Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 38

Uit het leven van kunsten en letteren

Berichten voor deze rubriek sturen aan het Redactiesecretariaat van het tijdschrift ‘Vlaanderen’, ‘Ter Hoogserleie’, Hondstraat 6, 8880 Tielt. Om in aanmerking te komen voor publikatie in het nr. 228 (nov.-dec. 1989) moeten de berichten ons bereiken tegen uiterlijk 1 november 1989. Met dank voor uw medewerking.

• Amsterdam

De Vereniging van beeldende kunstenaars ‘Arti et Amicitiae’ (Rokin 112, 1012 LB A'dam) organiseert van 10 t/m 29/10 een tentoonstelling met als thema ‘Stil Leven’ waarin de deelnemende kunstenaars een beschouwende houding hebben ten aanzien van de huidige tijd met het naderende einde van de eeuw en het millennium in zicht: Wim Compier, Mareike Geijs, Karel Goudsblom, Reggy Gunn, Vincent Hamel, Harry Heyink, Christine Koenigs, Peter Klashorst, George Korsmit, Aldert Mantje, Karel Meijers, Marc Mulders, Titus Nolte, Marian Plug, Joseph Semah, Edith Sont, Theo Swagemakers, Jan van Tongeren.

• Antwerpen

De Biënnale 1989 in het Middelheimpark, het openluchtmuseum voor hedendaagse beeldhouwkunst, is gewijd aan actuele Japanse sculptuur. Ze loopt nog tot 29/10 (toegang: 150/100 fr.). De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met Europalia. Het Middelheimpark is een schitterend decor om de actuele Japanse beeldhouwkunst te tonen die sterk refereert naar de natuur. De kunstenaars zijn overigens hun werk zelf op de Antwerpse parkgazons komen installeren. De keuze voor de deelnemers is gebeurd door Freddy De Vree en Toshiaki Minemura, een professor aan de Japanse hogere kunstacademie en kunstcriticus. De tentoonstelling wordt gepresenteerd als een aanvulling op de expositie Le Japon des avant-gardes (1986, Centre Pompidou, Parijs) die gewijd was aan Japanse kunst tot 1970.

-	Sinds kort is de nieuwe collectie van de kunstuitleendienst Kunst in Huis beschikbaar in de Centrale van Openbare Bibliotheken aan de Lange Nieuwstraat 105 in Antwerpen. De bestaande collectie werd aangevuld met een honderdtal werken van actuele kunstenaars. Met het oog op de selectie van 18/10 kunnen kunstenaars recent werk aanbieden. Van 5/9 tot 4/10 kunnen zij op zeven plaatsen in Vlaanderen terecht: Antwerpen, Brussel, Dilbeek, Hasselt, Knokke-Heist, Turnhout en Waregem. Info: Kunst in Huis-centrale, Gallaitstraat 80 in 1210 Brussel, tel. [phone], of Kunst in Huis - Antwerpen, telefoon (03) 231 18 05.
-	De vzw TheaterWinkel (St.-Jacobsmarkt 74, 2000 Antwerpen, 03/233 71 60) heeft voor de tweede keer i.s.m. het Uit-Informatieburo Antwerpen de ‘Uit-Gids’ voor het seizoen 1989-90 uitgegeven. Deze uitgave die gratis aan belangstellenden wordt aangeboden, geeft een (volledig) overzicht van wat het komende seizoen te bieden heeft aan toneel, muziek, cabaret, jeugdtoneel, musical, ballet, concerten, opera. De UIT-GIDS werd gedrukt op een oplage van 50.000 exemplaren en wordt op een 150-tal verspreidingspunten in Vlaanderen en Nederland ter beschikking van de belangstellenden gehouden. In februari 1990 zal de Uit-informatiekrant voor Antwerpen voor de 50ste maal verschijnen. Dit kosteloos verspreide maandblad brengt zowel informatie van de grote theatergezelschappen als kleinschalige theater-, dans- en muziekprodukties. Ook geeft de Uit-informatiekrant een uitvoerige theaterkalender en speciale bladzijde met agenda gewijd aan de Antwerpse musea en kunstgalerijen.
-	De programmatie van deSingel voor oktober is zeer gevarieerd. In het theateraanbod (telkens in de Rode Zaal) kunnen we op 12, 13 en 14/10 gaan kijken naar Needcompany ‘Ça va’ in regie van Jan Lauwers (20 u.); op 24 en 25/10: Art & Pro ‘Het syndroom van Stendhal’, regie Frans Strijards; op 22/10: de Blauwe Zebra brengt ‘Matthaus’: kindertheater in regie van Hans van den Boom (15 u.). Eveneens in de Rode Zaal op 20 en 21/10: dans met Compagnie J.-F. Duroure ‘Cosmono Nox’ in een choreografie van J.-F. Duroure. In de Blauwe Zaal kunnen we er terecht voor muzikale opvoeringen: 10/10: Symfonieorkest van de Munt met ‘Schumann-Mahler’ o.l.v. Emil Tchakarov (20 u.); 20/10: The Amsterdam Baroque Orchestra met ‘Requiem Mozart’ o.l.v. Ton Koopman en m.m.v. Koor Nederlandse Bachvereniging; 22/10: Symfonie-orkest van de Munt met een Mozart-programma, o.l.v. Sylvain Cambreling (20 u.). Info en plaatsbespreking: (03) 238 89 31.
-	In het provinciaal Diamantmuseum schittert een diamant met een zeldzame kleur. De kleur wordt omschreven als ‘purplish-pink’, zoiets als ‘paars-rood’. De diamant weegt 1.19 karaat en werd ovaalvormig geslepen. Ronnie Proost en Walter Braeckmans stonden er borg voor. Na de bewerking van de steen overtrof het resultaat alle verwachtingen, ook deze van de Hoge Raad Voor Diamant. De bewuste diamant valt in een zeer hoge prijsklasse. De kwaliteit wordt gegarandeerd door zowel een Amerikaans als een HRD-certificaat. De ‘Antwerpse topper’ kan nog tot het einde van dit jaar bewonderd worden in het provinciaal Diamantmuseum, dat alle dagen doorlopend open is van 10 tot 17 u. De toegang is gratis. Het provinciaal Diamantmuseum vindt u aan de Lange Herentalsestraat 31 te 2018 Antwerpen.
-	In het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (L. de Waelplein, tel. [phone]) loopt er van 25/11 t/m 21/1/90 de Retrospectieve tentoonstelling Floris Jespers 1889-1965. Met een uitgebreide tentoonstelling van ca. 200 schilderijen, achterglasschilderingen, tekeningen, aquarellen, etsen en beeld-

[p. 299]

	houwwerken brengt het museum een zeer selectief overzicht van het werk van één van de meest markante kunstenaars van zijn generatie. Samen met zijn broer, de beeldhouwer Oscar Jespers, en de schilder Paul Joostens, behoorde Floris Jespers tot de intieme vriendenkring van de dichter-criticus Paul Van Ostaijen, die de belangrijkste theoreticus van het modernisme in Vlaanderen was. Aanvankelijk aanleunend bij het Brabants Fauvisme van Rik Wouters, ontwikkelde hij, na een cubistisch experiment, in de jaren '20 een eigen cubo-expressionistische stijl die soms naar het art-déco-achtige zweemt. Zijn inschakeling in de Sélection-groep rond André De Ridder en Paul-Gustave Van Hecke was als een bevestiging van zijn bijzondere betekenis. Van een typisch ‘stedelijk expressionist’ werd hij, in het spoor van de Latemse expressionisten Constant Permeke en Gust De Smet, in de jaren '30 een schilder van het landelijke leven. Als ‘bekeerling’ van het modernisme beoefende hij een uitgesproken ‘naturalistische’ landschapskunst die echter niet zelden verrassende zijsprongen toelaat. Ná W.O. 2 zocht hij opnieuw aan te knopen bij de moderne schilderkunst, zich daarbij duidelijk metend aan het grote voorbeeld Picasso. Enkele Kongoreizen inspireerden hem in de jaren '50 tot een door aantal en gehalte indrukwekkende reeks evocaties van de ‘Afrikaanse ziel’, in een sterk ritmisch-abstraherende stijl. Met deze ‘retrospectieve’ wordt het bilan gemaakt van een oeuvre dat de controverse heeft uitgelokt. In de begeleidende catalogus wordt het werk van Jespers kunsthistorisch geëvalueerd. Nauwkeurig onderzoek naar het hoe en waarom van de kritische reacties maakt het mogelijk af te rekenen met enkele hardnekkige gemeenplaatsen die omtrent dit oeuvre in omloop zijn.
-	Naar aanleiding van de 100ste verjaardag van de geboorte van Frans Masereel organiseert het Stedelijk Prentenkabinet van Antwerpen van 30/9 t/m 31/12 in de tentoonstellingszaal aan de Vrijdagmarkt een tentoonstelling waarbij aan de hand van 53 prenten en 28 prentenboeken uit eigen collectie zes hoofdthema's uit het werk van deze kunstenaar zullen worden belicht. Frans Masereel (Blankenberge, 30.7.1889 - Avignon, 3.1.1972) is als xylograaf bij het grote publiek genoegzaam bekend. In zijn houtsneden, ware tijdsdocumenten, is het steeds weerkerend thema: de mens. Een thema dat gedurende bijna 60 jaar stand hield in het oeuvre van deze kunstenaar en die men hierom bijgevolg ‘traditioneel’ mag noemen. Een nauwkeurig onderzoek van zijn houtsneden leert dat dit thema verder werd ontwikkeld in een aantal vertakkingen, een soort afgeleiden van dit centrale thema. Masereel wil de universele mens uitbeelden zoals hij in het huidige tijdsverband leeft en verbonden is met de goede en slechte aspecten eigen aan onze samenleving. Masereel fungeert daarbij als een ‘kritisch voyeur’ van zijn tijd, een tijd waarvan hij de diep kenmerkende eigenheden heeft ontwaard en gekarakteriseerd: de industrialisering en de toenemende automatisering van de maatschappij, de mechanisering van de oorlog met zijn massaslachtingen en gruwelscènes, de opkomst van ijzer en beton als ‘veelbelovende’ bouwmaterialen én, als gevolg hiervan, het ‘wolkenkrabbersfenomeen’, dat verantwoordelijk zal zijn voor de nieuwe en bijzondere fysionomie van de eigentijdse grootstad, de avonturen in de kroeg, de mens als arbeider en zijn strijd voor een menselijker bestaan en de mens als een succesrijk zakenman hunkerend naar de expansie van zijn rijkdom. Doorheen deze introspectie van het maatschappelijk stelsel lopen thema's als ‘de vrouw’, ‘de relatie tussen man en vrouw’, ‘mens en stad’, ‘geweld, oorlog en vrede’, en uiteraard ‘de mens’. De geselecteerde houtsneden en prentenboeken illustreren deze onderscheiden themata en bieden de bezoeker van de tentoonstelling dan ook een breed spectrum van alle facetten, eigen aan onze twintigste-eeuwse maatschappij. Naar aanleiding van de tentoonstelling wordt een geïllustreerde catalogus uitgebracht in de reeks Publikaties MPM/PK. In deze publikatie belicht Conservator F. de Nave uitvoerig Frans Masereel als vernieuwer van de houtsnijkunst en bezorgen P. de Laet en C. Depauw een globale Masereel-bibliografie, evenals een overzicht van individuele en groepstentoonstellingen met betrekking tot zijn werk. Het eigenlijke catalogusgedeelte met toelichtende notities bij bepaalde prenten en een uitvoerige verantwoording van de geselecteerde thema's werd verzorgd door Wetenschappelijk assistent C. Depauw. De catalogus kan worden besteld bij het Stedelijk Prentenkabinet, Vrijdagmarkt 22-23 te 2000 Antwerpen. Telefoon: (03) 233 02 94 of (03) 232 24 55.
-	De Plantin-Moretusprijzen worden jaarlijks uitgereikt door de Vereniging van Uitgevers van Nederlandstalige boeken, v.z.w. (VUNB). Uit door haar leden ingezonden boeken worden door een onafhankelijke jury tien uitgaven gekozen, behorende tot verschillende genres. Er worden een gouden, een zilveren en acht bronzen legpenningen toegekend. De Plantin-Moretusprijzen zijn bedoeld als erkenning van uitgevers, drukkers, binders, lay-outmen, illustratoren, fotografen en fotograveurs. Samen werken ze aan de realisatie van Vlaamse uitgaven die in alle opzichten kunnen worden vergeleken met wat in het buitenland wordt gerealiseerd. De voorbije jaren behaalden uitgaven die eerder al met een Plantin-Moretusprijs werden bedacht, hoge onderscheidingen in internationale wedstrijden. De jury bestond uit Mevrouw E. Jacobs, Bibliothecaris van de Koning en de Heren G. Gyselen, Ere-Directeur van de Provinciale Dienst voor Cultuur van de Provincie West-Vlaanderen, C. de Schutter, Directeur van Fotogravure De Schutter, E. Willekens, Ere-Directeur van de Stedelijke Bibliotheken Antwerpen, A. Wouters, Voormalig Directeur van de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen en I. de Vries, Voorzitter van de Vereniging van Uitgevers van Nederlandstalige Boeken. De jury kreeg 59 inzendingen te beoordelen, bezorgd door 20 uitgevers. De Gouden legpenning werd toegekend aan het boek ‘De Koninklijke Serres van Laken’ van Edgard Goedleven i.s.m. Bruno Fornari en Jos Vandenbreeden, uitgegeven door Lannoo/Tielt; de Zilveren legpenning ging naar het boek ‘Charles Vandenhove’ van Geert Bekaert, uitgegeven door Standaard Uitgeverij/Antwerpen; de acht Bronzen legpenningen werden toegekend aan de boeken: ‘Wrakken’ van E. de Bom (uitg. A. Manteau/Antwerpen); ‘Boontjes’ van L.P. Boon (uitg. Houtekiet-n.v. Hadewijch/Antwerpen); ‘1585: Op gescheiden wegen’ (reeks ‘Colloquia Europalia, VI) uitgegeven door Peeters/Leuven; ‘Vlaanderen’ door Peter Cuypers (uitg. Lannoo/Tielt); ‘Studiepakket Wiskunde 4 - Analytische meetkunde I’ door E. Jennekens en G. Deen (uitg. De Sikkel); ‘Het Oude en het Nieuwe Boek. De Oude en Nieuwe Bibliotheek’ onder de redactie van J. van Borm en L. Simons (uitg. DNB/Uitgeverij Pelckmans/Kapellen); ‘De Universiteit te Leuven 1425-1985’ onder de redactie van E. Lamberts en Jan Roegiers (uitg. Universitaire Pers Leuven en gedrukt bij Lannoo/Tielt).
-	Op 20/12/88 werd de vzw Art Restorers Association, een nationale beroepsvereniging van specialisten in het restauratievak opgericht. Tevens werd een wetenschappelijke adviesraad op universitair niveau samengesteld, die borg zal staan voor het zoeken naar concrete oplossingen voor specifieke problemen waar de enkeling geen raad mee weet. Wetenschappelijk verantwoorde onderzoeksmethoden leidden tot meer grondige kennis van de materiële opbouw van het kunstwerk en tot beter inzicht in de processen die leidden tot verval. De restaurateur, die deze kennis kan interpreteren zal ook in staat zijn om zijn werkmethode erop af te stemmen. Hij zal meer moderne middelen en veiliger produkten gebruiken. Hij zal niet alleen het kunstwerk dienen, maar hij zal efficiënter werken met minder risico's. De wetenschappelijke adviesraad wil de schakel zijn tussen de onderzoeker en de restaurateur. Hij zal de resultaten van het fundamenteel onderzoek vertalen en beter toegankelijk maken voor de restaurateur. De wetenschappelijke adviesraad zal ook de specifieke problemen bij de restauratie van een kunstwerk helpen oplossen. De werkgroepen ‘deontologie’ en ‘juridiek’ zullen het geweten van de beroepsvereniging vormen. Zij beschermen de klanten tegen malafide praktijken. De restaurateurs zorgen voor een optimale behandeling, met volledige eerbied zowel voor het te restaureren voorwerp als voor de wensen en de mogelijkheden van de opdrachtgever. Deze wordt op voorhand ingelicht omtrent de diverse ingrepen en de daaraan verbonden kosten. Ook verdere bewaring en onderhoud worden besproken. Uiteindelijk zal zo het logo van A.R.A. een kwaliteitslabel zijn voor het door de aangesloten restaurateurs afgeleverde werk. Info: Art Restorers Association, Nationale Beroepsvereniging, Rubenslei 10 Bus 9, 2018 Antwerpen, tel. [phone].

• Avignon

Voor de 5de maal organiseert de stad Avignon de Internationale ontmoetingsdagen voor de bescherming van het cultureel patrimonium op 8, 9 en 10/11. Het thema is ditmaal ‘Patrimonium en Geld’. Info: RMG/Patrimoine, Nicole Leroy, Centre de Congrès du Palais des Papes, BP 149, 84008 Avignon Cedex, tel. [phone] of 90.275025.

• Boom

Het koor Musica Nova o.l.v. Roger Leens deelt zijn programma voor het najaar 1989 mee: op 7/10: eucharistieviering in de kathedraal van Antwerpen om 16 u. n.a.v. de concertdag ‘Van toren tot toren’ met de ‘Missa 6 vocibus’ van J. Ryelandt en motetten van Mendelsohn en Vic Nees; op 28/10: concert om 20.30 u. in de ‘Kollebloem’ in Puurs in het kader van het Festival van Vlaanderen met Romantische koormuziek van Brahms, Mendelssohn, Schumann en Rossini m.m.v. pianist Jozef De Beenhouwer; op 9/12: Eucharistieviering in de O.-L.-Vrouwekerk in Boom om 17 u. met de ‘Missa 6 vocibus’ van J. Ryelandt en motetten van Mendelssohn en Vic Nees; op 23/12: Concert in de O.-L.-Vrouwekerk van Boom om 20 u. met Kerstprogramma door koor Ad Parnassum uit Tilburg o.l.v. Pieter Van Moergastel.

• Bredene

Tot en met 8/10 kan men in het C.C. ‘Anto Diez’, Ryckewaertshof, Bosduivestraat 22, de tentoonstelling n.a.v. de Anto-Diezprijs voor Schilderkunst bezoeken. Dagelijks toegankelijk (behalve op maandag) tussen 14-19 u.

[p. 300]

• Brussel

In de Koninklijke Bibliotheek ‘Albert I’, Kunstberg, 1000 Brussel, loopt tot 21/10 de tentoonstelling ‘Boeken en documenten in gevaar’ in de Nassaukapel. Dagelijks (behalve op zondag) van 12 tot 16.50 u. Het doel van deze tentoonstelling is eenvoudig. Zij wil iedereen de gelegenheid bieden om zich bewust te worden van de dreigende teloorgang van boeken en documenten die nochtans getuigenis afleggen van ons cultureel leven of van dagelijkse gebeurtenissen, uit een verder zowel als uit een vrij recent verleden.

Zonder passende maatregelen zijn we weldra een volk dat de bronnen van zijn geschiedenis aan het kwijtspelen is, want de documenten waarin ze voorkomen zijn langzamerhand aan het vergaan. Thans reeds zijn massa's boeken, brochures en documenten, vooral uit de 19de en de 20ste eeuw, zo erg beschadigd, dat ze niet meer beschikbaar kunnen worden gesteld. Binnenkort zullen ze eenvoudigweg niet meer bestaan.

De hoofdoorzaak ligt in het zuurgehalte van papier vanaf de 19de eeuw, een proces waardoor deze materie broos en gelig wordt en verpulvert. Er bestaan weliswaar ontzuringstechnieken, doch die worden tot nu toe slechts op kleine schaal toegepast en zijn zeer duur. Moet men dan voortaan een algehele ontzuringspolitiek voeren, alle werken restaureren, ten koste van het verwerven van nieuwe publikaties, of moet men uit deze massa een keuze maken en zo bepalen welke bronnen onze nazaten nog zullen kunnen raadplegen en wat voor immer voor hen zal verloren zijn?

Is het ten andere niet overdreven, fortuinen te spenderen om oude documenten te restaureren, terwijl elke dag onze verzamelingen aangroeien met massa's op slecht papier gedrukte boeken en documenten, die op hun beurt binnen afzienbare tijd en mits zeer hoge kosten aan restauratie toe zullen zijn?

Diverse voorbeelden van beschadiging - door fysico-chemische, biologische, accidentele en vooral menselijke factoren veroorzaakt - zijn te zien op deze tentoonstelling, die een objectief voorbeeld van de situatie wenst op te hangen, maar niettemin als een noodkreet moet worden beschouwd.

-	Wie een of ander kunstenaar wenst uit te nodigen om voor een klas, een vereniging, een club, een vriendenkring een lezing te komen houden over zijn/haar kunst kan even grasduinen in de jongste Lijst Lezingen Scheppende Kunstenaars die door het Min. van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie voor Kunst, Koloniënstraat 29/31, 1000 Brussel (tel. [phone] voor letteren-muziek-film en 02/510 36 69 voor beeldende kunstenaars) is uitgegeven. Het honorarium bedraagt 4.000 fr. De organisatoren moeten rechtstreeks met de kunstenaars uit de lijst contact opnemen om de datum en de plaats van de lezing te bepalen.
-	Het Paleis voor Schone Kunsten organiseert weer een reeks Lunchvoorstellingen die telkens beginnen om 12.40 u. stipt en lopen tot ca. 14 u. Een toegangsticket kost 50 fr. Het programma: dinsdag 3/10: Johan Verminnen ‘Brieven uit Latem’ m.m.v. Tars Lootens; 10/10: ‘Poëzie en Poëtica’ n.a.v. de 40ste verjaardag van de Middagen van de Poëzie met Hilde Sabbe, Benno Barnard en Daniël Billiet. Ze proberen een antwoord te formuleren op de vragen ‘Wat is poëzie? Hoe is goede poëzie?’; 17/10: Gerrit Kouwenaar in gesprek met Hugo Bousset; op 24/10: ‘Huwelijk Spel’ door Doris Van Caneghem en Jo De Meyere (Arca); 31/10: Herman Brusselmans in gesprek met Willie Verhegghe; 7/11: The Klezmorim: Jiddische Folk; 14/11: Hermine De Graaf: over vrouwen in haar romans; op 21/11: Sekkyôbushi: Japanse no-vertelling; op 28/11: Moderne Japanse Poëzie door Willy van de Walle en Karel Hellemans; op 5/12: ‘Achiel de Baere’ door het Theater van de Niets met Dirk Buyse, Bob de Moor, Hilt Devos; op 12/12: Stefan Hertmans in gesprek met Hugues Catharin; op 19/12: ‘De Kreutzersonate’ van Peter Farago door Frans Maas (Theater Ivonne Lex). In de avondvoorstellingen is er theater op 13 en 14/10 (om 20.30 u.) met ‘Mijnzoetje Junior’ van Pjeroo Roobjee (300 of 250 fr.); Jazz op 31/10 met Pat Metheny (950 tot 450 fr.).
-	Het Provinciaal Comité voor Kunstambachten en Kunstnijverheid van Brabant nodigt uit tot de tentoonstelling ‘Herfstbeurs’ die loopt tot 14/10 in de Kunstambachtenzaal, Grasmarkt 61, 1000 Brussel, dagelijks toegankelijk (behalve op zondag) van 11 tot 17 uur.

• Geel

De Stedelijke Openbare Bibliotheek - Geel organiseert i.s.m. het Katholiek Centrum voor Lectuurinformatie en Bibliotheekvoorziening, een lezingen-reeks ‘De Rijke Literatuur van de Arme Landen’. De literatuur uit de Derde Wereld heeft Europa overrompeld als ging het om een aanval vanuit de achterhoede. We zijn een beetje geschrokken, maar voor de rest gaat alles goed. De uitgeverijen doen hun best om bij te benen. De laatste tien jaar werden er zo'n honderd romans vertaald uit Latijns-Amerika, zo'n vijftig uit Afrika. Plaats: Stedelijke Openbare Bibliotheek - Werft 30 - 2440 Geel. Data: 5-12 en 19/10 1989, aanvang 20 u. Kosten: 600 fr. voor de volledige cyclus of 450 fr. voor werklozen + studenten (inclusief syllabus) - 200 fr. per avond of 150 fr. voor werklozen + studenten (exclusief syllabus). Voor inschrijvingen en informatie: K.C.L.B. - Corbib, Mutsaertstraat 32, 2000 Antwerpen, tel. [phone].

• Gent

Het ARCA-theater (St.-Widostraat 3, 9000 Gent, tel. [phone]) programmeert voor oktober e.k. een viertal stukken. ‘De Tijd en de kamer’ van Botho Strauss op 4, 5, 6, 7, 11, 12, 13, 14, 18, 19, 20, 21, 25, 26, 27 en 28/10; ‘Droomnovelle’ van Arthur Schnitzler op 2, 4, 5, 6, 7, 11, 12, 13, 14, 18, 19, 20, 21, 25, 26, 27 en 28/10; ‘Huwelijk Spel’ van Edward Albee in ARCA-Brugge (Concertgebouw, St.-Jacobsstraat 26, tel. [phone]) op 6, 7, 21 en 28/10; ‘Droomboom’ met Marleen Roelens (woord) en Astrid Casteels (fluit) op 2, 9, 16, 23 en 30/10.

-

De vzw Amarant, Centrum voor Artistieke Confrontatie houdt zich o.m. bezig met kunstzinnige vorming binnen de wereld van de beeldende kunsten en de ruime randgebieden ervan. De cursussen kunstgeschiedenis maken het leeuwe-aandeel uit van het pakket vorming. Daarnaast wordt via lezingen en reizen ingespeeld op het actuele kunstgebeuren. Er werd inmiddels een uitgebreid cursuspak ket uitgewerkt, dat bestaat uit een vijftal grote delen, die samen zowat de hele kunstgeschiedenis beslaan. Deze vijf grote blokken werden opgedeeld in verschillende lessenreeksen en één zo'n reeks bestaat uit tien tot veertien wekelijkse lessen. Reeks A: Kunstgeschiedenis van de Oudheid (5 lessenreeksen); reeks B: Kunstgeschiedenis van de Middeleeuwen en Nieuwe Tijden (3 lessenreeksen); reeks C: De geschiedenis van de Moderne Kunst (6 reeksen); reeks D: Niet-Westerse Culturen (2 reeksen); reeks E: Specifieke cursussen (drie reeksen). Info: Amarant vzw, Hoogpoort 50, 9000 Gent, tel. [phone].

• Hasselt

In het Provinciaal Museum en Actualiteitscentrum, Begijnhof, Zuivelmarkt 33 (tel. [phone]) vinden tussen 5/9 en 5/11 twee boeiende tentoonstellingen plaats. De eerste kreeg als titel mee ‘Andreas Feininger. The Educated Eye’. Naar aanleiding van de 80ste verjaardag van Andreas Feininger (^o Parijs 1906) heeft het International Center of Photography in New York in 1986 een retrospectieve tentoonstelling samengesteld met meesterwerken uit zijn fotografisch oeuvre. De foto's, voor het merendeel Vintage Prints, weerspiegelen zijn interesse voor het experiment, architectuur, sculptuur, natuur, stadsbeelden (het straatleven in New York), fotojournalistiek (zijn foto's voor LIFE magazine) en micro- en macro-opnames. Andreas Feininger is ook de auteur van enkele van de beste werken over fotografische technieken. Ontelbaar zijn de fotografen die hun stiel geleerd hebben uit zijn boeken. De tweede handelt over de kunstenaars Toni Geirlandt en Guillaume Bijl. Toni Geirlandt is de laatste tijd kwalitatief naar buiten getreden met foto-installaties in de vorm van lichtboxen. In het Provinciaal Museum ontwikkelt zij een geëigend project met en rond de zuilen op de bovenverdieping.

Guillaume Bijl brengt gerecycleerde foto's uit het ‘één-uur-klaar fotolabo’. In de marge van deze tentoonstellingen wordt een lezingencyclus rond fotografie georganiseerd met referaten van internationaal niveau. Openingsuren: van dinsdag tot en met zaterdag van 10-12 u. en van 13-17 u. Op zondag van 14-17 u.

• Houthalen-Helchteren

Het programma van de wintertentoonstellingen in het Museum Jos Tysmans in het C.C. ‘De Drij Berlengs’, Vredelaan 36, omvat volgende manifestaties: ‘Werken van de Kunstacademie te Lier’ van 6 t/m 22/10; ‘Vicky Gruyters’ in november; ‘Animals in Airbrush’ van Gerbrand Jespers in december; ‘Hedendaagse tekeningen uit de collectie van de Vlaamse Gemeenschap’ in februari 1990 en ‘Roald Dahl’ in maart 1990. Open van dinsdag tot vrijdag van 14-17 u., op zaterdag en zondag van 14-18 u. (op maandag gesloten). Toegang gratis en info: (011) 52 49 80.

• Kortrijk

Van oktober tot december 1989 fungeert Kortrijk ook als gaststad voor een stuk Japanse cultuur in het raam van Europalia 1989. In de nieuwe vleugel van het Stedelijk Museum (Broelkaai 6) en in de Oude Bibliotheek (G. Gezellestraat) creëeren twaalf top-ontwerpers elk een ruimte rond de begrippen water, vuur, aarde, metaal en natuur. Er zullen tevens Japanse gebruiksvoorwerpen, meubelen, textiel, verlichting enz. te zien zijn. Ook de Broeltorens krijgen een uitzonderlijke aankleding en bevlagging en in de Oude Bibliotheek plaatsen videofilms over Tokyo anno 1989 de tentoongestelde stukken in hun context. Deze happening wordt betiteld met de naam Japan Design en wordt georganiseerd door de v.z.w. Kortrijk-Japan onder de auspiciën van de stad Kortrijk. De totale tentoonstellingsoppervlakte bedraagt 760 m², toegangsprijs is 200 fr. en voor schoolgroepen of andere verenigingen kunnen rondleidingen voorzien worden (aanvragen richten tot Stedelijk Museum Educatieve dienst Broelkaai 6, Kortrijk; tel. [phone]). De tentoonstelling is toegankelijk van 14/10 t/m 17/12. De nieuwe generatie Japanse designers is er zich van bewust dat er een eigen Japans design kan ontstaan: gegroeid vanuit een Japanse levens-

[p. 301]

houding en uitgewerkt in Japanse lijnen en vormen. Toch is het zo dat een echte Japan Design nog in de kinderschoenen staat; dit is gebleken uit de contacten die de vzw Kortrijk-Japan onderhoudt met managers van designbureaus, designers, professoren en architecten uit Japan. Maar in de Kortrijkse tentoonstelling zal hoe dan ook duidelijk worden dat er in het moderne Japan plaats is voor een eigen designidentiteit die geenszins de culturele tradities verloochent. Naast dit eigenlijke designgedeelte biedt Kortrijk in dezelfde periode ook nog andere Japansgerichte activiteiten. In het Cultureel Centrum Kortrijk (Schouwburgplein 14, tel. [phone]) treedt op 2/10 een Japans drumgezelschap op en brengt er een twee uur durend representatief overzicht van de trommelmuziek van vroeger en nu (het ensemble heet O Edo Sukeroku Taiko). Op 20/11 wordt een voorstelling gebracht van boeddhistische shomyogezangen, vertolkt door 11 monniken, gezangen die a capella gebracht worden en die slechts af en toe onderbroken worden door het geluid van een gong of een cimbaal.

In het Foyer en de Benedengalerij van het Cultureel Centrum (Schouwburgplein 14) wordt van 15/9 t/m 7/10 tevens een thematisch opgebouwde fototentoonstelling opengesteld. Er zijn foto's bij die een totaal onbekend aspect van Japan reveleren en die teruggaan op de periode 1971-1984. Een reeks vormingsactiviteiten over Japanse filosofie, literatuur, kunst en bloemschikken worden in dezelfde periode georganiseerd (informatie tel. [phone]).

In het Begijnhof van Kortrijk zal de Japanse kunstenaar Tadashi Kawatama verschillende maanden aan het werk zijn (eind september tot midden december). Deze kunstenaar is vooral bekend voor de drie-dimensionele architecturale environments of installaties in hout, verzameld in en rond de stad waar het project plaatsgrijpt. De houten balken worden geassembleerd tegen, rondom en door een bestaand gebouw zonder evenwel het gebouw aan te raken, te beschadigen of te doorboren. Het kan een leegstaand pand, een huis of een gebouw in opbouw zijn. Tijdens de realisatie van zijn werk wordt Tadashi Kawamata dagelijks geconfronteerd met zijn werk en hij geeft uitleg aan het publiek. Vernissage 2 december 1989, productie: Kunststichting Kanaal vzw. Ook de Japanse film wordt in deze periode speciaal onder de aandacht gebracht. V.z.w. Limelight brengt in de periode 10 tot 16 november een 8-tal films waarbij drie regisseurs bijzonder belicht worden: Kurosawa Akira; Mizoguchi Kenji en Yasujiro Ozu. (Limelight, J. Persynstraat 6; tel. [phone]).

• Leuven

De Concertvereniging van het Lemmensinstituut vzw maakte het programma van de concertcyclus 1989-90 bekend. Op 5/10: Mol Percussion Orchestra van de Muziekacademie van Mol. 14 professionele musici o.l.v. Leo Ouderits - 12/10: Joop Celis, piano; werk o.m. van Debussy, Granados, Schubert en van Beethoven. - 19/10: Feestconcert n.a.v. de inspeling Formentelliorgel door André Isoir m.m.v. het Koor van het Lemmensinstituut. Werk van J. Cabanilles, L. Couperin, G. du Fay, e.a. - 26/10: Antwerps blokfluitconsort met werk van o.m. G.F. Händel, W.A. Mozart, H. Purcell, G. Palestrina, J. Rösenmüller, K. Serocki, J. Strauss. - 9/11: Frank Theuns, traverso en Herman Stinders, klavecimbel. Werk van J.S. en J.C. Bach, G.F. Händel. - 16/11: Paul Dombrecht, barokhobo, Wieland Kuijken (gamba) en Robert Kohnen (orgel en clavecimbel): ze spelen werk van François Couperin. - 22/12: Feestconcert: J. Haydn ‘Die Schöpfung’ door de Vocale en Instrumentale Ensembles van het Lemmensinstituut o.l.v. Erik Van Nevel en m.m.v. Ann Willems (sopraan), Zeger Vandersteene (tenor), Werner Van Mechelen (bas), Wim de Moor (concertmeester) en Herman Stinders (continuo). Alle concerten vinden plaats in de Concertzaal van het Lemmensinstituut, Herestraat 53, 3000 Leuven. Tel. [phone]. Prijzen vanaf 200 fr. - Aan de K.U.L. kan men in de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte het Getuigschrift Kunst- en Cultuurbeleid behalen, voor het eerst in het Academiejaar 1989-90. Dit aanvullend studiepakket ‘Kunst- en Cultuurbeleid’ is bestemd voor licentiaten in de Letteren en Wijsbegeerte of houders van andere diploma's die door de Facultaire Commissie als gelijkwaardig worden beschouwd. Voor meer informatie: dhr. L. Burie, Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, Blijde Inkomststraat 21, 3000 Leuven.

-

Japanse kunst kan men bezichtigen in de tentoonstelling in de Galerij Belarte, Kortestraat 3 (tel. [phone]) die loopt van 30/9 t/m 31/10 en waarop beeldhouwwerk van Keiko Shirakawa en Yoshin Ogata, keramiek van Eko Yoshiya, Rob Muylaert, Nesrin During te zien is. Van 4/11 tot 4/12 kan men er terecht voor de tentoonstelling ‘Belgisch Glas’ met werk van Véronique Lutgen, M. Svobodova, Koen Vanderstukken en Herman Wauters. Van 5/12 t/m 6/1/90 toont de galerij ‘handgemaakte kaarsen’ en tevens juwelen. Open: dinsdag t/m zaterdag van 10.30-13.30 en 14.30-18 u.

• Oostkamp

Het Katholiek Centrum voor Lectuurinformatie en Bibliotheekvoorziening organiseert i.s.m. de Openbare Gemeentebibliotheek - Oostkamp (Kapellestraat 29) een bijscholingscursus, ‘De Nederlandse Literatuur na 1945’. Geen moeilijke cursus voor literaire fijnproevers alleen, wel een hulp om wegwijs te worden in het massale aanbod. Een cursus die voor iedereen open staat omdat hij er op gericht is mensen met literaire belangstelling voldoende inzicht te geven om nog meer te genieten van de literatuur en om er met meer kennis van zaken over te praten. Om dat te bereiken dachten we dat best het terrein van de Nederlandse Literatuur na 1945 tot heden verkend wordt. Onze gids en raadsman daarbij is professor Marcel Janssens, hoogleraar in de moderne Nederlandse letterkunde aan de K.U. Leuven en een specialist op dat terrein. Data: dinsdagen 3, 10, 17 en 24/20; aanvang telkens om 20 u. Kostprijs: 400 fr. volledige cyclus (inclusief syllabus) - 100 fr. per avond (exclusief syllabus) - 100 fr. syllabus (facultatief). Inlichtingen en inschrijvingen: K.C.L.B. - Corbib, Mutsaertstraat 32, 2000 Antwerpen, tel. [phone].

• Otegem (B) - Eindhoven (Nl)

N.a.v. het 10-jarig bestaan organiseert Deweer Art Gallery in het Ontmoetingscentrum, Scheldestraat in Otegem, een jubileumtentoonstelling die nog loopt tot 29/10. Over een oppervlakte van ca. 800 m² is enkel voor deze expositie een wandenstructuur opgebouwd. Daaraan en daartussen stelt de galerie die kunstwerken uit haar collectie voor, die meteen een overzicht van 10 jaar galerie-activiteit in beeld brengen. De begeleidende catalogus biedt naast heel wat tekstmateriaal, een kroniek over de afgelopen 10 werkingsjaren en een beeld van de belangrijkste kunstwerken uit de tentoonstelling (o.a. van Baselitz, Cucchi, Paladino, Penck, Merz, Fabre, Panamarenko, Mueller, Hoeckelmann...). Dagelijks open van 14-18 u. (behalve op maandag). Van 18/11 t/m 17/12 organiseert de galerij verder de tentoonstelling ‘Antonius Hockelmann’ die er zijn vingerschilderijen zal presenteren. Deweer Art Gallery heeft ook een filiaal in Eindhoven (Nl) en daar loopt tot 8/10 de tentoonstelling ‘Haralampi Oroschakoff’, toegankelijk van dinsdag tot en met zaterdag van 13-17.30 u. Op zondag van 14-17 u.

• Sint-Baafs-Vijve

Het Kunst-, Dialoog- en Recreatiecentrum en het André Demedtshuis hebben een kunstboek uitgegeven over ‘Mariale Kunst’, waarin werk opgenomen werd van Albert Servaes, Mark De Geeter, Juul Keppens, Felix De Boeck, Eugeen Van Steenkiste, Romain Withoeck, Noseda, Leon Spilliaert, Jos Speybroeck, Pros Puttemans, James Ensor, Oscar Colbrandt, Hans Claus, Marthe Despiegeleir, Lieven Colardyn, Romain De Saeger, Anto Diez, Hugo Debeuf, Marcel Notebaert, Paul De Cocker, Godfried Theuninck, Marie-Christine Huybrechs, Walter Callewaert, Bertha Saveniers, pater Jeroen De Bruycker, Achiel Pauwels, Rik van Schil, Georges Minne, Rob Delange, Jef Wauters, Boer Theuninck, enz. Elke kunstenaar wordt in het boek uitgebreid belicht terwijl elk afgebeeld kunstwerk ruim omschreven wordt. Kostprijs 1.000 fr. overmaken op rek. 880-2671331-95 van vzw De Steenlander, Walleweg 6, 8540 Bellegem (056/22 40 97). Voor de prijs van 2.000 fr. kan men een kleurenlitho en het kunstboek bekomen: getekend en genummerd door de kunstenaar Anto Diez uit Bredene. Er zijn slechts 100 litho's beschikbaar! Het formaat is 40 × 50 cm op satijnpapier.

• Sint-Truiden

Tot 12/11 toont het Provinciaal Museum voor Religieuze Kunst de tentoonstelling ‘In Beeld geprezen’ miniaturen uit Maaslandse devotieboeken 1250-1350. Adres en info: Begijnhof 59, 3800 Sint-Truiden, tel. [phone]. Op 26/10 kan men in hetzelfde museum luisteren (om 20 u.) naar de lezing van Prof. Dr. I. Bossuyt over ‘De meerstemmige psalm in de 16de-eeuwse muziek’.

• Tongeren

Door de Nationale Dienst voor Opgravingen wordt tussen 17/11 en 15/2/90 de tentoonstelling ‘Archeologisch erfgoed in Vlaanderen’ georganiseerd in het Gallo-Romeins Museum, Kielenstraat 15, 3700 Tongeren, tel. [phone]. Op 4/10 vindt er een lezing plaats over ‘De parthenonsculpturen en de politieke idealen te Athene’ door A. Provoost (om 20 u.).

• Venetië

In het Palazzo Ducale op de Piazza San Marco is nog tot 15/11 de tentoonstelling Titiaan mee te pikken. Men biedt er een overzicht van zijn volledige kunstproduktie. Dagelijks van 9-19 u. In het Palazzo Grassi, San Samuele 3231 loopt de tentoonstelling ‘Arte Italiane’, die een overzicht geeft van de Italiaanse kunst tussen 1900 en 1945. Eveneens dagelijks open tussen 9.30-19 u.

• Zürich

In het Kunsthaus Zürich aan de Heimplatz 1 kan men de tentoonstelling ‘Salvador Dali’ bezoeken tot 22/10 van dins- tot vrijdag tussen 10-21 u., op maandag tussen 14-17 u. en op zater- en zondag tussen 10-17 u.

• Zwijndrecht

Van 30/9 t/m 22/10 vindt in het Gemeentehuis van Zwijndrecht de tentoonstelling ‘Oorlogswerk 1914-18’ plaats van wijlen Eugeen Van Mie-

[p. 302]

ghem (1875-1930). Deze Antwerpse kunstenaar tekende en schilderde niet alleen havengezichten of de gewone volksmens, hij was ook een belangrijke artistieke ooggetuige van het eerste wereldconflict. Na de oorlog zou hij dit oeuvre, dat op heden nog weinig of niet meer bekend is, te Antwerpen en in het Nederlandse Scheveningen tentoonstellen. De bekende kunstcriticus Ary Delen aarzelde in 1919 niet te stellen dat Van Mieghems oorlogswerk behoort tot het allerbeste in het genre en dat het zich handhaaft naast dit van internationaal bekende kunstenaars als Steinlen en Forain. De tentoonstelling toont aan de hand van een 70-tal tekeningen, pastels en litho's uit privé-verzamelingen en het Antwerps Stedelijk Prentenkabinet het oorlogsgebeuren met o.a.: de vluchtende Antwerpse bevolking in oktober 1914, oorlogsvoerende militairen, de burgers tijdens de lange bezettingsjaren, Duitse militairen als gehate vreemde bezetter en de feestvierende bevolking na de bevrijding. Vermeldenswaard is dat deze manifestatie, een gezamenlijk initiatief van de Gemeente Zwijndrecht en de vzw. Eugeen Van Mieghem, juist daar wordt ingericht waarlangs de Antwerpse bevolking 75 jaar geleden, via het Waasland om, naar het neutrale Nederland trachtte te ontkomen. Bij de expositie, die vrij toegankelijk is zater- en zondag van 10-12 en van 14-18 u. en de woensdag van 14-15 u., hoort een mooie overzichtelijke 48 blz. tellende catalogus die te koop wordt aangeboden tegen 400 fr. en waarin naast divers illustratiemateriaal alle tentoongestelde werken afgebeeld staan.

R.D.

Tentoonstellingen

In deze rubriek worden alleen berichten opgenomen die aan het Redactiesecretariaat toegestuurd worden. Gelieve ermee rekening te houden dat we gebonden zijn door de zgn. deadline voor het afleveren van de kopij aan de drukker. Die data zijn voor nr. 228 (nov.-dec.): 1 november 1989 en voor nummer 229 (jan.-febr. 1990): 15 december 1989. Als er bij een tentoonstelling een datum vermeld staat die bij het verschijnen van dit nummer voorbij is, betekent dit dat het bericht ons te laat bereikt heeft om nog in het vorige nummer te publiceren.

Met dank voor uw medewerking.

De Redactie

• Albert Agten

Schilderijen, tekeningen en etsen, Kunstgalerij ‘De Havelaar’, Stationsstraat 51, 3760 Lanaken, van 6/10 t/m 29/10.

• Giampaolo Babetto

Juwelen, PMMK, Romestraat 11, 8400 Oostende, van 18/8 t/m 18/9.

• Claude Bay

Schilderijen, Gallerie ‘De Peperbusse’, Prins Boudewijnstraat 7, 8400 Oostende, van 13 t/m 30/10.

• Jeanine Beyaert

Schilderijen, Le Musée d'Art Spontané, 45 Ch. de Stockel, Woluwe-St.-Lambert, van 12 t/m 23/9.

• Gerda Blindeman & Agnes van Ransbeeck

Keramische en bronzen beelden, Zaal J. van Innis van de G. Bank, Nieuwstraat 20, 9300 Aalst, van 22/9 t/m 7/10, open van 9-12.30 en 14-16.30 u.

• Frank Bogaert

Schilderijen, in eigen atelier, Stationsstraat 66, 8880 Tielt, van 11 t/m 20/8.

• Karel Boom

Herdenkingstentoonstelling, Stadhuis Hoogstraten, van 9 t/m 17/9.

• Bruneau

Werk uit '89, Gallery Christ Delaet, Ernest van Dyckkaai 19/20, 2000 Antwerpen, van 15/9 t/m 15/10, open op donder- en vrijdag van 10-18 u., op woens-, zater- en zondag van 14-18 u.

• Jean Brusselmans

Grafiek, in het PMMK, 8400 Oostende, van 1/7 t/m 25/9.

• Marie-Jeanne Cilissen en Rik Coolen

Tekeningen en ruimtelijk werk, C. Centrum, Dekenstraat 40, 3540 Heusden-Zolder, van 16/9 t/m 8/10.

• Robert Clicque

Urban Landscapes, C.C. De Schakel, Schakelweg 8, Waregem, van 1 t/m 16/7.

• Rik Coolen

Schilderijen, C. Centrum, Dekenstraat 40, 3540 Heusden-Zolder.

• Julien Coulommier

Retrospectieve, Museum voor Fotografie, Waalse Kaai 47, 2000 Antwerpen, van 25/8 t/m 24/9.

• Enzo Cuçchi

Schilderijen en tekeningen, Deweer Art Gallery, Tiegemstraat 6A, 8562 Otegem, van 2 t/m 24/9.

• Hippolyte Daeye

Schilderijen, PMMK, Romestraat 1, 8400 Oostende, van 30/6 t/m 25/9.

• Gunter Damisch

Recent werk, Galerie Fortlaan 17, Fortlaan 17, 9000 Gent, van 21/9 t/m 5/11.

• Rob Delange

Religieuze kunst, C. Centrum Affligem, Abdijstraat 6, 1790 Affligem-Hekelgem, van 18/8 t/m 4/9.

• Gaston De Meyer

Aquarellen, C.C. Abdij Affligem, Zaal A, van 9 t/m 23/9 en in Kunstcentrum De Gouden Pluim, Vrijdagmarkt, 9000 Gent, van 22/9 t/m 8/10.

• Antoon De Pesseroey

Het Zelfportet - Huldetentoonstelling, Museum Dhondt D'Haenens, Museumlaan 14, 9831 Deurle, van 19/8 t/m 24/9.

• Lea D'Huyvetter

Schilderijen, Kunstcentrum Hof De Bist, Veltwycklaan 252, 2070 Ekeren, van 8/12 t/m 31/12, open op woens- en vrijdag van 14-16 u., op zaterdag van 14-17 u. en op zon- en feestdagen van 10-12 u. en 14-17 u.

• Jacky Duyck

Schilderijen, Gemeentehuis, Zeelaan 21, De Panne, van 1/8 t/m 15/8.

• Familietentoonstelling

Maria Van Honacker, Geerda en Armand Verschoore, schilderijen, tekeningen en beeldhouwwerken, Stadhuis Oudenaarde, van 7 t/m 20/10.

• Maen Florin

Recent werk, Galerij XXI, St.-Jacobsmarkt 45, 2000 Antwerpen, van 11/8 t/m 15/9.

• Freddy Gaerdelen

Schilderijen, Gallerie ‘De Peperbusse’, Prins Boudewijnstraat 7, 8400 Oostende, van 3/11 t/m 20/11.

• Karel J. Geirlandt

Hommage-tentoonstelling, Museum van Hedendaagse Kunst, Citadelpark, 9000 Gent, van 9/9 t/m 15/10, open van 9-12.30 en van 13.30-17.30 u., dagelijks behalve op maandag.

• Robert Goffin

Tekeningen ‘Idées fixe(e)s’, Galerij Kasteel Rullingen, van 2/9 t/m 9/10, open op zater- en zondag van 14-18 u.

• Luc Goossens

Foto's, C. Centrum, Dekenstraat 40, 3540 Heusden-Zolder, van 7/9 t/m 3/10.

• Siegfried Goriuskat

Monumentale keramiek, Galerie ‘De Keerder Kunstkamer’, Kerkstraat 10, 6267 ED Cadier en Keer, van 8/9 t/m 8/10.

• Groepstentoonstelling

Pharaïlde Coenen (schilderijen), Marleen Lippeveld (schilderijen) en Veerle Van Wilder (juwelenontwerpen), Kunstcentrum Hof De Bist, Veltwycklaan 252, 2070 Ekeren, open op woens- en vrijdag van 14-16 u., op zaterdag van 14-17 u. en op zondag van 10-12 en van 14-17 u.

• Groepstentoonstelling

Recent werk van Jean-Jacques Deweerdt, Philippe Callemeyn en Dirk Verhulst, Galeria Très, Zwevegemstraat 30, 8500 Kortrijk, van 16/6 t/m 17/7.

• Groepstentoonstelling

Keramiek van Laurent Hours (Parijs), Peter Vandenberghe, John Toki, Nancy Frommer en Roberta Laidman, Galerie ‘De Keerder Kunstkamer’, Kerkstraat 10, 6267 ED Cadier en Keer, van 13/10 t/m 20/11, open donderdag 15-20 u., vrijdag t/m zondag 13-18 u.

• Groepstentoonstelling

Merksemse Kunstenaars: Antoon Vermeylen (glazenier-graficus), F.-Ivo van Damme (graficus), Jan Wouters (glazenier), Pol Van Esbroeck (beeldhouwer), Gerard Gaudaen (graficus) en Paul Vereecken (kunstschilder), Districtshuis Burgemeester J. Nolfplein, Merksem, van 25/8 t/m 3/9.

• Groepstentoonstelling

Maria Croes, Guido Dobbelaere, Myriam Leenknecht, Angela Melsen, Carla Mennes, Alba Neyt, Nelly Smagghe, Wiesje Spit, Cocky Van Lotringen, Marc Vanneste en Arlette Vereecke, A. Demedtshuis, St.-Bavostraat 15, 8781 St.-Baafs-Vijve, van 6/10 t/m 29/10. Open van di. t/m vr. van 14-17 u., zat. 14-18 u., zon. 10-12 en 14-18 uur.

• Groepstentoonstelling

Lineart, Maurice Brams, Mardy Hommel, Henk van Vessem, Phonse van Daalen en Jan Linders, Galerie ‘De Keerder Kunstkamer’, Kerkstraat 10, 6267 ED Cadier en Keer, van 21/10 t/m 29/10.

• Groepstentoonstelling

Yolande Ide, Marie-Louise Pieters, Maria Pyck en Monique Vernieuwe, schilderijen, Oud-Stadhuis van Blankenberge, van 8 t/m 14/9.

• Groepstentoonstelling

Rudolf De Greef, Lieve D'Hondt, Johan De Wit, Marc Poleyn, Christ Michiels, Way of Life, Netwerk Galerij, De Ridderstraat 28, 9300 Aalst, dagelijks van 13-17 u., van 16/9 t/m 20/10.

• Groepstentoonstelling

Barceló, Forteza, Mariscal, Plenza, Riera I Argagó, Tàpies, Galerie Denise Van De Velde, Tragel 7, 9300 Aalst, van 16/9 t/m 15/10, van donder- t/m zondag van 14-18 u.

• Groepstentoonstelling

Recent werk van Raoul Dexpert (Brussel), François Pouey (Toulouse), Filip Roland (Namen) en Jan

[p. 303]

Wellens (Meise), C.C. Brussel, Voormalige St.-Nicolaaskerk van Neder-over-Heembeek, van 22/9 tot 22/10, dagelijks van 15-18 u., weekends incluis (op maandag gesloten).

• Lisette Heeffer

Schilderijen, Kunstcentrum Hof de Bist, Veltwycklaan 252, 2070 Ekeren, van 13/10 t/m 5/11, open op woens- en vrijdag van 14-16 u., zat. 14-17 u. en zon- en feestdagen van 10-12 en 14-17 u.

• Gisleen Heirbaut

Beeldhouwwerk, schilderijen en tekeningen, Park Gallery, Antwerpsesteenweg 1, 9100 Lokeren, van 11/8 t/m 4/11, doorlopend open van dinsdag t/m zaterdag.

• Hendryckx & Dehollander

Geënsceneerde fotografie, C.C. Gildhof, St.-Michielsstraat 9, 8880 Tielt, van 20/10 t/m 5/11.

• Paul Ibou

Structures, Creativity Center, Kasteel ‘Hof van Lyere’, Hofeinde 3, 2240 Zandhoven, van 21/5 t/m 21/8.

• Meertje Kaal

Portretten, schepen en stillevens, Galerie Yvonne Scheper, Koudenhorn 32, 2011 JD Haarlem, van 1 t/m 26/10.

• Hélène Keil

Recente pasteltekeningen, Galerij Kasteel Rullingen, van 7/7 t/m 27/8.

• Juul Keppens

Schilderijen, Volkwin Kunstgalerij, Wijnhuizestraat 127, 9620 Erwetegem, van 5 t/m 27/8.

• Martine Labbeke

Aquarellen, Infokantoor Astridcomplex, Kapellestraat, 8401 Bredene, van 15 t/m 30/7.

• Johan Lievens

Aquarellen en beeldhouwwerk, C.C. Kasteel, Zonnebeke, van 14/10 t/m 12/11, open op woens-, zaterdag van 14-18 u., op zondag van 10-12 en van 14-18 u.

• Frans Masereel

‘Frans Masereel (1889-1972), vernieuwer van de houtsnijkunst’, Stedelijk Prentenkabinet, Vrijdagmarkt 22-23, 2000 Antwerpen, van 30/9 t/m 31/12.

• Adolf Michielsen

Foto's, C. Centrum, Dekenstraat 40, 3540 Heusden-Zolder, van 7/6 t/m 3/7.

• Adolf Michielsen

Foto's: Cogels Osylei, C.C. Gildhof, St.-Michielsstraat 9, 8880 Tielt, van 11/11 t/m 7/12.

• Antoine Mortier

Overzichtstentoonstelling, Museum Hedendaagse Kunst, Citadelpark, 9000 Gent, van 9/9 t/m 15/10, van 9-12.30 en van 13.30-17.30 u., dagelijks behalve op maandag.

• Monique Muylaert en Herman Muys

Keramiek, C. Centrum, Dekenstraat 40, 3540 Heusden-Zolder, van 9/6 t/m 2/7.

• Panamarenko

Overzicht 1965-1985, MUHKA, Leuvenstraat 32, 2000 Antwerpen, van 17/6 t/m 23/7.

• Willy Peeters en Leo Reynders

Ruimtelijke installaties, Kunst in Huis - Antwerpen, Centrale van Openbare Bibliotheken, Lange Nieuwstraat 105, 2000 Antwerpen, van 19/8 t/m 16/9.

• Charles Pekelharing

Schilderijen, Galerie ‘De Keerder Kunstkamer’, Kerkstraat 10, 6267 ED Cadier en Keer, van 8/9 t/m 8/10.

• Patrick Pruvoost

Schilderijen, BBL, Grote Markt 50, 8500 Kortrijk, van 6/6 t/m 1/7.

• Henri Puvrez (1893-1971)

Retrospectieve, Prov. Museum Constant Permeke, Gistelsteenweg 341, 8220 Jabbeke, van 20/8 t/m 1/10.

• Marcel Rademakers

Recent werk, Kunst- en Wijnhoeve ‘Elzenbosch’, Rijnrode 66, 3260 Assent-Bekkevoort, van 8/9 t/m 1/10.

• Roger Raveel

‘Genesis’ en recent grafisch werk, Museum Dhondt D'Haenens, Museumlaan 14, 9831 Deurle, van 11/11 t/m 11/12. Open woens-, donder-, vrij- en zaterdag van 14-18 u., zon- en feestdagen 10-12 en 14-18 u., maan- en dinsdag gesloten.

• Albert Rubens

Konstructivisme - abstracte geometrie, C.C. Gildhof, St.-Michielsstraat 9, 8880 Tielt, van 17/11 t/m 10/12.

• Mié Tabé

Schilderijen en poppen, Studio Gaselwest, Rijselsestraat 57, 8500 Kortrijk, van 9 t/m 24/9.

• Harrie Timmermans

Foto's, C. Centrum, Dekenstraat 40, 3540 Heusden-Zolder, van 7/6 t/m 3/7.

• Harrie Timmermans

Foto's: Tussenbeide van Theater STAP, C.C. Gildhof, St.-Michielsstraat 9, 8880 Tielt, van 9/12 t/m 8/1/90.

• DD. Trans en Pol Dereymaeker

Installaties, C.C. Gildhof, St.-Michielsstraat 9, 8880 Tielt, van 15/9 t/m 8/10.

• Keiji Uematsu

Tentoonstelling n.a.v. Europalia Japan, Gele Zaal, Nonnemeersstraat 26, 9000 Gent, van 22/9 t/m 12/11, dagelijks open van 9-11 u., weekends van 14-18 u.

• Philippe Vandenberg

Schilderijen en tekeningen van 1983-89, Forum, Romestraat 20, 8400 Oostende, van 19/8 t/m 18/9.

• Jan Van Den Driessche

Schilderijen, Le Musée d'Art Spontané, 45 Ch. de Stockel, Woluwe-St.-Lambert, van 12 tot 23/9. Juweel- en Kunstgalerij, Nieuwstraat 36, Aalst, van 6 t/m 28/10, open van dins- t/m 28/10, open van dins- t/m zaterdag van 9.30-12.30 en 14-18.30 u. Maandag van 14-18.30 u. Gesloten op zon- en feestdagen.

• Pieter Vandersmissen

Schilderijen, Buchmann Art Gallery, Antwerpsesteenweg 49, 2080 Kapellen, van 23/9 t/m 27/10, van dins- tot zaterdag van 14-17 u.

• Lea Vanderstraeten

Recente schilderijen, Museum Leon De Smet, Museumlaan 18, 9831 Deurle (St.-Martens-Latem), van 2/9 t/m 5/10, open op weekdagen van 14-18 u., op zondag van 10-12 en 14-18 u. Gesloten op maan- en vrijdag.

• Noël Vandorpe

Olieverfschilderijen, Ontmoetingscentrum, 8680 Geluveld, op 23 en 24/9.

• Staf Van Elzen

Portretten, landschappen, Galerie d'Art d'Haudrecy, Rue de la Poterie 1, 7000 Mons, van 15/9 t/m 9/10.

• Jan Van Munster

Recent werk, Galerie Fortlaan 17, Fortlaan 17, 9000 Gent, van 21/9 t/m 5/11.

• Jackie Vermeulen

Aquarellen en pastels, A. Demedtshuis, St.-Bavostraat, St.-Baafs-Vijve (Wielsbeke), van 1/9 t/m 1/10.

• Liliane Vertessen

Recent werk, Gallery De Gryse, Rameplein 22-23, 8880 Tielt, van 14/9 t/m 15/10, open op woens-, vrij- en zaterdag van 14-19 u., op zondag van 10.30-13 u.

• Marcel Vervaet

Pastels, 't Kruiske, Bevrijdersstraat 3, 9080 Moerbeke-Waas, op 17, 18 en 19/6.

• Kai Vöckler (D)

Recent werk, Transit, Tiensevest 39, 3200 Leuven, van 8/9 t/m 8/10, open donderdag van 18-21 u., vrijen zaterdag van 14-18 u., zondag van 11-14 u.

• Walter Vopava

Actueel werk, Galerie Fortlaan 17, Fortlaan 17, 9000 Gent, van 16/11 t/m 31/12.

• Bernd Vossmerbäumer

Recent werk, Galerie Fortlaan 17, Fortlaan 17, 9000 Gent, van 21/9 t/m 5/11.

• Ulrich Waibel

Actueel werk, Galerie Fortlaan 17, Fortlaan 17, 9000 Gent, van 16/11 t/m 31/12.

• Walter Wellens

Foto's - interieur, C.C. Gildhof, St.-Michielsstraat 9, 8880 Tielt, van 7/10 t/m 9/11.

• Nelly Windels

Schilderijen, Fumoir Stadsschouwburg, Kortrijk, van 26/8 t/m 4/9.

• Adrian Wiszniewski (GB)

Actueel werk, Galerie Fortlaan 17, Fortlaan 17, 9000 Gent, van 16/11 t/m 31/12.

• Filip Wouters

Portretten, C.C. Gildhof, St.-Michielsstraat 9, 8880 Tielt, van 9/9 t/m 5/10.

R.D.