Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 39

Uit het leven van kunsten en letteren

Berichten voor deze rubriek sturen aan het Redactiesecretariaat van het tijdschrift ‘Vlaanderen’, ‘Ter Hoogserleie’, Hondstraat 6, 8880 Tielt. Om in aanmerking te komen voor publikatie in nr. 231 (mei-juni 1990) moeten de berichten ons bereiken vóór 15/5/90. Met dank voor uw medewerking.

• Antwerpen

Van 28/4 t/m 31/7 organiseert het Stedelijk Prentenkabinet van Antwerpen op de tweede verdieping van het Hessenhuis de tentoonstelling ‘De schenking Frans Dille aan het Stedelijk Prentenkabinet van Antwerpen (1982-1989). Een retrospectieve’. De bekende Antwerpse kunstenaar Frans Dille, geboren in 1909, schonk tussen 1982 en 1989 praktisch zijn volledig grafisch oeuvre aan het Prentenkabinet van Antwerpen. Tot deze uitgebreide schenkingen behoorden ook talrijke tekeningen, schetsboeken, aquarellen, koperplaten en biografische documenten. De motivatie voor Frans Dille was het samenhouden en publiek toegankelijk maken van zijn werk binnen een openbare instelling van zijn geboortestad die qua aard en infrastructuur daarvoor het meest aangewezen was. Zijn keuze viel daarbij op het Stedelijk Prentenkabinet. Aan de hand van het zeer omvangrijke geschonken materiaal, dat door zijn quasi volledig karakter een unieke bron vormt voor verder kunsthistorisch onderzoek, wordt in deze overzichtstentoonstelling een chronologisch beeld geëvoceerd van het oeuvre van deze nog steeds vitale en boeiende grafische kunstenaar.

Frans Dille debuteerde rond 1930 met hoofdzakelijk lino's geïnspireerd door de groep van ‘De Vijf’ in het algemeen en door het sociale engagement van Frans Masereel in het bijzonder. Vanaf de Tweede Wereldoorlog gebruikte Frans Dille de droge naald, waardoor ook zijn stijl veranderde. De inhoud van zijn werken wordt vervolgens meer surrealistisch met als recurrent thema dit van leven en dood. Toch zijn ook insecten, planten en bloemen geliefkoosde onderwerpen van Frans Dille, die deze vaak zeer gevoelig in droge naald heeft uitgevoerd. Tijdens de jaren 1950-1970 sprak ook de techniek van de lithografie hem aan en begon hij te experimenteren met combinaties van verschillende grafische technieken zoals o.a. de ets, aquatint, droge naald en vernismou, al dan niet in kleur. De inhoud van zijn werk wordt dan meer abstract, maar toch blijft de figuratieve realiteit herkenbaar met de natuur, de planten, stenen, e.d., die hij soms microscopisch uitvergroot. Ook landschappen, vooral in Spanje, zijn een rijke bron van inspiratie. Vanaf de jaren zeventig evolueert Frans Dille stilistisch naar een meer individueel poëtisch realisme, waarin vooral het thema van de natuur en de menselijke vergankelijkheid in veel variaties genuanceerd wordt uitgewerkt en waarin de menselijke figuur vaak centraal staat. Wegens de beperkte expositieruimte van het Stedelijk Prentenkabinet zelf wordt de tentoonstelling opgebouwd rond een 180-tal prenten, tekeningen, schetsboeken, prentenalbums. Het Hessenhuis is gelegen aan de Falconrui 53, 2000 Antwerpen en is elke dag open van 10-17 u., behalve op maandag. (Officiële sluitingsdagen: 1 mei en 24 mei). De toegang is gratis. De tentoonstelling zal begeleid worden door een rijk met kleuren- en zwart-wit foto's geïllustreerde catalogus. Voor meer informatie kan men terecht bij het Stedelijk Prentenkabinet van Antwerpen, Vrijdagmarkt 22, 2000 Antwerpen (tel. [phone] en 03/232 24 55).

-

In het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten loopt nog tot 22 april e.k. de tentoonstelling ‘Schilders van het landelijke leven in België, van Realisme tot Postexpressionisme’, georganiseerd i.s.m. de Belgische Boerenbond en de afdeling Kunstgeschiedenis van de K.U. Leuven. Aan de hand van een 50-tal schilderijen uit de verzameling van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten te Antwerpen, aangevuld met een 30-tal schilderijen afkomstig van andere, overwegend publieke verzamelingen, wordt een beeld gegeven van de ontwikkeling van de thematiek van het landelijke leven van omstreeks het midden van de 19e eeuw tot aan W.O. 2. In deze keuze wordt de thematiek vooral belicht doorheen het werk van de voornaamste kunstenaars in elke periode. In een begeleidende catalogus worden wetenschappelijke studies opgenomen over de ontwikkeling van het thema in de 19e en 20e eeuw, alsook biografische nota's over de kunstenaars en beschrijvende nota's over de tentoongestelde werken.

-

Het tentoonstellingenseizoen 89/90 wordt in deSingel afgesloten met de tentoonstelling ‘W.J. Neutelings in Antwerpen’, die loopt van 25/4 t/m 27/5, van dinsdag tot zondag van 14 tot 18 u. W.J. Neutelings werd in 1959 in het Nederlandse Bergen-op-Zoom geboren. Hij studeerde aan de Technische Universiteit in Delft. Tussen 1981 en 1986 werkte hij bij Office of Metropolitan Architecture. Hij was als project-architect betrokken bij de nieuwbouw van het Nederlands Danstheater en de stadhuis-competitie in Den Haag. In 1986 verscheen van hem een studie ‘Ringcultuur’ een onderzoek naar de ontwikkelingen en nieuwe ruimtelijke en architecturale mogelijkheden langs de stedelijke snelwegen. Sinds 1987 heeft hij een eigen bureau in Antwerpen en Rotterdam. De tentoonstelling gaat in op recent werk 1987-1989. Deze expositie toont twee ontwerpen voor woongebouwen in Antwerpen. Een ervan ‘Ringzicht’ te Berchem is bijna voltooid. Verder worden twee stedebouwkundige projecten een voor de Zuidrand van Den Haag en een voor Hamburg ‘Hamburg Hafen City’ gepresenteerd. Daarnaast komen twee wedstrijdprojecten aan bod nl. het ontwerp voor de bibliotheek in Alexandrië en het ontwerp voor het Europees Patentbureau in Den Haag. Neutelings werkt in zijn architectuur steeds met een aantal vaste principes. Het programma en de lokatie zijn uitgangspunt. In de opbouw van zijn gebouwen krijgt elke functie een apart bouwvolume bijgevolg worden complexe programma's vertaald naar simpele structuren en plattegronden. Het experimenteren met kleuren, materialen en hun verschillende texturen wordt in elk ontwerp opnieuw verwerkt. Ook Neutelings' stedebouwkundig denken wordt gekenmerkt door een aantal dominerende principes. Hij ziet het hedendaagse verstedelijkt landschap als de ‘tapijtmetropool’. Hij gelooft in de permanente transformatie en de toename van de complexiteit. Neutelings is overtuigd van het einde van de illusie van de ‘stedebouwkundige orde’. Zijn stedebouwkundig denken is gericht op het zoeken naar wetmatigheden van nieuwe stedebouwkundige fenomenen (de ringcultuur, transformaties van oude havengebieden). Bij de tentoonstelling verschijnt een catalogus met teksten van Paul Vermeulen en W.J. Neutelings. Meer informatie op nr. (03) 216 28 77.

• Antwerpen-Valladolid (Sp.)

De Europeade, een Vlaams initiatief onder leiding van Mon De Clopper, vindt dit jaar plaats in Europa's oudste universiteitsstad Valladolid, Spanje, van 26 tot 29 juli. Uit een

[p. 137]

20-tal landen nemen meer dan 5.000 volkskunstbeoefenaars (dans, zang en vendelen) aan deze jaarlijkse manifestatie deel, behorend tot meer dan 60 volksgemeenschappen. Van uit Vlaanderen zijn er een 400-tal deelnemers. Voor Spanje-verlofgangers is Valladolid in die dagen een boeiend reisdoel. Inlichtingen bij het Internationaal Secretariaat van de Europeade, Baron Dhanislaan 20, bus 3, 2000 Antwerpen; tel. [phone].

• Asse

Onlangs werd het Emma Van den Bossche-fonds opgericht dat als doelstelling heeft enerzijds het Nederlands, met als zijtak het Vlaams (daaronder dient verstaan te worden de officiële taal en de dialecten) te bevorderen, en anderzijds om de eigenschappen van de Vlaamse geaardheid te betonen. Het Emma Van den Bossche-fonds zal, naarmate van zijn mogelijkheden, gelden ter beschikking stellen om de verwezenlijking van dit doel te bereiken. Het fonds zal ondermeer een jaarlijkse prijs uitreiken aan de schrijver of dichter, mannelijke of vrouwelijke, die in één of meerdere van zijn werken of scheppingen de Vlaamse taal, ook Zuid-Nederlands genoemd, op de voorgrond stelt. Door een wisselwerking van de toekenning der prijzen zullen kunstenaars, die zich in een andere vorm dan schrijven uiten, eveneens in aanmerking komen voor steun. De inkomsten en uitgaven staan onder toezicht van een raad die zal waken over het goed beheer der gelden. Wie het Emma Van den Bosschefonds wil steunen kan een bijdrage, van om het even welk bedrag, storten op rekeningnummer 310-0136682-95 op naam van hogergenoemd fonds. Nieuws over de werking van het fonds zal via kranten en tijdschriften bekend gemaakt worden. Verdere inlichtingen: (02) 452 76 91.

• Asse/Dilbeek

De uitgeverij Dilbeekse Cahiers vzw is aan haar vierde jaargang toe en wordt stilaan een begrip in de literaire wereld. Onlangs werd de beheerraad herkozen. De bestuursleden zijn Anita Landtsheer, Iris Van de Casteele, Wilfried De Boeck en Willem M. Roggeman. De bedoeling van de vzw is debuterende dichters en schrijvers, evenals gevestigde waarden, te helpen bij de uitgave van hun bundels en boeken. De uitgave geschiedt aan de te betalen prijs aan de drukker. De auteur krijgt alle exemplaren, uitgezonderd diegene die er nodig zijn voor de recensies en de depots. Dilbeekse Cahiers beschikt over een ISBN-nummer en CIP-gegevens en heeft een depot in de Koninklijke Bibliotheek Albert I, het Depot Nederlandse Publicaties en het Nationaal Fonds voor Letterkunde en houdt zich kostenloos bezig met de verspreiding van de bundels. Manuscripten in viervoud kunnen opgestuurd worden aan het Secretariaat vzw Dilbeekse Cahiers, Wolfrot 2 te 1700 Asse.

• Boom/Antwerpen

Het Gemengd Koor Musica Nova vzw meldt ons twee concerten: op donderdag 12 april '90: Elias van F. Mendelssohn-Bartholdy onder leiding van Shipway in de Elisabethzaal te Antwerpen om 20 u. Uitvoerders: Xenia Konsek, sopraan; Carolyn Watkinson, mezzo; Zeger Vandersteene, tenor; José Van Dam, bariton; het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen; Antwerps Bachkoor, Audite Nova, Thesaurus Musicus en Musica Nova. Op zondag 10 juni '90: Jubileummis 25 jaar Musica Nova in de O.-L.-Vrouwekerk te Boom om 11.30 u. Uitvoering van Missa 6 vocibus - J. Ryelandt o.l.v. Roger Leens.

• Bree/Winterslag

Op vrijdag 27 april '90 om 20.30 u. in de College-kapel te Bree en op zaterdag 28 april '90 om 20.30 u. in de H. Hartkerk van Winterslag (Genk) geven koor Schoonheid en een samengesteld strijkorkest een feestelijk barokconcert. Op het programma staan werken van John Blow, Henry Purcell, Antonio Vivaldi en Francesco Durante. De solistenpartijen worden verzorgd door Caroline De Meyer (sopraan), Marianne Vliegen (mezzo), Mark Van Daele (tenor) en Dirk Snellings (bas). De algemene muzikale leiding berust bij Geert Vander Straeten.

• Brugge

De Bestendige Deputatie heeft de provinciale werkingstoelagen aan de erkende beroepstheatergezelschappen in West-Vlaanderen voor het jaar 1989 vastgesteld op een totaal bedrag van 2.500.000 fr., d.i. een verhoging van 1 miljoen fr. tegenover vorig jaar - 1988. De gezelschappen waaronder dit bedrag verdeeld wordt zijn: Theater De Korre, Brugge, Westvlaams Teaterkollektief Malpertuis, Tielt en Westvlaams Theater Antigone, Kortrijk.

- In 1990 gebeurt er te Brugge heel wat rond kant. De Stedelijke Musea plannen een tentoonstelling rond oude kant in het najaar. En de toerist zal ook dit jaar naar Brugse kant vragen. Iedereen weet ongeveer wat kant is maar eens heel precies situeren wat drochelgrond is, Brugs bloemwerk, een kantmadam, enz. is wel wat moeilijker. Om geïnteresseerden beter wegwijs te maken in deze betoverende en verfijnde wereld van de kant worden vijf voordrachten georganiseerd door het Provinciaal Comité voor Kunstambachten en Industriële vormgeving in West-Vlaanderen vzw. De 5 voordrachten vinden telkens plaats op een dinsdagavond in de Gekroonde Laars, Kredietbank, Steenstraat 40 te Brugge om 20 uur. Op 24 april spreekt Mevrouw Vermeersch over diverse kanttechnieken - op 8 en 22 mei spreekt Mevrouw Vrebos over de geschiedenis van de kant door de eeuwen heen - op 29 mei spreekt Mevrouw Bruggeman over de sociaaleconomische en folkloristische aspecten van de kant te Brugge. Op 12 juni spreekt Mevrouw Callewaert over de hedendaagse kant. U bent ingeschreven voor de vijf voordrachten na storting van 550 fr. op rek. nr. 478-7010531-03 van Y. De Roo, secretariaat Kunstambachten, Warrenplein 3, 8310 Brugge 3 (050/36 01 62). Er is geen syllabus. U ontvangt wel een inschrijvingskaart, die u wordt toegestuurd vóór de aanvang van de eerste avond.

• Brussel

In de UFSAL, Vrijheidslaan 17, 1080 Brussel kan men tot 28/4 terecht voor de tentoonstelling ‘En toch was ze rond... Middeleeuws mens- en wereldbeeld’, die bedoeld is voor een breed publiek van individueel geïnteresseerden, socio-culturele groeperingen en schoolgroepen. Vanuit de enorme vernieuwingsroes in de 12e eeuw wordt een aantal vragen rond het middeleeuwse wereldbeeld nader uitgewerkt: hoe keken mensen zoveel eeuwen geleden naar de kosmos met zijn raadselachtige harmonie, naar de wereld en haar verre horizonten, naar zichzelf als microkosmos, naar dieren en planten? Voortdurend wordt beklemtoond dat hun antwoorden en ideeen rond de schepping wellicht bevreemdend overkomen voor ons, nuchtere 20e-eeuwers, maar daarom nog niet kunnen worden afgedaan als naïef. Voortdurend wordt ook geprobeerd om een aantal clichés omtrent de middeleeuwen te ontmaskeren en te nuanceren. De titel van de tentoonstelling verwijst trouwens naar één van de clichés: de aarde is bolvormig en - anders dan onze geschiedenisboeken vertellen - waren middeleeuwers daarvan op de hoogte! Naast fotografisch materiaal waaronder heel wat nooit eerder gereproduceerde miniaturen uit diverse Europese bibliotheekcollecties, worden ook 16 middeleeuwse handschriften tentoongesteld. Blikvangers zijn ongetwijfeld het Middelnederlands Mandevillemanuscript uit Kaapstad, waarvan de openingsminiatuur symbool staat voor de tentoonstelling, een Latijns bestiarium en een maanboekje, beide uit de Bibliotheek van de Rijksuniversiteit van Leiden. Verder zullen er ook een 5-tal facsimiles van de handschriften te bewonderen zijn en een aantal koninginnestukken uit diverse musea.

Dit alles wordt aangevuld met de Utrechtse tentoonstelling ‘De wereld van Sint-Brandaan’, die als illustratie van het geschetste mens- en wereldbeeld kan gelden. Ze handelt over de wonderbaarlijke zeereizen van Ierse monniken die via een Noordatlantische route IJsland en vermoedelijk zelfs Amerika hebben ontdekt. Een van de alleroudste Middelnederlandse werken De reis van Sente Brandaen (Oostmaaslands, eind 12e eeuw), heeft dit thema als onderwerp; via de reis werden middeleeuwers ingewijd in de wonderen van Gods schepping. Wanneer deze tentoonstelling in 1990 voor het eerst in Vlaanderen is te zien, betekent dit bijgevolg een unieke confrontatie met onze oudste cultuur. Er worden ter plaatse een aantal videofilms getoond. Een ruim geïllustreerde catalogus is beschikbaar en een aantal met het onderwerp verwante boeken worden tegen verminderde prijs aangeboden. De tentoonstelling is iedere dag van de week geopend, behalve op zondagen en tijdens de periode van 12 tot en met 17 april, van maandag tot vrijdag: van 9 tot 19 u. en op zaterdag: van 10 tot 17 u. Toegangsprijs 50 fr.

-

In de ASLK-Galerie, Kreupelstraat 12, staat van 16/3 t/m 10/6 de tentoonstelling ‘Van Rank tot Drank’ te kijk, dagelijks (ook op zon- en feestdagen) gratis toegankelijk van 10 tot 18 uur.

-

Van 8 t/m 12 september 1991 vindt in Brussel het XIe Internationaal Numismatisch Congres plaats. In het kader van de voorbereidingen laten de organisatoren nu reeds heel wat informatie weten. Z.M. Koning Boudewijn heeft zijn Hoge Bescherming verleend. Jacques Delors, voorzitter van de Europese Commissie, en Philippe Maystadt, minister van Financiën, evenals de Nationale Bank van België hebben hun bescherming aan het congres toegezegd. Honderden geïnteresseerden hebben hun belangstelling reeds schriftelijk bevestigd. Een groot deel heeft trouwens reeds aangekondigd een lezing te zullen houden. De plenaire vergaderingen en de bijeenkomsten van de verschillende secties zullen elkaar afwisselen van maandag 8 tot donderdag 11 september 1991. Daarnaast zullen een aantal hoorzittingen georganiseerd worden. Alle deelgebieden van de numismatiek zullen aan bod komen. De aandacht van het congres zal zich echter toespitsen op de toepassing van spitstechnologieën en op de raakvlakken tussen de numismatiek en aanverwante wetenschappen als archeologie en kunstgeschiedenis. Ter gelegenheid van het congres zullen verschillende prestigieuze tentoonstellingen georganiseerd worden onder meer één rond het thema ‘Europa op zoek naar zijn geld’. Voor de noodzakelijke ontspanning en informele contacten zullen niet alleen de recepties en het afsluitend diner maar ook de verschillende uitstappen op vrijdag 12 september

[p. 138]

	zorgen. Een gedetailleerd programma met alle nuttige informatie over de deelnemingsvoorwaarden zal in de herfst 1990 gestuurd worden naar iedereen die nu reeds zijn belangstelling toonde of dit nog zal doen. Iedereen die een lezing wenst te houden en die dit nog niet meldde aan de organisatoren wordt vriendelijk, maar dringend, verzocht dit zo spoedig mogelijk mede te delen, met de opgave van het onderwerp. Een tentoonstelling van numismatische boeken zal in de congresruimte zelf georganiseerd worden. Uitgevers die geïnteresseerd zijn om hieraan deel te nemen worden verzocht contact op te nemen met het secretariaat. Alle briefwisseling wordt gevoerd met: Mej. Ghislaine Moucharte, Secretaris-generaal van het congres, Collège Erasme, Place Blaise Pascal, 1, 1348 Louvain-la-Neuve.
-	Op zaterdag 28 april, om 14.30 u., heeft in de Beneluxzaal van het Congressenpaleis te Brussel (vlakbij Centraal Station) de openingszitting plaats van het 40e Algemeen-Nederlands Congres. Dit congres heeft als thema ‘Nederland en Vlaanderen samen in Europa’ en sprekers op de openingszitting zijn mevrouw Hedy d'Ancona, minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur; Paul Beugels, oud-commissaris NOS; Karel van Miert, Europees Commissaris; en Remi Piryns, voorzitter ANC. De slotzitting van het 40e Algemeen-Nederlands Congres zal plaatsvinden op 22 september, in de UFSAL te Brussel. Tussen de openingsen de slotzitting leggen de 20 gespecialiseerde werkgroepen van het ANC de laatste hand aan een inventaris van de Nederlands-Vlaamse contacten die de jongste jaren in hun vakgebieden plaatsvonden, en gaan zij na hoe beide landen doeltreffender samen kunnen optreden in het groter wordende Europa van na 1992. Welke zijn de kansen en gevaren voor wetenschappelijk onderzoek, toerisme, media, onderwijs, leefmilieu, boek, enz.? Met de organisatie van de vijfjaarlijkse congressen wil de Stichting Algemeen-Nederlands Congres vzw de traditie van de in 1849 onder impuls van dr. F.A. Snellaert gestarte ‘Nederlandsche Congressen’ voortzetten. Het ANC, waarbij ruim 200 verenigingen, instellingen en universiteiten zijn betrokken, is in de eerste plaats een permanent contact-, studie- en documentatiecentrum voor de Nederlands-Vlaamse betrekkingen. Deelname aan de openingszitting op 28 april is kosteloos. Vooraf inschrijven is wel vereist. Inlichtingen: ANC, Gallaitstraat 80, B-1210 Brussel, tel. en fax: [phone], uit Nederland: (09)(32) 2241 31 64.
-	De Vlaamse Vereniging in het Paleis voor Schone Kunsten, Koningsstraat 10, 1000 Brussel organiseert avondvoorstellingen en lunchvoorstellingen. De avondvoorstellingen voor april zijn: maandag 2/4: Marie Keyrouz: als religieuze en musicologe specialiseerde ze zich in de Byzantijnse en Gregoriaanse zang en begeleid door een klein ensemble van zangers en muzikanten brengt ze psalmen uit de Byzantijnse ritus (om 20 uur; kaarten: 400 en 300 fr.); op woensdag 25/4 treedt Maharajapuram Santhanam op met Zuidindische muziek (uur en kaarten: idem). In april zijn er nog drie lunchvoorstellingen mee te pikken: op 3/4: Karel Jonckheere, ingeleid door Marcel Janssens; 10/4: Stille Sidders van Samuel Beckett, met Julien Schoenaerts; 24/4: Bram Vermeulen zingt liedjes uit zijn LP's Rode wijn en Dans met mij. Telkens om 12.40 u. Tot 28/4 loopt in het Paleis eveneens de tentoonstelling: ‘Rond het boek’, waarin o.m. covers te zien zijn van boeken van hedendaagse Nederlandstalige auteurs, dagelijks van 10 tot 19 uur.

• Gent

Zondag 22 april 1990 Vijfde geschied-, volks- en heemkundige boekenbeurs voor Vlaanderen. Deze lustrumuitgave vindt plaats te Gent in het Centrum voor Kunst en Cultuur, St.-Pietersabdij - St.-Pietersplein van 9.30 tot 18 uur. Deze boekenbeurs richt zich naar alle kringen, organisaties, instellingen en privé-personen die publikaties verzorgen op het vlak van (regionale) geschiedenis, archeologie, familiekunde, heemkunde, volkskunde.

-	Vijftien jaar geleden overleed de Oostvlaamse componist Norbert Rosseau. Dat hij samen met Louis De Meester de belangrijkste componist van zijn generatie was, wil niet zeggen dat hij gekend is. Laat staan veel gespeeld. In koorkringen zal men al eens iets op touw zetten om een religieus stuk uit te voeren. Ettelijke ambitieuze vokaal-orkestrale composities - Rosseau hield van het grote palet - werden na creatie niet meer of nauwelijks hernomen. De betekenis van zo'n figuur kan dus onder dergelijke omstandigheden niet aan het licht komen. Rosseau was componist van beroep. Nadat zijn carrière als viool-virtuoos door een handblessure definitief afbrak - hij was toen 33 jaar - wijdde hij zich voltijds aan de compositie. Zijn eerste werken van betekenis dateren van 1935. Tot aan 1951 kent zijn muziek een gestage groei naar persoonlijkheid. Met het oratorium ‘Maria van de Kerselaar’ uit dat jaar - een mijlpaal in zijn oeuvre - breekt een decennium aan waarin persoonlijkheid en produktiviteit een overvloed aan belangrijke, unieke muziek oplevert in alle genres en bezettingen. Uniek, want geschreven in een dodecafonische harmonie van eigen vinding. Vanaf 1961 onderzoekt Rosseau moderne vormen van monodie, van éénstemmigheid. Niet toevallig componeert hij meer en meer religieus, zelfs strikt liturgisch werk. Rosseau wortelt in de traditie en heeft nooit de behoefte gevoeld die af te zweren. Hij herkauwt de radicale ‘sprongen voorwaarts’ die de westerse muziek bij monde van Schönberg, Stravinsky, Varèse en Cage in een stroomversnelling leidt. Vandaar zijn belang: in zijn rol als assimilator liet hij een boeiend en veelzijdig oeuvre na op Europees niveau. Met een concert-causerie willen Mark De Smet en de Tweede Adem deze figuur portretteren. De sopraan Beatrijs De Vos en pianiste Hilda Dombrecht brengen liederen en pianomuziek. Het koor selecteert profaan en religieus werk voor gemengde stemmen, vrouwenkoor en jeugdkoor. Met drie creaties krijgt deze hommage een bescheiden historische betekenis. Vrijdag 27 april 1990 - 20.30 u. Toegang: 250 en 200 fr. Gele zaal, Nonnemeersstraat 26. Tel. [phone].
-	Begin september e.k. zal in België het grote Internationaal Congres voor de studie en het behoud van het industrieel erfgoed plaats vinden. Dit zal een gelegenheid zijn om de rijkdom van het industrieel en technologisch erfgoed van Vlaanderen, niet alleen aan een internationaal forum, doch eveneens aan de eigen regio voor te stellen. Tevens is het een aanleiding om in Vlaanderen een campagne te voeren om de bevolking, het beleid en het bedrijfsleven, bewust te maken voor de waarde van de ‘wortels’ van Flanders Technology. Vandaar dat, op initiatief van de Vereniging voor Industriële Archeologie en in samenwerking en overleg met verschillende diensten en instellingen, de idee groeide om in Vlaanderen een ‘Campagne Industrieel Erfgoed Vlaanderen 1990-1991’ te stimuleren. Deze campagne zal half april e.k. van start gaan, en eindigt tijdens de vijfde editie van Flanders' Technology (april 1991). Via een bundeling van regionale, lokale en thematische intiatieven, zal getracht worden om alle aspecten van dit erfgoed aan bod te laten komen, en om aldus sensibiliserend en stimulerend op te treden voor de studie, het behoud en de valorisatie van het industrieel en technologisch verleden van Vlaanderen.
-	Het tijdschrift Kunstecho's, dat sedert 1970 verschijnt, is opgeheven. Er werd besloten af te stappen van de tweemaandelijkse frequentie en op een jaarlijkse uitgave over te gaan. Deze nieuwe editie zal onder de titel ‘Kunstecho's - Internationaal jaarboek voor beeldende kunst’ in het najaar 1990 verschijnen. Dit jaarboek zal met beeldende en textuele bijdragen de kernpunten van de eigentijdse internationale kunstscène belichten en meer dan ooit een documentaire en informatieve functie vervullen. Het is geen adresboek. Er wordt aandacht besteed aan opmerkelijke tentoonstellingen, relevante gebeurtenissen, personalia, belangrijke initiatieven. Speciale rubrieken behandelen de kunstmarkt, nieuwe tendensen, uitnemende realisaties, musea, publikaties, kunstprijzen, enz. Boeiende en verrassende artikels zijn gewijd aan exclusieve onderwerpen. Postadres: Kunstecho's, Postbus 629, B-9000 Gent.
-	Uit de programmatie van het Nieuwpoortteater (Nieuwpoort 35) stippen voor april nog volgende toneelprodukties aan: ‘In Ondertussendoor’ (Jan Decorte en Cie) op 1, 2, 3 april en ‘Naar Vulvania’ (Jan Decorte en Cie) op 5, 6 en 7 april. Iedere voorstelling begint om 20.30 u. Reservering bij FNAC: (091) 23 40 80.

• Hasselt

De afdeling Fotokunst van de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten te Hasselt stelt fotowerken tentoon, die gemaakt werden door studenten van het eerste jaar hoger secundair tot en met het laatste jaar finaliteit. De opleiding wil tegemoetkomen aan creatieve mensen, die hun ideeën fotografisch willen vormgeven. In tegenstelling, tot wat vele mensen over fotokunst denken, is het zeker niet in de eerste plaats een grote technologische kennis, die daarbij vereist is, maar eerder het gevoel voor compositie, het leren kijken en het gebruiken van licht en kleur. De eerste drie jaren hoger secundair zijn erop gericht de studenten vertrouwd te maken met verschillende fotografische mogelijkheden in studio of in de natuur, het bestuderen van het licht, het composeren van stillevens of het maken van modelstudies enz... Tijdens de twee laatste jaren (finaliteit) wordt er voornamelijk aandacht besteed aan het uitwerken van eigen ideeën of gevoelens en het presenteren van de werken in portfolio's of tentoonstellingen. Zoals het bonte leerlingengezelschap van de afdeling Fotokunst zelf, brengt ook hun tentoonstelling een grote verscheidenheid van werken in kleur en in zwart/wit. De werken bestaan hoofdzakelijk uit structuur- en lichtstudies, portretten, landschappen, stillevens, modelstudies en architectuur... De werken zijn te bezichtigen vanaf 3 april tot 1 juni in de exporuimte van de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten - Kunstlaan 12; tel. [phone].

- Op 4 maart werd het Museum voor kunst en geschiedenis van de stad Hasselt en het graafschap Loon geopend in de tot een architektonisch geheel omgevormde oude patriciërshuizen van de families Stellingwerff en Werdenhof aan de Maastrichterstraat 85. Het omvat verschillende afdelingen en thema's zoals archeologie, Loonse, Luikse en Limburgse kunstwerken, oude munten en meubels, de rederijkerskamer, uithangtekens, kerkelijke en

[p. 139]

religieuze voorwerpen (o.m. de oudste torenmonstrans ter wereld), porselein en keramiek, beeldende kunst uit de 19de en 20ste eeuw. Het is toegankelijk van dinsdag tot en met vrijdag van 10 tot 17 uur, zater-, zon- en feestdagen van 14 tot 18 uur.

• Kortrijk

Een tentoonstelling en een herinneringsplaquette. Streuvels in woord en beeld, herdenkingstentoonstelling tgv. het 25-jarig bestaan van de campus KULAK te Kortrijk (26.2-8.3.1990) naar een concept van Prof. dr. Piet Thomas in een vormgeving van Philippe Boxy. De ogen en het raam, herinneringsplaquette bij de tentoonstelling, gewijd aan het fotografische oeuvre van Streuvels met een keuze van een 15-tal foto's van Streuvels en twee inleidende teksten: Streuvels en de stand van de fotografie in de laatste decennia van de negentiende eeuw (Jan Coppens) en Stijn Streuvels, fotograaf, schrijver-met-licht (Karel van Deuren), uitg. Lannoo, layout Ph. Boxy, 24 pp. De expositie werd geopend door Rector Guido Maertens en ingeleid door Prof. Dr. Marcel Janssens. De tentoonstelling zelf was zeer boeiend met een overzicht van de boeken van Streuvels waaronder talrijke eerste drukken en meteen een overzicht van de bandtekeningen van bekende kunstenaars als E. Viérin, J. Toorop, R. Acke, A. Saveryns, J. Cantré, F. Masereel, R. Slabbinck, J. Leonard, C. Eyck, G. Baksteen, J. Hebbelynck, E. Ivanovsky, H. van Copenolle e.a. Verder waren er enkele vertalingen, de filmedities en een keuze uit de secundaire literatuur (A. Demedts, A. de Ridder, A. Hegenscheidt, R. Roemans en Hilda van Assche, L. Schepens); tenslotte ook de verzamelde werken. Het was een mooie idee om een uitgebreide collectie schilderijen en tekeningen te tonen, die de thematiek van Streuvels' werk hernemen, met daarbij ook portretten van de schrijver (o.m. van L.P. Boon, Ch. Eyck, P. Citroen, A. Herckenrath, L. Laagland, T. Roman, J. de Coene, A. Tahon, M. van de Woestijne, J. de Praetere, R. Slabbinck, F. Timmermans, F. Dille, R. de Boeck). Over verschillende leeskasten waren correspondentie en memorabilia tentoongesteld, ook prentkaarten en souveniralbums, die verwijzen naar de buitenlandse reizen van Streuvels. Een aparte afdeling in de expositie was gewijd aan de fotografie van Streuvels onder de verhelderende titel, De ogen en het raam. De schrijver was immers een knap en enthousiast amateurfotograaf, - het thema dat behandeld werd in de herinneringsplaquette die tgv. deze tentoonstelling aan de genodigden van de vernissage werd aangeboden. Verder waren nog een drietal koppen van Streuvels te zien, plus enkele informatieve panelen van de Provincie West-Vlaanderen. De tentoonstelling en de grote belangstelling voor de vernissage illustreren hoezeer Stijn Streuvels nog een levend en aantrekkelijk auteur gebleven is.

kvd

- Eén van de unieke kenmerken van het Festival van Vlaanderen is dat het gespreid verloopt in tijd en ruimte: het hele jaar rond valt er wel altijd ergens in Vlaanderen iets te beleven onder het label Festival van Vlaanderen. Daarbij is Kortrijk jaarlijks het eerste belangrijke centrum dat een reeks concerten presenteert onder de noemer Lentefestival.

Sinds een vijftal jaren is de benaming van het festival uitgebreid tot ‘Festival van Vlaanderen Internationaal voor Kunst en Economie’. Daar is al veel pro en contra-inkt over gevloeid. Toch kan men niet naast de vaststelling kijken dat in de regio Kortrijk, waar de economie inderdaad internationale successen kent, de jongste jaren ook het festival inhoudelijk en kwalitatief sterk vooruit is gegaan. Ook dit jaar bevat het concertaanbod een groot aantal interessante programma's, zowel omwille van het topniveau van de uitvoerders als om de soms originele keuze van de uitgevoerde werken. Vooreerst is er een cyclus onder het motto ‘Illustere Kamerorkesten’: - Academy of St.-Martin-in-the-fields (26 april, o.a. de zelden uitgevoerde orkestversie door Mahler van Schuberts Tod und das Mädchen) - Orpheus Chamber Orchestra met wereldvedette Barbara Hendricks (4 mei, o.a. Mozartaria's) - City of London Sinfonia (7 mei, o.a. Serenade van Britten) - Nieuw Belgisch Kamerorkest met Joshua Bell (11 mei, vioolconcerto nr. 4 Mozart) - I Musici (29 mei, met hun versie van Vivaldi's Seizoenen) - Orkest van de 18e eeuw o.l.v. Frans Bruggen (8 juni, een nieuwe kijk op de vijfde symfonie van Schubert en de vierde van Beethoven) - Collegium Instrumentale Brugense (11 juni, 1e en 5e Brandenburgs van Bach) Daarnaast zijn er nog twee symfonische concerten: de Tsjechische Filharmonie (24 april, o.a. vioolconcerto van Dvorak en De Vuurvogel van Strawinsky) en het Nationaal Orkest van België met het Symphony Choir Washington in Elias van Mendelssohn (22 juni). Kamermuziek van zeer hoog niveau wordt gebracht door pianist Radu Lupu (18 mei, o.a. Kreisleriana van Schumann), door het schitterende Cleveland Strijkkwartet (21 mei, Haydn, Beethoven, Dvorak), door Roel Dieltiens cello met Robert Groslot piano (18 juni, Bach, Martinu) en door het Heliosensemble (15 mei, Beethoven, Britten). Bovendien zijn er enkele zondagse aperitiefconcerten met o.a. jazz en koormuziek en werkt het Festival van Kortrijk mee aan de organisatie van concerten in Ieper, Izegem en Tielt. Dit veelbelovende geheel heeft toch een schaduwzijde: welgeteld twee Belgische componisten kwamen aan bod: Frederik D'Haene (Communio voor twee piabo's) en Robert Groslot (Alla Zingara, piano). Lokatie en Inlichtingen: Stadsinfo, Oude Stadwaag, St.-Michielsplein 5, 8500 Kortrijk - (056) 20 30 00 (kantooruren).

H.W.

• Kortrijk-Bellegem

De retrospectieve ‘VALC-MAR/VOLCKE’ (Kortrijk-Bellegem, Ontmoetingscentrum - Oude Gemeenteschool; 21.4-30.4) brengt een aantal doeken bijeen van de in 1976 overleden schilder en letterkundige Oswald Volcke. Terzelfdertijd wordt een cahier van de Vereniging van Westvlaamse Schrijvers voorgesteld dat de titel draagt: Oswald Valcmar. Tussen opstand en scepsis (samenstelling Julien Vermeulen).

Als schilder werkte Volcke in een licht expressionistische stijl waarin hij diverse thema's gestalte gaf: Kongo-ervaringen, Vlaamse landschappen, portretten. Zijn literair werk omvat een drietal romans o.a.: Het hart gaat zijn wegen, De Marina vaart, en De trein van acht uur zes. Door de samenwerking van een aantal plaatselijke verenigingen (coördinatie: A. Desamber) kon deze retrospectieve als een hommage aan deze kunstenaar uitgewerkt worden.

• Leuven

Het Universiteitsarchief van de K.U. Leuven is er in geslaagd een deel van de nalatenschap van Ridder Xavier van Elewyck (1825-1888) te verwerven. Tussen deze documenten bevond zich een aantal tot nog toe onbekende Leuvense muziekhandschriften uit de achttiende eeuw. Deze handschriften vormen een bijzonder spectaculaire ontdekking die ongetwijfeld heel wat stof zal doen opwaaien in de muziekwereld. Nu reeds kan gezegd worden dat de vondst onze kennis van de oude muziek in de Nederlanden aanzienlijk zal verrijken. De K.U. Leuven en de vereniging Campanae Lovanienses hebben rond de ontdekking reeds een aantal activiteiten gepland: een facsimile, CD-opname en tentoonstelling.

• Lummen

Het driemaandelijks tijdschrift voor literatuur en niet-verbale kunsten, Zefier, verschijnt sedert 1 januari 1990 niet meer. Van de redactie kregen we onderstaande ‘afscheidsgroet’ toegestuurd: Ondanks het streven naar een zo hoog mogelijke kwaliteit van de bijdragen, een pluralistische geest, pogingen tot internationalisering (vooral naar Nederland toe), een democratische samenwerking binnen de redactie en bemoedigende subsidies, vindt de redactie dat er te grote risico's verbonden zijn aan het realiseren van een vijfde jaargang. Om Zefier verder tot een professioneel en gerespecteerd blad te doen uitgroeien, zijn de subsidies ontoereikend of te onregelmatig en is de respons via abonnementen en media te gering. Mogelijk is Zefier, net als sommige voorgangers, het slachtoffer geworden van een algemene malaise in het culturele klimaat. Toch kunnen we met enige fierheid terugblikken op bijna vijf jaar actieve inzet. We stelden 16 lijvige dossiers samen in evenveel nummers. In de vier jaargangen van ons tijdschrift namen we meer dan 300 bijdragen van ruim 150 verschillende auteurs of plastische kunstenaars op, in totaal bijna 1.100 A4-pagina's. Al die 150 medewerkers, gaande van illustere onbekenden als Katelijn Boonen tot P.C. Hooftprijswinnaar Rutger Kopland, verleenden zonder enige financiële vergoeding hun sympathieke medewerking. De redactie is haar doelstellingen van het eerste uur altijd trouw gebleven, hoewel Zefier uiteraard een hele evolutie - in positieve zin - heeft doorgemaakt.

• Schoten

Het Instituut voor Vlaamse Volkskunst ijvert sedert 1964 voor de verrijking van het volkscultureel patrimonium van de Vlaamse Gewesten. Door deze stichting worden in heel het Vlaamse land alle mogelijke gegevens over oude dansen, volksmuziek, streekdrachten, volksgebruiken, vendelen en andere volkselementen opgezocht en in een archief samengebracht. Door middel van publikaties, cursussen, een tijdschrift voorlichting en andere initiatieven wordt er reeds jaren naar gestreefd belangstelling op te wekken voor onze eigen volkscultuur en tevens te vermijden dat zovele waardevolle gegevens teloor zouden gaan. Adres: F.H. Geens, Zamenhoflaan 4/8, 2120 Schoten.

• Sint-Amands-aan-de-Schelde

Van 3/3 t/m 28/10 kan men in het Provinciaal Museum Emile Verhaeren, Scheldekaai 22, de tentoonstelling ‘Emile Verhaeren en Rusland’ bezichtigen. Het museum is geopend van 1 maart tot 30 juni en van 16 september tot 31 oktober op zaterdag en zondag; van 1 juli tot 15 september alle dagen uitgenomen maandag en vrijdag; telkens van 12 tot 19 uur.

• Sint-Niklaas

‘Tussen heks & heilige’ is een tentoonstelling die van 17/2 tot 15/4 te bekijken is in het Stedelijk Museum, Zamanstraat 49. Men toont ‘het vrouwbeeld op de drempel van de moderne tijd, 15e-16e eeuw’.

• Tongeren

In het Provinciaal Gallo-Romeins Museum, Kielenstraat 15, worden volgende lezingen georganiseerd: op 11/4: B. Roosens over ‘Kasteelsite

[p. 140]

Jonkholt: een confrontatie tussen archief en archeologie’ en op 16/5: H. Devijver over ‘Epigrafie en archeologie in Midden-Italië’. Telkens om 20 uur. Aan wie geïnteresseerd is in de andere museumactiviteiten en -nieuws raden we aan zich te abonneren op het viermaandelijks informatieblad van het museum ‘Museum FAX’.

• Wilrijk

De Vlaamse Volkskunstbeweging organiseert dit jaar haar Nationale Meiboomplanting te Wilrijk, op zondag 20 mei. Emiel Hullebroeck, toondichter van Vlaamse volksliederen, wordt dit jaar speciaal herdacht; diverse manifestaties zijn gepland in heel Vlaanderen en worden gecoördineerd door de Vlaamse Volkskunstbeweging, Baron Dhanislaan 20/3, 2000 Antwerpen; tel. [phone].

R.D.