gepubliceerde en 86 niet-gepubliceerde werken ingediend. De jury was samengesteld uit: Betty Mellaerts, Chantal Pattyn, Henri van Daele, Louis Verbeeck en Tessa Vermeiren. Op voorstel van deze jury heeft de Bestendige Deputatie, in zitting van 26 juni 1997, volgende uitslag bekrachtigd: gepubliceerd werk: de Prijs, ten bedrage van 50.000 frank en de zilveren ereplaket, aan Herman Leenders uit Brugge voor zijn novellenreeks ‘Het mennegat’; een Premie, ten bedrage van 25.000 frank en de bronzen ereplaket, aan ex-aequo: Pascal Cornet uit Brugge voor het geheel van zijn inzending; Dieter Lesage uit Brussel (^o Roeselare) voor het geheel van zijn inzending. Niet-gepubliceerd werk: er werd geen Prijs toegekend; een Premie, t.b.v. 20.000 frank en de bronzen ereplaket, aan ex-aequo: Luc Vanhauwaert uit Moorsele voor zijn kort verhaal ‘De navelkrater’; Frank Geleyn uit Handzame voor zijn novelle ‘Skellig’. De proclamatie van deze prijskamp vindt plaats op zaterdag 29/11/97 in Poperinge.

Info: ‘Provincie West-Vlaanderen’, Proosdij, 8000 Brugge (050) 40 56 11 (050) 40 56 01.

Brugge - Letterkunde

Prijs voor Letterkunde 1998

De jaarlijkse ‘Prijs voor Letterkunde’ (totale prijs 150.000 frank) van de Provincie West-Vlaanderen uitgeschreven voor de roman is voorbehouden aan alle West-Vlamingen van geboorte en aan ingewekenen die vijf jaar in deze provincie wonen. Indienen van al dan niet gepubliceerde werken (1/1/92 en 1/1/98) vóór 1/1/98. Wedstrijdreglement en info op dit adres:

Info: ‘Provincie West-Vlaanderen’, Proosdij, Burg 2, 8000 Brugge (050) 40 34 06 (050) 40 31 05.

Brugge - Architectuur

Prijs Vlaams Monument

Deze zomer werden de laatste steigers rond de Brugse kathedraaltoren verwijderd, waardoor het gerestaureerde monument van top tot teen bewonderd kan worden. Hoewel de restauratie die in opdracht van het West-Vlaamse provinciebestuur gebeurde, zeer grondig gebeurde, werd de klus in een recordtempo van zeven jaar geklaard. Het resultaat oogst algemene bewondering en kreeg nu ook officiële waardering in de vorm van een nominatie voor de Prijs Vlaams Monument '97. Er zijn in totaal vijf genomineerden waarvan drie monumenten en twee monumentenverenigingen. Behalve de Sint-Salvatortoren zijn dit: de centrale magazijnen van de mijngebouwen in Eisden (Maasmechelen), de villa Verbreyt in Sint-Niklaas, de vzw Convent in Hoogstraten en de vzw Levende Molens.

Info: ‘Provincie West-Vlaanderen’, Proosdij 2, 8000 Brugge (050) 40 56 11 (050) 40 56 01.

Hulste - Muziek

Tweejaarlijkse wedstrijd voor jonge componisten Om het componeren van kamermuziekwerken in eigen land te bevorderen, schrijft de Raad van Beheer van de Muizelhuisconcerten voor de zevende maal een compositiewedstrijd uit. Deelnemers (tot 35 jaar) sturen aangetekend maximum drie originele composities in voor twee tot zes musici (10 tot 24 minuten), onder kenspreuk met identificatie-envelop. Afsluitdatum: 31/3/98. Er zijn voor meer dan 100.000 fr. prijzen. De bekendmaking van de uitslag heeft plaats op 25/4/98.

Info: ‘Muizelhuisconcerten vzw’, Secretariaat, Muizelhof 50, 8531 Hulste (056) 66 94 33 (056) 66 34 39.

Buitenland

Hilversum, Nederland - Letterkunde

Poëzieprijs Concept

Voor de jaarlijkse poëzieprijs van ‘Concept’ één getypt gedicht in zes exemplaren inzenden (thema: communicatie, mededeelzaam- en bereikbaarheid) voor 15/3/98 naar dit adres waar het volledig reglement kan aangevraagd worden.

Info: ‘Concept’, Postbus 1313 Hilversum (035) 621 34 62 (035) 621 68 42.

diro

Thema-tentoonstellingen

Gelieve uw berichten voor deze rubriek te sturen aan het Redactiesecretariaat van het tijdschrift ‘Vlaanderen’, ‘Ter Hoogserleie’, Hondstraat 6, 8700 Tielt of te faxen op het nummer (051) 40 81 64. Ons volgend nummer (nr. 268 - nov.-dec. 1997) wordt gepubliceerd medio december 1997. Berichten voor dat nummer kunt u insturen tot 15 november 1997. Met dank voor uw medewerking.

Antwerpen

Antwerpen - Beeldende kunsten

Tentoonstellingen

Naast veilingen en schattingen organiseert ‘Campo & Campo’ ook tentoonstellingen: van 7 tot 22/11/97 loopt het Wintersalon met kunstwerken uit de 19de en 20ste eeuw en hedendaagse kunst en van 6 tot 20/12/97 ‘Kunst voor ieders beurs’ met kunstwerken van verschillende perioden aan een maximumprijs (schilderijen, beeldhouwwerken en tekeningen).

Info: Campo & Campo, Grotesteenweg 19/21, 2600 Antwerpen (03) 218 47 77 (03) 218 53 63.

Antwerpen - Varia

Trance Dance

Deze ‘ongewone’ tentoonstelling brengt kunstwerken uit 25 eeuwen samen. En muziek. En film. Wat is het verbindend element tussen dit alles? De hopeloze, uit zijn evenwicht geslagen mens die naar een heropstanding streeft of de toevlucht tot de ontketende dans, waarin het individu door een trance herboren wordt. Het is een in de meest uiteenlopende culturen gedeeld inzicht: de mens die zich aan het einde van zijn krachten voelt, moet door een duister ritueel van symbolisch sterven om terug op te staan. Dit gebeurt bij uitstek in de dans, die lichaam en geest mobiliseert. Vele tradities hebben in verschillende vorm en onder diverse namen zo een dans gekend. In West-Europa, aan de spits van de ‘modernisering’, waren deze tradities reeds in de 15de eeuw ‘folklore’ geworden, een kijkspel dat nog slechts een vermaak was. In de afgelegen, landelijke streken bleef de praktijk van de symbolisch of werkelijk generende dans tot in deze eeuw in zwang: de Roemeense calus, de Mediterrane tarantella, de Engelse morris. Zo brengt de tentoonstelling uiterst zeldzame en kostbare voorstellingen van de moreskendans uit de 15de eeuw, maar ook voorbeelden van mediterrane praktijken en hedendaagse kunstwerken uit de Maghreb. De tentoonstelling handelt ook over overeenkomsten tussen culturen, die in ruimte en tijd verwijderd zijn; over de stilte van vrouwen in traditionele culturen: van de Dionysische riten tot de hedendaagse Gnaoua in Marokko zijn het de vrouwen die het ‘geheim’ van de trance bezitten. Loopt nog tot 30/11/97.

Info: ‘Koninklijk Museum voor Schone Kunsten’, Plaatsnijdersstraat 2, 2000 Antwerpen (03) 238 78 09 (03) 248 08 10.

Antwerpen - Varia

Justus Lipsius (1547-1606)

Hoewel Justus Lipsius door zijn tijdgenoten beschouwd werd als de belangrijkste humanist na Erasmus, is hij bij het grote publiek vandaag nog weinig bekend. Met de organisatie van een tentoonstelling in het raam van de 450ste verjaardag van zijn geboorte wil het Museum Plantin-Moretus deze polygraaf opnieuw in de actualiteit plaatsen. De carrière van Justus Lipsius is nauw verbonden met de Plantijnse uitgeverij. De grote humanist was zeer goed bevriend met Christoffel Plantijn, Jan I en Balthasar I Moretus, de eerste meesters van ‘De Gulden Passer’, waar zijn werken werden gedrukt in de sublieme vormgeving en iconografische verzorging die alleen de Officina Plantiniana kon garanderen. In het Plantijnse huis aan de Vrijdagmarkt had Lipsius trouwens een eigen kamer die ook vandaag nog in het museum bezocht kan worden. Behalve de gedrukte uitgaven kan het Museum Plantin-Moretus ook Lipsius' handgeschreven voorbereidigen van deze werken tonen, en ook door hem eigenhandig herwerkte edities en een groot deel van de uitgebreide correspondentie die Lipsius onderhield met de voornaamste geleerden van zijn tijd. Deze tentoonstelling loopt van 18/10/97 tot 18/1/98. Zie ook in de rubriek ‘In en om de kunst’ in dit nummer. In Overijse loopt de tentoonstelling ‘Overijse en Lipsius in de 16de eeuw’ (van 18/10/97 tot 16/11/97). Op 18/10/97 is er een historische evocatie en er is een Justus Lipsiuswandeling. In Leuven (universiteitsbibliotheek) loopt nog tot 17/10/97 de tentoonstelling ‘Justus Lipsius en Leuven’.

Info: ‘Museum Plantin-Moretus’, Vrijdagmarkt 22, 2000 Antwerpen 03) 233 02 94 (03) 226 25 16.

Ranst-Oelegem - Textielkunst

Uit het interieur van Baron Carloy

Wat hangt er in uw kleerkast? T-shirts en jeans made in Vietnam of Thailand, schoenen uit Brazilië, een winterjas uit China, of een broekpak van een Japanse ontwerper? Zelfs voor wie zich in de jaren negentig traditioneel Westers kleedt, is het zeer onwaarschijnlijk dat alle kleding uit het Westen komt. Lageloonlanden produceren immers veel goedkoper en de Japanse mode heeft een groot prestige. Kledingstukken en accessoires uit Azië, Noord-Afrika en het Midden-Oosten zijn populair. Hedendaagse ontwerpers uit het Westen laten zich ook graag inspireren door het exotische. Dat dit laatste niet alleen een fenomeen uit onze tijd is, wordt duidelijk gemaakt op de expo ‘De wereld in de kleerkast’ in het provinciaal Textiel- en Kostuummuseum Vrieselhof in Oelegem (di-vr 9 tot 17 uur; za-zo 10-17 uur).

Info: ‘Provinciaal Textiel- en Kostuummuseum’ ‘Vrieselhof’, Schildesteenweg 79, 2520 Ranst-Oelegem (03) 383 46 80 03) 385 21 64.

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Brussel - Beeldende kunsten

Edmond Deman

De Koninklijke Bibliotheek van België en de ‘Archives et Musée de la Littérature’ brengen hulde aan Edmond Deman, boekhandelaar en uitgever omstreeks 1900, naar aanleiding van de publicatie van het werk van Adrienne en Luc Fontainas gewijd aan deze pionier van de Brusselse editie. Edmond Deman opende eerst een boekhandel en een leeszaal (‘La Lecture Universelle’); vanaf 1887 maakte hij ook naam in de bibliofiele uitgave. Hij publiceerde hoofdzakelijk werken van zijn vriend Émile Verhaeren,

[p. 336]

maar ook van vele andere tijdgenoten zoals Mallarmé, Maeterlinck, Barbey d'Aurevilly, Bloy, Crommelynck... Voor de illustraties van zijn uitgaven deed hij een beroep op kunstenaars zoals Fernand Khnopff, Odilon Redon, Félicien Rops en vooral Théo Van Rysselberghe; hij vernieuwde geheel en al de presentatie van de tot dan uitgegeven werken. De tentoonstelling, in de Nassaukapel van de Koninklijk Bibliotheek, zal talrijke uitgaven van Deman voorstellen, werken van zijn vrienden kunstenaars en een omvangrijke biografische documentatie. De culturele en artistieke wereld van rond 1900 vindt men vaak terug doorheen de tentoongestelde stukken.

Info: ‘Koninklijke Bibliotheek van België’, Keizerslaan 4, 1000 Brussel (02) 519 53 11 (02) 519 55 33.

Vlaams-Brabant

Leuven - Varia

Met monnikengeduld

‘De cultuur van de Abdij Sankt Gallen’ loopt nog tot 25/10/97 (ma-vr 8.45-19.00, za 8.45-12.30), en werd georganiseerd door het Universiteitsarchief, het Instituut voor Middeleeuwse Studies, de Lerarenopleiding en Navorming Geschiedenis van de K.U. Leuven en de Vereniging Vlaamse Leerkrachten in nauwe samenwerking met het Stiftsarchiv Sankt Gallen (Zwitserland), de Sint-Pietersabdij in Gent en het Cultureel Centrum 't Elzenveld vzw.

Info: Universiteitsbibliotheek, Mgr. Ladeuzeplein 21, 3000 Leuven.

Limburg

Hasselt - Letterkunde

Literair Museum in Hasselt

Op 21/6/97 opende het nieuwe Limburgse ‘Literair Museum’. Zowel jongeren als volwassenen kunnen er kennismaken met een aantal aspecten van wat literatuur in Limburg te bieden heeft. Een tiental jaren geleden ging binnen de vzw ATOS (Alternatieve Tewerkstelling voor Ontwikkelings Samenwerking) het project Literair Museum van start. Er werd begonnen met het verzamelen en inventariseren van een collectie Limburgse literatuur en met het aanleggen van een auteursrepertorium. In de volgende jaren werden er geregeld literaire tentoonstellingen afgeleverd, die rondreisden langs bibliotheken en culturele centra. Nu komt er een museum met drie permanente tentoonstellingen: Jeugdauteurs en -illustratoren: hier kan de bezoeker op speelse wijze kennismaken met een aantal Limburgse jeugdauteurs en -illustratoren en hun werk. Limburgers in Kongo: het werk van Limburgse auteurs (van Arnold Maes tot Lieve Joris) geeft de wijzigende visie op ons koloniale verleden weer. Steenkoolmijnen in de literatuur: aan de hand van Limburgse literaire werken wordt de opkomst, de bloei en de teloorgang van de steenkoolmijnen geschetst. Daarnaast zullen er ook steeds wisselende tentoonstellingen te zien zijn. Open van woensdag tot en met zaterdag tussen 14 en 17 uur en volgens afspraak. Geleide bezoeken zijn mogelijk.

Info: Literair Museum, Bampslaan 35, 3500 Hasselt (011) 26 17 87 (011) 23 22 97.

Bilzen-Rijkhoven - Kalligrafie

Tien jaar ‘Kalligrafie’ vzw

Nog tot 11/11/97 (di-zo 10-18 uur) loopt de internationale tentoonstelling ‘Kalligrafie’ t.g.v. tien jaar ‘Kalligrafie’ vzw met werk van Werner Eikel (D), Jean Larcher (F), Hannu Paalasmaa (Fin), Ella Prins (NL), Hermann Kilian (D), Evert Van Dijk (NL), Sarah Zoutewelle-Morris (USA), Joke van den Brandt (B), Frank-Ivo Van Damme (B), Jovica Veljovic (ex-Joegoslavië), Gottfried Pott (D), Claude Mediavilla (F), Mark Van Stone (USA), Donatienne Van den Bogaert (B) en Els Schneiders (B).

Info: ‘Landcommanderij Alden Biesen’, Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen-Rijkhoven.

Oost-Vlaanderen

Gent - Sierkunst

Uit de reserves. Art Nouveau

Toen het Museum voor Sierkunst en Vormgeving na een lange periode van sluiting opnieuw werd geopend voor het publiek, bleek een wezenlijk deel van de collectie te zijn verdwenen. Een der belangrijkste oogpunten van het nieuwe beleid werd dan ook het zo mogelijk opvullen van ontelbare hiaten. Sindsdien is door een weldoordachte en actieve aankooppolitiek het streven naar restauratie van de oorspronkelijke verzameling overstegen: de perspectieven zijn verbreed en de nadruk ligt nu op dat wat in deze tijd alle aandacht vraagt. Zo is een zwartepunt van de collectievorming het in koers brengen van de bronnen van het 20ste-eeuwse ontwerp. Met de hoogtepunten uit die groep die de bewegingen vanaf de Art Nouveau omvat, wordt op de eerste verdieping permanent een samenhangend ensemble getoond dat de nadruk legt op de problematiek van ornament en structuur. Maar niet alles kon worden opgenomen in dat verhaal: vooral de verzameling Art Nouveau is rijker dan het getoonde. Daarom wordt naar aanleiding van de tentoonstelling Brussel-Parijs andermaal een keuze gemaakt uit de reserves, met dit maal als uitgangspunt een andere, niet minder belangrijke dualiteit: die tussen exclusiviteit en massaproductie. Op het gelijkvloers wordt het ernstige werk van pioniers als Paul Hankar en Henry van de Velde geïllustreerd naast het elitaire esthetisme van het Japanisme, de vernieuwende invloed van de Japanse kunst. Daar zullen vooral de schitterende en historisch uiterst waardevolle glasramen van Constant Montald opvallen, een recente aanwinst die na veel geduld uiteindelijk kon worden gerealiseerd. Aan deze drie facetten die communicerend een gesloten geheel vormen, worden twee bescheiden appendixen toegevoegd. De eerste verwijst naar de band met de beeldende kunsten, de tweede naar de latere Art Deco die immers mede ontstond via een assimilatie van de Weense Art Nouveau. Zoals het huidige museumbeleid vanuit een ontgoochelende ravage moest vertrekken, zo begint de tentoonstelling ook met een illustratie van de verwaarlozing van ons patrimonium: tussen het afbraakmateriaal van Hankars ‘Cottage Odyssee’ in Wondelgem vindt de bezoeker de onlangs ontdekte getuige van een voorbije rijkdom: de handgeschreven inventaris uit 1923. Deze tentoonstelling loopt nog tot 23/11/97.

Info: ‘Museum voor Sierkunst’, Lieven Daenens, directeur, Jan Breydelstraat 5, 9000 Gent (09) 225 66 76 (09) 224 45 22.

Deinze - Beeldende kunsten

Gustave van de Woestyne

50 jaar na het overlijden van Gustave van de Woestyne (1881-1947) en 16 jaar na de laatste grote tentoonstelling die aan hem werd gewijd, is het tijd dat zijn leven en werk terug in de belangstelling worden geplaatst. Voor deze overzichtstentoonstelling bleek het Museum van Deinze en de Leiestreek een goede locatie te zijn, omdat de kunstenaar zich geestelijk ontplooide binnen de kring van de eerste groep artiesten van Latem, geschaard rond de figuur van broer-schrijver Karel. Daarbij komt dat de belangrijkste opdrachtgevers van Van de Woestyne in de regio woonden. Deze herdenkingstentoonstelling toont 77 werken. In hoofdzaak olieverfschilderijen, want veel grafisch werk is er niet. De expositie is chronologisch opgevat. Er is een fraai geïllustreerde catalogus, met alle tentoongestelde werken in kleur afgebeeld. Deze tentoonstelling loopt nog tot 14/11/97. Openingsuren: werkdagen: van 14 uur tot 17.30 uur, zater-, zon-en feestdagen: van 10 uur tot 12 uur en van 14 uur tot 17 uu, dinsdag gesloten.

Info: ‘Museum van Deinze en de Leiestreek’, Lucien Matthyslaan 3-5, 9800 Deinze (09) 381 96 70 (09) 381 96 79.

Eeklo - Beeldende kunsten

Jules Lagae en tijdgenoten

Honderd jaar geleden werd in Eeklo onder grote belangstelling en in aanwezigheid van o.m. prins Albert, de latere koning der Belgen, het standbeeld onthuld van de Vlaamse dichter K.L. Ledeganck. Het beeld is afkomstig van de Roeselaarse beeldhouwer Jules Lagae (1862-1931), in die tijd een befaamd portrettist die daarnaast ook talrijke standbeelden vervaardigde van o.m. Gezelle (Brugge, Kortrijk), Van Beneden (Mechelen), Rodenbach (Roeselare) en het grote vierspan bovenop de triomfboog van het Jubelpark in Brussel dat hij samen met Vinçotte uitvoerde. Ook voor Le Havre, Den Haag en vooral Buenos Aires voerde hij grootse monumenten uit die hem toen, ook internationaal, beroemd maakten. De tentoonstelling wil deze wat vergeten en verwaarloosde kunstenaar opnieuw in het voetlicht plaatsen met een zestigtal werken uit Belgische musea, openbare instellingen en privé-bezit, samen met een twintigtal medailles en een groot aantal gipsen beelden afkomstig uit zijn atelier aan de Michelangelolaan in Brussel, waardoor met recht van een retrospectieve kan gesproken worden. Daarnaast wordt Lagae in zijn tijd gesitueerd met een dertigtal werken van zijn leraars, medeleerlingen en andere tijdgenoten als Van der Stappen, Dillens, Meunier, de Vigne, Lambeaux tot Wouters en Jespers toe. Een confrontatie met een zestal vooraanstaande Franse kunstenaars, waaronder Rodin, Bourdelle en Pompon, toont aan dat de Belgische beeldhouwers uit de 19de eeuw en zeker Jules Lagae ook internationaal met de besten kunnen wedijveren. Deze tentoonstelling loopt van 1 tot 30/11/97. Dagelijks van 10 tot 17 uur. Nocturnes van 18 tot 21 uur. Toegang: 100 fr. Groepsbezoeken en nocturnes met of zonder gids voorafgaandelijk reserveren. Er is een catalogus beschikbaar.

Info: Cultureel Centrum ‘De Herbakker’ en Jenevermuseum, Pastoor De Nevestraat, 9900 Eeklo (09) 377 77 66.

West-Vlaanderen

Knokke-Heist - Kunstschatten

Religieuze Kunstschatten

Deze tentoonstelling in Knokke-Heist toont een 120-tal meesterwerken hoofdzakelijk geselecteerd uit de ‘schatkamers’ van het ‘Museum voor Religieuze Kunst en Kunst van de Maasstreek’, die voor het publiek meestal ontoegankelijk zijn. Het museum profileert zich vooral in de uitstraling van de kunst van de Maasvallei vanaf de Middeleeuwen, die aan West-Europa enkele van haar mooiste kunstwerken schonken, tot aan de Tweede Wereldoorlog. Het grootste deel van de werken bestaat uit goudsmeedkunst en textiel, twee technieken die perfect de pracht illustreren die de opdrachtgevers en kunstenaars gedurende eeuwen schonken aan de liturgie en de ruimten voor de katholieke eredienst. Prestigieuze monstransen, kelken, cibories, reliekhouders, weelderige koorkappen, kazuifels en dalmatieken doen door de evolutie van hun vorm en iconografie het belangrijkste ideeëngoed herleven die de geschiedenis van de kerk in onze streken typeren. Schilderijen, manuscripten en beeldhouwwerken vervolledigen dit geheel, met enkele hoogtepunten zoals een uitzonderlijke en waardevolle Romaanse ‘Sedes Sapientiae’ en een bronzen processiekruis uit de 12de eeuw, middeleeuwse voorbeelden van de evolutie in de edelsmeedkunst van de Maasvallei en enkele bijzondere voorbeelden van goudsmeedkunst met het zegel van Luik uit de 18de en 19de eeuw, getuigen van een eeuwenoud erfgoed.

Info: ‘Cultureel Centrum Scharpoord’, Meerlaan 22, 8300 Knokke-Heist (050) 63 04 30 (050) 63 03 80.

Kortrijk - Varia

Matite, potlood en pen

Deze tentoonstelling opgezet door Giorgetti Benelux B.V. loopt van 1 t/m 9/11/97 (10-17 uur, dagelijks open). Het is een overzicht, volgens nauwkeurige criteria, van de ontwikkeling van

[p. 337]

‘Potlood & Pen’. De tentoonstelling biedt een verscheidenheid aan meer dan 1000 exemplaren schrijfgerei afkomstig uit privécollecties en musea. Er zijn potloden te bewonderen vanaf de luxueuze 16de eeuw, traditionele pennen gebruikt in verschillende beroepen, scholen, voor houtskooltekenigen en publiciteitsdoeleinden, uitgevoerd in en vervaardigd van zilver, ivoor, aluminium, bakeliet en diverse andere materialen.

Info: Kasteel ter Linden, Moorseelsestraat 113, Kortrijk-Heule.

Brugge - Kunst, design, ambacht

Kunst van de Aboriginals

Deze permanente tentoonstelling moderne en primitieve kunst, design en ambacht, ‘Kunst van de Aboriginals, Australië’, loopt in de Galerij ‘Amphora Finippon’ vanaf zaterdag 18/10/97 t/m zaterdag 15/11/97. Openingstijden: di-za 14-18 uur, gesloten op zondag en op zaterdag 1 en dinsdag 11 november.

Info: ‘Amphora Finippon’ bvba Kunstgalerij, Oudstrijderslaan 14, 8200 Sint-Andries-Brugge (050) 38 83 42 (050) 23 55 57.

Buitenland

's-Hertogenbosch, Nederland - Beeldende kunsten

Wandtapijten voor het nieuwe Paleis van Justitie

Acht kunstenaars, afkomstig uit Nederland, België, Italië en Canada ontwierpen onlangs de monumentale wandversiering voor het nieuwe Justitiecomplex dat in 1998 in 's-Hertogenbosch wordt geopend. De zittingszalen van dit gebouw zullen geheel met speciaal te vervaardigen wandtapijten worden bekleed. De originele ontwerpen, aangevuld met documentatie, worden nog tot 26 oktober 1997 in de Tuingalerij van het Noord-Brabants Museum geëxposeerd. Als onderdeel van het stedelijk vernieuwingsgebied La Gare verrijst pal achter het NS-station het nieuwe Paleis van Justitie, naar ontwerp van de Luikse architect Charles Vandenhove. Dit imposante gebouw - het grootste gerechtsgebouw van Nederland - biedt begin 1998 onderdak aan de gehele Rechterlijke Organisatie van 's-Hertogenbosch. De zittingszalen worden voorzien van 36 wandtapijten. Negen prominente beeldende kunstenaars die alle belangrijke ontwikkelingen binnen de hedendaagse kunst vertegenwoordigen, werden geselecteerd voor een opdracht. Het onderwerp van de tapijten weerspeigelt de plaats die het recht in de huidige maatschappij inneemt en vernieuwt daarmee de eeuwenoude traditie van gobelins in paleizen en overheidsgebouwen. De geselecteerde kunstenaars zijn Rob Birza, Jan Dibbets en Marlene Dumas uit Nederland, Henri Jacobs, Luc Tuymans en Willems Oorebeek uit België, Ludger Gerdes uit Duitsland, Giulio Paolini uit Italië en Jeff Wall uit Canada.

Info: ‘Noord-Brabants Museum, Verwersstraat 41, 5200 BA 's-Hertogenbosch (073) 87 78 77 (073) 87 78 99.

Uden, Nederland - Varia

‘Sanctus; Het jaar der heiligen’

Heiligen zijn eeuwenlang nauw verbonden geweest met het leven van alledag. Zij behoedden mens en dier voor ziekte en onheil en beschermden reiziger, boer en ambachtsman. De feestdagen van de heiligen, vastgelegd in de heiligenkalender, markeerden de wisseling van de seizoenen en waren aanleiding voor menig verplichte vrije dag. Ook vormden deze feestdagen vaak aanleiding voor een bedevaart, dorps- of gildefeest. Het Museum voor Religieuze Kunst in Uden, Museum Catharijneconvent in Utrecht en het Museum van het Boek/Museum Meermanno Westreenianum in Den Haag schenken in het najaar van 1997 aandacht aan het thema Heiligen in Nederland. Uden legt met de tentoonstelling ‘Sanctus, Het jaar der heiligen’ de nadruk op de volksdevotie, waarbij de heiligenkalender als leidraad dient. Utrecht geeft een beeld van de ontwikkelingen in bedevaarten dicht bij huis en in Den Haag staat de Legenda Aurea centraal, de beroemdste legendenbundel uit de middeleeuwen. Op de expositie ‘Sanctus, Het jaar der heiligen’ is aan de hand van zestien heiligen die in het leven van de Brabanders en Limburgers een belangrijke plaats innamen (en dat soms nog steeds doen) te zien hoe katholiek Nederland eeuwenlang met de heiligen het jaar rond ging. Rond de beelden en retabels van deze heiligen zullen allerhande voorwerpen en devotionalia worden gegroepeerd waaronder prentjes, magische spreuken, brandmerken, relieken en foto's. Ook gebruiken die van oudsher door de feestdagen van de heiligen werden bepaald worden op de tentoonstelling belicht. Veel bekende heiligen hebben hun naam gegeven aan kruiden die in de artsenijhof bij het kloostercomplex waarin het museum gevestigd is, te zien zijn. Op de tentoonstelling wordt aandacht besteed aan het hoe en waarom van deze naamgeving en aan de rol die kruiden speelden in het dagelijks leven. De tentoonstelling loopt nog tot 30 november 1997 dinsdag t/m vrijdag van 10 tot 17 uur, zaterdag en zondag van 13 tot 17 uur.

Info: ‘Museum voor Religieuze Kunst’, Vorstenburg 1, 5401 AZ Uden, Nederland, 04132 - 63431

diro

Individuele & groepstentoonstellingen

In deze rubriek worden enkel tentoonstellingen vermeld die nog lopen op het moment dat het nummer verschijnt. De tijdslimiet voor het afleveren van de kopij aan de drukker is voor het volgend nummer (nr. 268: nov.-dec. 1997) 15 oktober 1997.

Berichten die ons later bereiken kunnen niet meer opgenomen worden in dat nummer. Eventueel kunnen de berichten ook via onze fax [phone] doorgestuurd worden.

Met oprechte dank voor uw medewerking.

Ida Alaerts-Moors

Schilderijen, Galerij van het Kasteel Rivierenhof, Turnhoutsebaan 232, 2100 Deurne, van 1-19/10, open van 12-19 u. (gesloten op maan- en dinsdag).

Felicity Aylieff

Keramiek ‘The elusive body’, Centrum Goed Werk G.C.V., Moerbeekstraat 86, 9870 Zulte, van 23/11 t/m 21/12, open op woens- en donderdag van 14-20 u, op zaterdag van 14-18 u en op zondag van 10-18 u.

Wolfgang Bellwinkel

Foto's, Museum voor Fotografie (Galerie), Waalse Kaai 47, 2000 Antwerpen, nog tot 16/11, dagelijks (niet op maandag) van 10-17 u.

Diererik Boyen & Jan De Pooter

Recent werk, Jordaenshuis, Reyndersstraat 6, 2000 Antwerpen, nog tot 26/10, dagelijks (behalve op maan- en dinsdag) van 10-17 u.

Wilma Braun

Acrylschilderijen, Kasteel Ter Poorten, Diepenbekerweg 65, 3500 Hasselt, nog tot 31/10, open iedere dag tijdens de kantooruren.

Pierre Caille

Tekeningen-schilderijen-sculpturen-juwelen, Galerie J. Bastien Art, Magdalenastwg. 61, 1000 Brussel, nog tot 9/11.

Achille Cools

Grafiek, Kunstkring Jacques Gorus, Venusstraat 52, 2000 Antwerpen, van 4/10 t/m 26/10.

Raf Coorevits

Aquarellen, tekeningen en etsen, Kunstgalerij Ernest Verkest, Ieperstraat 45, 8700 Tielt, nog tot 26/10, open op weekdagen (behalve maan- en vrijdag) van 10-12 u van 14-18.30 u; op zondagen van 10-12.30 u en van 15-18.30 u.

Albin Courtois

Sculpturen, CCB, Oude Sint-Nikolaaskerk, Neder-over-Heembeek, 1120 Brussel, nog tot 31/12, open dagelijks van 15-18 u, behalve op maan- en vrijdag.

Wim De Cock

Houtsculpturen en houtsneden, in het Convent, Begijnhof, Lier, open op 4, 5, 11 en 12 okt., telkens van 11-18 u.

Mark Deconinck

‘Het vijfluik rond Lucas’ (bestemd voor de Lucaskerk van Osdorp-Amsterdam), St.-Michielskerk, Rijselsestraat, 8500 Kortrijk, nog tot 11/10, dagelijks van 9-21 u.

Bert De Leeuw

Huldetentoonstelling n.a.v. zijn 70ste verjaardag, Marcquisauditorium, Lange Gasthuisstraat 45, 2000 Antwerpen, nog tot 5/10.

Wim Delvoye

Beeldhouwwerk, Openluchtmuseum voor beeldhouwkunst Middelheim, Middelheimlaan 61, 2020 Antwerpen, nog tot 16/11, dagelijks (behalve op maandag en op 1 en 2/11) van 10-17 u.

André Derain

Tekeningen-aquarellen, Galerie J. Bastien Art, Magdalenastwg. 61, 1000 Brussel, van 12/11 t/m 18/1/98.

Lucas Devriendt & Joris Ghekiere

Schilderijen, Kortrijkse Schouwburg, Benedengalerij, Hazelaarstraat 7, 8500 Kortrijk, nog tot 5/10, open op weekdagen (behalve woensdag) van 10-16.30 u en op zater- en zondag van 14-18 u.

Raoul Dexpert

Schilderijen, CCB, Oude St.-Nikolaaskerk, Neder-Over-Heembeek, 1120 Brussel, nog tot 26/10.

Heidi d'Hollandere

Keramiek, Galerij van het theater van het Psychiatrisch Centrum St.-Amandus, Reigerlo 10, 8730 Beernem, nog tot 29/10, open op werkdagen van 8-12 en van 13-17 u (zater- en zondag gesloten).

Wilfried d'Hondt

Ero-Poli triptieken, olieverf-pastel, Galerij Axpoele, Oudleikestraat 20, 8755 Ruiselede, nog tot 12/10, open op vrij- en zaterdag van 15-18.30 u, op zondag van 10-12 en van 14-18 u.

Karel Dierickx

Recente werken op papier, Galerie Path, Léo de Béthunelaan 59, 9300 Aalst, nog tot 19/10, open op vrijdag van 15-18 u en op zater- en zondag van 14-18 u.

Jacques Dromart

Schilderijen, Art Gallery De Muelenaere & Lefevere, Polderstraat 76, 8670 Oostduinkerke, van 2/11 t/m 28/12.

Raymond Elseviers

Schilderijen, Galerij 't Hof te Puttens, Wichelsestraat 20-22, 9340 Lede, nog tot 12/10, open op zater- en zondag van 12-22 u.

Charles Eyck

Dubbeltentoonstelling met tekeningen 1909-1983, nog tot 2/11 in Limburgs Museum, Goltziusstraat 21, 5911 AS Venlo en in Museum Van Bommel Van Dam, Deken van Oppensingel 6, 5911 AD Venlo, open van dins- t/m vrijdag van 10-16.30 u en op zater- en zondag van 14-17 u.

Jan Fabre

‘Passage’, monochromen, Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, Leuvenstraat 32, 2000 Antwerpen, nog tot 2/11.

[p. 338]

Kathryn Feldman

Muurreliëfs en beelden, Galery Clo Bostoen, P. Breughelstraat 3, 8510 Kortrijk, van 16/11 t/m 21/12, open van zon- t/m woensdag van 14-18 u.

Wim Graste

Retrospectieve, 't Elzenveld, Prof. Sommézaal, Lange Gasthuisstraat 5, ingang B, 2000 Antwerpen, nog tot 12/10, open van donder- t/m zondag van 12.30-17.30 u.

Joris Helleputte

Architectuurfoto's en tekeningen, ABB-Galerij, hoekgebouw Diestsevest-Diestsestraat, 3000 Leuven, nog tot 7/11, op werkdagen van 9-16 u en op zaterdag van 14-17 u.

Avi Holtzman

The war trilogy - foto's, Museum voor Fotografie (Lieven Gevaertzaal), Waalse Kaai 47, 2000 Antwerpen, nog tot 16/11, dagelijks van 10-17 u (behalve op maandag).

Marijke Jager-Burggraaff

Wandkleden, Galerie Ruach Hedendaagse religieuze Kunst, Papestraat 31, 2513 AV Den Haag, van 3/10 t/m 29/11, open op do-vrijzaterdag van 11-17 u.

Fernand Jonckheere

Schilderijen, C.C. Anto Diez, Bosduivestraat 22, 8450 Bredene, van 31/10 t/m 23/11, open van dins- t/m zaterdag van 14-19 u en op zondag van 10.30-12 en van 14-18 u.

Silviane Leger

Beeldhouwwerk, Art Gallery De Muelenaere & Lefevere, Polderstraat 76, 8670 Oostduinkerke, van 2/11 t/m 28/12.

Guido Legrand

Schilderijen, bronzen en etsen, De Kortrijkse Verzekering, Lekkerbeetstraat 5/7, 8500 Kortrijk, nog tot 26/10, open op weekdagen van 8.30-16.30 u. Op vrij-, zater- en zondag - ook tot 26/10 - open-atelier-dagen bij de kunstenaar, telkens van 14-19 u, Lindestraat 68, 9042 Gent-Desteldonk.

Jan Locus

Documentaire foto-opdrachten Vlaanderen IV, Museum voor Fotografie (Galerie), Waalse Kaai 47, 2000 Antwerpen, van 29/11 t/m 2/2/98, dagelijks van 10-17 u (niet op maandag).

Mark Manders

Schilderijen, Zeno X Gallery, Leopold De Waelplaats 16, 2000 Antwerpen, nog tot 18/10.

Sally Mann

Foto's, Museum voor Fotografie (L. Gevaertzaal), Waalse Kaai 47, 2000 Antwerpen, dagelijks open van 10-17 u (gesloten op maandag), van 29/11 t/m 2/2/98.

Marcaine

Retrospectieve ‘50 jaar schilderijen’, Galerij van het theater van het Pyschiatrisch Centrum St.-Amandus, Reigerlo 10, 8730 Beernem, van 16/12 t/m 30/1/98, open op werkdagen van 8-17 u (gesloten op zater- en zondag).

Idir Mecibah

Meubelobjecten, Galerij Theaxus, Ommegangstraat 3, 9690 Kluisbergen, van 9/11 t/m 31/12, open op zater-, zon- en maandag van 14-19 u.

Gerrit Op De Beeck

‘Room with a view’, foto's, Museum voor Fotografie (Agora), Waalse Kaai 47, 2000 Antwerpen, van 29/11 t/m 2/2/98, dagelijks van 10-17 u (niet op maandag).

Panamarenko

Retrospectieve 1967-1997, Deweer Art Gallery, Tiegemstraat 6A, 8553 Otegem, nog tot 19/10, open van woens- t/m zondag van 14-18 u.

Karin Peulen

‘De Praktijk’, Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen, Leuvenstraat 32, 2000 Antwerpen, nog tot 2/11.

Roger Pintens

Beeldhouwwerk, Galerij & Beeldentuin Exelmans, Zandbergerstraat 10, 3680 Neeroeteren/Maaseik, nog tot 5/10 (beeldentuin tot 16/11), van donder- t/m zondag van 14-19 u.

Klara Reynders

Keramiek, Galerij Exelmans, Zandbergerstraat 10, 3680 Neeroeteren, van 21/11 t/m 28/12.

Roger Somville

Schilderijen, Galerij Exelmans, Zandbergerstraat 10, 3680 Neeroeteren, van 10/10 t/m 16/11

Marc Stockman

Schilderijen 1972-1983, Stedelijke Musea Kortrijk, Kapel Groeningeabdij, Groeningestraat, 8500 Kortrijk, nog tot 16/11, open van dins- tot zondag van 10-12 en van 14-17 u.

Gilbert Swimberghe

Retrospectieve, C.C. Hasselt, Kunstlaan 5, 3500 Hasselt, van 4/10 t/m 30/11, open dagelijks van 10-17 u (gesloten op maan- en feestdagen).

Lode Tobis

Sculpturen, Art Forum Galerie, Nassaustraat 15, 2000 Antwerpen, nog tot 25/10, open van maan-t/m vrijdag van 10-17 u en op zaterdag van 14-18 u.

Jaak Vanderheyden

Schilderijen, Art Forum Galerie, Nassaustraat 15, 2000 Antwerpen, nog tot 25/10, open van maan-t/m vrijdag van 10-17 u en op zaterdag van 14-18 u.

Dorothea Van de Winkel

Textiele kunst, Galerij Theaxus, Ommegangstraat 3, 9690 Kluisbergen, van 9/11 t/m 31/12, open op zater-, zon- en maandag van 14-19 u.

Jan Van den Driessche

‘Personal Metaphors’, schilderijen, Agora Gallery, 560 Broadway 502, Soho, New York NY 10012, V.S., van 1-25/10.

Annie Van Gemert

Foto's ‘Uniformiteit’ (meisjesinternaten in Vlaanderen), Museum voor Fotografie (Agora), Waalse Kaai 47, 2000 Antwerpen, nog tot 16/11, open dagelijks (niet op maandag) van 10-17 u.

Charles Van Gisbergen

Grafiek, C.C. Anto Diez, Bosduivestraat 22, 8450 Bredene, van 10-26/10, open van dins- t/m zaterdag van 14-19 u en op zondag van 10.30-12 en van 14-18 u.

Mark Van Hove

Recent werk, Gallery 40, Veerstraat 8, 9140 Temse, van 8/11 t/m 25/1/98, open op zater-, zon- en feestdagen van 14-18 u.

Ludwig Van Molle

Schilderkunst, CCB, Oude St.-Nikolaaskerk, Neder-over-Heembeek, 1120 Brussel, van 14/11 t/m 21/12.

Philippe Van Os

Foto's, Sfinks Café, Heuvelstraat 63a, Station, Boechout, nog tot 24/10.

Rogier Vandeweghe

Schilderijen en aquarellen, Galerij van het theater van het Psychiatrisch Centrum St.-Amandus, Reigerlo 10, 8730 Beernem, van 3/11 t/m 12/12, open op werkdagen van 8-17 u, gesloten op zater- en zondag.

Peter Vanoverbeke

Schilderijen, Galerij van het theater van het Psychiatrisch Centrum St.-Amandus, Reigerlo 10, 8730 Beernem, nog tot 29/10, open op werkdagen van 8-12 en van 13-17 u (gesloten op zater- en zondag).

Jos Verdegem

Retrospectieve, schilderijen, 't Wit Lavendel, Vlaams C.C. De Brakke Grond, Nes 45, 1012 KD Amsterdam, nog tot 2/11, open van dins- t/m zaterdag van 10-20.30 u; op zondag van 13-17 u.

Verne

Foto's, Stedelijk Mode Museum, Gasthuisstraat 11, 3500 Hasselt, nog tot 15/10, van dins-t/m vrijdag van 10-17 u, op zater-, zon- en feestdagen van 14-18 u.

Jenny Verplancke

Schilderijen, Galerij Exelmans, Zandbergerstraat 10, 3680 Neeroeteren, van 12/11 t/m 28/12.

Bob Verschueren

Monografische tentoonstelling, Atelier 340, Rivierenlaan 340, 1090 Brussel, nog tot 14/12, open van dinsdag tot zondag van 14-19 u.

Thomas Virnich

Beeldhouwwerk, Deweer Art Gallery, Tiegemstraat 6A, 8553 Otegem, van 25/10 t/m 14/12, open van woens- t/m zondag van 14-18 u (gesloten op 1/11).

Gaby Warris

Olieverfschilderijen en gouaches, Thermae Palace Art Gallery, Koningin Astridlaan 7, 8400 Oostende, nog tot 30/9, open dagelijks van 14-18 u.

Jan Wille

Olieverfschilderijen, Galerij 't Hof te Puttens, Wichelsestraat 20-22, 9340 Lede, nog tot 12/10, open op zater- en zondag van 12-22 u.

Baudar Willy

Recent werk, C.C. Anto Diez, Bosduivestraat 22, 8450 Bredene, van 28/11 t/m 14/12, open van dins- t/m zaterdag van 14-19 u en op zondagen van 10.30-12 en van 14-18 u.

Cristof Yvoré

Recent werk, Zeno X Gallery, Leopold De Waelplaats 16, 2000 Antwerpen, van 23/10 t/m 29/11.

Groepstentoonstellingen

-	Prijswinnaars Internationale ‘Betonac’-wedstrijd, nog tot 26/10, Galerie Hilde Metz, Hofstraat 5-7, 2000 Antwerpen, met textielwerken van Marian Bijlenge, Michael Brennand-Wood, Marie-Rose Lortet, Rosa Vercaemst, Betty Cuykx en Hilde Metz
-	Hedendaagse kunst met Bart Baccarne (meubels), Marc Maes (keramiek), Klara Jiraskova (glaskunst) & Dorothea Van De Winkel (textiele kunst), Galerij Theaxus, Ommegangstraat 3, 9690 Kluisbergen-Kwaremont, nog tot 3/11, open op zater-, zon- en maandag van 14-19 u.
-	Schilderijen van Willy Bosschem, Jan de Lee, Marc Plettinck en Robert Vanheste en beelden van Gust Michiels en Willy Huyse, Gallerie ‘De Peperbusse’, Prins Boudewijnstraat 7, 8400 Oostende, van 5/12 t/m 28/12, open op donder- en vrijdagen van 15-18 u en op zater- en zondagen van 10.30-12 en van 15-18 u.
-	Diverse disciplines met werk van Ilse van den Boogaert, Kris De Bièvre, Stef Van Doninck en Lieve Verheyden, Galerij van het Kasteel Rivierenhof, Turnhoutsebaan 232, 2100 Deurne, van 3-28:12.

[p. 339]

Bibliotheek

Geschiedenis

Craig Harline

De Verzoekingen van Zuster Margriet. Het Vlaamse kloosterleven in de zeventiende eeuw, uitg. Hadewijch, Vrijheidstraat 33, 2000 Antwerpen, 1997, geïll. met zw.-w.-reproducties en kaartjes, 235 × 145 mm, 318 blz., Paperback 850 fr. - Dit boek vertelt ons het verhaal van kloosterlinge Margriet Smulders, een grauwzuster uit het Betlehemklooster van Leuven. We schrijven 1628. Aan de hand van een (zeldzaam) dagboek krijgen we een ‘unieke’ kijk op het kloosterleven van de eerste helft van de zeventiende eeuw, de tijd van de Contrareformatie. De inhoud geeft ons meteen een scherp inzicht in het dagelijkse leven in een eenvoudig (slot)klooster in Vlaanderen. Sommigen zeggen dat de non bezeten is van de duivel, ze wordt beschuldigd van toverij en wordt in de gemeenschap niet aanvaard. Daarom verlaat ze ook het klooster (o.a. op bedevaart naar O.-L.-Vrouw-van-Scherpenheuvel), keert er terug en verblijft elf jaar in het gastenkwartier. Op haar beurt beschuldigt ze haar biechtvader van seksuele avances. Een gedreven verhaal, historisch meer dan verantwoord, maar meteen een aangenaam scenario voor een film. De auteur roept aan de hand van een aantal historische documenten werkelijk een beeld op van die tijd, van mensen van vlees en bloed, van sterke kanten maar ook met zwakheden. Eigenlijk zou iedere historicus dit boek moeten gelezen hebben. Qua stijl doet het meer denken aan een historische roman dan een geschiedkundige uitgave. En daar zit de vertaler, Marc Therry, vermoedelijk wel voor iets tussen. Het boek blijft voortdurend boeien, nodigt constant uit om verder te lezen.

jlm

Titus A.S.M. Panhuysen

Romeins Maastricht en zijn beelden, uitg. Bonnefantenmuseum, Maastricht & uitg. Van Gorcum, Industrieweg 38, Postbus 43, 9400 AA Assen, 1996, geïll. met zw.-w.-foto's, tekeningen en zes buitentekstkaarten, 451 blz., gebonden f 89,95. - Wie een beetje de provinciaal-Romeinse archeologie volgt, weet dat Maastricht, naast Tongeren, de voormalige hoofdstad van het bestuursdistrict der Tungri, één van de belangrijkste Gallo-Romeinse steden van de Lage Landen is geweest. De beide steden bezitten een bijzonder rijke archeologische nalatenschap en vragen daarom de grootste zorg van archeologen en beleidsmakers. In Maastricht neemt het provinciaal-Romeins beeldhouwwerk bovendien een bijzondere plaats in. Vooral de baggervondsten uit de jaren 1963-1965 betekenden een ware verrijking op dat vlak en hadden zelfs tot gevolg dat deze stad in het noordwesten van het oorspronkelijke Romeinse rijk uitgroeide tot één van de belangrijkste vindplaatsen van Romeinse sculpturen. Tijdens de archeologische campagnes in de binnenstad werd sedert 1979 nog meer beeldhouwwerk aan het licht gebracht. Voorlopig orgelpunt was zeker het archeologisch onderzoek van de site Derlon (1983) waarbij een indrukwekkende Jupiterpijler werd gevonden. Het mag bijgevolg niet verwonderen dat het belang van deze sculpturen wordt onderstreept door een bijzonder grondige studie. Op vrijdag 11 oktober 1996 promoveerde Titus Panhuysen cum laude tot doctor in de letteren aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen. Het onderwerp: Romeins Maastricht en zijn beelden. Het resultaat hiervan is een prachtig boek dat voor jaren het standaardwerk zal blijven voor al wie zich op de geschiedenis van Romeins Maastricht toelegt. De publicatie bestaat uit drie delen. Het eerste deel biedt een grondig overzicht van de beschikbare kennis van Maastricht in de Romeinse tijd. Ondermeer de resultaten van meer dan anderhalve eeuw opgravingen werden samengebracht. Het tweede deel is gewijd aan de provinciaal-Romeinse beeldhouwkunst tussen Maas en Rijn. Uiteraard ligt de klemtoon op Maastricht. Hierbij wordt ook ingegaan op de informatie die uit deze sculpturen kan worden afgeleid over de lokale bevolkingsgroepen en de relatie van dezen met het Romeinse leger aan de Rijn en de bewoners en eigenaars van de grote welvarende landbouwbedrijven. Het derde en laatste deel van de publicatie bevat een uitvoerige beschrijvende catalogus waarin de Maastrichtse sculpturen en architectuurfragmenten diepgaand worden behandeld. Veel van dit moois kan rustig worden aanschouwd in het Bonnefantenmuseum in Maastricht. Het boek vormde de aanleiding tot een heel nieuwe presentatie van het beeldhouwwerk en de architectuurfragmenten in steen. Door de wijzigingen in de presentatie en de toegevoegde reconstructievoorstellen wordt het voor de bezoeker mogelijk de samenhang tussen de monumenten te ontdekken. Op dit ogenblik liggen nog talrijke Romeinse sculpturen en inscripties op de bodem van de Maas. Men kan stellen dat hier één van de belangrijkste cultuurhistorische monumenten van de Lage Landen wordt bedreigd. Wij kunnen enkel de hoop uitspreken dat deze prachtige en gedegen studie van Titus Panhuysen de ultieme aanzet zal geven tot de redding van dit belangwekkend erfgoed.

rn

Vic De Donder

Troje. De machtigste mythe van Europa, uitg. Pelckmans, Kapelsestraat 222, 2950 Kapellen, 1996, geïll. met kaartjes, 225 × 145 mm, 176 blz., gebonden 790 fr. - ‘Godin, zing ons de wrok van Peleus' zoon Achilles, de noodlottige, waardoor de Grieken onuitsprekelijk moesten lijden en veel krachtige schimmen van edele mannen Hades werden toegeworpen’ (vert. J. Van Gelder). Menigeen met een klassieke scholing zal herinneringen hebben aan de boeiende lectuur van Homeros' epos. Het leverde onvergetelijke momenten op in de wereldliteratuur: de strijd tussen de Trojanen en de Grieken die haar oorsprong vond in de ontrouw van de bloedmooie Helena, de vriendschap tussen Achilles en Patroklos, de liefde tussen Hektor en Andromache. Het decor is de mythische stad Troje die talloze schrijvers heeft geïnspireerd. Voor de ontdekking van de legendarische stad zouden talloze archeologen tijdens de vorige eeuw zo ongeveer hun ziel hebben verkocht. De namen H. Schliemann, W. Dorpfeld en C.W. Blegen zullen steeds met deze site verbonden blijven. De strijd om de fabelachtige schat van Priamos en de verhitte wetenschappelijke discussies omtrent de identificatie van de Hissarlikheuvel aan de Hellespont met Troje tonen aan dat ‘De machtigste mythe van Europa’ nog niets aan actualiteit heeft ingeboet. Vic De Donder, journalist bij De Standaard waarvoor hij ondermeer de verslaggeving over acheologie voor zijn rekening neemt, tracht voor het eerst in ons taalgebied het volledige verhaal van Troje, vanaf de amoureuze escapades van de oppergod Zeus, die hiermee aan de oorsprong van het Trojaanse volk lag, tot aan de laatste archeologische campagne, te brengen. Vic De Donder



stoffeert zijn verhaal met de Ilias, de Odyssee en de Aeneis, met de talrijke archeologische verslagen, met bezoeken ter plaatse en gesprekken met Manfred Korfmann. Hij start zijn verhaal met de vondst van de gouden diademen door Heinrich Schliemann op 31 mei 1873. Volgens de Duitse archeoloog konden deze diademen aan niemand anders dan de wonderschone Helena hebben toebehoord. De wijze echter waarop Schliemann met deze schat omsprong vervulde de wereld met ergernis. Niettemin, in 1881 kreeg Heinrich Schliemann van het stadsbestuur van Berlijn de titel van ereburger van deze stad vanwege zijn genereuze schenking van Trojaanse oudheden. Hetgeen volgt is een bijzonder meeslepend verhaal, met veel eruditie geschreven. Vic De Donder vertelt vlot en weet hoe hij zijn lezers moet boeien. Daarom is het boek een aanrader voor al diegenen die op een prettige wijze willen kennismaken met een van die belangrijke pijlers van onze cultuur: Troje, de machtigste mythe van Europa.

rn

Simon James

Ontdek de wereld van de Kelten, uitg. H.J.W. Becht-Haarlem, 1996, verspreid door Uitgeverijen Singel 262, Schuttershofstraat 9, 2000 Antwerpen, zw.-w.- en kleurenillustr., 245 × 185 mm, 192 blz., genaaid 700 fr. - De Kelten is een volk dat nog steeds tot onze verbeelding spreekt. Geregeld verschijnen dan ook boeken over dit onderwerp of worden er tentoonstellingen daarover gehouden. Dit blijkt ook uit de (tweede) heruitgave in het Nederlands van het Engelse werk Exploring the World of the Celts van Simon James. Het boek is in feite een breed opgezet historisch en archeologisch verhaal over de Kelten. De elf hoofdstukken bezorgen ons een boeiende kijk op het alledaagse leven van de Kelten, hun oorlogsvoering, godsdienst, kunst en techniek. Voor hen die pas kennismaken met de Kelten of er beknopt iets meer over willen vernemen kunnen we dit werk zeker aanraden. Het heeft niet de bedoeling een grondige wetenschappelijke studie te zijn, wel een vlot leesbaar verhaal over dit volk. Gedetailleerde kaartjes en plattegronden, sprekende tekeningen en foto's en kaderteksten vullen de teksten goed aan. Dat het voor een ruim publiek werd geschreven, wordt bewezen door een verklarende woordenlijst. De bibliografie en de lijst met musea waar voorwerpen van de Kelten kunnen bekeken worden, achteraan, zorgen ervoor dat de meer geïnteresseerde lezer verder zijn weg vindt. Een register sluit het geheel af.

jlm

De recensies werden geschreven door:

jlm: Jean Luc Meulemeester

rn: Robert Nouwen