Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 31

[Op korte golf, Prijskampen en onderscheidingen, Uit het leven van kunsten en letteren, Bibliotheek]

[Redactie: de stukjes ‘Op korte golf’, ‘Prijskampen en onderscheidingen’, ‘Uit het leven van kunsten en letteren’ en ‘Bibliotheek’ staan in het origineel steeds naast elkaar, maar zijn in deze digitale uitgave steeds onder elkaar geplaatst]

korte golf

Activiteitenrubriek van CVKV-leden in nabije verleden en/of toekomst.

Berichten tijdig insturen: Kunstecho's van ‘Vlaanderen’, Warschaustraat 12 bus 3, 8400 Oostende.

I. Plastische kunsten

Wijlen Dirk Baksteen, Jacques Gorus en Eugeen Yoors in Cult. Centrum Schoten 2-20/10. - Schilderijen van Yvonne Baton VTB-de Braekeleergal. Antwerpen v. 30/10 tot 11/11. - Staf Beerten en Jeannine Laenen, gem. feestcentrum Tessenderlo, 24/10 tot 2/11. Eveneens in R.C.C. Alden-Biezen van 2 tot 17/10. - Werken van Walter Brems tot 31/10, gal. 't Vlietje Mechelen. - Werken van Frank Bogaert, gal. De Futsel Wingene, 3-5/9. - Van keramist en dichter Jos Bruggen (Veldwezelt), beelden, keramiek en abstracties, gemeentehuis Rekem 22 en 23/10. Voordien te Lanaken in kasteel ‘Pietersheim’ (aug.). Hij werd tevens lid van de Schrijverskring van Tongeren. - Werk van André Bulthé in gemeentehuis de Panne, tot 19/9. - Werk van Ronald Bruynoghe, gal. de Peperbusse Oostende 17/9 tot 6/10. - Werken van Harry Buyck, gal. De Garf St.-Lenaarts tot 28/11. - Kunstschilder Jan Buytaert sprak over zijn artistieke opleidingsmethode naar Oskar Kokoschka op 1/10 in de Oostendse galerij 't Zunnewiel.

prijskampen en onderscheidingen

Berichten tijdig insturen: Kunstecho's van ‘Vlaanderen’, Warschaustraat 12 bus 3, 8400 Oostende

A. Plastische kunsten

ANTWERPEN - In de Hendrik De Braekeleergalerij werden de prijzen van de wedstrijd Sint-Lutgart voor beeldende kunstenaars uitgereikt. In totaal hebben ruim een 70-tal Vlaamse kunstenaars deelgenomen. Vier inzendingen werden bekroond, nl. deze van Karlos De Wilde (St.-Pieters-Leeuw), W. Kupezyk-Dericum (Eupen), A. Candries-Van Lierop (O.-L.-Vrouw-Waver) en Edg. van der Herten (Zandvliet). Tentoonstelling van de bekroonde en geselecteerde inzendingen tot 14 oktober, nl. (behalve de bekroonden): W. Beun (Gent), Ronie de Brouwer (Grâce-Hollogne), J. Dockx-Platteau (Kalmthout), Magda Francot (Antwerpen), M.Chr. Huybrechts (Kortrijk), Laurent Reypens (Tongerlo-Westerlo), Br. Torfs (Mortsel), Leonie van der Heyden (Sint-Truiden) en Raf Werbrouck-Tanghe (Izegem), e.a. - Aansluitend bij ons vorig bericht over de Provinciale Prijs v. Textielkunst: deelname is beperkt tot maximum veertigjarigen - ook alle mogelijke kunstvezels, papier, rubber e.d. zijn toegelaten - jury: P. Thys (vz.), Hilde Vonck, Liva Bostoen, Edith van Driessche, Lieven Daenens, Jan Walgrave, A.M. Adriaensens (secr.) - De Provinciale Prijs voor Fotografie (15.000 fr.) werd toegekend aan Michiel Hendryckx (Brussel) voor acht portretten van kunstenaars. - De door de K. Mij. v. Dierkunde uitgeloofde Rembrandt-Bugattiprijs werd toegekend aan de hele inzending van Viviane Megens. De ‘Drie slingerapen’ van Erika Chaffart kregen een vermelding. De prijs was voorbehouden aan leerlingen-beeldhouwkunst van de Antwerpse Academie.

[p. 321]

[Prijskampen]

BARCELONA - Designer Walter Leeman uit Leuven won met een barmeubel de Gold Award in de befaamde internationale wedstrijd ‘Formica European Design Competition’.

BRUGGE - De Beeldhouwprijs voor de beeldengroep van het Zand werd toegekend aan het echtpaar Stefaan Depuydt -Livia Canestraro. Het ontwerp bestaat uit een monumentale compositie rond en op vier zuilengalerijen en zal uitgevoerd worden.

BERINGEN - 5e Internationale Kartoenale, met als thema de boosaardige figuren uit de volksverhalen. Deelnemers uit 12 landen en 250 ingezonden tekeningen, waarvan er 90 zijn geëxposeerd. Van 22/10 tot 21/11, telkens van 14 u. tot 18 u. en tijdens de avondvoorstellingen, in het Prov. Centrum Casino. De Trofee Heilige Engel (20.000 fr.) kreeg Johan de Moor (tekenaar bij Hergé en zoon van Bob), Trofee Brave Engel (15.000 fr.) voor Jos Geboes (Gejo, Borgerhout), Trofee Lucifer (10.000 fr.) voor Libin Ronald; Prijs van de Ver. Kever en Publiekprijs 1981: Brasser (Pol de Valck). Vierde en vijfde prijs: Alex Klas (Youg.), François Didier (Lux.). Eerv. vermeld.: Richard Demot. Voor volgend jaar is het thema van de cartoonale. ‘Show en Theater’. Aan het werk!

BRUSSEL - De jury van de Baksteenprijs voor architectuur, voorgezeten door Prof. A. Hoppenbrouwers, koos uit de 91 inzendingen: le prijs: Arch. Denis van Impe voor de gewaagde manieristische boekwinkel ‘Intellekt’ (Kalendestraat, Gent) en ex aequo Arch. Jean Visse uit Ecaussines (eigen woning); 3e prijs: Arch. Erik van Biervliet (voor eigen woning, die reeds tweemaal voordien bekroond werd). Daarnaast heeft een jury van steenbakkers de Prijs van de Kleinijverheid toegekend aan de ‘Woning Denis’ te Thisnes-Hannuit (transformatie van een schuur met stallingen) van de Arch. Lina Docquier en Jean Genotte uit Maffe. - Voor de Internationale Wedstrijd van de Europese Vereniging van het Cement (‘Cembureau’) was het tema: ‘Beton in de eengezinswoning en het appartementsgebouw’. Uit de 57 inzendingen ging de prijs naar Sociale-woning-appartementen (Voorzorgstraat, Brusselse Marollen, Architektengroep Gus van Bosvoorde). Het diploma werd uitgereikt op de 2e Belgische Betondag, ingericht door de Belgische Betongroepering. - Enkele van de voornaamste wedstrijden ingericht door de Prov. Commissie voor Studiebeurzenstichtingen van Brabant zijn de Godecharle wedstrijden. Drie reisbeurzen van 150.000 fr. worden uitgeloofd in 1983: beeldhouw- en schilderkunst, architectuur. Mogen deelnemen: de beeldhouwers en schilders van Belgische nationaliteit die op 1 januari 1983 jonger zijn dan 28 jaar (Architecten: jonger dan 30 jaar). Uiterste datum voor inzending: 31 december 1982, op adres Provinciale Commissie voor Studiebeurzen, Oud Korenhuisplein 30, 1000 Brussel. - Voor de Wedstrijden Delaunois 1983 zijn twee reisbeurzen van 100.000 fr. voorzien. Deze wedstrijd schilderkunst, teken- & graveerkunst wordt georganiseerd door de Provinciale Commissie voor Studiebeurzen van Brabant. Voorwaarden: Belg zijn en op 1.1.1983 minder dan 30 jaar, geboren zijn of sedert vijf jaar gevestigd in het arrondissement Leuven, of zijn studies in de Academie van Leuven voleindigd hebben. Reglement en inschrijvingsformulier: Provinciale Commissie voor Studiebeurzenstichtingen van Brabant, Oud Korenhuisplein 30, 1000 Brussel. - De Dunhill Distinction 1982, die in elke cultuurgemeenschap van ons land een winnaar 100.000 fr. toekent, is dit jaar bestemd voor een beroepskunstenaar, amateur of student die zich onderscheiden heeft op het gebied van de bewaring en restauratie van schilderwerken. Kandidaturen konden tot 31 oktober ingestuurd worden. Dunhill Distinction, Tervurenlaan 32, bus 29, 1040 Brussel. Te laat voor dit jaar, maar noteer voor 1983!

CAGNES-SUR-MER - Een eervolle vermelding op het Festival Int. de la Peinture ging naar Frederic Dufoor (Brussel).

CORK (Ierland) - De Cork Art Gallery schreef een Internationale wedstrijd voor keramiek uit, met ‘International Ceramics Exhibition’ van 24/9 tot 7/11. Voor België werden uitgenodigd: Frank Steyaert, Coco Kemper en Luk de Blok.

FAENZA (Italië) - De Belgische deelname aan de Internationale Keramiekwedstrijd, georganiseerd door het Ministerie voor Economische Zaken, is dit jaar succesvol geweest, vermits vier landgenoten werden bekroond: Jo Anne Caron-Devroey uit Waterloo (aankoopprijs van 500.000 lire), Wies de Hert uit Mechelen (eveneens 500.000 lire), Frank Steyaert uit Denderbelle (gouden medaille van President van Italië) en Ludo Thys uit Schulen (gouden medaille van Credito Romagnolo). De internationale jury selecteerde nog andere keramisten voor tentoonstelling o.m. Edwin Baele, Della Calberson, Luc de Block, Nicole de Kimpe, Freddy Devos (Marf), Rita Herman, Angela Karwoth, Thea Kuppers, Jeanne Opgenhaffen, Sleppe (Mark van Slembrouck) en Jean Luc van Acker (Damali). De grote prijs van Faenza ging dit jaar naar de Japanner Matsui Akikaru.

GENT - De NV Scheepswerven van Langerbrugge schrijft ter gelegenheid van haar 50-jarig bestaan een Ets-wedstrijd uit voor jonge etsers van de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten en het Hoger St.-Lucasinstituut te Gent. Er zijn 20.000 fr. prijzen voorzien, plus de mogelijkheid van extrabestellingen. Inzenden vóór 15 november. Inlichtingen: Moervaartkaai 15, 9020 Gent. - Het Verbond van de Oostvlaamse kringen voor Heemkunde schonk Oorkonden voor geslaagde restauraties in Oost-Vlaanderen aan de gemeenten Gent, Aaigem, Aalst, Appels, Gavere, Hamme, Hillegem, Hofstade, Lede, Mullem, Oordegem, Oudenaarde, Berlare, St.-Jan-in-Eremo, St.-Maria-Latem, St.-Niklaas, Vlierzele, Waasmunster en Zele. - In de spectraal-wedstrijd Het Spel waren de drie eerst geplaatsten Luc de Pauw (Zelzate), Georges de Koker (Gentbrugge) en Jos Schrijnemakers (St.-Truiden).

KORTRIJK - De VZW Interieur organizeerde de wedstrijd Trefpunt voor alle Belgische scholen, die een opleiding verzorgen in de binnenhuisarchitectuur, vormgeving of gelijkaardige opleidingen. Bedoeling was het inrichten van een ontmoetingsruimte en/of kommunikatieplek van 144 m^2 binnen de Biënnale. Het winnend projekt van het Instituut Notre Dame de la Sagesse uit Ganshoren wordt in Kortrijk uitgewerkt. Wedstrijden op internationaal niveau in de marge van Interieur zijn de prijsvraag voor ontwerpers (380 inzendingen uit 18 landen) en die voor producenten deelnemers voor het meest interessante nieuwe interieursproject.

KG 2 Plastische kunsten

-Grafiek van Frank Castelyns, gal. Siegfried de Buck Gent 16/10 tot 7/11. - Werk van Marie-Jeanne Cilissen, gal. de Verkeerde Wereld Maaseik, tot 31/10. - Werken van Lucien Coppens tot 24/10 in gal. 't Hof van Puttens te Lede. - Keramiek van Denise Cromheecke, gal. Desko Kortemark tot 31/12. - Kunstschilder-fotograaf Marcel de Backer, Kunst-tea-room Fritz Gent 1 tot 31/12. Voordien ‘Oud-Brugge’ te Brugge 1/7 tot 5/9. - Olies op papier van Luc de Blok, gal. Kunstforum Schelderode v. 16/10 tot 14/1 (studio 1). - Sociaalkritische tekeningen van Luc Degryse in de Villa Clementine te Wiesbaden; hij werd, als ‘Stipendiat’ van de stad, gedurende zes weken in de nazomer, uitgenodigd in uitwisseling met de stad Gent. Lovende recensies in de Wiesbadener Kurier en het Wiesbader Tagblatt. - Werken van Magda Dehouwer in C.I.A.P. te Hasselt tot 16/10. - Werken van Regnier de Herde, gal. R. Steens Louizalaan Brussel tot 4/11. - Fotografie van Carl de Keyzer 1/10 tot 4/11, galerie XYZ Gent. - Werken van Jetje De Kort en Lut Lenoir, Univ. Hallen Leuven tot 15/11. - Schilderijen van Robert de Man, hal van het stadhuis Nieuwpoort 1 tot 14/8. - Aquarellen van Gaston de Meyer, gal. V.T.B.-'t Hof te Puttens Lede, 30/10 tot 14/11. - Schilderijen van Hugo de Putter, gal. Hermes Ronse v. 2 tot 31/10. - Nesten en Jos Depypere in gal. Depypere Kuurne-Kortrijk tot 23/10. - Werken van M. Derycker-Timmerman, Huis Hellemans Edegem, tot 7/11. - Schilderijen van R.E. Deschrijver, 't Hof te Puttens (VTB) Lede tot 3/10. - Tekeningen en schilderijen van Francis Deschuymere in Korrekelder van 9 tot 29/10. - Schilderijen van Erik de Smet, gemeenteschool Welle-Denderleeuw op 2 en 3/10. - Br. Devos en Julien Hermans, gem. feestcentrum Tessenderlo 24/10 tot 2/11. Eveneens in R.C.C. Alden-Biezen van 2 tot 17/10. - Schilderijen van Norma de Vos van 8 tot 25/10, gal. Omer Wattez Maarkedal-Schorisse. - Opendeurdag in vernieuwd atelier van Albert De Vree, 30/10 tot 28/11 Spaanse Molenstraat 50, 2040 Antwerpen-Zandvliet. - Grafiek van Albert de Vree, Freddy Theys en Henri van Grieken, Cult. Centrum Kasteel Schoten, 2 tot 10/10. - Retrospectieve Hubert de Vries, gal. New Selection Mechelen tot 2/11. - Schilderijen en tekeningen van Anto Diez, Villa Salomé Zulte, 3 tot 17/10. - Paul Eeckhout in galerij 39 te Gent. - Presentatie van map ‘Tien Lierse begijnhofminiaturen’ en juwelen in ivoor-gravure van graficus André Gastmans, gal. Konvent begijnhof Lier 5 tot 14/11. - Aquarellen, etsen en pastels van Roger Gillis Gal. Aphrodite (atelier Luc Strubbe), Rijmenam van 5 tot 29/11; vrije toegang de dinsdag, donderdag en zondag v. 14 t. 17 u en de maandag 15e v. 9 t. 17 u. - Werken van Marc Gysels over Mens en Stad, gal. H. Teirlinck Beersel v. 8/10 tot 8/11. - Werken van Rik Hamblok, Galerij 1 Cult. Centrum Heusden-Zolder 1 tot 17/10. - Kunstschilder-graficus Hugo Heyens, gal. Broes Brugge tot 24/10. - Schilderijen van Hugo Heyrman, gal. Athena Menen in oktober. - Werken van Luc Hoenraet in tentoonstelling ‘Materie’ (Prov. Com. v. Kunstamb. v. Brabant) in 3B/Grasmarkt 15 tot 30/10, van 8 tot 28/1 in het Dommelhof Neerpelt en van 25/3 tot 17/4 in het Leuvens Museum van Humbeek. - Werken van Alf. Innegraeve, gal. Amaryllis Brussel tot 17/10. - Werken van Renaat Ivens, gal. H. Minnen Dessel tot 31/10. - Werken van Herman Jacobs, Vleeshuis Lier 27 tot 31/10. - Schilderijen van Jozef Janssens, gal. VTB-van Eyck Gent tot 7/10. - Werken van Gilbert Jonckheere, gal. Smalstad Torhout tot 2/11. - Kunstschilder Juul Keppens, gal. Het Pand Dendermonde tot 15/11. - Werk van Jozef Kets in gem. feestzaal Borgerhout tot 27/9. - Schilderijen over Geel van Jeannine Laenen Gasthuishoeve Geel 2 tot 10/10. - Werken van Antoon Lambrecht, André Vandevoorde, Roger Vansevenant, José en Rik Vermeersch in gal. Boudry te Poperinge. - Michiel Leenknegt, Philippe Lebeau, Renaat Saey, Lea Verstraeten, gal. Beukenhof Kluisbergen tot 15/8. - Werken van Frans Lyssens, gal. VTB-H. de Braekeleer, 16 tot 28/10. - Beeldhouwer Jozef Locquet, galerij da Vinci Waregem 25/9 tot 13/10. - Werken van Vic Mahieu, gal. Smalstad Torhout tot 2/11. - Werk van Willy

[p. 322]

KG 3 Plastische kunsten

Malfroid, gal. Escalier te Brussel tot 13/10. - Werken van Michel Martens in de tentoonstelling ‘Belgique 82: Sculptures-Antisculptures-Reliefs en verre’. - Onder de leiding van Karel Mechiels verschijnt de nieuwe reeks ‘Mappen van de tekenkunst’. - Werken van Willy Meysmans en Roland Monteyne, Univ. Hallen Leuven tot 15/11. - Roland Monteyne eveneens tot 2/11 in gal. C. Demeester Roeselare. - Werken van Mia Moreaux 9 tot 20/10, feestpaleis Oostende. - Schilderijen van Urbain Mulkers, gal. St.-Lucas Brussel tot 10/11. - Tekeningen van Hendrik Nachtegaele van 4 tot 31/12 in kasteel Scheydael te Schoten. - Fotografie van Lieven Neirinck, C.C. De Warande Turnhout tot 31/10, eveneens tot 30/9 in het Antwerpse Filmhuis. - Werken van Wies Peleman, gal. Desko Kortemark tot 31/12. - Grafiek van Veerle Rooms, Gen. Bank Antwerpen tot 29/10. - Schilderijen van Bernard Sercu, gemeentehuis de Panne tot 19/9. - Recent werk van Jef Snauwaert, Stadhuis Torhout 2 tot 9/10. - De graficus André Sollie illustreerde het jeugdboek ‘Nee, Pedro, nee’ van Liva Willems. - Werken van wijlen Gustaaf Sorel blijven permanent tentoongesteld in Gal. Gust. Sorel, Paulusstraat 61 Oostende. - Werken van Mariette Teugels gal. Brabo Antwerpen tot 10/10. - Schilderijen van Walter Theunynck, gal. New Selection Mechelen 5 tot 24/11. - Negende individuele tentoonstelling van Sting T'Jaeckx was tot 14/7 in de hal van het Nieuwpoortse stadhuis. Werk van Rik Wegge, Huis Hellemans Edegem tot 7/11. - Kunstschilder Marcel Rademakers was inleider van de tentoonstelling ‘Mysterie en Materie’ in de Universitaire Hallen te Leuven op 21/10. - Werken van Marcel Rademakers en Maurice Wyckaert, Univ. Hallen Leuven tot 15/11. - Werken van Gerard Segers en Frans Slangen in gal. De Verkeerde Wereld Maaseik tot 31/10. - Graficus Freddy Theys van 13 tot 25/11 in VTB-galerij H. de Braekeleer Antwerpen. - Werken van Jos Valgaeren, gal. de Eik Antwerpen vanaf 22/10. - Werk van Leo van Cauwenberghe, tot 30/10 in gal. Niké, Elewijt. - Werken van Gas van de Hoeck vanaf 17/10 in gal. Vyncke-van Eyck Gent. - Sculpturen en tekeningen van Rita Vandekerckhove, Westrand Kamergalerij Dilbeek tot 31/10. - Werken van Ad van de Keybus, Kempense Kunsthal Oostmalle, oktober. - Tentoonstelling Bert van den Broeck n.a.v. 14e Allerheiligenfestival van VTB-Affligem. In C.C. abdij van 29/10 tot 2/11. - Werk van Lucien van den Driessche in tentoonstelling ‘Materie’ in 3B/Prov. Brabant (tot 30/10), in Dommelhof Neerpelt (8 tot 28/1) en in Museum van Humbeeck Leuven (25/3 tot 17/4). - Kunstschilder René van den Mooter, C.C. Affligem 9 tot 24/10. - Tentoonstelling Emily-Rachel van der Stappen, hal stadhuis Nieuwpoort tot 30/7. - Werken van Lucien Vandendriessche in tentoonstelling ‘Materie’, ingericht door Prov. Com. v. Kunstambachten v. Brabant, in 3B/Grasmarkt 15 tot 30/10. - Kunstfotograaf Jan van Deuren in C.C. Luchtbal tot 30/10. - Keramiek van Johan van Geert, gal. Desko Kortemark tot 31/12. In het Antwerpse Jordaenshuis van 1 tot 24/10, eveneens met keramiek. - Grafisch werk van Jef van Grieken, Cult. C. Strombeek-Bever 29/10 tot 11/11. - Kunstschilder Albert van Hecke, 40e jaarlijkse tentoonstelling te Hamme, 8 tot 18/10, gemeentel. feestzaal. - Werk van Danny van Hoeck De Schakel Waregem 1 tot 10/10. - Keramiek van Frank Vanhoutte, zaal De Pottebacker St.-Genesius-Rode tot 14/11. - Werken van Kathleen van Houtte, in At Work Alternatieve Ruimte, Gent 9 tot 31/10. - Werken van Georges Vanhove, gal. Dakar Oostende in oktober. - Werken van Jozefien van Looy, Gemeentel. zaal Borgerhout tot 12/10. - Werken van Alfons van Meirvenne, gal. 't Poortje Haasdonk. - Beeldhouwer Pieter Vanneste, feestzaal gemeentehuis Hamme van 22 tot 31/10. - Werk van Maurits Vansaene, gal. C. Demeester Roeselare tot 29/11. - Dom Idesbald Verkest was inleider van de tentoonstelling ‘Kunstenaars uit eigen streek’ op 2/10 in C.C. Affligem. Tot 24/10 met schilders uit het Pajottenland. - Keramiek van Arthur Vermeiren, gal. Desko Kortemark tot 31/12. - Schilderijen van Cécile Verplancke, Gal. VTB van Eyck Gent tot 7/10. - Werk van Jan Verschoore, gal.

[Prijskampen]

LEUVEN - De jury (Dr. Marcel Duchateau, W. Juwet, J. Crab, W. Toebosch, Prof. C. Heyman, R. de Cnodder) kregen werken van 125 deelnemers te beoordelen voor de Prijs van de stad Leuven 1982. De prijs (50.000 fr.) kreeg Martin R. Baeyens (Smetlede). Eervolle vermelding: Paul Goris (Edegem), Herman Uytterhaegen (Zottegem), Frank Castelijns (Antwerpen), Remi Van Praet (Machelen) en Ben. Cornelis (Mechelen). Geselecteerd: o.m. Katleen De Bock, M. Baudery, H. Besard, Bart d'Eyckermans, R. Gillis, Annemie Verpoucke, Gh. Kuyle, M.J. Bouduin, Jan Vandeweghe.

MECHELEN - Een herdenkingstentoonstelling kunstschilder Hubert de Vries (1899-1979), een beperkte retrospectieve met werken in het bezit van mevrouw de Vries, van 15/10 tot 2/11 in Gallery New Selection (Nekkerspoel). - Idea-In, een groep binnenhuisarchitekten, stelt een cartoonale samen over ‘Wonen’. Die tentoonstelling zal meereizen met het toneelgezelschap A. Theater. Cartoons, tekeningen en foto's insturen en informatie vragen: Dirk Mertens, Tervuursesteenweg 376, 2800 Mechelen.

MERELBEKE - De Rotary Club Gent richt, i.s.m. de Federatie voor Toerisme, de Vereniging voor Vreemdelingenverkeer Leiestreek, de Academie van Gent en Deinze en het Hoger Sint-Lucasinstituut een affichewedstrijd in onder het thema ‘Leiestreek - Rijke Streek’. Kunnen deelnemen alle kunstenaars die in Oost-Vlaanderen gedomicilieerd zijn of studeren. Reglement en deelnemingsformulieren schriftelijk op adres: Ere-conservator P. Eeckhout, Motsenstraat 130, 9220 Merelbeke.

MIDDLESBROUGH (Engeland) - De tekenwedstrijd Cleveland International Drawing Biennale, m.m.v. het Arts Council of Great Britain and Northern Arts (8.000 pond prijzen) heeft plaats in 1983. Informatie en reglement: Dept. A, Drawing 83, P.O. Box 41, Middlesbrough, Cleveland, England.

MULHOUSE (Frankrijk) - Op de Biënnale voor grafiek werden vijf prijzen toegekend; ons land kreeg één vermelding, nl. voor ‘Reanimatie te Veurne’ van Roger Dewint, leraar Koninklijk Academie Schone Kunsten van Brussel.

OOSTENDE - De Publiekprijs van de Europawedstrijd voor schilderkunst werd toegekend aan de fransman Claude Le Boul.

PARIJS - Voor de 23e Biennale de Paris bestond de Belgische inzending voor de plastische kunsten uit Guillaume Bijl en Alain Lambiotte; voor fotografie Ludo Geysels; voor video Franck van Herck; voor informatiek Radio Titanic (Brussel). De Biënnale betreft kunst van jongeren en gaat door in het Mus. d'Art Mod. de la Ville de Paris, Beaubourg, de ENSBA en de Austral. ambassade (2/10 tot 14/11). Er zijn 45 deelnemende landen, maar minder deelnemers per land.

RONSE - De 14de Prijs voor Plastische Kunsten is voorbehouden voor tekenkunst. De eerste prijs bedraagt 75.000 fr. Vier andere prijzen van resp. 8.000, 7.000, 5.000 en 5.000 fr. Inlichtingen en inschrijvingsformulieren: Stadsbestuur Ronse, Dienst Onderwijs-Cultuur, Stadhuis, 9600 Ronse. Inschrijven vóór 15-11-1982. Tentoonstelling der geselecteerde werken van 11 tot 19 dec. Proclamatie op 12/12.

ST.-LIEVENS-HOUTEM - In samenwerking met het gemeentebestuur werd door VTB-VAB een Prijs voor grafiek en schilderkunst ‘Jan De Pauw’ uitgschreven, met inzonderheid het witloof, als thema. Eerste prijs voor grafiek: Tom De Clippel en Luc Matthijs. Geselecteerd werden G. Andries (Duffel), Linda Baeyen (Zelzate), Liza Mabilde (Oosterzele), Christa De Mulder (Kalken) e.a. De prijs voor schilderkunst werd toegekend aan Raymonde Doens en de tweede prijs aan Nicole Van den Bossche (St.-Lievens-Houtem), G. Van Driessche (Mariakerke) en An Van Lierde (Mortsel). Geselecteerd: G. Blommaert (Gent), E. Boone (Diest), H. Lanssens (Wondelgem), H. Moens (Tongeren), R. Pringels (Lokeren), M. Schuer (St.-Martens-Latem), W. Verbrugge (Tielt) e.a.

SALSOMAGGIORE (Italië) - De Prijs Gouden Centaur en het Diploma van Maestro h.c. voor schilderkunst werd door de Accademia Italia van Salsomaggiore toegekend aan Jan Rongé en Lode Sebrechts, kunstschilders uit Antwerpen.

SZOMBATHELY (Hongarije) - Voor de 4e int. biënnale voor miniatuurtextiel in het Savaria Museum werden geselecteerd: Rita Humbeeck, José Rouffaer, Veerle Rouquart, Marc van Hoe, Jasmine Sellier en Freya van Laethem.

VALLAURIS (Frankrijk) - Aan de VIIIe Biennale Int. de Céramique d'Art mochten 329 keramisten uit 34 landen deelnemen. Voor België werden geselecteerd o.m. Luc de Blok (Gent), Wies Dehert (Mechelen), Freddy de Vos (Gent), Jeanne Opgenhaffen (Kruibeke), Achiel Pauwels (Mariakerke), Sleppe (Gent), Rik van de Weghe (Eeklo). Tot eind september. België won een prijs met Antonio Lampecco en een gouden medaille met Marc Feulien.

VICHTE - De Kunstvereniging voor plastische kunst en muziek Vehta en de dienst Kreatief Ambacht van het Economisch en Sociaal Instituut voor de Middenstand (ESIM) organiseren van 10 tot 31 oktober 1982 een tweejaarlijkse tentoonstelling Textielstructuren. De tentoonstelling gaat door in de romaanse Oude Kerk van het Westvlaamse dorp Vichte, wereldbekend voor zijn textielindustrie. Het initiatief wordt gesteund door meerdere textielbedrijven uit de streek. Met de tentoonstelling Textielstructuren wordt een homogeen beeld geschetst van textielmaterie als actuele plastische taal. Aan deze internationale tentoonstelling is de Vehtaprijs voor actuele textielkunst verbonden.

B. Muziek - toneel - film

ANTWERPEN - De Prijs Edukatief Teater voor jeugdtoneel werd niet toegekend. Er werden 27 toneelstukken ingezonden. Aanmoedigingsprijzen gingen naar ‘De hongerbezem’ van P. van Rompaey (15.000 fr.) en ‘Een blaam voor Hongeronger’ van Perko (10.000 fr.). Zij zullen verder bewerkt worden. - De Oscar de Gruyterprijs voor een regisseur gaat naar Luc de Smet, voor zijn vormvernieuwende benadering van ‘Pantagleize’ van Michel de Ghelderode (een BTK-produktie). De akteursprijs krijgt Hubert Damen voor zijn vertolking van John Merrick in ‘De Olifantman’ van Bernard Pomerance (KNS). - Aan de muziekwedstrijd Jonge virtuozen hebben 37 kandidaten zich aangeboden (25 Belgen). De deelnemers uit Japan, Brazilië, Italië, Bulgarije, Turkije, Duitsland, Griekenland en Nederland hebben gestu-

[p. 323]

[Prijskampen]

deerd of studeren in België, enkelen om deel te nemen aan de Koningin Elisabethwedstrijd voor piano. Selecties op 20, 21 en 22/11 in de Singel. Jury: Sylvia Traey, André De Groote, Eduardo del Pueyo, Frederik Gevers en Jürgen Meyer-Josten. Voorzitter is Kamiel Cooremans. Behalve een geldprijs (25.000 fr.) krijgt iedere laureaat een optreden met de Filharmonie van Antwerpen tijdens koncerten op 17 en 18 februari 1983. Voor de deelnemers van de vijfde tot de twaalfde plaats is een geldprijs van 12.500 fr. voorzien. Er is ook een persprijs van 15.000 fr. - De Peene-Miryprijs van de VTB voor Nederlandstalige toneelliteratuur-bevordering kreeg Poppenspel Taptoe, Gent.

AREZZO (It.) - DEN HAAG (Ned.) - TOURS (Fr.) - VARNA (Bulg.) - Op al deze plaatsen worden in 1983 koorwedstrijden gehouden. Nadere inlichtingen aanvragen: Secr. V.F.J.K., Heirnislaan 38, Gent.

BRUGGE - De directie van Festival van Vlaanderen-Brugge zond ons een volledige uitslag van de Internationale Orgelwedstrijd 1982: 1ste prijs Wolfgang Zerer (BRD); 2de prijs ex-aequo Guido Mayer (Oostenrijk) en Reitze Smits (Nederland); 3de prijs Masaaki Suzuki (Japan); 4de prijs Gilles Harlé (Frankrijk). Eervolle vermeldingen: P. Ayrton (Groot-Brittannië), F. Corbin (USA), J. Finney (U.S.A.), H. Grasst (BRD), S.J. Lee (USA), C.E. Murray (USA), L. Strobbe (België). Voor de Internationale Wedstrijd Orgelpositief Brugge 1982: 2de prijs Wolfgang Zerer (BRD); 3de prijs ex-aequo Geert Bierling (Nederland) en John Finney (USA); melding M. Graveline (USA). De jury bestond uit de prof. Robert Anderson, Odile Bailleux, Chris Dubois, Johan Huys, Ton Koopman, Michael Radulescu, Jean-Claude Zehnder. - In 1983 programmeert Brugge naast zijn 7de concours clavecimbel zijn 1ste wedstrijd pianoforte gewijd aan het oeuvre van Mozart. De jury is samengesteld uit de professoren Kenneth Gilbert, Christopher Hogwood, Johan Huys, Gustav Leonhardt, Trevor Pinnock, Johann Sonnleitner en Herbert Tachezi. Wedstrijdfolders zijn vanaf 15/10/82 te verkrijgen samen met inschrijvingsformulieren. Verder voorziet het programma interpretatiecursussen en referaten door leden van de jury, een tentoonstelling (clavecimbels, virginalen, spinetten, clavichordes, pianofortes, documenten, edities, partituren, platen, antikwariaat) met audities, demonstraties en recitals. De avonconcerten van de 20ste Musica Antiqua-weken rond een drietal thema's gegroepeerd: het clavecimbel en de pianoforte, Mozart, J.S. Bach en de zonen van Bach. Sekretariaat en info: Dienst Toerisme, Markt 7, Brugge. - Het Prov. Muziektornooi wordt in 1983 voorbehouden voor harmonies en fanfares van 2e Afdeling op 17-25/4 en 8-15/5. Inschrijven vóór 1/11 bij de Prov. Cultuurdienst.

BRUSSEL - Internationale Muziekwedstrijd Koningin Elisabeth wordt een wedstrijd uitgeschreven voor Belgische componisten. Het gaat om een compositie van een onuitgegeven werk voor piano solo van 5' tot 8’. Bestemd om opgelegd stuk van de 2de schiftingsproef van de Piano Wedstrijd te worden. Insturen vóór 15 november. Inlichtingen: Sekretariaat van de Internationale Muziekwedstrijd Koningin Elisabeth van België - Baron Hortastraat, 11 - 1000 Brussel. - De medaille en het erediploma van SABAM werd toegekend aan Alfons Boehme, Staf Knop en Karel van Gijseghem. - De Vioolwedstrijd Charles de Beriot (prijzen van 12.000, 8.000, 6.000 en 5.000 fr.) is voorbehouden aan jongeren (max. 18 jaar). Inschrijvingen tot 1 februari 1983 bij alle academies. - De Tweejaarlijkse prijs Emile Doehaerd (25.000 fr.) is in 1983 bestemd voor een werk voor fluit en strijkorkest van ten minste 10 minuten, van een Belgisch componist die op 31/12/82 geen 45 jaar is. Het werk mag niet uitgegeven noch uitgevoerd zijn. Reduktie voor fluit en piano samen met de orkestpartituur inzenden. Vóór 15/12 manuskript aangetekend adresseren: A. Van Steenbergen, sekretaris CeBeDeM, Gasthuisstraat 31, bus 2, 1000 Brussel. In de rechter bovenhoek van het partituurkaft een kenspreuk, evenals op bijgevoegde omslag met ingesloten: naam, voornamen en adres en nationaliteitsbewijs.

DEN BOSCH - Paul Amand (Mechelen) is met zijn film ‘Huis aan de overkant’ winnaar geworden van het Benelux Filmfestival voor amateurkineasten in Den Bosch (42 inzendingen). Tweede prijs ‘Twilightzone’ van Hans van Veen (Dordrecht). Derde prijs Jef Snollaerts met ‘De vergulde glimlach van een land’.

DENDERMONDE - Het St.-Jozefskoor vierde op 2 en 3/10 zijn tweede lustrum o.m. met een concert van Johan Duyck. Het koor is in Uitmuntendheid sedert 1981 en wordt geleid door Mark Goossens, die het jubileumconcert dirigeerde en ook als piano-solist optrad.

DORDRECHT - Atelier OO in Dordrecht organiseert eind 1982 een minifestival voor smalfilms, gedraaid telkens van beeldende kunstenaars die doorgaans andere media gebruiken. Geen bepalingen: kleur of zwartwit, met of zonder geluid, twee minuten of twee uur. Het atelier zal worden ingericht als projectieruimte, met zitplaatsen en projectiescherm. Inlichtingen en opgave voor deelname: Frans van Lent, Atelier OO, Korte Kalkhaven 6 in Dordrecht, tel. [phone].

GENT - De driejaarlijkse Prijs - Muziek van de Stad werd op 18/9 plechtig overhandigd aan de componist en dirigent Lucien Goethals. - De Provinciale prijs voor Instrumentale Muziek gaat in 1983 naar een compositie voor kamermuziek (25.000 fr.). Deze voor vokale muziek krijgt een compositie voor a capellakoor bestemd voor een amateurs-zangkoor (25.000 fr.). Inzending vóór 31 januari 1983. Reglement aanvragen: Prov. Dienst v. Cult. Aangelegenheden, Bisdomplein. Voorbehouden voor Oostvlamingen door geboorte of 5 jaar domicilie op 1/1/83.

HASSELT-MAASTRICHT - De Stichting Paul Haimon Cultuurprijs kende de tweede prijs van die naam toe aan Camille Swinnen, cultureel adviseur van het Gemeentekrediet van België, oprichter en animator van de Basilica-concerten (thans opgenomen in het Festival van Vlaanderen) en de Pro Civitatewedstrijden; hij is ook een gewaardeerd leraar-muziekgeschiedenis en muziekcriticus. De prijs is toegekend vanwege zijn aktiviteiten in de voorbije dertig jaar bij het organiseren van muziekevenementen en het bevorderen van de muziekbeoefening in beide Limburgen. De prijs bestaat uit een legpenning, ontworpen door Fons Bemelmans, en een geldbedrag van tweeduizend gulden. Uitreiking op 27 oktober in het stadhuis van Maastricht. De juryleden waren: H.H.C. Loenen, R. Pulinx, W. Sangers, J.M.W. Somers, J.J.M. v.d. Velden en A. Wouters.

KG 4 Muziek, toneel, ballet

Gouden Hooft Gent tot 9/11. - Een film over lithographie van Denise Verstappen werd op 2/10 vertoond in de gal. Peperbusse. - Pastelschilder Marcel Vervaet, Alfa de Keyser Hotel 1 tot 31/10. - Werken van Jef Vromant, gal. Smalstad Torhout tot 2/11. - Landschappen, marines en figuren van Nelly Windels, Foyer Stadsschouwburg Kortrijk, 29/10 tot 9/11. In Hof ten Puttens Lede van 19/11 tot 5/12.

II. Muziek-toneel-ballet-film

De Capella Concinite en de Schola Cantorum van St.-Kwintens Leuven o.l.v. Karel Aerts o.m. op 22/10 voor BRT-3. - Organist Jef Anseeuw geeft op 23/11 een recital op het van Peteghem-orgel van Oekene met een Vlaams muziekprogramma. Het ‘Salve Regina’ van Herman Schroeder werd door Jef Anseeuw in Izegem gecreëerd op 25/9. - De klarinettiste Liliane Bocken hield een aperitiefconcert op 17/10 (Mozart en Haydn) in het auditorium van het Sted. Kunstonderwijsgebouw te Hasselt; Organisatie Helikonensemble. - De keurgroep Imago Tijl o.l.v. Alicia Borghten trad in juli op in Duitsland, Hongarije en Oostenrijk, en in augustus in Zweden. Ook op de Duitse Katholiekendag (Düsseldorf 5/9). Bovendien werkt de groep mee voor de Belgische sprookjesfilm ‘Het trappenhuis’ in een choreografie van Alicia Borghten. - Het ballet van Vlaanderen o.l.v. Jeanne Brabants trad op in de Gentse opera op 27/9 (festival v. Vlaanderen). Van 1 tot 18/10 gasteerde het in Frankrijk. Seizoenpremière op 6/11 in de Antwerpse K.V.O. met ‘Conversions’ of een droom van Ensor, dat ook in Gent wordt uitgevoerd. In november zijn er ook optredens in Duitsland en later wellicht in Spanje, Amerika en Japan. Bespreken: K.B.v.V. Keizerstraat 14 Antwerpen (t. 03/234 34 38). Verder o.m. optredens te Brugge op 28/10 in de Antwerpse Singel op 20/10, in de Leuvense Schouwburg op 24/10, in de Blankenbergse Casino op 19/9, enz. - De symfonie nr. 2 van Peter Cabus kwam op BRT-3 op 10/10. - De ‘Opera voor Vlaanderen’ programmeert ‘The Rake's Progress’ (I. Stawinsky) o.l.v. Frits Celis te Antwerpen (23, 29 en 31/10) en Gent (6, 12 en 14/11). Zijn ‘Nutturne e Danza op. 12’ kwam op 10/10 bij BRT-3. - Pianorecital van de jonge Maria-Noëlle Damien op 8/10 in de Albertina Bilbliotheek te Brussel. Op 14/10 eveneens in de Raadzaal van de R.U.G. te Gent in de reeks Gentse Middagconcerten. - ‘Habanera’ van Jan Decadt werd op 20/10 door BRT-3 uitgezonden. - De reeks ‘Zing, speel en luister’ is een nieuwe methode vooral bestemd voor het V.S.O., met handleiding en musicogrammen (los te verkrijgen). Auteurs zijn Antoon Defoort, Paul Hanoulle en Jos Wuytack. Deel IA van deze nieuwe reeks (V.S.O.) is reeds verschenen en betreft het V.S.O.-observatiejaar. Uitg. de Garve, Groene Poortdreef 27, 8200 Brugge 2. - ‘Heidestemming’ van Marinus de Jong, door hemzelf uitgevoerd, werd door BRT-3 uitgezonden op 27/10. - Wilfried Deroo, viool, concerteert op 21/10 in de acad. raadzaal (R.U.G.) in de reeks Middagconcerten-Gent, met o.m. muziek van Maurice Deroo. Eveneens te Brugge voor de Middagconcerten in 't Leerhuys op 15/10. - Het Veremanskoor o.l.v. Roger Deruwe concerteert o.m. op 5/11 in de Brugse Kathedraal 20 u. met het Requiem van Duruflé. Ook op 29/10 in de dekanale kerk van Torhout. - ‘Concerto voor cello en orkest’ van Lodewijk de Vocht, uitgevoerd onder zijn leiding, werd door BRT-3 uitgezonden op 14/10. Zijn ‘Serenade voor snarenorkest en cello-solo’ werd daar ook uitgezonden op 26/10. - Vlaamse liederen van Ignace de Sutter, Jan Douillez en Renaat Veremans werden uitgevoerd op de Brugse Halletoren-beiaard in september. - De sopraan Beatrijs de Vos o.m. voor BRT-3 op 24/10 in een Missa van Beauvarlet. - Uitzending ‘Zeepbellen’ van N. Rosseau, door vier koren o.l.v. Louis Devos, door BRT-3 op 15/10. - De pianisten Luc Devos en Robert Groslot traden op voor de Vl. T.V. op 22/10. - Roel Dieltiens, cello,

[p. 324]

KG 5 Muziek, toneel, ballet

o.m. op 6/10 bij BRT-3. - Het Wijnegems Gemengd zangkoor Fidelitas o.l.v. Tony Dieltiens gaf de kolderieke LP ‘Plums Pladask’ uit, met o.m. ‘Van Pietje Putter en Herte Vrouwe’ luimige suite van Herman Roelstraete, een zweeds zeemanslied en een zw.-duitse suite van liederen (J. Krüss-L. Boldemann). Bestellen: 350 fr. + 40 fr. port: Br. 416-4013861-92, Fidelitas-Wijnegem. Presentatie was op 21/10 in Gemeentehuis. - Paul Dombrecht, hobo, o.m. op 20/10 voor BRT-3. - Piet Dombrecht, hoorn, en Willy Soenen, trompet, met het Modern Brass Quintet o.m. op 25 okt. voor V.T.I.-Roeselare. Eveneens op 11/3/83 voor de Laarnse kasteelconcerten. - Organist Chris Dubois speelt o.m. op de avond van 5/11 te Brugge werken van Bach en Flor Peeters op het orgel van de St.-Salvatorkathedraal. Voordien op 31/10 in de abdijkerk van Steenbrugge en op 23/10 in de Kortrijkse St.-Michielskerk. - De Ghesellen van de Violier voeren op 1/11 ‘Slapende honden’ van J.B. Priestley in regie van Clem du Four, die ook te Malle op 19/9 de Gouwdag organiseerde van het Prov. Toneelverbond Antwerpen, waarvan hij voorzitter is. Nadere gegevens in ‘De Violier’, Periodiek van de Hoofdrederijkerskamer de Violieren, waarvan hij Factor en Hoofdman is. - Bij de dienst Volksontwikkeling kunnen klankdiareeksenprogramma's van Lieve en René Dupré gesubsidieerd worden: 1. ‘De IJzertragedie 1914’ - 2. ‘Ontdek uw Vlaamse land’. Inlichtingen bij de auteurs: Droogte 76, 9050 Evergem (tel. [phone]). - Het Gents Madrigaalkoor o.l.v. Johan Duyck o.m. op 20/11 in Beveren (Piet Stautkring). Ook bracht de dirigent een pianoconcert op 3/10 in het Dendermondse Stadhuis n.a.v. het 2e lustrum van het St.-Jozefskoor. - De Pro Musica-groep Tielt o.l.v. Gilbert Hinnekint trad op met ‘Donneke, ze lachen...’ o.m. in Koekelare (18/9), Marke (22/10) en Tielt (18/12). Verder misopluisteren of kerstconcert o.m. te Beernem, Roeselare en Tielt. Zijn koorcompositie ‘Donneke...’ werd gecreëerd te Tielt op 23 maart; op tekst van Guido Willaert. - Clavecimbelrecital van Johan Huys o.m. op 19/10 in 't Leerhuys Brugge en op 14/2 in de Middagconcerten te Kortrijk. Eveneens voor de Laarnse Kasteelconcerten op 27/2 en voor de Oostendse Aperitiefconcerten op 20/2/83 in het Feestpaleis. Ook op 6/10 bij BRT-3 en op 18/2 in de Kortrijkse Waterpoort. - De voordrachtkunstenares Rosa Jonckheere presenteerde een poëzieprogramma op 12 mei in het Roeselaars stadhuis voor het C.M.B.V. - Het koor Musica Nova-Boom o.l.v. Roger Leens treedt o.m. op in Heverlee (H.-Hart) op 23/11 met Brahms-programma. Ook in het C.C. te Dilbeek op 29/10. - De actrices Klaar Leyre en Rita Lommée hebben een hoofdrol in de Brugse Korre-opvoeringen van ‘Dames op visite’ (L. Bellon) vanaf 8/10. - Het Merksems Kamer-Theater o.l.v. Walter Merhottein voert in theater Runevoorthof op: ‘Buiten voor de deur’, drama van W. Borchert, van 2 tot 19/12. - ‘Licht in mijn handen’ van Vic Nees is studie-onderwerp op een Koortweedaagse te Wetteren (10-11 nov.). - ‘Preludium en fuga in F’ van Flor Peeters werd op 10/10 uitgezonden door BRT-3, door hemzelf uitgevoerd op orgel. Zijn ‘How lofty, O God, are your designs’ op 31/10. - Musicus Herman Roelstraete leidde een opvoering van symfon. muziek, uitgezonden door BRT-3 op 1/10. - De woordkunstenares Tine Ruysschaert interpreteert Reinaert de Vos o.m. op 4 en 11/10 in Arca Gent. - Een koorweekeind o.l.v. Paul Schollaert heeft plaats op 4/5/12 in abdij Male; inlichtingen en inschrijvingen via V.F.J.K., Heirnislaan 38, 9000 Gent. Zijn ‘De Tondeldoos’ werd op 17/10 uitgevoerd te Oud-Turnhout/Corsendonck. - Clavecimbelrecital van Raymond Schroyens in kasteel Gaasbeek op 7/10. Zijn ‘Internationaal Quodlibet’ is studieonderwerp op de Koortweedaagse van Wetteren (10-11/11). Zijn ‘Drie Adagioliederen’ werden door BRT-3 uitgezonden op 31/10. - De compositie ‘Essay for horn and piano’ van Jan Segers werd gecreëerd op 15 juni te Brussel. - Orgelrecital van Jozef Sluys o.m. op 3/10 in de O.-L.-Vrouwkapel te Izenberge. Hij gaf bij Schott-Brussel een nieuwe LP uit met orgelmuziek van C.C. Nivers († 1714), uitgevoerd op het van Peteghem-orgel te

[Prijskampen]

KASSEL (BRD) - De Vlaamse bas-bariton van het BRT-koor Mark Meersman werd geselecteerd voor de meester-cursus van Fischer-Dieskau tijdens de Kasseler Musiktage.

KNOKKE-HEIST - In 1957 stichtte Jacques Maertens het koor Cantabile, waarvan het 25-jarig bestaan gevierd is door een Ceciliamis (21/11) gevolgd door receptie op het stadhuis. Het heeft een honderdtal leden, organiseerde vier Europese Bekers voor koren, heeft een tijdschrift (Zing Mee) en hield jaarlijks een concertreis in vele Europese landen. Op 26 december brengt het een feestconcert in de H.-Hartkerk.

LOKEREN - 48ste Koninklijk Landjuweeltornooi 1982-1983 in het Cultureel centrum: 27/11. ‘De goudbloem’ Sint-Niklaas, met ‘Wassa Schelesnowa’ van Maxim Gorki. - 4/12: ‘Multatuli-teater’ Gent, met ‘Avondrood’ (Werkteater Amsterdam). - 11/12: ‘Richten’ Ieper, met ‘Tot nut van 't algemeen’ van W. Van den Broeck. - 18/12: ‘Lust naar kunst’ Lokeren, met ‘De Spaanse Brabander’ van Gerbrand A. Bredero. - 15/1: ‘Harlekijn’ Boom, met ‘De rolstoel’ van Rik Hellinx en Marc Van der Auwera. - ‘Erasmus’ Anderlecht, met ‘De drie zusters’ van Anton Tsjechov. - 29/1: ‘Vrank en Vrij’ Wetteren, met ‘Nu het dorp niet meer bestaat’ van Tone Brulin. Slotvoorstelling met proklamatie op zaterdag 5 februari.

NAMEN - De 18e Nat. Muziekwedstrijd voor de Jeugd (Gemeentekrediet) wordt gehouden te Namen met het slotconcert in de Kathedraal St.-Aubain door het Orch. Philh. de Liège en de solisten Bernadette Degelin en Louis Devos in ‘Alleluia’ (Haendel) en ‘Carmina Burana’ (Orff).

OOSTENDE - De Thalia-prijs voor toneel werd tijdens de dagen van de Vlaamse gids uitgereikt aan Magda Cnudde van het NTG.

ROME - Een Compositiewedstrijd werd ingericht door het Italiaans Radio- en Televisie-instituut (in samenwerking met het Ministerie van Buitenlandse Zaken) ter gelegenheid van het 200ste geboortejaar van Paganini. Prijzen: 5.000.000 en 3.000.000 lires. Gevraagd is een werk voor viool en orkest en een werk voor viool solo. Inzenden vóór 31 december 1982, op adres: Institut Italien de la Culture, Livornostraat 38, 1050 Brussel (tel. [phone]).

ST.-NIKLAAS - Op 10/9 werd componist Camil van Hulse (85) gehuldigd in zijn geboortestad door een concert van het Nat. Orkest van België met een keus uit zijn werken.

SITGES (Spanje) - Het Nederlands Toneel Gent heeft op het internationaal teaterfestival de CAU Ferrat-prijs in de wacht gesleept, met de voorstelling van ‘Lysistrata’ van Aristofanes, in een bewerking en regie van de Griek Stavros Doufexis. Deelnemers uit Engeland, de VS, Finland, Peru, Joegoslavië, Italië, Canada, Portugal, Duitsland en Spanje.

TONGEREN - Toondichter, beiaardier en organist wijlen Albert van den Born werd op initiatief van het D.F. herdacht bij de le verjaring van zijn afsterven (†21/10/81). Uitvoering van composities van hem op de beiaard door zijn opvolger Mathieu Lenaerts, van zijn Missa in honorem Sanctae Mariae door verscheidene koren o.l.v. Jean Schijns en René Box, met W. Moermans aan het orgel. De mis werd op plaat gebracht (300 fr. br. 068-2000100-84 Koor Cantemus). Hij mede-grondlegger van de Basilica-concerten.

VENETIE - De Italia-Prijs ging naar de BBC voor het ballet Rambert. Denemarken kreeg een speciale prijs voor een teaterreportage. ‘Soldaat Johan’ van de BRT naar Ph. de Pillecijn kreeg een gunstige vermelding. De compositie van Frank Nuyts (Oostende) ‘Sonivers II’ voor de BRT-radio werd evenmin bekroond.

VERVIERS - Belgische pianisten (maximum leeftijd 15 jaar op 1-1-83) kunnen deelnemen aan de tweejaarlijkse Nationale Pianowedstrijd uitgeschreven door de Kunst- en Letterkundige Vereniging van Verviers. De laureaat bekomt een diploma en een prijs van 15.000 fr. Tweede prijs 5.500 fr. Inlichtingen: Jean-Marie Lemaire, rue du Tombeux 52a, 4801 Stembert.

WUUSTWEZEL - Roger van Ransbeek, voorzitter van de Ver. v. Vl. Toneelauteurs droomt ervan om als stimulans voor de Vlaamse auteurs en alle toneelgezelschappen een nieuwe toneelprijs in te stellen, De Gouden Leeuwerik die jaarlijks zou toegekend worden aan het beste nieuwe toneelstuk van eigen bodem. Aan de bekroning zou ook een geldprijs gekoppeld worden, liefst van zo'n 100.000 fr., waarvoor echter nog mecenassen moeten gevonden worden. Secretariaat VVT: Dorpstraat 111, 2170 Wuustwezel.

C. Literatuur

ANTWERPEN - De Debuutprijs van de Boekenbeurs werd voor 1982 over drie romanciers verdeeld die elk 20.000 fr. ontvangen: Axel Bouts voor ‘Martin en Martins’, Stefaan Hertmans voor ‘Ruimte’ en Emile Degelin voor ‘De Bevrijding’. De toekenning gebeurde via een schriftelijk referendum bij Vlaamse persmedewerkers. Het Gulden Boek voor een persoon of een instelling die zich verdienstelijk heeft gemaakt inzake de literatuurverspreiding kreeg R. Vanaken, leraar in het beroepsonderwijs. Het Referendum Vlaams jeugd- en kinderboek schonk voor de periode '79-'81 een legpenning in verschillende kategorieën aan: Liva Willems, Gorik, Henri van Daele, Jessie Marijn, Gaston van Camp en voor een vertaling aan Yvo Buyle. - De Bestendige Deputatie kende volgende Provinciale Premies voor letterkunde toe aan: Diane Broeckhoven voor ‘Dagboekje van Matthijs’ (kinderboek, 25.000 fr.); Lieven Rens voor ‘De muur van Lionardo’ (poëzie, 25.000 fr.); Gerd de Ley voor ‘De zonen van Eva’ (toneelstuk, 25.000 fr.); Jacques Claes voor ‘Psychologie, een dubbele geboorte, 1590 en 1850, bakens voor modern bewustzijn’ (beschouwend proza, 30.000 fr.) en Elisabeth Marrain voor ‘Het tranenmeer’ (roman, 30.000 fr.). De Prijs 1982 voor een gezamenlijk oeuvre ging naar Libert Vander Kerken (65.000 fr.). - De 2e Tweejaarlijkse Prijs van het Religieuze Boek wordt door Mgr. van den Berghe op 7/11 op de Boekenbeurs te 15 uur uitgereikt aan A.R. van de Walle o.p., voor ‘Tot het aanbreken van de dageraad’ (Altiora Averbode). Eervol vermeld: ‘God is groter’ van J. Baers en E. Henau en ‘Kostbaar in Zijn ogen’ van J. van Breemen, (beide van Lannoo Tielt). - Aansluitend op zijn 65e verjaardag en het 25-jarig jubileum van zijn vzw Mercatoria verscheen het huldeboek ‘Als de man in de peel - Bert Peleman’ (Uitg. Kempische Boekhandel, Retie). Het werd samengesteld door Lic. Gust Wittebols m.m.v. vele vrienden van de dichter, als een verdiende hulde.

[p. 325]

[Prijskampen]

AVERBODE - Bij de uitreiking van de Flandersprijs aan Karel Verleyen in de abdij op 24/11 werd ook Jos Verhoogen gehuldigd, auteur van de Buldog-verhalen, n.a.v. zijn 100e Vlaamse Filmpje.

BAARDEGEM - De Snellaertprijs (voorheen ‘Prozaprijs van de VVNA’ geheten) van de Vereniging van Vlaams-nationale auteurs, werd toegekend aan de 74-jarige historicus Jan Brans, voor zijn volledig werk.

BELSELE - De Poëzieprijs van tds. Vers 1982 werd toegekend aan de poëziebundel ‘De hel van het Noorden’ van Paul (m) Rigolle.

BRUGGE - Gouverneur O. Vanneste en de Permanente Deputatie ontvingen op 28 september officieel de jeugd- en volksschrijver Frans Ramon-Boschvogel, die ook talrijke historische romans publiceerde, n.a.v. zijn 80e verjaardag. - Westvlamingen door geboorte of door domicilie, mogen deelnemen aan de Provinciale Prijs voor letterkunde, in 1983 voorbehouden aan de poëzie (80.000 fr.). Inlichtingen bij Prov. Dienst voor Cultuur, Administratief Centrum, Leopold III-laan, St.-Andries. - Bij de inzendingen van academisch gevormden wordt de Provinciale Prijs voor Volkskunde 1982, met een waarde van 30.000 fr., toegekend aan Bart Vermeersch uit Bissegem/Kortrijk voor zijn nietgepubliceerde studie ‘Alberic Cattebeke (1894-1985), grondige studie van het leven en het repertoire van een marktzanger’. Een premie van 10.000 fr. wordt verleend aan Rina Daveloose uit Menen voor haar niet-gepubliceerde studie ‘Het kinderlied in de basisscholen te Menen’. Bij de inzendingen van nietacademisch gevormden werd geen prijs of premie toegekend. Jury: R. Haseryn, M. Laenen, J. Theuwissen, S. Top.

BRUSSEL - De Medaille en het Erediploma van SABAM werd toegekend aan Gaston Duribieux, Jan Matterne, Andries Poppe en Hubert van Herreweghe. - De Michel de Ghelderode-stichting richt een Wedstrijd voor Stripverhalen in. Prijzen: 50.000 en 20.000 fr. Gevraagd: Vier striptekeningen op basis van een verhaal of toneelstuk van Michel de Ghelderode. Insturen ten laatste 31 december 1982. Inlichtingen: Michel de Ghelderode-stichting (tel. [phone]). - De Kon. Zuidnederl. Mij kwam op 23 october samen. De Tweejaarlijkse Prijs van de Zuidnederlandse Maatschappij werd er toegekend aan Kas Deprez (UIA) voor zijn studie ‘Naar een identiteit. Resultaten en evaluatie van tien jaar taalsociologisch en sociolinguïstisch onderzoek betreffende de standaardtaal in Vlaanderen. Perspectieven voor verder onderzoek’. Zijn conclusies: de Vlamingen wijzen een overname van de standaardtaal van het Noorden af. In Vlaanderen wordt thans een standaardtaal gevormd die men kan omschrijven als een/de ‘Brabantse expansie’. De ‘Brabantse’ taalgebruiker voelt zich echter nog ver van zeker. Dit weze een waarschuwing voor degenen die de Taalunie begrijpen als een absolute kapitulatie van de Vlamingen ten voordele van het Hollands. - De eerste prijs van de Poëzieprijs van de Vlaamse Club in Brussel werd, in de eerste kategorie, toegekend aan Hans De Greve (Assenede), in de tweede aan Thea Branders (Averbode), in de derde aan Lynn Biermans (Borgerhout).

KG 6 Muziek, toneel, ballet

Haringe. Verder orgelrecital o.m. op 24/10 in kerk van Groot-Bijgaarden en op 3/10 in BRT-3. - Pianoconcert van Maria Spimont o.m. op 13/1 in de Raadzaal van de R.U.G. in de reeks Gentse Middagconcerten. Eveneens op 20/10 in de Mechelse Nieuwe Stadsfeestzaal. - Musicoloog Camille Swinnen hield een opgemerkte academische rede bij de opening van het academisch jaar in het Antwerps Muziekconservatorium. - Het Kortrijks Gemengd Koor o.l.v. Rudy Tas o.m. op 30/10 in de abdij van Steenbrugge. - Een Piano-interludium van Sylvia Traey op 1/10 bij BRT-3. - Het Westvlaams Kamerorkest o.l.v. Dirk Vaerendonck o.m. op 31/10 in abdij Steenbrugge en op 23/10 in St.-Michielskerk te Kortrijk. - Werken van Ernest van der Eycken werden o.m. uitgevoerd op 11/11 door het Deinzer koor Cantabile. - Het Europa-Cantat-concert van Jos van Immerseel wordt uitgezonden door BRT-3 op 26/11 te 18 u. Hij concerteerde ook o.m. op 5/11 in het Antwerps Rubenianum. Op BRT-3 met La Petite Bande op 13/10. - Kristiaan van Ingelgem aan de clavecimbel o.m. op 25/10 in de Missa van Beauvarlet te Antwerpen. Orgelrecital op 26/9 in St.-Martinuskerk te Aalst. - Het Vocaal Ensemble Currende o.l.v. Erik van Nevel o.m. op 1/10 in St.-Trudo te Peer. - N.a.v. het 55-jarig bestaan van ‘Zanglust-Tielt’ presenteert dirigent Marcel Van Quickelberghe met het koor en orkest van Zanglust een Jubileumconcert op 26/11 in Cult. Centr. van Tielt met werk van Beethoven, Schubert, Borodin en Willy Ostyn. - De ‘Eolienne’ van Ida Gotkovsky werd uitgevoerd op 11/10 door Gaby van Riet, fluit, op BRT-3. Zij trad ook op in het programma ‘Jonge Vertolkers’ op 23/10 bij BRT-3. - Van René Vanstreels werden gecreëerd de composities ‘Etude op. 49 voor trompet en piano’ (Genk 9/6), ‘Tromwals op. 45 voor kleine trom en piano’ (Leuven 15/6, m.m.v. Ludo Claesen) en ‘Impressions for percussion and piano’ (Koersel 17/6, m.m.v. Argo Penne). Hij toondichtte ook de muziek bij het Hasselts Virga Jessespel

[p. 326]

KG 7 Literatuur

1982, waarin het koor ‘The Mirellesingers’ onder zijn leiding zong. - Orgelrecital van Joris Verdin, H.-Andreaskerk Belsele op 8/10. - Men kon opnieuw de stem van wijlen Gerard Vermeersch horen bij BRT-3 als recitant voor ‘De Zee’ van P. Gilson (17 en 25/10). - Herman Verschelden leidt een poëzieprogramma op 25/11 te Tielt en treedt ook op in de produktie ‘Richard III’ (Shakespeare) door theater Malpertuis (15/10 tot 20/11). - Orgelrecital van Herman Verschraegen o.m. op 2/3 in de kerk van Lokeren-Daknam. - ‘Vocalise 2 op. 20’, een solozang gecomponeerd.op bestelling door Christine-Josée Vigneron-Ramakers, werd als opgelegd stuk gespeeld door deelnemers van de 17e Nat. Muziekwedstrijd voor de Jeugd (G. Kr.). - De actrice Veerle Wyffels heeft een hoofdrol in de KNS-opvoeringen van ‘De zaterdagse Vrijdag’.

III. Literatuur

Kunstcriticus Jef Arras was inleider van de Internat. tentoonstelling v. Ex Libris in de Provinciale Bibliotheek op 29/10. - Letterkundige Johan Ballegeer schreef een nieuwe ‘Gids voor het Oude Brugge’, gebaseerd op de bekende kaart van Marcus Gerard. Verschijnt begin 1983 in de reeks Benelux-gidsen (Standaard). - De jeugdschrijvers Johan Ballegeer, Maria Heylen en Gerda van Cleemput praten over ‘Waarom is lezen zo belangrijk’ op 24/11 te Harelbeke (jeugdboekenweek). - Ere-conservator Frans Baudouin is samensteller van de 3^o aflevering van Openbaar Kunstbezit over De Barok-architectuur in de zuidelijke Nederlanden met een inleiding en een woordenlijst. - De dichter Daniel Billiet trad op in de B.B.L. te Brugge in een poëziemiddag op 30/9. - Aan Phil Bosmans werd in de Boekenbeurs op 2/11 het feestprogramma ‘Bloemen en applaus voor een vredesduif’ aangeboden door Uitg. Lannoo n.a.v. 10 j. ‘Menslief ik hou van je’, dat zijn 500-duizendste Nederlandstalig exemplaar overschreed. - Aan de auteur Jan Brans werd een studie gewijd in ‘Nieuw Vlaanderen’ nr. 3/82. - De jeugdauteurs Jo Briels en Gerda van Cleemput houden een literaire quiz op de jeugdboekenweek 20/11 in de G.B.M., Meir, Antwerpen. - Van Pieter Geert Buckinx verschenen de ‘Verzamelde Gedichten’ in de Reeks De Gulden Veder van Orion-Orbis Belsele. - Van Dirk Christiaens verschijnt bij Elsevier-Manteau de poëziebundel ‘A fonds perdu’. - Letterkundige Frans Cornelis, presenteerde als voorzitter een poëzieavond van de Literatuurafdeling v.h. Gemeentekrediet in de Brusselse Vl. Club, evenals de tentoonstelling Livain Gebuers in Heist-op-den-Berg en de dichtbundel ‘Regendruppels proeven’ van Nicky Preud'homme in Tienen. - Letterkundige Lisette de Backer leidde de tentoonstellingen in van Christiane Vermander (Nieuwpoort), Christine Vanhove (Gent) en Gaston de Meyer (Lede) in augustus en september. - Letterkundige Marcel de Backer treedt op met interview en lezing uit eigen werk op 16 jan. voor V.K.O.S.-Gent samen met Lisette de Backer. Zij waren de samenstellers en uitgevers van ‘Spectraal speelkaartenspel’. Voordien openden zij samen de spectraal collectieve te St.-Martens-Latem, waar zij hun vijfde ‘Spectraal-Kunst-Kijkboek’ presenteerden; er waren meer dan 80 deelnemers aan de collectieve. - Kunstrecensent Karel de Decker was o.m. inleider van de tentoonstelling René van den Mooter (Affligem), Hilde Martien (Hamme). Hij was ook inleider van de tentoonstelling ‘Willebroekse Hoevenamen’ van Marc Smits en de overhandiging van Ere-oorkonden vanwege het Gemeentebestuur van Willebroek (3/9). - Van Prof. Paul de Haes verscheen ‘Een God van mensen. Schetsen voor een christelijk Godsen mensbeeld’, een betoog dat de grootheid van de mens op zijn Godsverbondenheid grondvest. Uitg. Lannoo, 158 blz., 350 fr. - Van Berten de Keyzer verscheen de ‘Lange Weg naar Kluisbergen’ (twee delen) over de vier daarin betrokken dorpen. Verder een nieuwe verbeterde gids over de Gentse St.-Michiels-kerk (rijkelijk geïllustreerd) en de

[Prijskampen]

DEN HAAG - De Visser-Neerlandiaprijs voor televisiespel bekroonde enkel Nederlanders. Wel kreeg Lucien van den Briele (Mechelen) een eervolle vermelding voor ‘Emancipatie’.

DIEPENBEEK - Als aandenken aan de betreurde gouverneur werd door het LUC een jaarlijkse Dr. Louis Roppe-lezing ingesteld. De eerste werd gehouden op 27/10 door Prof. dr. L. vander Kerken over ‘de wereld van schijn en vervreemding’.

DIKSMUIDE - De Orde van 't Manneke uit de Mane ridderde op 17/10 Dr. Eugeen Mattelaer, Bert Bijnens en Jozef Geldof. Anton van Wilderode was eregast en Willem Vermandere troebadoer.

GENT - José Verschaeren (39, Sint-Niklaas) verkreeg de Oostvlaamse provinciale prijs voor geschiedens 1982 voor zijn studie ‘Julius Vuylsteke (1836-1903) Klauwaard en Geus’. Jury: professoren Balthazar, Prevenier, Van Caenegem, Van Eenoo en dr. Johan Decavele. Met zijn studie promoveerde Verschaeren tot doctor in de letteren en wijsbegeerte aan de KU Leuven o.l.v. prof. Lode Wils. - De Prov. Prijzen voor Literatuur 1983 betreffen een roman (25.000 fr.) en een romandebuut (25.000 fr.). Verder is er de Paul de Mont-prijs voor een toneelstuk (25.000 fr.). Ook de prijs voor geschiedenis (25.000 fr.) en de prijs voor kunstgeschiedenis en oudheidkunde (25.000 fr.). Een publikatie over geneologische bronnen kan een prijs verwerven van 10.000 fr. Reglement: Prov. Dienst voor Cultur. Aangelegenheden, Bisdomplein. Inzending gebeurt vóór 31 januari 1983. Voorbehouden voor Oostvlamingen door geboorte of 5 jaar domicilie op 1/1/83. - In de Spectraal-wedstrijd ‘Het Spel’ gingen de drie prijzen naar Christina Guirlande (Grembergen), Walter van Reusel (Boom) en Hugo van Laere (Assenede). - Een huldeboek Cyriel Buysse, een geïllustreerd album, is te bekomen door storting van 350 fr. (+ 30 fr. port) op br. 440-0045911. Herdenkingskomitee C. Buysse, Academie Gent. Ook verkrijgbaar op de Herdenkingstentoonstelling bij de G.B.M., Kouter, Gent (5 tot 28/12).

GROOT-BIJGAARDEN - De ‘Prijs De Standaard’ (100.000 fr.) is voor 1982 toegekend aan het echtpaar Edith Cardoen-Louis Dupré voor hun gezamenlijk werk ‘Terugkeer naar innerlijkheid’. Het bekroonde boek is een religieus-filozofisch essay over de teloorgang en de herwaardering van het innerlijke leven (uitg. Standaard). Jury: G. van Hoof, G. Durnez, M. van Nieuwenborgh, H. Servotte, W. Verelst, M. Wildiers en L. Rens. Edith Cardoen is pedagoge aan de K.U.L.A.K. en Louis Dupré is godsdienstfilosoof aan de Yale University U.S.A. Prijsuitreiking op de Boekenbeurs.

HASSELT - Heideland-Orbis die in juni het voornemen bekendmaakte een debutantenreeks te beginnen, ontving 145 manuskripten en wenst elk jaar vier tot vijf titels in deze serie te brengen in alle literaire genres. Jaarlijks ook zal de uitgeverij een Debutantenprijs (25.000 fr.) toekennen aan het beste werk in de Alfa-reeks (coördinatie Jan Cuyckens). Het eerste boek der ‘Alfa-reeks’ van debutanten is de roman ‘Alison... Alison’ van Rita Geys. - De Literatuurprijs van de Provincie 1982 ging naar Marcel Grauls (ps. H. Ter-Nedden, Diepenbeek). Hij is 34 en journalist bij Het Belang van Limburg, waar hij vooral voor de Derde Wereldliteratuur aandacht had.

HOESELT - De herdenking van auteur en musicus Lambrecht Lambrechts († 1932) ging door op 31/10. Gedachtenismis met het versterkt mannenkoor o.l.v. Robert Crommen. Academische zitting met Lambrechts-liederen (koren ‘Aveland’ en ‘Demerklokjes’ met Luc van Hoeselt) en toespraak van dichter en initiatiefnemer Gerard Michiels. Driedaagse Lambrechts-tentoonstelling. Presentatie van twee nieuwe Lambrechts-publicaties: ‘L. Lambrechts. Bio-bibliografie’ en ‘Kanteklaar. Onuitgegeven gedichten en liederen van L. Lambrechts’, beide samengesteld door Gerard Michiels. Bestellen t.n.v. Philibert Coenen, Rozenlaan 36, 3730 Hoeselt.

IZEGEM - De 2^o Poëzieprijs van Izegem kreeg 325 inzendingen. 1^o prijs Gery Florizoone (Brugge) ‘Je bent gekomen’, 2^o prijs Bernard De Wulf (St.-Genesius-Rode) ‘Een lied van sier, een zang van leed’, 3^o prijs Hans De Greve (Assenede) ‘Beelden’ en Miep Jannsen Reinen (Ned.) met ‘Alleen op weg’. Dirk Van Walleghem kreeg de plaatselijke onderscheiding. Proclamatie-avond met voordracht der bekroonde gedichten door leden van Agonia (voorz. Frans Claus).

KORTRIJK - De jaarlijkse André Demedtsprijs van de Marnix-ring is toegekend aan prof. Norbert Max Wildiers. De onderscheiding zal hem op zondag 12 december worden overhandigd tijdens een academische zitting.

LEIDEN - De H. Roland Holstprijs werd door de MNL voor 1982 toegekend aan Walter van den Broeck voor ‘Brief aan Boudewijn’, uiteraard een boek, dat een Nederlandse uitgeverij publiceerde en denigrerend is voor Vlaamse toestanden.

MAASTRICHT - De Henric van Veldekeprijs - voortzetting van de Edmond Hustinx-toneelprijs - ging naar de toneelauteurs Mies Bouhuys (Amsterdam) en Paul Koeck (Mortsel). Hij wordt om de twee jaar aan een Nederlander en een Vlaming toegekend. Jury: Alfons van Impe, Hugo Meert en Roger van Ransbeek van Vlaamse zijde.

ST.-MICHIELS-BRUGGE - De 9e Poëziewedstrijd voor de jeugd uitgeschreven door ‘De Gezellen van de Heilige Michiel’, werd gewonnen dor Bernard De Wulf (22, Sint-Genesius-Rode); 2e prijs Dirk Van Bastelaere (22, Belsele); 3e prijs niet toegekend. Aan deze wedstrijd konden alle in Vlaanderen wonende jongeren deelnemen die de leeftijd van 25 jaar niet hebben bereikt. Doel van de rederijkerskamer: de poëzie steunen en jongeren een kans geven.

SINT-NIKLAAS - Voor de Poëzieprijs ‘Het beste boosgedicht’ van ‘De Kleine Uitgeverij’ (Johan Dehandschutter) zonden 298 dichters 863 gedichten in.

Hartelijke gelukwensen vanwege Kunstenaarsverbond en tds. ‘Vlaanderen’ aan alle bekroonde of gehuldigde kunstenaars, vooral de vele CVKV-leden.

[p. 327]

uit het leven van kunsten en letteren

AALST - In het sociaal-cultureel centrum Netwerk gaat van 10/11 een tentoonstelling van de jongste generatie Aalsters talent: Raf De Smet, Karel Kieckens, Patrick Kindermans, Guido Muylaert, Thessa Gossens, Marc Van Schuylenberg, Luc Van Schuylenbergh, Frieda De Rijck, H. De Schrijver, M. Van Schandevijl, Jan Hutsebaut, Jef Dierickx, Lucienne Van Sande, Jan De Nijs, Marc Polleyn, Hugo Klinck, René Van Gijsegem en Johan Van Geert.

ALDEN-BIEZEN - De Kunstkring ‘Alden Biezen’ vierde op 2/10 zijn tienjarig bestaan, gelegenheid voor de Limburgse Federatie voor Beeldende Kunsten om in de landscommanderie jaarvergadering te houden, met een tentoonstelling van geselecteerde werken van leden der tien aangesloten kringen. Op de academische zitting spraken voorzitter Rochtus en kunstcriticus Remi de Cnodder, wijl gouverneur Vandermeulen de algemene tentoonstelling opende. De feestelijke tentoonstelling van de kring Alden Biezen gebeurde afzonderlijk.

AFFLIGEM - Allerheiligenfestival van VTB in het C.C. met o.m. een groepstentoonstelling ‘Landschappen uit de Belle- en de Molenbeekstreek’ (met Bert van den Broek als ere-gast en verder R. de Waegenaere, L. D'haese, M. Gijsels, H. van de Perre e.a.), een boeken- en platenbeurs en de viering van 900 jaar Abdij Affligem. Inleider der tentoonstelling: Prof. Dr. Frans Vyncke.

AMSTERDAM - De archeoloog Walter Lerouge (41), cultureel attaché van de prov. Oost-Vlaanderen (cult. dienst) werd benoemd tot directeur van de Brakke Grond.

ANTWERPEN - De Interprovinciale Cultuurraad voor Vlaanderen publiceerde twee zeer verzorgde brochures: ‘Een provinciaal beleid voor het sociaal-cultureel werk: verwachtingen en visies’ en ‘Opbouwwerk in Vlaanderen’, beide ingeleid door de Voorzitter E. de Cuyper, tevens Gedeputeerde voor cultuur van Oost-Vlaanderen. Zij zijn van ongemeen grote documentaire waarde en ontstonden door samenwerking met respect. de Comm. Sociaal-cult. werk en de Comm. Samenlevingsopbouw van de Interprov. Cultuurraad. In beperkte oplage kosteloos ter beschikking: Secr. Interprov. Cultuurraad, v. Rijswijcklaan 28, 2000 Antwerpen, tel. [phone] (dir. Dr. J. Theuwissen). Daar kan men ook de bundel bestellen met het volledig onderzoeksrapport i.v.m. het prov. beleid inzake sociaal-cultureel werk (350 fr., br. 220-0721711-67 Interprov. Cult. v. Vl., Antwerpen). - In het kader van het Conscience-eeuwfeest (1983) zal o.m. het geboortehuis van Conscience, aan de Pompstraat 30 te Antwerpen, worden opgeknapt en aangewend voor culturele doeleinden. De opgerichte Stichting H. Conscience (met o.a. Albert Schandevijl en August Keersmaekers) wil ook de wetenschappelijke Conscience-studie bevorderen, zoals Prof. Keersmaekers voor de pers verklaarde. Als biezonder belangrijke objekten voor studie en publikatie noemde Keersmaekers: een moderne biografie alsmede een bibliografie van de uitgave van Consciences oorspronkelijke werken, en een bibliografie van de publikaties over deze schrijver. Gewacht wordt ook op de voortzetting van de uitgave van de brieven van en over Conscience, destijds aangevat door A. Jacob en G. Degroote. Interessante studies zijn te maken over bepaalde tema's in het werk van Conscience en over de receptie-geschiedenis van zijn werk in Vlaanderen, in Nederland en in de diverse Europese en andere landen waar vertalingen verschenen. Ons tijdschrift bracht reeds - spijts georganiseerde tegenwerking - een schitterend ‘Conscience-nummer’ in 1973. Dat was in de periode van de geruchtmakende CVKV-actie ‘Wij geminoriseerden’ tegen de corruptie in bepaalde diensten. - Het Koninklijk Ballet van Vlaanderen (dir. Jeanne Brabants) startte met een nieuw initiatief: ‘Jeugdballet’, een programma dat de schakel moet vormen tussen de reeds jaren door het KBvV gegeven balletinitiatie, en een werkelijke balletavond. Een eerste reeks van voorstellingen te Antwerpen en Hasselt kende zo'n sukses dat publiek moest geweigerd worden. In januari volgen Turnhout, Neerpelt, St.-Niklaas en Heusden-Zolder. - Uit het programma van het Int. Cult. Centrum Meir vermelden we ‘Goden en Mensen uit Hellas’ en ‘Hedend. Griekse kunst’ (1/10 tot 1/12) en ‘Tinguely-Tekeningen uit Zwitserland’ (15/12 tot 30/1). - Het Kon. Mus. v. Sch. Kunsten presenteert ‘Hellas herontdekt’ van 8/10 tot 21/11.- Het Algemeen Nederlands Zangverbond aanvaardde als motto van het 46ste Vlaams Nationaal Zangfeest (24 april 1983) ‘Voor vrijheid en recht’. Dit motto is van Jozef Simons en komt uit het lied ‘Voor Outer en Heerd’, gecomponeerd door Armand Preud'homme. Bedoeld wordt dat Vlaanderen nog steeds niet de vrijheid verwierf waarop het recht heeft. - ‘Mappen van de tekenkunst’ is een nieuwe reeks kunstboeken over kwalitatief goede tekenaars o.l.v. Karel Mechiels, directeur van de Academie van St.-Niklaas. Vier mappen per jaar: reeds verscheen het eerste kunstboek, over Robert Vandereycken; volgen weldra R. Smits, L. van Gorp en L. Verstraete. Elk artiest verzorgt zelf zijn eigen map. Bestellen door storting van 260 fr. per aflevering of 950 fr. voor de vier op br. 551-2826100-74 ‘Mappen van de tekenkunst’. Gegevens: 22,5 × 29,5 cm, magnomatt 120 gr., 48 blz., ca. 40 illustr., genaaid. Uitg. Mercator-Plantijn, Desguinlei 100, 2000 Antwerpen.

BELLE (Fr-Vl) - In het stadhuis werd vanaf 25/11 een tentoonstelling geopend van ‘Werken over Frans-Vlaanderen door Vlaamse kunstenaars’ o.m. J. Blomme, F. de Lancker, H. Nachtegaele, J. van Bever, A. van Lierde, G. Verhelst, E. Verlinde en R. Wegge. Poëzie o.m. van Remi de Cnodder en R.M. de Puydt (org. Cult. Missies).

BERINGEN - De letterkundige groep ‘Litera’ organiseerde laatst o.m.: een poëzie-briefkaarten-actie - een poëtische sierbordenactie - een poëzieavond over geloven in medemens, God, natuur (6/11) - een kunstmap ‘Mijn-Poëzie’ en een poëzieavond over dit thema. Voor later: een poetische improvisatieavond over het motief ‘Februari kraakt in bevroren woorden’ (5/2) - een poëtische nachtwake in de Casino Beringen (26 en 27/3). Organisatie: Theo Quintens, André Smeets, Edith Oeyen en Gie Luyten.

BRUGGE - De belangrijkste Vlaamse Primitieven uit het Groeninge-museum worden gedurende de sluiting ervan vertoond in het Memlingmuseum.

BRUSSEL - Het nieuw lokaal van de Vlaamse Club van Kunsten, Wetenschappen en Letteren (voorz. Jos Vleugels) werd geopend op 18/10 Grote Markt 16 in het Molenaarshuis naast de Tinnen Pot. Voordien was het gevestigd in de Van Praetstraat (Graaf van Egmont).

KG 8 Literatuur

brochure ‘25 Jaar Orgelcentrum Gent’. - Letterkundige Jozef Deleu sprak over eigen werk te Nieuwpoort op 19/10. - ‘De droom van Bonaparte’ is het debuutboek van Paul Depondt. Het werd geïllustreerd door Luc Degryse, wiens illustraties tentoongesteld werden in Villa Clementine te Wiesbaden. - De Boekenbeurs van DF-Leuven werd geopend door letterkundige Clem de Ridder op 1/10. - ‘De Zuidwestvlaamse parochiekerken: een duizendjarige geschiedenis’ is het vijfde werk van architect Philippe Despriet, nu over zijn eigen arrondissement Kortrijk. Voorintekening à 525 fr. Br. 462-7252792-03 Ph. Despriet, Filips v. de Elzaslaan 4, Kortrijk (na verschijnen 700 fr.). - De dichter André de Vos presenteerde op de B.B. van Kruishoutem het werk van Maria Sesselle. - Gaston Durnez en Irina van Goeree namen deel aan het panel ‘Reizen en schrijven’ op de Boekenbeurs. - Letterkundige Fernand Etienne maakt de tekst der evocatie van het 8^o eeuwfeest van St.-Franciscus van Assisi en het 4^o der H. Teresa van Avila door de leerlingen der Zusters Maricolen in de St.-Salvatorskathedraal te Brugge op 10/10. - Dichter Fernand Florizoone en essayist Guido Demerre traden op in de 10^o Cult. Veertiendaagse van Nieuwpoort op 6/11. - Kunstrecensent Roger Geerts was inleider o.m. van de tentoonstelling Petrus Valckx (Ekeren), Gas van den Hoeck (Gent). - De gedichtenbundel ‘In het teken van mei’ van Christiaan Germonpré verschijnt dezer dagen. Bestellen op zijn adres Memlinckstraat 7, 8610 Wevelgem. - Het Davidsfonds brengt hulde aan de in 1979 overleden Rose Gronon, door de uitgave van een lijvige omnibus (514 blz., 445 fr.) met ‘De Heks’, ‘Ik zal leven’ en ‘Iokasta’. De bedoeling is, de veelzijdigheid van haar talent aan te tonen en haar plaats in de rij der Vlaamse romanciers die als ‘magische realisten’ werden geklasseerd. - De schrijfster Christina Guirlande vertelt voor kinderen o.m. op 23/11 te Harelbeke (jeugdboekenbeurs). - ‘De kunstenaar en zijn model’, mini-luisterspel van Fernand Handpoorter, wordt op 28/10 door BRT-1 uitgezonden. - De Vlaamse T.V. zond op 18/10 het programma ‘Pylos, een paleis van Nestor?’ op tekst van Carlo Heyman. - Van Rik Huys verscheen de poëziebundel ‘Toch ook wat Yoga. Gedichten aan M., De ongeplande reis’: 200 fr., Pr. 000-0440967-05, Dr. Callaertstraat 21, 9220 Merelbeke. - ‘G.A. Bredero's Vertaalde Gedichten’, berijmd naar proza van Reinier Telle en voorkomend in de ‘Tragische Historiën’, ingeleid en toegelicht door Prof. dr. August Keersmaeker verscheen bij Mart. Nijhoff Den Haag (368 blz.). Het is het enig volume der tiendelige ‘Herdenkingsuitgave’ dat door een Vlaming wordt verzorgd. Dit tengevolge van Keersmaekers publikatie uit 1968, waarin hij bewees dat de ‘Tragische historiën’ (1646) alle door Bredero zijn gedicht, maar steunend op vertalingen uit het Frans. Voordien had hij al medegewerkt aan de publikatie van Bredero's ‘Groot Lied-Boeck’. Zijn ontdekkingen hebben een belangrijke wijziging in de visie op Bredero veroorzaakt. - Jeugdschrijver Gie Laenen neemt deel aan een panel op de jeugdboekenbeurs in Pius X-Normaalschool op 23/11 en praat over ‘Zelfportret’ op 26/11 te Tielt. Zijn radiodocumentaire ‘Er was een hindernis’ komt op BRT-3 op 26/10; het is een poëtische collage over homo-sexualiteit. - Over jeugdliteratuur praten o.m. Gie Laenen, Jaak Dreesen en Arseen Verbeke op 19/11 in Tielt (C.C. Gildhof). - Van letterkundige Cor Ria Leeman verscheen dit jaar: ‘God, een Chinees’ (Standaard Antwerpen) - ‘Bijbel voor de Basisschool’ (Patmos Kapellen) - ‘De bekroonde Foto’ (jeugdboek, Altiora Averbode) - ‘Niveaulezen’ (cassettes I en II - III in voorbereiding, voor het onderwijs; Uitg. van in Lier). - Van de dichter Herman Leenders verscheen de dichtbundel ‘Mijn landschap, een beeldinventaris’ (Yang, n^o 102). Bestellen door storting v. 180 fr. op Br. 001-128939-19, H. Leenders, Amazonestr. 5, 8200 Brugge. - De dichter Gwij Mandelinck treedt op in de reeks Poëzieaperitieven van St.-Niklaas in de foyer van het stadhuis (7/11, 10u30). Over ‘Gwij Mandelinck, poëzie van de synthese’ sprak Rudolf van de Perre op 23/10 te Poperinge. - Nieuwjaarskaarten met poëzie van Zr. Maria-

[p. 328]

KG 9 Literatuur

Christina (dubbele kaarten in wit grenex-karton, zonder enveloppen, 15×10,5 cm) bestellen door storting van 16 fr. p. ex. + port op giro 000-0160498-60 Monasterium Corpus Christi Zelem. - De 3e druk van ‘Nooit de moed opgeven’ van Eugène Mattelaer brengt de vertaling van zijn bekend gedicht in 750 talen, ingeleid door Mgr. E.J. de Smedt (480 fr. + 20 fr. port Br. 280-0252605-54 E. Mattelaer Knokke). - Op de 800e geboortedag van Franciscus v. Assisië vertelde letterkundige Bert Peleman in het Postiljon-programma van J. Lambin op BRT-3 over zijn bezoek aan Assisië en zijn grotendeels daar geschreven verzenbundeltje ‘Franciscus en de Vlaamse Gaai’, een fraaie uitgave geïllustreerd door Regnier de Herdi: loflied voor de Poverello en pleidooi voor het leefmilieu. Bestellen bij de auteur: Thonetlaan 110/b. 43, 2050 Antwerpen, tel. [phone], aan 250 fr.). ‘Gotisch geschelpte engelen’ is een reeks artikels van Bert Peleman n.a.v. het Año Santo Compastelano 1982 in tds. ‘Kerk en Leven’. - De Heemkundige Kring van Zedelgem publiceerde de ‘Geschiedenis van Aartrijke’ door Jules Pollet (216 blz., geïllustreerd, 790 fr.). De studie gaat van 898, eerste vernoeming in een oorkonde van Karel de Simpele, tot 1740. - Een tentoonstelling van boeken, documenten en archivalia i.v.m. de Nederlandse Letteren, die in bezit zijn van de K.U.L., werd opgezet o.m. door Dr. Karel Porteman, die er een uitvoerige presentatie van biedt in het laatste nummer (83, n^o 3) van het tds. ‘Onze Alma Mater’. - Letterkundige Gunnar Riebs werd ontvangen te Leeuwaarden door de ‘Fryske Academie’ en tijdens zijn recente internationale kunstreis las hij zijn gedichten in literaire salons in Wenen. - Van Paul (m) Rigolle komt dezer dagen uit de poëziebundel ‘De hel van het Noorden’ (140 fr., Pc. 000-1263468-43 P. Rigolle, Canadastraat 7, 8200 Brugge). - Van Dirk Rommens verscheen de nieuwe dichtbundel ‘Zwarte gaatjes in warme woorden’ (330 fr. op Pr. 000-0146519-49, St.-Pietersstraat 39, 8720 Kuurne). - Van Wilfried Rossel verschenen de religieuze werken ‘Gij zijt me te sterk’ (350 fr.) en ‘In de schaduw van de hoop’ (325 fr.). Bestellen bij LICAP, Guimardstr. 1, 1040 Brussel. De auteur spreekt op 25/10 in de abdij Affligem (20 u). - Van ons overleden CVKV-lid Saint-Rémy verscheen postuum bij Soethoudt/Antwerpen ‘De Schipbreukeling’, het tweede deel van zijn trilogie, over de laatste oorlog (190 blz.). - Op 20/10 werd in het Brusselse Int. Press Centre gepresenteerd ‘Koning Albert, Charles de Broqueville en de Vlaamse Beweging tijdens de Eerste Wereldoorlog’ van Luc Schepens (Uitg. Lannoo). - Van André Sercu verscheen de debuutbundel ‘De Dorpszwaluwen’ (180 fr., A.S. Wulvestraat 40, 8902 Zillebeke-Ieper). - Letterkundige Maria Sesselle las gedichten van haar op de B.B. te Kruishoutem (5/11), - Prof. Dr. M. Smeyers sprak op 3/10 over ‘Jan van Eyck, Hofschilder van Filips de Goede’ (Hof van Gistel). - Jeugdschrijver René Swartenbroeckx sprak over ‘Dit moet ik je vertellen’ op 20/10 in de Brugse B.B.L. - Prof. Piet Thomas sprak op 11/10 over ‘Surrealisme in de literatuur’ in het Kortrijkse Vormingsinstituut. - Letterkundige René Turky hield de academische rede bij de viering van het Spectraal-lustrum te Gent. Hij was inleider o.m. van de tentoonstelling Yvonne Baton (Antwerpen) en Walter Theunynck (Mechelen). - Aan een debat over poëzie voor kinderen wordt deelgenomen door Armand van Assche op 27/11 te Tielt. Hij was ook de inleider bij de presentatie van de nieuwe bloemlezing van gedichten voor kinderen ‘Ma er zit een dichter in mijn boom’. - Letterkundige Jacques van Baelen leidde als secretaris van de V.V.L. de plechtige academische zitting in n.a.v. het 75-jarig bestaan van de V.V.L. in het Prov. Centrum Arenberg. - Letterkundige Roger van Brabant nam deel aan het panelgesprek op 4/11 in de Boekenbeurs. - Dichter Paul Vanderschaeghe was op 2/10 inleider van de dichtbundel ‘Fluweel en twijfel’ van Marcel Vanslembrouck (Torhout). Op 3/10 in 't Peuzelken te Kortrijk over Paul Celan. Hij was inleider van de tentoonstelling Michel Meuleman (Brugge) en sprak op de Paul Snoek-herdenking te Varsenare. - Van Remy van de Walle verschenen de religieuze boeken ‘Tot het aanbreken

[Kunsten en letteren]

DILBEEK - De 19e Boekenbeurs wordt in het ontmoetingscentrum gehouden van 10 tot 14/11, met o.m. speciale aandacht voor Strip.

GENK - De Ver. v. Limburgse Auteurs besliste haar ‘Boekweit-Serie’ - uitgaven van eigen leden - te hernieuwen, overeenkomstig de besluiten van de vergadering in de Slagmolen te Genk.

GENT - De Tentoonstellingszaal voor Architectonische Informatie (T.R.A.I.) van het H. Inst. St.-Lukas brengt het tweede voordrachtenseizoen met o.m. ‘Architectuur en Tuinen in Japan, vroeger en nu’ (Christiaan Blondeel f.s.c., tentoonst. v. 12 tot 28/10), ‘Een Oosterse wind waait over TRY’ (11/10). De werkgroep van TRAI bestaat uit Arch. Mark Dubois en Beeldhouwer Vic Temmerman. - ‘Hedendaagse keramiek in Frankrijk in het Museum voor Sierkunst tot 19/12.

BEVEREN - De Piet Stautkring organiseert opnieuw een belangwekkende reeks Kasteelconcerten van nov. '82 tot maart '83 op zaterdag. Programma en plaatsbespreking: Frieda Geleyn, Donkvijverstraat 11b 2, 2750 Beveren. Steunabonnementen 600 fr. voor 4 concerten. - Van 29 oktober tot en met 28 november 1982, ook toegankelijk op zaterdagnamiddagen en op zondagvoormiddagen, in de Gele Zaal van ‘Noordstar en Boerhaave nv’ Nonnemeersstraat 22, collectieve tentoonstellingen Brons en Grafische Technieken.

HASSELT - De ruimten van het Prov. Museum Begijnhof werden op 18/9 heropend met tentoonstellingen in drievoud: ‘Richard Hamilton’, ‘Walter Daens’ (debuut) en ‘Affiches van het Prov. Museum’, tot 10/10. Vanaf 6/11: ‘Ottmar Hörl’ (^o 1950 Nauheim) en ‘Kunstdokumentatie van het Prov. Museum’ tot 12/12. Eveneens een nieuw Video-programma. - Concertissimo Limburg is een nieuwe organizatie die wil begaafde jonge Limburgse muzikanten laten musiceren voor Limburgse luisteraars. In de zaal van het Hasselts conservatorium beet pianist Patrick De Hooghe de spits af - met succes. - ‘Twintig jaar Fedekam’ werd o.m. gevierd door een grootse muzikale manifestatie met honderden muzikanten, o.m. de 210 van de ‘Limburgse Fedekam-harmonie’ met zeven dirigenten in het Sted. Cult. Centrum op 31/10.

IEPER - Het Prov. Mus. v. Mod. Kunst werd verrijkt met een belangrijke reeks werken van Paul Joostens door schenkingen van Mevr. M. Heinz-de Wolf en de heer G. Tyriard. Het betreft 600 tekeningen en collages en zes schilderijen. Het Museum zal een Kabinet Paul Joostens inrichten.

IZEGEM - Boekenbeurs door de Sted. Cult. Raad ingericht in zaal ISO met proclamatie v. de Poëzieprijs op 10/11, een poëzieavond door Agonia en op 12/11 een optreden van jeugdschrijver René Swartenbroeckx. Tot 14/11.

KNOKKE-HEIST - Van 17 december '82 tot 9 januari '83 worden in het ontmoetingscentrum Scharpoord de tentoonstellingen World Press Photo 82 en Humorfot 82 gehouden. ‘World Press Photo’ (meer dan 500 deelnemers uit 53 landen) wil de beste persfoto's van ‘grote’ en ‘kleine’ wereldgebeurtenissen van het voorbije jaar samenbrengen. ‘Humorfoto’ (ruim 600 foto's uit 25 landen) brengt humoristisch werk van zowel beroepsfotografen als amateurs.

KORTRIJK - De werkgroep Mayapan organiseert van september tot maart een wekelijkse poëzielezing op zondag, telkens van 17.30 u. tot 18.30 u. in de Praatkroeg 't Peuzelken, Wijngaardstraat 29. - De Kortrijkse Kon. St.-Lucasgilde, die reeds 96 jaar bestaat, hield haar jaarlijkse tentoonstelling in het Cult. Centrum, met een zeer uitgebreide collectie recent werk van leden.

LEUVEN - ‘Gedaanten van het Realisme’ worden vertoond tot 25/11 in het Sted. Museum, met klemtoon op de Belg. kunst in vroegere en moderne tijd (ook hyper- en neorealisme).

MECHELEN - ‘Sociaal engagement in de kunst 1850-1950, in het Sted. Cult. Centrum tot 21/11. Internationaal opgevat, ongeacht bekendheid of kwaliteit gecentreerd op de thematiek werden 364 werken samengebracht, echter niet uit Zuid-Amerika. Geïllustreerde catalogus (140 blz., 350 fr.). Belangwekkend. - ‘Kunst voor ieders beurs’ is de groepstentoonstelling van galerij New Selection van 17/12 tot 5/1/83.

MENEN - ‘100 Jaar Oost-Vlaanderen literair. Een fotoalbum’, een tentoonstelling samengesteld door de diensten der Prov. Oost-Vlaanderen, wordt op 9 oktober geopend in de Sted. Openb. Bibliotheek. Op 18/10 was er een literaire avond ‘Oost-Vlaanderen: een overzicht’ gepresenteerd door letterkundige Valere Depauw. Tot 2/11. De tentoonstelling wordt nadien ook vertoond op initiatief van het Westvlaams provinciebestuur in Poperinge, Oostende en Wevelgem.

MUNKZWALM - ‘Zuid-Vlaanderen in houtsneden’, tentoonstelling in de Zwalmmolen van 17/10 tot 7/11 ingericht door De Zuidvlaamse v.z.w.

NIEUWPOORT - De Culturele Dienst van de Stad m.m.v. de plaatselijke werkgroep voor Frans-Vlaanderen en de Culturele Raad publiceerde twee brochures: ‘Tentoonstellingen 1982’ en ‘Nieuwpoort en Frans-Vlaanderen’.

OOSTENDE - Het Fonds Georges Maes organiseert opnieuw een reeks koncerten te Oostende, in samenwerking met het Oostends stadsbestuur, het Muziekconservatorium, het ministerie van Nationale Opvoeding, Jeugd en Muziek en de Vlaamse klub Kust. - Het Prov. Museum v. Moderne Kunst zou verplaatst worden uit Ieper naar een deel der vroegere lokalen van de verbruikerscoöperatieve SEO in de Romestraat. Een deel der aanwinsten zou evenwel te Ieper blijven. Oostende wordt wegens zijn grote toeristische concentratie best geschikt geacht.

POPERINGE - In galerij Boudry (Bank van Roeselare) wordt de tentoonstelling ‘Enkele Aspecten van de hedendaagse kunst in West-Vlaanderen’ gehouden, aansluitend bij de uitreiking van de Yang-prijs aan Gwij Mandelinck. Inleiding door Gaby Gyselen. Deelnemers: T. Lambrecht, A. Vandevoorde, R. Vansevenant, J. Vermeersch, R. Vermeersch en G. Vervisch.

ROESELARE - Met het oog op een retrospectieve Albert Alleman (1892-1933) eind 82, worden bezitters van werken en documenten van deze Roeselaarse schilder verzocht zich bekend te maken op adres: W. Santens, Diksmuidestw. 311, 8800 Roeselare. - Orgelkring-Roeselare werd opgericht op initiatief van organist Eric Hallein. Hij organiseert op 3/11 een eerste orgelforum in het Klein Seminarie, met voordrachten en een orgelconcert als besluit in Oekene door Jef Anseeuw, samen met cello Lieven van de Walle.

[p. 329]

[Kunsten en letteren]

ROME - Het Leuvens Universitair Koor o.l.v. Luc Geusens - de vierde der gebroeders Geusens (Bilzen) die het koor leidt sedert de stichting - trad o.m. op in een privé-audientie voor de Paus. Het nam deel aan het 14de ‘Intern. Festival of Youth Orchestras and the Performing Arts’. Het koor werd 13 jaar geleden door de oudste Geusens gesticht en telt bij de honderd leden uit alle studierichtingen van de K.U.L. De pauselijke receptie van het Leuvens Universitair Koor gebeurde buiten het congres om; Johannes Paulus sprak hen toe (na een individuele begroeting) in het Nederlands en zijn toespraak werd op 2/8 in het Nederlands afgedrukt in de Osservatore Romano; evenals uiteraard nadien in het tijdschrift Alumni Leuven (okt. 1982).

STRAASBURG - Het ‘Jaar van de muziek 1985’ kreeg zijn internationaal Europees organisatiecomité op 7/9 in het Palais de l'Europe. Het is tevens het 3e eeuwfeest van Haendels geboorte. Inzetsconferentie maart 1983 te Venetië.

TESSENDERLO - De Kunstkring Tessenderlo exposeerde in de rookzaal van het feestcentrum van 24/10 tot 2/11; hij organiseerde ook een tekenwedstrijd voor de jeugd en een poëzie-lezing van de dichters uit de afdeling literatuur (23/10).

TONGEREN - Een Openluchtkunstmarkt werd door de Tongerse Kunstkring (voorz. Herman de Buyzer) georganiseerd op 17/10 in de binnenkoer van het Gallo-Romeins museum. Alle kunstenaars konden er vrij aan deelnemen. - Het ‘Jeugd en Muziek Orkest Limburg’ is een nieuw symfonisch orkest o.l.v. Jules Conings, dat gepresenteerd werd op 6 mei in de St.-Lutgardiskerk.

TORHOUT - Op initiatief van Herwig Verleyen (voorz. Kunstkring Houtland) werd een Herdenkingskomitee Paul Snoek opgericht. Eerste herdenking op 24/10 op de begraafplaats van Varsenare. Herwig Verleyen sprak over ‘Waarom herdenken wij Paul Snoek?’, Paul Vanderschaeghe behandelde het gedicht ‘Het land van de glimlach’ en Hugo Brutin besprak het plastisch werk van Paul Snoek.

TROIS-PONTS - De Gentse kunstkring Spectraal hield o.l.v. Lisette en Marcel de Backer een lustrumweekend op 25 en 26/9 met o.m. schetsoefeningen o.l.v. Julien van Langenhove voor de plastici en lezing uit eigen werk voor de dichters. De aanwezige kunstenaars werden lid van de Academie-Spectraal.

VAALBEEK - Het Kunstcentrum Pro Arte Christiana organiseert een Franciscustentoonstelling met grafiek, schilderkunst en beeldhouwkunst met de geprimeerde en geselecteerde werken van de Franciscusprijskampen (+ aanvullingen) o.a. Albert Daniëls, Renatus Verbaenen, Ben Baerten, Luce Heylen, M.-Chr. Huybrechs, Hugo Heyens, Elie van Damme, Ach. Pauwels, Leo de Buysere, Jos Schijnenmaekers, Marcel Notebaert, Luc Verstraete, Rik van Schil, Geroen de Bruycker. Het centrum organiseert ook cursussen voor volwassenen en voor de jeugd. Adres: Prosperdreef 9, 3046 Oud-Heverlee, tel. [phone].

WAASMUNSTER - Oude Russische ikonen in de galerij van de Akademie, Kerkstraat 9, van 18 tot 26/9.

WATOU - Het Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen, o.l.v. Flor Barbry, brengt voor zijn 28ste seizoen ‘De Badkamer’ van A. van Lancker in een Frans-Vlaamse bewerking door Flor Barbry zelf. De première was op 31/10 in St.-Winoksbergen.

ZANDVLIET-TOKYO - Aan het schilderwerk van Pater Albert Carpentier (Shinjukuku Hyakuminchy 2-23-27 Tokyo) wordt een kunstboek ter huldiging gewijd. Presentatie: Gildenhuis te Zandvliet (zijn geboortedorp) op 4/11 om 20 u. door Marcel Veldeman, voorzitter van de Polderse Cultuurkring. De kunstmonografie is volledig in kleur, viertalig en ruim geïllustreerd. Bestellen: p.a. Romain Rul, KWB Zandvliet, Zoutestraat 174, 2040 Antwerpen, tel. [phone]; KWB organiseert de Boekenbeurs waar het boek ter inzage en bestelling ligt van 19 tot 21/11.

Laatste berichten

A. Plastische Kunsten: Kunstschilder Stan Baele, zaal EMAG Deurne 3/9 tot 17/11. - Textielkunst van Ria Bosmans in Kunstgalerij Roeselare tot 29/11. - Schilderijen en tekeningen van Walter Brems, gal. de Vuyst Lokeren tot 29/11. - Werk van Marcel Celis, gal. Hermans Herk-de-Stad tot 14/11. - Werken van Luce Cleeren, gal. 't Poortje Haasdonk tot 28/11. - Werken van Achilles Cools, gal. Magma Herentals, 5/11 tot 5/12. - ‘Brussel, getekende stad’ van Bert De Keyser, Faculty Club Leuven tot 30/11. - De kunstenares Monique de Ceulaer maakt op initiatief van tds. Litera ‘Poëtische Sierborden’, met kalligrafische teksten van dichters op porselein (met houten staander). Dichters kunnen een gedicht insturen op adres Edith Oeyen, Hanebergstraat 75, 3960 Beverlo (tel. [phone]). Als poëtisch geschenk zeer geschikt (950 fr.). - Werken van Jan de Ridder, Cult. Centrum Dilbeek, 6 tot 14/11. - Kunstschilder Tuur de Rijbel, zaal Kon. Academie van 12 tot 26/11 te Dendermonde. Opening met voordracht van Mia de Rijbel. - Werken van Roger Deschrijver, gal. Jan van Eyck Gent, 18 tot 30/12. - Werken van Bart d'Eyckermans, Torenpassage Breda tot 30/10. - Werk van Annie Deylgat, Broedersschool Roeselare tot 17/11. - Werk van Albert Embrechts, gal. Stationstraat Hamont-Achel tot 20/12. - Wijlen Alice Frey schonk bij legaat 4 schilderijen, 2 tekeningen en 2 akwarellen aan het Oostends museum. - Werken van Cyr Frimout, gal. Tamara Pfeiffer tot 21/11. - Kunstschilderes Margriet Goossens, Museum v. Religieuse Kunst Oostende vanaf 18/12. Vernissage door Dom Michel Coune. - Tentoonstelling Rik Hamblok in het Cult. Centrum Heusden-Zolder verlengd tot 14/11. - Werken van Luc Hoenraet tot 30/11, Kunstgalerij Roeselare. - Werk van Gerty Hoewaer, Cult. Centrum St.-Truiden, tot 21/11. - Werken van Emiel Hoorne, Kunstgalerij Roeselare tot 30/11. - Striptekenaar Jean-Pol tekent en vertelt over ‘Ik en de Strip’ op 14/11 in Westrand Dilbeek. - Werken van Jef Lenaerts, in eigen atelier te Deurne, 4 tot 6/9. - ‘Tastenderwijze’ van Jean-Pierre Maes werd aangekocht voor het Oostends Museum. - Van Marcase werd een grafiek uitgegeven door de Gentse Vereniging Mus. v. Moderne Kunst. - Werken van Hendrik Nachtegaele, Alpha de Keyser Hotel Antwerpen, tot 30/11. - Fotografie van Lieven Neyrinck, gal. Ter Drift Bornem tot 30/11. - Werken van André Peere, 't Schuurtje Damme, 7 tot 18/8. - ‘Contrasts’ - foto's van Frank Peeters - The Print Room, The Photgraphers' Gallery London WC2H, december. - Werken van André Pen-

KG 10 Literatuur

van de dageraad’ (495 fr.) en ‘Komt er nog een morgen?’ (185 fr.). Kan bekomen worden bij LICAP, Guimardstraat 1, 1040 Brussel. Het eerste werk kreeg de tweejaarlijkse prijs voor religieuze literatuur. - De dichter Anton van Wilderode sprak op 29/10 in de Leuvense Faculteit der Letteren en op 31/10 in het Leuvens C.C. 't Stuc in het kader van het 4^o Europees Poëziefestival ‘Mysterie en Materie’. Aansluitend verschijnen tweetalige bundels van hem en van Mario Luzi; bestellen bij de Europ. Poëziebibliotheek, Blijde Inkomststr. 9, 3000 Leuven (tel. [phone]). Zijn vertaling van P.M. Vergilius ‘Volledig Werk’ verschijnt dezer dagen bij Orbis-Orion te Belsele. - De auteur André Velghe spreekt over ‘Ieder kind schrijft poëzie. Acht voedingsbronnen helpen het’ in de Kortrijkse Rijksnormaalschool op 22/11. - Letterkundige Daisy Verboven treedt op voor Moritoen-Brugge op 9/12. - Dr. Valentin Vermeersch was inleider der tentoonstelling Ernest Verkest (Tielt). - Van Karel Vertommen verschenen de ‘Verzamelde Gedichten’ in de Reeks De Gulden Veder van Orbis-Orion Belsele. - Letterkundige Jan Veulemans trad op voor Moritoen-Kortrijk op 27/10. ‘Van de IJzetragedie tot de huidige Vlaamse strijd’ is een schitterende choreografische reeks op tekst van Jan Veulemans, samengesteld voor projectie door Herman Bosteels. Bestellen bij hem op tel. [phone] of schriftelijk Esplanade 6, 9300 Aalst. Muzikale aanpassing van Fernand van Durme. Van hem verschijnt in de poëziereeks van Lannoo dezer dagen de bundel ‘Nu en eeuwig’. - De nieuwe roman van Herman Vos is ‘Vluchthuis 3’, over een vluchthuis voor vrouwen (143 blz., uitg. de Roerdomp Brecht). - Prof. dr. Frans Vyncke was inleider van de tentoonstelling Bert van den Broeck en de groepstentoonstelling ‘Landschappen uit het stroomgebied van Belle- en Molenbeek’. - Van Albert Westerlinck verschijnt ‘De eerste rijpe jaren van Karel van de Woestijne’ bij Orbis-Orion Belsele. - Van Manu Verhulst verscheen het religieuze boek ‘God, mag ik uw buurman zijn?’. - ‘De veertiende dag’ van Karel Verleyen, dat bekroond werd met de John Flandersprijs, verschijnt op 1/1/1983.

Periodieken

•

Eertijds, uitgave van de Oud-leerlingenbond van het klein Seminarie van Roeselare, 14e jrg. nr. 1, 1982 (Kl. Sem., Zuidstraat 27, 8800 Roeselare, tweejaarlijks, 500 fr. postrek. 000-0683345-77). - N.a.v. het 175-jarig bestaan van het Klein Seminarie heeft de Oud-leerlingenvereniging dit ‘Feestnummer’ gepubliceerd, waarin naast het feestprogramma o.m. ook de ‘statuten’ van de vereniging staan afgedrukt, naast de lijst van de huidige leraarsploeg (met adressen), de leden van het Ouderscomité, een overzicht van de Scholengemeenschap St.-Michiel (E.H. Modde), een tekst over ‘Twee Monumenten voor Ratte Vyncke’ (Lode Monbaliu) en een hulde-artikel over ‘Kanunnik Dr. Albert Smeets, kunstpromotor’ (dit n.a.v. het 30-jarig bestaan van het C.V.K.V.), die jarenlang rethoricaleraar is geweest aan het Klein Seminarie en waarin speciaal het werk van Kan. Smeets als stichtend lid en geestelijk adviseur van ons tijdschrift ‘Vlaanderen’ wordt belicht (Joost Vanbrussel). Verder vinden we er een reeks ‘Familieberichten’ en tussendoor lezen we gedichten van o.m. Kamiel Poignie, Mark Dangin, Antoon Vander Plaetse, Claude Korban, Willy Vanhaelewyn, Jan Bollengier, Joost Vanbrussel, Geert Van Coillie. De rest van dit lijvige nummer wordt aangewend als ‘Catalogus Tentoonstelling Plastisch Werk van Oud-leraars en Oud-leerlingen Klein Seminarie’ (15-23 mei 1982). Na het inleidend artikel van Michel De Bruyne over ‘De plastische kunst in de marginaliteit van het Roeselaarse Klein Seminarie, verschijnt in woord en beeld een portrettengalerij van kunstenaars die als leraar en/of leerling in het Klein Seminarie gewerkt hebben: H.A. Horrie, F.J. Callebert, A. Rodenbach, G. Vallaeys, C. Verschaeve, M. Verburgh, J. De Bruyne, A. Mahieu, H. Gellynck, J. Seaux, D. Vande-

[p. 330]

Periodieken

	weghe, A. Delbaere, A. De Man, G. Vanallemeersch, L. Sinnesael, W. Lagae, E. Verhalle, L. Rosseeuw, L. Verbeke, J. Van den berghe, I. Goddeeris, D. Castelein, T. Lievens en J. Caen.
•	Duizend dromen, Red. P. de Greef, Klokkestraat 80 Duffel, abon. 100 fr. br. 001-1076392-59 - Sept. 1982: Bevat uitsluitend gedichten waarin naar inhoud en vorm gestreefd wordt naar verdieping en verfijning; veelal enkel met een voornaam gesigneerd. Daar kan iets uit groeien waar Vlaanderen nood aan heeft, te meer dat we hier staan voor een groep jongeren die door poëzie ook vriendschap en bezinning nastreeft, daarin gesteund door het parallel verschijnend tds. ‘Nioba’.
•	Schwarz auf Weisz, Künstler-Union-Köln, Burgmauer 3, 5000 Köln 1. - Sept.: Gewijd aan de 14e door de K.U.K. georganiseerde Kirchenbautagung te Hildesheim. O.m. Hartwig Beseler over ‘Staatliche und kirchliche Denkmalpflege’, Willy Weyres over ‘Grundlage kirchlicher Denkmalpflege’ en Heinz Dohmen over ‘Die Praxis der kirchlichen Denkmalpflege’. Interessant nummer voor al wie met monumentenzorg en restauratie begaan is. In 1983 wordt de volgende Kirchenbautagung gehouden te Trier (11-14/4) over kerkmuziek en het kerkgebouw.
•	Amarant, Red. Daan Rau, Eedverbondkaai 267, Gent; abon. 100 fr. br. 001-0289768-08 Amarant Gent. - Nr. juli-sept.: O.m. ‘Kind, kunst, creatief’ (inleid. tot een expositie van Amarant). - ‘Beeldende vorming’ gesprek van Ad. de Craene, Mon. Snauwaert-Coens, Annie Vanhoutte (in het kader van de tentoonstelling ‘Kind, kunst, creatief). - Literatuur over beeldende kunst.
•	Appel, Red. G. Wulms, Houtstraat 37, 3800 St.-Truiden; abon. 350 fr. br. 452-5020881-78 Appel. - Nr. sept. 1982: O.m. Jan Flameng over de suprematie van de taal tegenover de plast. kunst en haar beperktheid en hun onderlinge analogie ook i.v.m. actuele kunst. - R.J. van de Maele over poëzie, ‘Taal als brug en kloof’. - E. Bastiaenen over Maurras. - Poëzieprijs Appel en de geselecteerde gedichten. - Interview met de dichteres N.Z. Jobse. -Poëziebundels van P. (m) Rigolle (J. Boven), Chr. Germonpré (G. Florizoone), W. Balyon (D. Engels). -Romans van J. Stervelynck (R.J. van de Maele), Alstein (G. Bex), Mensje van Keulen (G. Wulms). - Tijdschriftenrubriek.
•	Creare, Red. W. Copmans, Fabriekstraat 7, 2440 Geel; abon. 350 fr. pr. 000-0181294-01 Creare, Geel. -Aug. 82: In dit verzorgd nummer treft men o.m. het verhaal ‘Gesprek van Saski’ (Maria Vlamynck); gedichten van Lut de Block en Edward Hermans; een literaire kroniek van W. Copmans over Dries Janssen, Gery Florizoone, Gie Luyten, Max Journée, Marcel Vanslembrouck, Rik Wouters, Frank Pollet, Godelieve Melis, Paul Vanderschaeghe e.a.
•	Boekengids, Krit.-bibliogr. tds.; Red. Paul Waterschoot en Guy van Hoof, K.C.L.B. Mutsaertstraat 32 Antwerpen; Abon. 880 fr. pr. 000-0024102-46 K.C.L.B. Antwerpen. -Nr. 7, 1982: Kroniek van het Vl. proza van R. van de Moortel (over G. van Camp, H. Waterschoot, J. Stervelynck, Cl. Schouwenaars, Roobjee, J.B. Bauwens, J. Gheeraert). - Noordned. proza (G. van Hoof over J. Bernlef, J. van Dullemen, Fr. Kellendonk). Boekbesprekingen over Fiction, Wijsbegeerte, Godsdienst, Soc. Wetenschappen, Economie, Recht, Krijgswet., Psychologie, Opvoeding, Wetenschappen en Wiskunde, Geneeskunde e.a., Beeld. Kunst, Muziek, Toneel, Film, Letterkunde, Geschiedenis, Dichtkunst (in totaal meer dan 300 boeken). Een tijdschrift dat om zijn degelijkheid, zijn ruime kring competente medewerkers en zijn brede informatie een onvervangbaar en onvergelijkelijk werkinstrument is voor wie op welk gebied ook van de wereld van het boek werkzaam is, vooral voor lectuurbegeleiding in onderwijs en bibliotheek.
•	Jeugdboekengids, Red. Paul Waterschoot en Marita de Sterck, K.C.L.B. Mutsaertstraat 32, Antwerpen; abon. 250 fr. pr. 000-0024102-46 K.C.L.B. Antwerpen. - Nr. 7, 1982: De figuur die op de omslag uitvoerig door M. de

[Kunsten en letteren]

ninck tot 7/11 Concertgebouw Ronse. - ‘Mechelse figuren’ van Luk Perdieus tot 14/11 in gal. Frans Croes Mechelen. - Werken van Tine en Johanna Retsin, Schuur Gallery Hasselt tot 30/10. - Lyrisch realisme van Erik Roets, gal. Vyncke-van Eyck Gent van 28/11 tot 16/12. - Letterkundige Willy Otte was inleider o.m. van de tentoonstelling Renaat Saey (Gent). - Werken van Albert Rubens, gal. Jeanne Buytaert Antwerpen 19/11 tot 11/12. - Werken van Renaat Saey, gal. Vyncke-van Eyck, Gent. - R.H. Schoemans (schrijver) en Leo Fabri (tekenaar) publiceren het stripverhaal ‘Ptok’ bij De Kleine Uitgeverij te St.-Niklaas. - Aquarellen van Jeannine Smeets, gal. Postiljon Tongeren tot 10/11. - Werken van Jan Tack, gal. De Maanvogel Berchem tot 25/11. - Schilderijen van Jef Vaes, gal. Embryo Leuven tot 28/11. -‘Ontmoetingen met Vlaamse kunstenaars’, photo-paintings van 89 kunstenaars door Armand Vandeghinste, gal. 't Poortje 3 tot 24/10. - Werken van Dries van den Broeck tot 11/11 De Ravenstein Hever. -Het kunstboek ‘R. Vandereycken. Tekeningen’ verscheen als aflevering 4 (1982 van de nieuwe reeks ‘Mappen van de Tekenkunst’ (260 fr. op Br. 551-2826100-74, Stichting Mercator-Plantijn Antwerpen). -Werken van Mike van der Stappen, gal. Amaryllis Brussel tot 21/11. - Kunstschilder Raf Vande Walle, gal. Avant-garde Antwerpen tot 30/11. - Werken van Jan Vandeweghe, Torenpassage Breda, tot 30/10. -Werken van Etienne Van Doorslaer (Dom Maur) in tentoonstelling ‘Mysterie en Materie’ Universitaire Hallen Leuven tot 15/9. - Schilderijen van Jef van Grieken, gal. Mineta-Move Brussel tot 6/11; gal. de Vuyst Lokeren tot 29/11. - Schilderijen van An van Lierde in Gemeentel. Tentoonstellingszaal Borgerhout van 12/11 tot 23/11. - Werk van Wim van Pelt in Kunstgalerij Roeselare tot 30/11. - Werken van Maurits van Poucke, gal. Kwalidra Gent tot 11/11. - Schilderijen van Wim van Remortel, gal. William Wauters Oosteeklo tot 28/11. - ‘Luc Verstraete. Tekeningen’ is de 2de aflevering van de nieuwe reeks ‘Mappen van de Tekenkunst’ (260 fr. Br. 551-2826100-74 Stichting Mercator-Plantijn, Antwerpen).

B. Muziek - Toneel - Ballet - Film: Frank Aendenboom en Veerle Wyffels treden op o.m. in ‘Maria vecht met de engelen’ (P. Kohout) met de K.N.S.A. - ‘De zondagswandeling’ (G. Michel) door de Vlaamse zonen te Rumbeke in regie van Rose Calmeyn. - ‘Concerto nr. 1’ van Jan Decadt op 14/11 bij BRT-3. - ‘Orestes’ van Jef van Durme op 12/11 op BRT-3. - Gregoriaanse zangen uit de Advent-en Kerstliturgie door de ‘Scola Gregoriana’ o.l.v. Roger Deruwe o.m. 18/11 in de Brugse St.-Walburga. - ‘Er zijn geen ouders meer’ (J. Cocteau) wordt door Antigone Kortrijk uitgevoerd in regie van Bert de Wileman met o.m. Tine Balder. - Dirk Deylgat speelt een hoofdrol in de opvoering van ‘Zwijg kleine’ door Volksveredeling Roeselare. - Hobo Paul Dombrecht o.m. op 7/11 in BRT-3 met muziek van Telemann. - ‘Slapende honden’ (Priestly) werd o.m. op 31/10 opgevoerd in regie van Clem Du Four door De Violieren in het Mechels Miniatuurtheater. - Teater Poëzien - dir. Mieke Felix - o.m. op 6/11 in Teater 19 Brugge en op 7/11 in de BB-Antwerpen met een Prévost-programma. - Het kamermuziekensemble van het Lemmensinstituut o.l.v. Robert Groslot, o.m. op 25/11 met muziek van Milhaud, de Falla en Strawinsky. - Werk van Franklin Gyselynck werd uitgevoerd o.m. op 12/11 in het Brugse 't Leerhuys. - Cineast en explorator Patrick Lagrou sprak over ‘Mauritius. Parel in de Oceaan’ op 8/11 te Oostende in de Kursaal. - ‘Lutgartevocatie’, klank- en lichtspel met film en dia, op tekst van Godfried Oost in de Roeselaarse St.-Lutgardiskapel op 11, 12, 13, 14 en 15/11. - Op Allerheiligen illustreerde Flor Peeters de Pontificale Mis van Allerheiligen in St.-Rombouts-Mechelen met eigen werk. - Orgelrecital van Jean Rotthier in de Karmelietenkerk te Gent. - Concert van het Lemmens-instituut o.l.v. Paul Schollaert op 11/11 in Pastoraal Centrum Antwerpen. - Het Antwerps Kathedraalkoor o.l.v. Jan Schrooten zong o.m. in Frankrijk en Italië in de verlofperiode. Verder o.m. op 17/9 in Crest Hotel Antwerpen, op 2/10 in St.-Janskerk te Antwerpen voor de Leugenbergfeesten, op 30/10 in Brasschaat en op 1, 11, 13 en 14 (radiomis) in de Kathedraal. - ‘Vijf stukken piano’ van Daniël Schroyens op 30/11 bij BRT-3 (23 u.), gespeeld door Robert Groslot. - Orgelrecital van Jozef Sluys, Kapellekerk Brussel op 4/11. - ‘Zwijg kleine’ (F. Kusz) in regie van Joris Sustronck op 28/11 door Volksveredeling te Roeselare. - Het Kortrijks Gemengd Koor o.l.v. Rudi Tas concerteerde, m.m.v. het Westvlaams Orkest o.l.v. Dirk Varendonck, op 23/10 in de Kortrijkse St.-Michielskerk met werken van Poulenc en Fauré. - ‘Er zijn geen ouders meer’ (J. Cocteau) in vertaling van Dré Vandaele wordt uitgevoerd door Antigone Kortrijk vanaf 12/11. - Zeven versetten op de ‘Veni Creator’ van Gabriël Verschraegen op 21/11 op BRT-3. Zijn ‘Vlaamse dans’ op 23/11.

C. Literatuur: Poëtisch debuut van Frank Alden met ‘Angst van een sneeuwman’ over de zin van het schrijven (Uitg. W. Soethoudt), gepresenteerd op 4/11 in de B.B.-Antwerpen. - ‘Europese profielen’, nieuw historisch werk van Armand Boni werd gepresenteerd op 30/10 in de B.B.-Antwerpen. - Een nieuwe Phil Bosmans: ‘Vergeet de mooie dagen niet’, een luisterboek met cassette (voorgelezen teksten en muziek, 435 fr.). - Van Edward Buysse verscheen een nieuw boek over contemplatie en meditatie: ‘Tasten naar de kern’ in de ‘Cahiers voor Levensverdieping’ (Altiora Averbode, 96 blz., 275 fr.). - Dr. Michiel de Bruyne spreekt over ‘Abraham Hans te Roeselare’ op 5/12 te Roeselare-Beveren. - Gedichten van Remi de Cnodder in: ‘Vlaamse dichters in Leningrad’ en ‘Vlaamse kunstenaars zien Frans-Vlaanderen’. Hij verleende medewerking aan ‘Honderd hedendaagse Vlaamse kunstenaars’. Hij leidde tentoonstelling in van Geo Dewael (Antwerpen), Roland Rens, Walter Jouret en Dany Tulkens (Halle-Zoersel), Piet Peere (Brugge), Salon van Ronse, Walter Cremers en Joz. De Loose (Aalst), Jeannette West (Wilrijk), W. Hagedorn, T. Haenen en Bart d'Eyckermans (Antwerpen), J.M. Lecocq (Ronse), Johan Koopmans en Lieve De Grave (Beveren). - De dichtbundel ‘Hemisferen’ van Marleen de Crée-Roen verscheen bij Orion-Colibrant te Beveren. - ‘Sajeda, papa's kleine Palestijn’ is het debuut van Renaat de Jonghe als jeugdschrijver (uitg. Infodok Leuven, 230 fr.). - ‘Gezangen uit het achterland’ is een nieuwe poëtische roman van Jozef Deleu (79 blz., Nijgh & Ditmar). - ‘De Tuimelaar’ van Frans Depeuter is een nieuwe novelle bij uitg. De Clauwaert (54 blz.). - De nieuwe bibliofiele uitgave ‘Liefdessprokkels’ van Raoul M. de Puydt werd gepresenteerd op de Boekenbeurs van C.C. Westrand Dilbeek, samen met litho's van Norbert de Clercq, die ook de bundel illustreerde. - De essayist Marc de Smet leidde te Poperinge een panel over ‘Tendenzen in de hedendaagse poëzie’ op 26/10. - Van Gerda de Vrieze zijn geïllustreerde kinderboekjes verschenen: ‘Jezus vertelt 2 verhalen’ en ‘Jezus blijft bij ons’ (Uitg. Altiora Averbode, 32 blz., gebonden, 21,5 × 21, 145 fr.). - Kunstcriticus Jan D'Haese was inleider der tentoonstelling ‘Genesis’ van Roger Raveel en ‘Schilderijen van Léon Frederic (1856-1940)’, van 24/10 tot 11/11 in het Museum Leon de Smet te Deurle. - Letterkundige Fred Germonprez sprak op 10/11 op de Antwerpse B.B. over de auteur en zijn publiek (Reinaert Uitg.). - Van wijlen Maurice Gilliams verscheen de 9de druk van het onvolprezen ‘Elias of het gevecht met de nachtegalen’. - ‘Liefde is wijn maken’, nieuw werk van Robin Hannelore, werd op 30/10 in de B.B.-Antwerpen gepresenteerd door Herman Vos (Uitg. Roerdomp). - ‘Het meisje met de ster’ is een nieuw jeugdboek van Maria Heylen bij uitg. Standaard. - ‘De laatste dagen’ is een nieuwe no-

[p. 331]

[Kunsten en letteren]

velle van Jet Jorssen bij uitg. de Clauwaert. - ‘Helena, de cassettes en de kinderen’ was een radiodocumentaire van Gie Laenen op 13/6 (BRT). Zijn ‘Als in de oorlog’ werd in de Beursschouwburg uitgevoerd van 3 tot 6/11. Bij Lannoo verschenen van hem ‘Anderland. Bruno's verre reizen’ en ‘Juf is naar Japan’ in de reeks Dolfijnboeken. - ‘De L van Liefde’ is de mooie debuutbundel van de reeds een paar maal bekroonde jonge Limburgse dichteres Lieve Lowet (48 blz., 318 fr., uitg. Peeters Leuven). Als laureate van tds. ‘Appel’ presenteerde zij haar dichtbundel op de Antwerpse B.B. - ‘Lambrecht Lambrechts’ door Gerard Michiels is uitgegeven door de Hoeseltse Gesch. Studiegroep (410 blz., 20 ill.; 1^o leven en werk; 2^o volledige bibliogr.). Daarnaast bracht hij een tweede L.L.-Boek: ‘Kanteklaar’ (onuitgegeven werk, uitg. Stichting Mercator-Plantijn Antwerpen). Bestellen door storting van respectievelijk 900 en 350 fr. (+ respect. 50 en 25 fr. port) op br. 001-0676268-60, Phil Coenen, Rozenlaan 36, 3730 Hoeselt. - ‘Barstjes’ van Albert Middendorp werd op 9/10 gepresenteerd door Raoul M. de Puydt in de Vriendenkring van de Lierse Post. - De dichteres Edith Oeyen debuteerde met ‘Glimlach van een zonnebloem’ met illustraties van Henri West (Phaedrareeks van tds. ‘Litera’, 200 fr. t.n.v. E. Oeyen, Hanebergstraat 75, 3960 Beverlo). - Van Bert Peleman verscheen ‘Zoeklicht op de Schelde’ bij Ortelius Boekenfonds (1.360 fr.). - Het nieuwe boek van Hendrik Prijs ‘Het zwakke verzet’, werd gepresenteerd op 30/10 in de B.B.-Antwerpen. - De dichter Theo Quintens debuteerde met de bundel ‘Zwevend in de ruimte’ (Uitg. Litera, Beringen). - De dichteres Anne Maria Raeymaekers debuteerde in de Ruben-reeks van tds. Litera met het verhaal ‘In de Tuin der Liefde’ (300 fr., t.n.v. A.-M. Raeymaekers, Bosdijk 62, 2520 Edegem). - Van Philippe Rotsaert verscheen de dichtbundel ‘Een klein iets’ in de Phaedra-reeks (200 fr. t.n.v. Ph.H. Rotsaert, Zandstraat 209, 3540 Heusden-Zolder). - Van Renaat Saey - kunstschilder - verscheen n.a.v. zijn 70e verjaardag, bij de Roerdomp Brecht, een kleine bloemlezing uit zijn gedichten met illustraties van Bie Lombaerts. Bestellen door storting van 250 fr. op Br. 449-4594091-54, R. Saey, Veldekenstraat 17A, 9120 Destelbergen). - Letterkundigen Jos Smeyers, Guido van Puyenbroeck e.a. in een panelgesprek over ‘Is debuteren moeilijk’ in B.B.-Antwerpen op 1/11. - ‘Bijdrage tot de kunst der Nederlanden’ van Prof. Maurits Smeyers werd gepresenteerd op de B.B.-Antwerpen op 7/11. - ‘Het worder ligt in jezelf’ van Erik Stijnen is aan zijn 11e druk (128 blz., 265 fr.) wijl een nieuw boek, eveneens bij Altiora Averbode, verschijnt: ‘Vriendschap kleurt je leven’ (128 blz., 265 fr.). - ‘Mag het op mijn manier’ is het nieuwe jeugdboek van René Swartenbroeckx en verhaalt hoe Friea Dekeyser (16) het spoor van Zuster Teresa zoekt (uitg. Altiora, Averbode, Top-reeks, 196 fr.). Hij was ere-gast op de Boekenbeurs te Menen. - Lezingen van Prof. Stefaan Top over ‘De bende van Baekelandt’ o.m. op 7/11 in het Brugse Oud Hospitaal. - Letterkundigen Claude van de Berge en Anton van Wilderode lazen uit eigen werk op 30/10 te Leuven in het Europees Poëzie-festival. -Het toneelstuk ‘De Charlatan’ van Gaston van der Gucht wordt door het volkstoneel voor Vlaanderen in Frans-Vlaanderen en ook te Brugge (Stadsschouwburg 22/11) opgevoerd. - Letterkundige Paul Vanderschaeghe over ‘Letterkunde te Brugge in de Bourgondische Tijd’ in Hof van Gistel Brugge op 25/11. - Ambroos R. van de Walle heeft zijn ‘Verlost tot vrijheid’ herwerkt laten herdrukken, eveneens bij Altiora Averbode (128 blz, 20×12, 5, 210 fr.). - Drs Geert van Doorne spreekt over ‘Nieuwe impulsen voor de renovatie van Gent-Noord-Meulestede’ op 21/12 in de Cult. Kring Meulestede. - ‘De Roos van Agapia’, roman over een danseres-lerares, door Irina van Goeree verscheen bij Standaard-Literair, Antwerpen (152 blz., 390 fr.). Zij presenteerde het ook op de Boekenbeurs aldaar. - ‘Job en Jutta - Wat een dag’ en ‘Ron, Ruud en Lizie - En nu naar bed’ van Mariette Vanhalewijn verschenen bij Lannoo/Tielt (225 fr.). - Letterkundige Renée van Hekken in panelgesprek over ‘Vrouwen in de Literatuur’ in de B.B.-Antwerpen op 2/11. - ‘Omwille van de mens’ is een verzamelbundel van opstellen van H.-E. Mertens, K.-E. Stappers en andere medewerkers van de Cahiers voor Levensverdieping; de bundel is een hulde aan Harry van Pelt vanwege zijn medewerkers n.a.v. zijn 50 j. kloosterjubileum (uitg. Altiora Averbode (206 blz., 360 fr.). - Letterkundige Anton van Wilderode nam deel aan een forumgesprek op 27/10 en op 29/10 in het Europees Poez̈iefestival te Leuven. Eveneens een uur-programma op 31/10. - ‘Schipbreukeling op Zante’, een verhaal van Cyriel Verleyen, verschijnt als feuilleton in DS. - ‘In het voorbijgaan - En passant’ is een nieuwe dichtbundel van Ignace Veys met vertaling in het frans van wijlen Neer Vantina (uitg. 't Kofschip, Zellik). - De redacteurs Guido Wulms, Guy van Hoof, Paul (m.) Rigolle, M. de Crée-Roex e.a. spraken over ‘Literatuur in Vlaanderen vandaag’ op de Antwerpse B.B. op 7/11 bij de presentatie van hun tds. ‘Appel’ (uitg. Peeters Leuven).

bibliotheek

Nieuw werk van/over leden

REMI DE CNODDER, Robert vander Eycken. Tekeningen, Uitg. Stichting Mercator-Plantijn vzw, Antwerpen, 1982, 48 blz., 29,5 × 22,5 cm, 37 volle-blz.-illustraties. - Dit kunstboek - het eerste van een nieuwe reeks o.l.v. Karel Mechiels - is reeds de tweede monographie die aan de biezonder interessante allround-kunstenaar R. v.d. Eycken wordt gewijd, maar nu uitsluitend over de tekenaar. Terecht stelt de Cnodder tegenover elkaar in zijn inleiding, enerzijds wat de kunstenaar verwerpt, anderzijds wat hij nastreeft. Wat hij als negatief beschouwt is o.m.: overlading met sociale prolematiek, onzinnige experimenteerlust, stelselmatig schokken en verontrusten, tekortkomingen die gebrek aan stielvaardigheid verraden, psycho-patische effecten, het amateuristisch aftasten van allerlei vorm- en kleurmogelijkheden, de beperktheid tot één beeldende discipline. Wat vander Eycken integendeel kenmerkt is: streven naar een weldoende eenvoudige schoonheid, kunst als zuivere vertaling van gevoel en geest, muzikaliteit van alle plastische elementen, authentische en evenwichtige weergave d.m.v. de diverse beeldende disciplines, meesterschap over het hele register der plastische mogelijkheden, beheersing van elk medium in dienst van de poëtische en lyrische ervaring, een serene wereld van gevoelige en melodieuze erkenning der waarde van het leven. Deze aspiraties zijn tenslotte eigen aan kunst die groot wil zijn in alle tijden. Dat is het ook wat de indrukwekkende reeks tekeningen uit het mooie boek ons suggereren als zijnde de hoogste ambitie van de kunstenaar.

A.S.

Periodieken

	Sterck wordt behandeld is de Amerikaanse verhaler en illustrator Steven Kellogg (^o 26.10.1941) auteur van acht jeugd- en kinderboeken waarin kinderen en dieren een grote rol spelen. - Tientallen besprekingen door specialisten van jeugd- en kinderlectuur, gegroepeerd naar de leeftijdsgroep. Een betrouwbare vraagbaken (ook voor vertalingen).
•	Gemeentekrediet van België, Driem. tds. Pachecolaan 44, 1000 Brussel. - Nr. 140, 1982: O.m. Het culturele leven in de provincies in de 18e eeuw: Luxemburg; Geschiedenisprijzen G.K. 1981 en reglement 1982. - Nr. 141: O.m. Het culturele leven in de provincies in de 18e eeuw: Oost-Vlaanderen (Luc Dhondt en Marie Fredericq-Lilar (p. 15 tot 43); 17e Nat. Muziekwedstrijd van het Gemeentekrediet.
•	Nr. 142: O.m. Jozef Grauwels en Joseph Smeyers over ‘Het cultureel leven in de 18e eeuw in Limburg’: het land van Loon onder de Oostenrijkse successieoorlog en de erop volgende strevingen naar grotere autonomie der Dietse steden, de stichting der Hasseltse ‘Société’ (1782), bouwkundige evolutie, rederijkerskamers, enz.
•	Poëziekrant, Red. W. Tibergien, Nazarethstraat 43, 9720 De Pinte; Abon. 250 fr. br. 737-4400463-04 - Nr. Juli-aug.: O.m. Winter/zomer-Zon/schaduw bij Schouwenaars jongste poëzie (L. Deflo). - Gesprek met A. Dierick; Armand van Assche verwond of verwonderd (J. de Poortere). - Paul Snoek, een vriend van jaren: revelerende achtergrond informatie over P. Snoek (J. de Poortere). -Nr. Sept.-oct.: O.m. Portret-interview van Jan Veulemans (degelijk stuk van J. van Hulle). - Boekbesprekingen door J. de Poortere. - Marc de Smet zoekt naar constanten in het tds ‘Raster’. - Voortzetting van de J. 'T Hooftcultus (of -uitbating?). - Vertaalde dichtbundels (A.v. Assche). Veel gedichten. Twee inhoudrijke nummers zonder woordengegoochel: men heeft iets aan dit blad.
•	Belgisch Kreatief Ambacht, Red. Dienst Creat. Ambacht ESIM, Congresstraat 33, 1000 Brussel. - Nr. 4/82.: over de Vlaamse hedend. sculpturale keramiek, die typisch is voor Vlaanderen. De keuze der behandelde keramisten deden W. v.d. Bussche (PMMK) Dirk Pruuost (Scharpoord) en Johan Valcke (ESIM). Werden ondervraagd: G. Blom, D. Cromheecke, C. Dionyse, F. Steyaert, P. Stockmans, P. van Hoeydonck, J. Vermeersch, G. Vermoere, A. Zaman: hun werken illustreren hun opvattingen. - W. v.d Bussche schreef over de keramiek in België en Dirk Pruuost meer bepaald over de sculpturale. Verder de gewone rubrieken met hun zeer nuttige informatie. Er wordt goed gewerkt in de Dienst Kreatief Ambacht!
•	Das Münster, Red. Dr. H. Hofstätter, Leinhaldenweg 19, 7800 Freiburg Br., Abon. DM 49 + Port. - Nr. 3/1982: Dr. Friedhelm Hofmann, Künstlerpfarrer van het Aartsb. Keulen, doctoreerde over de Apocalyps in het kerkgebouw sedert 1945 en schreef een uitgebreid artikel in dit nummer over ‘Die Apokalyptische Frau’. Wie is die geheimzinnige vrouw met zon en wie is de draak, die haar belaagt? Die vraag heeft aanleiding tot een tekstenonderzoek, tevens ook over de manier waarop moderne kunstenaars deze figuur uitbeelden, vb. de schilders P. Hecke, W. Rupprecht en H. Boeckl, en de beeldhouwers K.M. Winter en F. König. - Charmian Mesenzeva en Brigitte Lohse over de beeldhouwer Christoph Daniël Schenck en zijn kring (17e eeuw). - Architect Theo Scholten(†) wordt als kerkenbouwer besproken door K.J. Bollenbeek, die over zijn kerken zegt: ‘Functionaliteit wordt er symbool’. - Tilman Riemenschneiders vroege werken (E. Hubala). - Iconographie van de H. Drievuldigheid. -Gewone kronieken. Een tijdschrift waar een kunstenaar zijn hart aan kan ophalen.
•	't Kofschip, Red. A. Polfliet, Vinkenlaan 11, 1730 Zellik; Abon. 400 fr. br. 429-0111441-97 Kolfschip-kring Zellik. - Nr. 4/82: Gedichten van o.a. A. Roets, M. Sesselle, J. Vanbrussel, H. Thijs, P. Vermeulen, E. Kindt, G. Riebs, A. Selschotter, L. Charita, A. Dhoeve, E. Hebberecht, L. Heynens, O. Kyndt, M. Pas. - Een viertal korte verhalen. - Een vraaggesprek met Claude van de Berge

[p. 332]

Catalogen

(Hans de Greve) en Manuel van Loggem (J. Kuypers). -Marc de Smet over Leo Vromman. - Besprekingen. - Beeldende kunst: Jos Bolle (J. Boonen), Anita Vandamme (Rose Vandewalle) en Guy Vander Henst (R.M. de Puydt). - Tijdschriftenrubriek (R. Wouters). Een zeer lezenswaardig nummer.

•

Adem, Tweemaandel. tds. v. muziekcultuur; Red. M. van Reeth, Herestraat 53, 3000 Leuven; Abon. 450 fr. pr. 000-0528959-18. Het Madrigaal Leuven. - Sept.-oct. 1982: Themanummer gewijd aan de klassieke periode, waarover gehandeld wordt door Carl de Nys (liturg. muziek v. Wenen), Ign. de Sutter (barokliederen), J. Uytterschaut (Canons v. Haydn, Mozart, Beethoven, Schubert), Fr. Geysen (classicistische modulatie bij modernen), Fl. Berckenbosch (Mozart en zijn milieu), J. van Deun (ontstaan en evolutie v. klassiek orkest). Verder o.m. over Carl Orff (J. Wuytack), J. Haspeslagh (schoolmuziek in het Ancien Régime in Frankrijk). Het begrip ‘klassiek’ in algemene en breed muzikale zin (Jacques Vliegen). Tijdschriftenoverzicht 1981 (M.v. Reeth). Boeiend nummer.

Catalogen

•	Van de os op de ezel. Belgische dierenschilders in de 19e eeuw, Passage 44 Brussel, 17/9 tot 14/11. - Deze merkwaardige tentoonstelling, ingericht door de culturele dienst van het Gemeentekrediet (dir. J.-M. Duvosquel), past in de vernieuwde belangstelling welke in de laatste jaren deze periode te beurt is gevallen. De cataloog ervan is een imponerende uitgave geworden: 176 blz. (29,5 × 21 cm) met ca. 300 illustraties, deels in vierkleurendruk. Voor de degelijke en uitvoerige inleidende tekst is hoofdzakelijk Norbert Hostyn, de nieuwe competente conservator van het Oostendse Museum, verantwoordelijk. Hij maakte een grondige en goedgedocumenteerde kunsthistorische studie, waarin de situatie van de Belgische dierenschilders in de Europese kontekst wordt geplaatst. Naast Belgische worden buitenlandse doeken gereproduceerd, die het betoog illustreren en de wederzijdse beïnvloeding aantonen. Ook aan de leerling-leraarrelaties tussen onze dierenschilders wordt terecht veel aandacht geschonken, o.m. door synoptische tabellen, die duidelijk de centrale positie bewijzen van B.P. Ommeganck en zijn leerling Eug. Verboeckhoven; het zijn de spilfiguren die de vrij uitgebreide groep beheersen. Hostyn verzorgde ook de begeleidende teksten bij de eigenlijke catalogus, die opgevat is als een galerij van gereproduceerde kunstwerken en alles wat tentoongesteld werd inhoudt. De auteur verdeelt de honderd aanwezige werken chronologisch per kunstrichting; achtereenvolgens het neoclassicisme, het romantisme, de overgang naar het realisme en het eigenlijke realisme (het impressionisme wordt niet afzonderlijk behandeld, hoewel het overzicht reikt tot 1914). Het derde en laatste deel van het boek bestaat uit de biografieën der kunstenaars, met betrekkelijk uitvoerige gegevens, vlot en soms anekdotisch geschreven, zodat zowel de kunsthistoricus als de kunstminnaar er zijn gading in vindt. Merkwaardig is de concentratie der dierenschilderkunst in bepaalde streken, zoals bv. Kortrijk waartoe een vijfde der behandelde kunstenaars behoren; dat de overgrote meerderheid vlamingen zijn zal niemand verwonderen. Met deze catalogus brengt het Gemeentekrediet opnieuw een realisatie, die alle waardering verdient.
•	Paul Joostens en Brugge, Provinciaal Hof Brugge, 1/10 tot 14/11, 350 fr. - Ook hier weer een indrukwekkende cataloog voor een uitzonderlijke tentoonstelling, die een nog te weinig gewaardeerd kunstenaar beter doet begrijpen, door op een van zijn eigenaardigste aspecten terecht de schijnwerper te richten. Merkwaardig genoeg is dit een wel onverwachte bijdrage geworden van de provincie West-Vlaanderen voor het Bourgondië-jaar van de stad Brugge. Inderdaad het is vooral het laatmiddeleeuwse Brugge dat Joostens heeft gefascineerd in werken, die

[Bibliotheek]

FRANS BOENDERS, Minnebo. De onwrikbare vorm, Uitg. Edit. d'Art Associés, Brussel, 1982, 84 blz., 18,5 × 14,5 cm., 70 illustraties. - Dit boek bestaat in hoofdzaak uit een rijke schat aan illustraties uit het reeds uitgebreide werk van deze veertiger. Terecht heeft de kunstenaar aan zijn abstracte of althans abstraherende werken een poëtische en soms zelfs romantische titulatuur bezorgd, die het voor de toeschouwer gemakkelijker maakt om de bedoeling ervan te vatten. Die werken gaan van het gigantisch monument naar het kleine juweel. Ook de gebruikte sculpturale technieken zijn uiteenlopend, hoewel de ‘cire-perdue’ methode de voorkeur schijnt te krijgen, spijts de vermoeiende en enigszins afstompende eraan verbonden verplichting om de vlakken nauwgezet en langdurig te slijpen.

De inleider Frans Boenders schreef een vrij korte tekst, waarin men een zin treft als deze: ‘Minnebo speelt in de Vlaamse beeldhouwkunst de rol die Shiva, de hoogste god van de hindoes, voor zijn Indiase volgelingen vervult.’ Deze zin raakt natuurlijk kant noch wal, maar klinkt zeer mooi en men weet dat de auteur zich graag op Oosterse paden begeeft. Trouwens de visionaire voorstelling, die hij geeft van Minnebo bij zijn arbeid, als de hogepriester van een soort diabolische ritus, heeft allure. Zakelijke informatie vindt men achteraan het boek, met een curriculum vitae, een bibliographie en een indrukwekkende lijst tentoonstellingen in binnen- en buitenland. Dit nieuw kunstboek over Hubert Minnebo bezit vooral door zijn reproducties van kunstwerken de bekoring van een schitterend album, waarin men bladert om zich door schoonheid te laten doordringen, zoals men muziek zou beluisteren of gedichten zou proeven.

A.S.

FRIEDHELM HOFMANN, Zeitgenössische Darstellung der Apokalypse-Motive im Kirchenbau seit 1945, Verlag Schnell & Steiner, München-Zürich, 1982; 280 blz., 26,5 × 21,5 cm, 95 illustr. waarvan vele in kleur, gebonden, kleur-stofomslag, DM 80,- (exl. port). - Een zeer actueel onderwerp! Men kent de monumentale kunstmonografie van Frits van der Meer, die o.a. de prachtige miniaturen van de ‘Westvlaamse Apocalypse’ uit de 14e eeuw (de vroegste der Nederlanden) reveleerde. Het thema is vooral in het Duits taalgebied levendig. Herinneren we maar aan ‘Zeugnisse der Angst in der modernen Kunst’ (Darmstadt 1963) en het essay ‘Das Apokalyptische in der Modernen Kunst van Dr Max Peter Maass (1965). Thans verschijnt deze prachtige kunstmonografie van ons ere-lid Fr. Hofmann, waarmede de Künstlerpfarrer van Keulen (tevens deken van de Dom en voorzitter van onze zustervereniging Künstler-Union-Köln) het doctoraat-kunstgeschiedenis verwierf. Uitgaande van zijn Keuls aartsbisdom bestrijkt hij het hele Duitse taalgebied, zonder de DDR waarover weinig informatie aanwezig is. Zovele Duitse kerken hebben in de naoorlog apocalyptische motieven gekregen, dat hij zich verplicht zag de kunstwerken buiten het kerkgebouw ook terzijde te laten.

In het eerste deel onderzoekt hij o.m. het fenomeen van het ‘doemdenken’ en de andere oorzaken waarom Apocalyptische thema's zo vaak voorkomen. Hij constateert dat vooral drie ervan geliefd zijn: ‘Het Lam en zijn Verheerlijking’, ‘Het Hemels Jeruzalem’ en ‘De Apocalyptische Vrouw’. Daardoor rijzen zoveel theologische en kunsthistorische problemen, dat de lijst geraadpleegde boeken en documenten boven de 500 nummers groeide. Ook werd een inventaris der werken doorgevoerd. Per thema werden zij geanalyseerd en geëvalueerd. Zo werden vergelijkingspunten gezocht en inspiratiebronnen ontdekt. In het tweede deel van de monografie vinden we - na een proeve van gezamelijke kritische waardering - vooral een catalogus met de reproduktie van elk der 97 bestudeerde kunstwerken en een korte beschrijving ervan. Zo ontstond een uniek album, dat opzichzelf reeds uiterst waardevol is voor elk kunstminnaar (gedeeltelijk in kleur). Een chronologische overzichtslijst vermeldt voor elk werk de gemeente, het gebouw, het jaartal en de kunstenaar; opvallend is het groot aantal artiesten die door themas uit de ‘Apocalypse’ geïnspireerd werden: men vindt er wereldbekende namen als Mataré en Meistermann, naast sommige schier onbekenden. Het is - vreemd genoeg - in katholieke gebouwen dat Apocalypse-tonelen het meest voorkomen. Daarop volgt een topologische lijst, op basis van de plaatsen in het kerkgebouw waar het thema werd aangebracht: in vele gevallen gaat het om de koorwanden of -vensters. Het boek eindigt met de bibliografie. Deze indrukwekkende studie is tevens een schitterend boek, verzorgd tot en met.

A.S.

RIK JACOBS, Egidius naderbij, 1982, uitgave in eigen beheer (Fruithoflaan 110/49, 2600 Berchem), 250 fr. - Met ‘Egidius naderbij’ heeft Rik Jacobs ongetwijfeld een van de aangrijpendste dichtbundels geschreven, die ik de laatste maanden gelezen heb. - De plakette bestaat uit 3 cycli, waarvan de eerste zijn naam gegeven heeft aan het geheel. - Vanaf de beginverzen al wordt de poëtische spanning opgewekt door een centrale tegenstelling tussen leven en dood. De dichter schuift met het motief ‘vriendschap’ het samen-gaan van die weg als opdracht naderbij. - Een delicate onderneming blijkt dat, want die gemeenzame tocht leidt niet zelden het levensfeest naar extatische toppen en bezwaart aldus genadeloos het onvermijdelijk afscheid. In die zin kan weemoed als altijd aanwezige onderstroom in deze bundel met het hoofdmotief worden geassocieerd. - Slotakkoord blijft dan nog het wat beschroomd geloven aan de thuiskomst in het huis waar vele kamers zijn. - ‘Betwistbare keuze’ bevat een aantal verzen waarvan het ontstaan doorgaans heel wat jaren terug ligt. Dood, smart en angst zijn dominant in de eerste gedichten van deze cyclus. Dan keren de aanvangsthema's weer, de hoeken worden echter m.i. scherper. In ‘Analyse’, ‘Keertij’ en ‘De late lente’ bevindt de dichter zich opnieuw op Gods koord, aan de kant van de weg tussen leven en dood. - Het valt op hoe hier de eenzaamheid - pendant van het samen-gaan uit de vorige cyclus - dringender nog de adem van weemoed doet gaan over deze verzen. - Toch blijft ook dan betrouwen het vlot waarop de dichter zich drijvende houdt. - In de laatste afdeling ‘Denkend aan...’ kreeg Egidius vele aangezichten. Goede vrienden van Rik Jacobs, niet zelden grote namen, vertonen herkenbare facetten in een traag wentelend poëtisch prisma. De dichter keert definitief tussen de mensen weer. Op die manier vormt ‘Denkend aan...’ het tweede luik van een diptiek scharnierend op de centrale cyclus, die ik eerder introspectief wil noemen. De ontstaansdata en persoonlijke omstandigheden zullen daarbij wel bepalend geweest zijn. Tweemaal vriendschap schraagt in elk geval de eenzaamheid. - De bundel ‘Egidius naderbij’ is geschreven in een toonaard van warme intimiteit. Daaraan ontleent hij zonder twijfel zijn bijzondere charme. De tere poëtische verwoording onderhoudt doorlopend het contact tussen dichter en reisgezel. Heel vaak herkent deze laatste tot zijn niet geringe verbazing de paden waarop hij meegevoerd wordt, als die waarvan hijzelf sedert lang droomde.

Luc Daems

RENE TURKRY, Romain De Saegher 75, privé-druk 1982 (R. Turkry, Fruithoflaan 86, 2600 Berchem). - Ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van de evangelieman-kunstschilder Romain De Saegher werd aan de begenadigde Kleinbrabantse kunstenaar een privé-druk van een monografie aangeboden die alleen voor hem en zijn vrienden bestemd is. Zo naar vorm als naar inhoud is het een kostbaar boekje waaruit niet alleen het zich steeds verjongende talent en de zich verdiepende geestelijke kracht van de jarige

[p. 333]

[Bibliotheek]

meester blijkt, maar ook de warme genegenheid waarmee hij door zijn vrienden omringd wordt. In de eerste plaats dan wel door de samensteller René Turkry. Zijn bijdrage die de synthese van het leven, de menselijke persoonlijkheid en het oeuvre van de gevierde, weet te duiden, getuigt van een heldere en indringende kennis gepaard aan de gave van de evocerende verwoording. - De samensteller vervolledigde zijn persoonlijke visie met getuigenissen van Lieven Rens, Rita Hostie, F. De Maeseneer, Ernest Henau, Gaston Durnez, Ernest Luyten, Harry Gielen, Rik Clement, Jef De Belder, Anton van Wilderode, Roger de Clerck, Willem Persoon. Verder citaten uit het Evangelie, Teilhard de Chardin, gedichten van Albe, Maurits Gilliams en andermaal Anton Van Wilderode. Talrijke kleur-reprodukties illustreren deze waardevolle kunstuitgave. - Kortom, het boekje ‘Romain De Saegher 75’ is een passende hartelijke verdiende huldeblijk voor een eenvoudige maar hoogstaande artiest, waarvan het tweevoudige kenmerk is: de verwondering en de liefde, getransposeerd in een indrukwekkend oeuvre.

R.J.

TON LUITING, Verzwegen verzen, uitgave van De Schutting Pers, Hilversum, 80 blz. - Ton Luiting (^oHilversum 1936) levert met ‘Verzwegen Verzen’ een meer en meest merkwaardige uitgave. Deze uitgave is op een citaat en de flaptekst na een bundeling van 80 maagdelijke vellen papier... alle onbeschreven. Alleen zijn naam verzwijgt Luiting niet. - In de flaptekst staat dat het hier niet om een grap gaat en dat is maar goed ook want Luiting is van zijn eerste grap nog niet gestorven. De intuïtieve criticus, zoals hij zichzelf wel eens noemt, wil hier ‘een volstrekt legitieme aanduiding (geven) van het prenatale stadium, dat de hand reikt naar de stilte, die overblijft, als het gedicht geschreven is’. - Maar ik geloof Luiting niet. Overigens is er in het prenatale niets, ook geen poëzie, vooral geen poëzie. Het meest kan ik de bovenmoerdijkse letterkundige, die overigens wel heelwat gepubliceerd heeft, bijtreden wanneer hij beweert een bundeling uit te geven van gedichten waarover hij niet tevreden is. - Ik vind zijn ‘Verzwegen verzen’ de allermooiste variatie op het sprookje ‘De nieuwe kleren van de keizer’ van Andersen. Maar dat verhaal zal ik hier niet neerschrijven. Het is nu mijn beurt om te zwijgen.

Gunnar Riebs

GODELIEVE MELIS, Deur van Toermalijn, Drukk. Sanderus - Oudenaarde, 1982, in eigen beheer (G. Melis, Antoon Van Dyckstr. 58, 2000 Antwerpen), met tekeningen van Jan Mathé, 210 × 135 mm, 64 blz. gen. - In afwisselend vrij en gebonden verzen heeft de dichteres een aantal verzen samengebracht rond thema's als liefde en dood, vreugde en verdriet, hoop en ontgoocheling. Het overlijden van de echtgenoot is een onherstelbaar verlies, maar in de herinnering aan het samenzijn en in haar geloof put G. Melis de kracht tot aanvaarding, hoewel de hunker naar liefde als ondertoon aanwezig blijft. Ondanks de wat mysterieuze titel geeft de dichteres in eenvoudige en oprechte woorden uiting aan haar directe gevoelens. Literaire pretenties lijken me hier vreemd. De bundel is dan ook in de eerste plaats als een menselijk getuigenis te lezen.

(rvdp)

CYRIEL VERLEYEN, Vertel eens wat over Vlaanderen, Davidsfonds - Leuven, 1982, Kinder- en jeugdreeks nr. 168, geïllustreerd, 220 × 165 mm, 182 blz., geb. 245 fr. - Wie vertrouwd is met de concrete situatie in het onderwijs (en daarbuiten), weet hoe ontstellend weinig jonge (en ook oudere) mensen in feite weten over de essentie van de Vlaamse beweging en de Vlaamse strijd. Cyriel Verleyen is erin geslaagd op heldere en originele wijze de geschiedenis van honderdvijftig jaar Vlaamse ontvoogding te verwerken. Zijn boek is opgevat als een verhaal, verteld aan zijn kleinzoon. Het wordt verlevendigd door de inbreng van (fictieve) interviews, levensbeschrijvingen en interessant illustratiemateriaal, dat de documentaire waarde verhoogt. Zo komen alle facetten van onze recente geschiedenis op aanschouwelijke en bevattelijke wijze aan bod en worden er heelwat vragen beantwoord die velen zich stellen. Geen enkele leerling M.O. zou dit boek ongelezen mogen laten, maar ook ouders en leerkrachten, of al wie begaan is met het lot en de bestemming van onze gemeenschap, kan met dit boek zijn voordeel doen.

(rvdp)

Boeken over kunst

OTGER STEGGINK, Het zonnelied van broeder Frans, Orbis-Orion - Beveren-Melsele, 1982, vormgeving Jos Kipping, 200 × 160 mm, 56 blz., gen. 250 fr. - Dit fraai uitgegeven boekje is weergave kommentaar en historische duiding in het verleden en het nu van ‘Het zonnelied van broeder Frans’, één der mooiste teksten van de Westerse mystiek. De auteur onderlijnt hoe de heilige van Assisi in zijn ‘Zonnelied’ oproept tot bekering tot de naaste en tot onze ‘Zuster, onze moeder aarde’. Deze interpretatie, in haar geheel genomen, tekent Sint-Frans als een heilige voor onze tijd. Dat hij ook oproept tot bekering tot onze vader: God, moet men tussen de lijnen lezen. Maar het staat er wel!

R.J.

PIERRE BAUDSON, Julian Key, voorwoord van Baron Adelin van Ypersele de Strihou; teksten van Philippe Minguet en René De Cort. Uitgeverij Lannoo, Tielt - Bussum, 1981, 101 pp., met talrijke illustraties, 1200 fr. - Een zeer fraai uitgegeven boek over het werk van de ‘affichiste’ Julian Key, ps. voor Julien Keymolen, vele jaren art director bij Van Ypeco, later bij De Hollander-De Cort-Julian Key, leraar aan Sint-Lucas-instituut, Schaarbeek. Het verwijst voor hen die uit artistieke belangstelling of een professionele activiteit in de reclame (of beide!) het boek in handen nemen, naar een periode van grote affichekunst die afgesloten schijnt te zijn. De grote namen van die periode zijn Donald Brun, Savignac, Rohonyi, François, Richez, Colin; daarbij hoort ook Julian Key. Ze vertegenwoordigen een kunst die twee decennia straten en pleinen opvrolijkte met grafische humor en poëzie. Karakteristiek waren de ‘perfecte samenhang van middelen en ideeën’, de directheid van de boodschap, de eenheid van tekst en beeld. Die hele generatie van ontwerpers die vooral na W.O. 2 aan bod kwamen (tot einde van de jaren 60) waren voortreffelijke grafici die de kunst begrepen om een publicitaire opdracht uit te voeren met technische virtuositeit en een weergaloze creatieve originaliteit. Key behoorde in Brussel tot de grote heren van het vak. En het fraai uitgegeven boek over zijn werk geeft ons de feestelijke gelegenheid om opnieuw de affiches te zien die ons telkens weer deden glimlachen als we ze op straat te zien kregen. Ze zijn onvergetelijk: zijn zwarte kat-die-koffiekan-geworden-is; het autootje dat in elkaar gezet is met de letters a + u + t + o en oproept voor het autosalon; de vogel in regenboogkleuren die zingt over vakantiespreiding; de vele goede affiches voor de Belgische spoorwegen met telkens ook een hommage aan Henry Van de Velde die de beroemde B ontworpen heeft; de schildpad van baksteen die een begrip geworden is voor het Brusselse bouwsalon. Het is een mooie zaak dat we deze affiches van 20 m² thans in een prachtig boek bij elkaar hebben. De inleidende tekst van Pierre Baudson is uitstekend: een korte historische schets van de affiche-

Catalogen

	voor het eerst samen getoond worden en die zijn wel zeer originele en egocentrische verwerking van het gotische Brugge illustreren. De cataloog is als gezegd indrukwekkend: 120 + 26 blz., 30 × 24 cm., ca. 80 grotendeels volblad-illustraties, veelal in kleur. Het inleidend artikel is van de samensteller der tentoonstelling conservator W. van den Bussche, die een degelijke verantwoording brengt van de opzet. Er zijn inderdaad weinig kunstenaars die op zo persoonlijke wijze Brugge gezien, gevoeld, geassimileerd hebben in hun oeuvre. Hij staat mijlen ver van de klassieke maker van pittoreske beeldekes en stadsgezichten, hoe eerbiedwaardig deze bezigheid ook moge zijn. Het paste dat Brugge zelf zich eens bekeek met de ogen van een schilder, die in zich het neogothisch enthousiasme had verwerkt tot iets totaal anders, door de verbinding van een persoonlijke getormenteerde psyche en eigentijdse kunsttendenzen. Een bijdrage van Rik Sauwen gaat dieper in op deze problematiek: ‘Paul Joostens - Brugge - De Gothiek’ toont aan de hand van duidelijke voorbeelden dat deze verwerking is gebeurd meer aan de hand van Memling dan van van Eyck, die Joostens te materialistisch heette. Hij maakt terecht een parallel tussen Joostens en de Ghelderode, vergelijkt de visie van Joostens op Brugge met die van Khnopff en verwijst ook naar Seuphor. De derde bijdrage ‘Paul Joostens over zichzelf en over anderen’, is van Flor Bex. Deze maakte een kleine bloemlezing uit de vele teksten, die Joostens heeft nagelaten en laat ze voorafgaan door een korte inleiding. Daarop volgt dan de bio- en bibliografie van de schilder, verlucht zoals de bijdragen met zeer goedgekozen en erg interessant fotomateriaal. Dan komt het eigenlijke cataloogdeel met een schat aan grote reproducties van de voornaamste werken uit de tentoonstelling met inbegrip van een kleine retrospectieve over het geheel van Joostens werk. Een eigenaardigheid van deze catalogus vindt men achteraan: de samensteller Willy van den Bussche verrast de kopers van de cataloog met een fac-similé uitgave van een eigenhandig opstel van Paul Joostens: ‘Memling, Leçons de quiétisme’. Het is een zeer eigenaardige tekst, geschreven n.a.v. een reis die de schilder maakte naar Selingenstadt, vaderstad van Memling, bij de 500ste verjaardag van Memlings geboorte: het is een lyrische tekst in verzorgd maar dikwijls barokkig Frans geschreven en die uiterst revelerend is voor de gedachtenwereld waaruit een goed deel der schilderijen van de Brugse tentoonstelling is ontstaan. Permanente deputatie en culturele dienst van West-Vlaanderen verdienen gelukwensen om hun Bourgondische bijdrage.
•	Kataloog Aanwinsten 1979-1982 Prov. Mus. v. Moderne Kunst, Ieper 1982. - In dit tds. werd vroeger reeds uitvoerig en met veel lof gehandeld over de massieve en eveneens o.l.v. Conservator Willy van den Bussche samengestelde kataloog der vóór 1979 verworven werken van het PMMK. Deze van de aanwinsten is niet zo zwaar: immers hij is eentalig en het grootste deel der aanwinsten van de laatste maanden door schenkingen kon er nog niet bij. Wij willen hier niet uitvoerig handelen over bezwaren die reeds geuit werden n.a.v. de eerste kataloog, wat betreft bv. de afwezigheid van Ensor, Felix de Boeck e.a. en de nadrukkelijke afhankelijkheid van de aankooppolitiek t.o.v. het modische galerijen-circuit, dat door heel wat andere factoren dan de beruchte ‘kwaliteit’ wordt beheerst. Het heeft voor gevolg dat tientallen eerlijke, degelijke artiesten niet in aanmerking komen. Maar laten we realist blijven: wie kan er wat aan doen en hoe zouden aankoopcommissies zich aan de normen van de commercie kunnen onttrekken? Dit doet trouwens niets af van de voorbeeldige samenstelling en afwerking van deze cataloog. Ook moet vastgesteld worden dat met deze serie aanwinsten er heel wat gedaan werd om leemten aan te vullen, bv. wat betreft de eerste Vlaamse abstracten. We vragen ons toch af bv. waarom er 20 Hoeboers dienden te worden opgenomen, al ging het hier om een schenking van de kunstenaar. Men zal wel moeten de oververtegenwoordiging van Hoeboer in het PMMK ongedaan maken, door werken af te

[p. 334]

Catalogen

	laten vloeien naar andere oorden. De aanwinsten van Westvlaamse werken zijn o.i. te gering in aantal en betreffen vaak uitgewekenen naar andere provincies.
•	De Catalogen van het Amsterdams Stedelijk Museum zijn overbekend en er zijn er reeds meer dan 700. Zij tonen aan dat het Stedelijk onverdroten zijn informatietaak over wat er reilt en zeilt in de wereld van de actueelste kunst voortzet. Enkele nummers uit de oogst van 1981-82 krijgen hier aandacht. - Nr. 689 gaat over de Nederlandse constructivist Ad Dekkers († 1974). Een werk dat zeer geraffineerd is en in de retrospectieve van 1981 o.m. bestond uit reliëfs, cirkels op zichzelf of in ontwikkeling, achthoeken, vierkanten naar vierhoeken of cirkels, zaagsneden, diagonalen, transparante tekeningen, enz. Dat alles is vrij hermetisch, spijts de uitvoerige commentaar die de kunstenaar kwistig erom produceert. - Nr. 688 betreft een beperkte tentoonstelling van een vroeger lid van ‘Nul’, de Amsterdammer Armando. Het betreft alleen zijn werken uit 80-81, meer bepaald zijn het vrij expressionistischabstracte werken, geïnspireerd hoofdzakelijk door oorlogsvanen, oorlogsdreiging, observatie van vijanden (duitsers), nostalgie, Wagnermythe e.a. - Nr. 687 presenteert een zeer typische schilderijenreeks van de Duitser Georg Baselitz: ‘Strassenbild’ (1979-80). Het is de man die in het begin der zestiger jaren de wereld verblufte met een nieuwsoortig expressionisme, dat vooral gekenmerkt was door bomen en mensen, die omgekeerd kopje onder waren geschilderd: je moet er maar aan denken... - Nr. 686 is een uitgebreid neo-realistisch allegaartje samengesteld door de Franse naar de schilderkunst overgestapte universitair Martial Raysse, die de Amerikaanse Westkust veroverde met pop-Artig werk, waarin veelvuldig foto's werden ingewerkt. Dat is hier ook het geval. De cataloog bevat geen verklarende tekst: die is er ook niet nodig... - Nr. 685 gaat over een oude dame uit de Nederlandse beeldhouwkunst, Charlotte van Pallandt (^o 1898), die een belangrijke figuur werd, eerst in Amsterdam en dan in Noorderwijk. Behalve om haar sculpturen kreeg zij weldra ook om haar tekeningen waardering, ook vanwege jongeren als Peter Struycken, o.m. om haar talent om monumentaliteit in al haar werken te leggen en om haar volumeberekening. - De in 1978 overleden Ben d'Armagnac, Nr. 683, is een centrale figuur van internat. Performance Art in de zeventiger jaren. De cataloog brengt een soort inventarisatie, waarvan de ruime cataloog (96 blz.) aan de hand van veel fotomateriaal een goede kijk geeft. Bevreemdende kunst, waarvan de drijfveer is een ‘zoeken naar de mens met de gelijke absurde behoefte werkelijk te leven en gevoed door haat ten opzichte van de verwording, de domheid en de oneerlijkheid.’ - Tenslotte nog een paar Amerikanen. Neil Jenney, Nr. 692, kreeg een retrospectieve voor de periode 1967-80. Hij is een speciaal geval met zijn zeer luciede kijk op het hele kunstgebeuren. Hij staat er sceptisch tegenover, ziet de invloed van de wetenschap, probeerde zelf allerlei modische procédés, concludeerde dat de meeste modernistische strekkingen op niets uitliepen en besluit: ‘Ik denk dat we een terugkeer naar een meer klassieke opvatting beleven... Ik denk dat het realisme voor goed terug is: het lijkt me duidelijk dat daarin de meeste mogelijkheden tot expressie schuilen.’ Zijn werk zelf interesseert me heel wat minder dan zijn kunstbeschouwingen. Wel zoekt hij naar inhoudsrijkdom in zijn werk. - De tweede Amerikaan is Juliaan Schnabel, Nr. 693. Een man die veel discussie veroorzaakte over zijn werk, maar ook zelf heel wat in discussie bracht. Zoals René Ricard het bevestigt - maar men ziet het onmiddellijk in tal van werken - is Schnabel sterk onder de invloed gekomen van Gaudi, maar ook van het Duits expressionisme. Volgens hem heeft de hele Amerikaanse kunst thans niet veel meer te beduiden. De grote vraag: waar moet het heen met de kunst?
•	De Stedelijke Academie voor Schone Kunsten van St.-Niklaas bracht opnieuw twee belangrijke publikaties. Vooreerst het ‘Jaarboek 1982’, de bekroning van het

[Bibliotheek]

kunst in België evenals het verhaal van de carrière van Julian Key met een goede karakterisering van zijn werk. De Nederlandse vertaling van Robert Declerck is onberispelijk.

K.v.D.

VAN HOUTTE J.A. Prof. Dr., De Geschiedenis van Brugge, Lannoo, Tielt-Bussum, 1982, 215 × 265 mm, kleuren- en zw.-w.-illustr., 606 blz., linnen band, 1.980 fr. - West-Vlaanderen en inzonderheid Brugge mogen zich gelukkig achten met de verschijning van dit boek. Immers met deze uitgave verschijnt voor het eerst op onze dagen een ‘up to date-synthesewerk’ over de geschiedenis van de hoofdplaats van de kustprovincie, dat daarbij met talrijke illustraties in beeld gebracht werd. - In zijn voorwoord geeft burgemeester Frank Van Acker een overzicht van de geschiedkundige werken die over Brugge verschenen zijn, leidt de auteur van onderhavig werk bij de lezer in en vertelt hoe dit boek tot stand is gekomen. Daarop aansluitend verklaart de auteur in een ‘Ter Inleiding’ zijn opvatting bij het schrijven van deze geschiedenis, uitgaande van het beroemde werk van Kan. A. Duclos ‘Bruges - Histoire et Souvenirs’. Hij stelt o.m. dat zijn werk meer dan dat van Duclos de sociale en de economische geschiedenis recht laat wedervaren en dat hij ook de geschiedenis ná de middeleeuwen (waar het bij Duclos vooral om te doen was) behandelt. Hij beoogt met dit werk vooral een ‘algemene geschiedenis’ van de stad te geven, tot op onze dagen, maar zonder de geschiedenis van de gemeenten die door de fusie bij Brugge gevoegd werden, in zijn studie te betrekken. - Dan volgt de geschiedenis van de stad in achttien kapittels, vanaf ‘Het Voorspel’ - de prehistorie - tot het ‘Modern Leefpatroon’, waarin zelfs ‘de beoefening van de sport’, het toerisme, de winkelstraten e.d. aan bod komen. Wie echter bij het woord ‘geschiedenis’ koude rillingen krijgt (omdat hij/zij zich de geschiedenislessen uit de jeugdjaren herinnert), kunnen we onmiddellijk geruststellen. Dit boek brengt u de geschiedenis van de stad Brugge als een vlot leesbare tekst, waardoor u al lezend de historische feiten en personen als in een film voor u ziet evolueren. U hoeft slechts een paar bladzijden van de tekst te hebben doorgenomen om daarvan overtuigd te zijn. Het woord ‘dor’ dat zo vaak als epitheton bij ‘geschiedenis’ wordt gehanteerd, schijnt professor Van Houtte niet te kennen. Dit boek is - zoals de stad Brugge zelf - een monumentaal gewrocht, waar de historicus niet meer omheen kan, maar dat ook de ‘leek in het vak’ ten zeerste zal boeien. - Het illustratiemateriaal - soms in kleurendruk - werd door Dr. Luc Devliegher en Drs. André Vandewalle in het boek verwerkt. Daarbij werd iedere afbeelding door een uitgebreid commentaar verduidelijkt. Achterin het boek werden nog een aantal ‘addenda’ opgenomen, o.m. een ‘Aantekening over oude muntwaarde’, een bronnen- en literatuurlijst, 28 bladzijden ‘Noten’ bij de verschillende hoofdstukken en een register op namen en onderwerpen in het boek behandeld.

R.d.

NADINE DEBERGH, Koorgestoelten in West-Vlaanderen, Reeks Oudheden in West- en Frans-Vlaanderen, dl. 3, Lannoo, Tielt-Bussum, 1982, geïll. met foto's en tekeningen, paperback, 53 blz., 480 fr. - In een reeks over Oudheden in West- en Frans-Vlaanderen waarin reeds deeltjes over de ‘Vensters in West-Vlaanderen’ en ‘Huisgevels te Sint-Winoksbergen’ verschenen komt nu een derde ‘paperback’ over ‘Koorgestoelten in West-Vlaanderen’. Met West-Vlaanderen is natuurlijk een louter geografische beperking bedoeld want kunstvormen en stijlen houden geen rekening met administratieve grenzen. Na een algemene inleiding over het ontstaan, de evolutie en de versiering van de koorgestoelten worden achtereenvolgens de verschillende koorgestoelten in Brugge, Veurne, Ieper en elders historisch belicht en in detail beschreven. Er zijn een ruim aantal afbeeldingen en foto's die ook details belichten, vele daarvan door de auteur zelf genomen, andere uit de rijke voorraad van het A.C.L. Brussel geput. De auteur moge ons toestaan, ter aanvulling voor haar bibliografie, die allerlei algemene en oudere werken vermeldt, nog te verwijzen naar ons werk Barok en Classicisme in België (1974) dat o.m. de koorgestoelten in het hele land behandelt, benevens het speciale nummer van Vlaanderen gewijd aan de Vlaamse kerkelijke beeldhouwkunst uit de 17e en de 18e eeuw. Wij hopen dat deze interessante reeks voortgezet wordt.

J.v.A.

ASTRID BECKER, Euregio-Maas-Rijn. Musea, Rheinland-Verlag/Köln, 1982, geïllustreerd met zwartwit foto's, 126 × 204 mm, 208 blz., genaaid, 280 fr., te bestellen bij Euregio-Rijn-Maas-Bureau, Bouillonstr. 3, 6211 LH Maastricht. - De Euregio-Maas-Rijn is een grensoverschrijdende samenwerkingsvorm tussen de Belgische provincies Limburg en Luik, het zuidelijk deel van Nederlands-Limburg en de Regio Aken (omvattend de kreisen Aken, Düren, Heinsberg, Euskirchen en de stad Aken) die in 1976 gesticht werd met de bedoeling de gemeenschappelijke belangen te behartigen en de integratie op het vlak van bestuur, economie, cultuur, onderwijs, infrastructuur, milieu, enz. te bevorderen. Door talrijke gemeenschappelijke acties heeft de Euregio reeds gestalte gegeven aan zijn bestaan. Eén daarvan is onderhavige museumgids voor dit gebied. Daar deze regio met zijn rum 3,5 miljoen (Europese) inwoners een lange gemeenschappelijke geschiedenis gekend heeft onder de Romeinen, Keizer Karel en Napoleon, wil dit boek dit aantonen door de regionale musea in evidentie te plaatsen.

Het boek vangt aan met een ‘overzichtskaart’ waarop de vindplaatsen van alle musea zijn aangeduid. Daarna volgt de voorstelling van de musea. In het totaal 95! Belgisch-Limburg is vertegenwoordigd met 15 musea, de Duitse regio met 19, de provincie Luik met 42 en de Nederlandse regio met 19. De beschrijving van de musea gebeurt telkens in vier talen: Nederlands, Duits, Frans en Engels en volgens een identiek schema. Bovenaan de bladzijde vindt u telkens naast de gemeente waar het museum zich bevindt (gelokaliseerd met een groene stip op een inzetkaartje) naam en adres plus telefoonnummer. Met één of een paar woorden wordt het genre van het museum (beeldende kunst, folklore, archeologisch, enz.) aangeduid. De beschrijving zelf omvat een woordje geschiedenis van het museum, de verzameling, de eventuele extra activiteiten van het museum (Couven-Museum in Aken bv.: kamerconcerten van barokmuziek) en de vermelding of er een catalogus voor handen is en/of er geleid bezoek kan gebeuren. Door middel van pictogrammen (op een groene achtergrond) wordt verder aangegeven hoe het museum kan bereikt worden (met openbaar vervoer bv.), de openingstijden, de entreeprijs, de aanwezigheid van eet- en drankgelegenheid, toegangsmogelijkheid voor gehandicapten, enz. Voor ieder museum is minstens één illustratie (vaak twee) afgedrukt.

Werkelijk een zeer praktische gids die een degelijk instrument is om - over de landsgrenzen heen - het gemeenschappelijk cultureel-historisch verleden van dit gebied te ontdekken en te waarderen.

R.d.

WERNER SCHÄFKE, Gothische Kathedralen in Frankrijk. Een reis naar de hoogtepunten van de middeleeuwse architektuur in Frankrijk, Uitg. Cantecleer de Bilt, 1982; 280 blz., ca. 250 illustr. deels in kleur, 755 fr. - Een nieuw boek uit de onvolprezen reeks ‘Cantecleer Kunst-Reisboeken’ (vertaling uit het Duits van de reeks DuMont-Keulen). Heel praktisch is de opdeling van de stof over twee algemene inleidende hoofdstukken, gevolgd door vijf hoofdstukken, die elk een geconcentreerd reispakket uitmaken: de eerste kathedralen (centr.), de klassieke (wat bredere kring om Parijs), de Noord-Franse (met Nor-

[p. 335]

[Bibliotheek]

mandië), de Zuid-Franse (brede kring) en tenslotte de neo-gotiek (uitsluitend Notre-Dame te Clermont-Ferrand en Ste-Croix te Orléans). Elk der kathedralen krijgt uiteraard een afzonderlijke behandeling. Op het eind wat praktische informatie, registers en bibliografie, met inbegrip van de voornaamste Nederlandse boeken over het onderwerp, maar geen enkel uit ons land werd opgenomen.

Werner Schäfke wijdt terecht veel aandacht aan de bouwgeschiedenis met de anekdotische aspecten ervan, wat de lezing ongetwijfeld aangenamer en boeiender maakt voor de doorsneelezer, die geen boodschap heeft aan uitvoerige beschrijvingen van al te specialistische technische details: die worden in dergelijke boeken best vervangen door uitgebreid fotomateriaal. Toch had de auteur er goed aan gedaan een beperkt lexicon voor- of achteraan het boek te plaatsen, aangezien niet iedereen met de architectuurterminologie vertrouwd is. Anderzijds mag men van een reisgids niet verwachten dat nieuwe visies of nieuwe ontdekkingen van de auteur zelf op kunsthistorisch gebied erin zouden voorkomen. Hij had het recht zich wijselijk te beperken tot het verwerken van de bestaande vakliteratuur, vanzelfsprekend zonder er constant naar te verwijzen. Maar toch hadden we van hem wat meer lyrisme en poëzie verwacht bij de behandeling van een zo begeesterend onderwerp, al ware het maar onder de vorm van citaten uit gedichten of andere literaire teksten. De nuchterheid der kunsthistorici kan dodelijk zijn voor het schoonheidsgevoel van wie met hen te langdurig omgaat. Anders een prachtig boek!

MY HEILMANN, Florence. Kunst en kultuur in de tijd van de Medici, Uitg. Cantecleer de Bilt 1982; 240 blz., ca. 200 zwart-wit illustr. en 23 in kleur, 698 fr. - Wie ouder wordt bidde de Heer dat het hem gegund moge zijn nog een paar maal toch in Florence te kunnen kuieren. En zo hij dit niet meer kan dan zal een boek als dit hem althans toelaten erover te dromen... Het eerste deel gaat over de Medici, ‘Florence und die Medici’ is trouwens de titel der DuMont-uitgave van deze Cantecleer-reisgids. Reeds van bij het begin merkt men dat My Heilmann uit ander hout gesneden is als Schäfke, want My Heilmann durft het aan zich bij wijlen te laten meeslepen door de fascinatie van Florence en aldus uit te stijgen boven de nuchtere gegevens, zonder ze te verwaarlozen. Zij volgt daarin het voorbeeld van Ulrich Häussermann in het uitstekend voorwoord. De geschiedenis van Florence's grootheid en kunst is onverbreekbaar verweven met die der Medici. De gebruikte methode, waarbij het ene door het andere wordt geïllustreerd door My Heilmann is volkomen gerechtvaardigd.

Minder gelukkig zijn we met het tweede deel van het boek, betiteld ‘Renaissance-kunstenaars en hun werken in Florence’. Hiervan blijft de tekst beperkt tot de lijst der talrijke Florentijnse kunstenaars (achtereenvolgens voor de vroeg-renaissance tot 1464, de hoog-renaissance tot 1537 en de laat-renaissance tot 1574). Van elke kunstenaar wordt geboorte- en overlijdensjaar vermeld en de lijst zijner werken die te Florence zijn bewaard, met titel en plaats. Gelukkig worden vele dezer werken gereproduceerd, uiteraard de bekendste. Dat maakt dit deel voor schooldoeleinden wel erg bruikbaar (p. 119 tot 181).

Het boek sluit met: 1. Herneming der kunstwerken per museum, kerk enz. - 2. Lijst der grafmonumenten - 3. Een degelijke tijdtabel (politiek, cultureel en artistiek samen) - 4. Een wat erg korte bibliografie - 5. Register van namen en zaken - 6. Praktische en toeristische informatie (op gele bladen). Deze vrij uitvoerige supplementen (p. 186 tot 240) zijn o.i. onmisbaar om de reisgids handig te consulteren en voor reisdoeleinden te gebruiken. Daar gaat het toch uiteindelijk om in een reisgids.

PETER STRIEDER, Dürer, Uitg. Mercatorfonds, Wilrijk 1982; 400 p., 33 × 25 cm, 460 ill. waarvan 160 in kleur, vollinnen band, kleur-stofomslag en beschermkoker, 3.500 fr. (Ned.-Fr.-Eng.-Duits: afzonderlijke uitgaven). - De geleerde auteur is een eenvoudig man, een gemoedelijke Beier, met wie je al gauw aan het praten raakt over gemeenschappelijke vrienden uit München. Het is als directeur van het Germanisches Nationalmuseum in Nürenberg dat hij een Dürerkenner met grote naam werd: hogergenoemd werk is dan ook de bekroning van zijn carrière, waarin reeds o.m. enkele belangrijke Dürer-monografieën en tentoonstellingscatalogen voorkomen.

De tekst van het boek is bijna volledig van P. Strieder, die opeenvolgend behandelt: ‘Dürer van Nürenberg’ (biogr.) - ‘Het Neurenberger Milieu’ - ‘Ontmoetingen’ (o.m. in Vlaanderen)- ‘Het Werk’. Zijn analyse van Dürers werk is gekenmerkt door heldere zekerheid en zijn bejegening ervan door een grote beheerste passie, aldus Ph. Roberts-Jones, die ook de actualiteit van Dürer voor de hedendaagse kunst onderlijnt. Er zitten een aantal thema's en technieken in Dürers werk die absoluut origineel zijn en aan zijn werk een eeuwigheidkarakter schenken, zo betoogt Strieder terecht. Daarbij toont hij in dit boek tal van illustraties, die op direkte wijze zijn uiteenzetting bevestigen en visualiseren. Hij is met Dürer zo vertrouwd dat hij voor elk zijner gezegden zo maar verwijzingen naar bepaalde details in tal van Dürerwerken kan te voorschijn toveren. Vandaar dat hij het zich kan veroorloven heel eenvoudig te blijven, zonder door zwaarwichtige plechtigheid oppervlakkige kennis te moeten verbergen, zoals men het maar al te dikwijls ziet gebeuren.

Behalve om de tekst van Peter Strieder is het kunstboek ‘Dürer’ ook vanzelfsprekend buitengewoon belangrijk om de unieke reprodukties, die werk van Dürer voor het grootste deel weergeeft. Zelfs vindt men er werken die nog nergens in reproduktie voorkomen.

Belangrijk is ook dat Strieder herhaaldelijk aansluit bij de geschriften van Dürer, waartussen de notitiën van zijn reis in de Nederlanden - vooral in Vlaanderen - een voorname plaats innemen.

Aansluitend bij zijn tekst nam Strieder in het boek ook een paar gespecialiseerde stukken van andere geleerden in het boek op, wat wederom een blijk is van zijn eenvoudige collegialiteit. Het betreft een technisch-wetenschappelijk onderzoek over Albrecht Dürers ‘Vier Apostelen’ (Gisela Goldberg), een studie over de perspectief bij Dürer (J. Harnest) en over geschriften van en over Dürer (Mathias Mende). Een waardevolle bibliografie en verzorgde registers besluiten het boek, dat - eens te meer - een schitterende realisatie is van de Drukkerij Lannoo (Tielt) m.m.v. Brufizet-Brugge en Boekbinderij Brandt.

Ik weersta niet aan de tentatie, om te besluiten met een woord van Goethe over Dürer te citeren: ‘Zo'n arme nar van een kunstenaar, dat vind ik eindeloos droevig, omdat het in de grond ook mijn lot is, alleen kan ik me een klein beetje beter uit de slag trekken’. En dan nog dit van Melanchton: ‘Als oude man, is hij de natuur beginnen te bekijken en heeft hij getracht de oorspronkelijke verschijnselen te eerbiedigen; hij had toen begrepen dat juist deze eenvoud het hoogste sieraad der kunst is’.

Vrije tribune

voorbije schooljaar, een topjaar voor de Academie, die haar 2500ste leerling inschreef. We hebben reeds over de twee vorige jaarboeken alle lof gezegd, die dit prachtig initiatief verdient en zijn gelukkig dat het, spijts de economische crisis, ook dit jaar kon verschijnen. Een enthousiaste directeur Karel Michiels acht zich een gelukkig man om al het werk dat gepresteerd wordt in zijn rijke biekorf. De honing, die op die manier tot stand kwam: die kunt ge bewonderen in het Jaarboek, waarin opnieuw alle afdelingen hun beste werken gereproduceerd vinden. Het jaarboek brengt ook opnieuw een palmares voor de eindexamens der onderscheiden afdelingen. En waarom zou dat niet mogen, vermits het wel mag voor... sportuitslagen, waar de kranten bol van staan. Inspecteur Smits en Minister Callewaert komen er ook aan het woord, evenals Harold van de Perre; alle drie spreken hun eerbied uit voor de voorbeeldige opleiding die hier gegeven wordt. Tenslotte wijzen we op een gewaagd initiatief dat men in St.-Niklaas aandurfde: een tentoonstelling van tekeningen der leerkrachten uit hun studententijd! Een ander gedurfd initiatief der Academie in het verlopen schooljaar: alle academies uit den lande werden uitgenodigd om met enkele werken over het thema ‘Figuurtekeningen’ aan een nationale confrontatie deel te nemen: 60 scholen hebben het gewaagd! Het resultaat was overtuigend: er wordt nog in vele academies hard gewerkt. De expositie kreeg niet minder dan 6.000 bezoekers. Daarop volgde een herhaling, van 19/9 tot 24/10/1982, maar nu over een ander thema: ‘Monumentale en toegepaste kunsten uit Vlaamse, Brusselse en Waalse Academies’. Daar deden 36 academies aan mede en in een mooie catalogus werden voor elk dezer academies enkele belangwekkende werken gereproduceerd. Het werd meteen het bewijs dat ook toegepaste en monumentale kunst kan onderwezen worden die ‘utilair’ is, maar tevens ‘kunst’. Met deze tentoonstellingen neemt de Academie van St.-Niklaas een delicate maar tevens begeesterende rol op zich: de promotie van een degelijke kunstopleiding in het hele land.

• Theaterkrabbel 18

Men heeft vandaag de dag nogal wat kritiek op de aanzienlijke subsidie-bedragen die aan de drie, bij decreet, erkende spreidingstheaters voor Vlaanderen, worden uitbetaald. Hoe hoog deze tussenkomst ook mag zijn, zij is even gemotiveerd als de bijdragen die worden gespendeerd aan gelijk welk ander aspect van de volksopvoeding. Op voorwaarde dat de geviseerde theaters aan hun zending beantwoorden. Wat doorgaans onder de noemer ‘ontspanning’ wordt gerangschikt, hoeft daarbij niet te worden uitgesloten. Gezonde artistieke ontspanning heeft onbetwistbaar een sociaal-culturele betekenis. Maar de bedoelde gezelschappen dienen een redelijke verhouding te pratikeren in de samenstelling van het repertoire en een behoorlijk niveau van de realisaties. Wanneer men echter overwegend ‘amusement’ gaat plannen en uitvoeren, classeert men zichzelf bij ‘commerciële’ evenementen zoals kermisforen, pretparken, boulevardspektakels e.d.

Theaterspreiding is nu eenmaal een zending. En een zending eist consequenties. Daar kan men niet onderuit en daar dient m.i. de subsidiërende overheid, zonder ‘partipris’, scherp op te letten.

R.J.

Vrije tribune

• Een onzer abonnees, Valeer Vanbelle uit Wervik, schreef ons i.v.m. het artikel van Frank Deleu over de Westvlaamse Muziektornooien in vorig nummer 189: ‘Op de lijst der verplichte werken staan er voor het jaar 1953 twee vraagtekens. Bij de le afd. kan ik met zekerheid schrijven: “Carmen Festivum” (Paul Gilson). Ik was toen met onze Wervikse “Grote Harmonie” gaan deelnemen aan dit tornooi te Menen’.

Hij schrijft ook over zijn echtgenote Margriet van Hulle

[p. 336]

Vrije tribune

(^o Tielt 17.7.1912) overleden op 14.6.1982. ‘Moetje Vanbelle’ moet een biezondere vrouw geweest zij, naar wat Valeer ons in zijn brief verhaalt en naar de gelegenheidsgedichten die zij schreef, waarvan hij er enkele opstuurt, samen met haar doodsbeeldje. Daarop drukte Valeer een gedicht dat moeke Vanbelle op 8 februari 1982 opstelde, gevolgd door zijn antwoord daags na haar overlijden. Hier zijn ze:

‘Ik sterf. / Iedereen denkt: / dat is het leven. / Het weze zo. / Ik wou steeds / het schone en het goede. / Vergeef het mij / als ik iemand heb zeer gedaan. / Deed ik U goed. / dan deed ik alleen wat ik moest. / Dank eenieder die mij goed deed: / schoenmaker, wever, landbouwer, / smid, kruidenier, ruimdienst,... / allen hebben mij gediend. / Wij leven voor en met elkaar. / Tot weerziens!’ Margriet

8 februari 1982

‘Danke, moetje, / voor je open blik / voor je open geest / voor je open woord / voor je open hand / voor je open hart / voor je open lach / voor je open deur / voor je open bloemennatuur. / Leef gelukkig / in Gods Liefde / bij jouw Anneke / en bij zoveel bekenden.’

Valeer

15 juni 1982

• In ‘Vlaanderen’ nr. 189, rubriek ‘Kunst en Geest’ schreef André Demedts over ‘Wat met de literatuur?’ (p. 251). Hierbij een bedenking.

‘Wanneer allen het eens zijn, dan heeft niemand voldoende nagedacht’ (Walter Lippmann): misschien heb ikzelf hier nog te weinig nagedacht, maar ergens ben ik het niet eens met de heer André Demedts. Hij beweert dat het protest van de jeugd tegen de generaties die haar onmiddellijk voorafgaan, voor het eerst (‘in de geschiedenis’) zo ongeschakeerd en onverantwoord overkomt. Hij slaagt erin, om de lezer met een lawine van argumenten schaakmat te zetten. En de conclusies blijken te sluiten als grafstenen. Je krijgt de neiging er bloemen en kransen aan toe te voegen. Maar dan lees je ergens dat reeds in de tijd van Aristoteles de jeugd waardeloos werd bevonden. Wie vèrder denkt, die ziet de beschaving hier al ten onder gaan. Ik meen dat de Oude Griekse Cultuur niet onmiddellijk met de dood van Aristoteles gevallen is. Wel heeft de geschiedenis ons geleerd, dat elke beschaving nu eenmaal een begin, in het beste geval een grote bloei, daarna een verval en... een einde kent. Moet de jeugd voor dat laatste verantwoordelijk worden gesteld? Ik kan niet nalaten even een fragmentje uit Faust van Goethe aan te halen:

Generaal: Wie zou op naties nog vertrouwen, / Al heeft men nog zoveel voor haar gedaan; / Want bij het volk, als bij de vrouwen, / Staat altijd door de jonkheid bovenaan. Minister: Men is te ver van 't rechte pad geleid, / Ik prijs de goede oude jaren; / Want waarlijk, toen wij alles waren, / Dat was de rechte gouden tijd.

Parvenu: Wij waren waarlijk ook niet dom, / En deden vaak, wat wij niet mochten; / Maar tegenwoordig keert zich alles om / En dat juist waar wij 't vast te houden zochten.

Wat de heer André Demedts schrijft, is misschien minder nieuw dan het klinkt. Onze wereld is al bij al een oude zandloper, die op zijn laagste punt helemaal op zijn kop wordt gezet.

(Johan Bovyn)

Zoekertjes

•	Herman Deneweth, Tulpenlaan 34, 8790 Waregem (tel.: [phone]) zoekt volgende nummers van het tijdschrift Vlaanderen: 174, 181, 182-183.
•	L. Vercammen, Kerkstraat 45, 1801 Peutie, zoekt Nr. 182-183 (Jan van Ruusbroec).

Vlaamse discotheek

Reinaert de vos, gezegd door TINE RUYSSCHAERT, Uitgave Discus (7029), Regie: Jo Gevers, Produktie Charles Dumoulin, Distr. Parsifal, Brugge. - Het was te verwachten dat, terwijl de reeks van Tine Ruysschaert's vertolkingen nog volop loopt, ook een plaat met fragmenten uit het dieren-epos zou geperst worden en op de luisterschijf gelegd. De gebezigde vlotte her-taling van Ernst van Altena transposeert de oorspronkelijk middelnederlandse tekst vrij nadrukkelijk naar vandaag toe, terwijl die m.i. van alle tijden is. De steeds weer graag beluisterde woordkunstenares vertolkt hem met trefzekerheid en beheersing. Alhoewel de bezorgdheid om het woord doorlopend primeert weet zij door accenten, ritme en kleur een levend verhaal te wekken, vol ironie en bijwijlen met spot gekruid.

R.J.

BLOEMLEZING UIT DE NOORD- & ZUIDNEDERLANDSE POËZIE, Vanaf de Middeleeuwen tot na de Vijftigers, een lp-koffer (vijf platen) samengesteld en gezegd door ROSA JONCKHEERE en TERESA VAN MARCKE, Discus 7035, 1495 fr. (Parsifal, Gulden Vlieslaan 67, 8000 Brugge, bankrek. 477-1020101-23). - Deze platenreeks voorziet in een leemte en een nood die voor ons Nederlands taalgebied niet meer verantwoord waren. Het is een enig document geworden, deze ‘luister’-bloemlezing. Er zijn vroeger al wel platen verschenen, waarop poëzie van een of ander dichter (soms een paar samen) werd ingesproken (we denken hier o.m. aan de literaire platen van dezelfde uitgeverij en aan de uitgaven van ‘Nederlandse pocketplaat’), maar voor zover ons bekend is, bestond er nog geen ‘bloemlezing’ van poëzie op plaat en zeker niet een bloemlezing, waarin zoveel diverse dichters uit zoveel eeuwen Nederlandse poëzie aan bod komen. De samenstellers viseren met deze uitgave vooral het secundair en kunstonderwijs (muziekacademies), maar eveneens de vele poëzieliefhebbers die nu tal van geliefde gedichten auditief zullen kunnen smaken. In de ondertitel van de reeks zit de (noodgedwongen) beperking van de bloemlezing al verscholen: de hedendaagse poëzie werd niet gebloemleesd. Daarbij hebben de samenstellers bewust gekozen voor niet-hermetische gedichten om een zo groot mogelijk luisterpubliek te kunnen boeien. Ze hebben gezocht naar verscheidenheid in genre en naar gedichten die voor elke opgenomen dichter het representatiefst zijn. Dit brengt met zich mee dat de keuze (inherent aan elke bloemlezing) subjectief is en bij menig luisteraar verwondering of verbazing zal wekken. Ze getuigen ten andere zelf dat ze door de beperking van ‘ruimte’ heel wat niet hebben kunnen laten opnemen wat ze zelf graag hadden gewild. Naar eigen zeggen hebben ze ‘een vrij klassieke’ keus gemaakt, o.m. omdat ze vooral opgenomen hebben wat zich in de vele (gedrukte) bloemlezingen a.h.w. van zelf opdrong.

De serie bestaat uit vijf platen. De eerste plaat is een singletje met ‘Fragmenten uit Van den Vos Reynaerde’. Dan volgen vier elpees. Iedere plaat is voorzien van een tekstboekje waarin alle voorgedragen gedichten integraal staan afgedrukt. De voordracht van de gedichten gebeurt door een team van woordkunstenaars (allen laureaten van Kon. Muziekconservatoria) dat bestaat uit - behalve de twee samenstelsters zelf - Herman Bogaert, Mieke Felix, Klaar Leyre, Rita Lommée, Oswald Maes, Rita Vandenberghe, Jules Van Houtte, Moy Vynckier en Kris Yserbijt. Daarmee is de kwaliteit van de dictie gewaarborgd. De opnametechniek is verder perfect te noemen. Persoonlijk vind ik het jammer dat de titel en de auteur van de gedichten niet op de platen gezegd worden. Bij het beluisteren bent u aldus verplicht op de hoes of in het tekstboekje te volgen of anders valt u pardoes van het ene gedicht in het andere. Af en toe wordt de zegging van een gedicht ingeleid of afgerond met enkele maten sfeermuziek: dat had naar mijn persoonlijke smaak uitgebreider mogen gebeuren. Deze paar bemerkingen nemen echter niet weg dat ik gelukkig ben met deze sonore bloemlezing en we wensen dan ook dat velen eveneens dat geluk mogen smaken. De platen zijn ook afzonderlijk te verkrijgen tegen 395 fr. per LP en 125 fr. per EP.

R.d.

JOHAN HUYS, Vlaamse orgelpracht III, Eufoda 1065, Davidsfonds Leuven, 1982, 325 fr. (ledenprijs). - De reeks ‘Vlaamse orgelpracht’ heeft reeds naam gemaakt en haar lauweren geoogst. Vandaar dat het Davidsfonds terecht deze reeks verder zet. Onderhavige elpee is voor liefhebbers van het genre een welgekomen aanvulling.

Ditmaal horen we twee Westvlaamse orgels. Op kant I bespeelt Johan Huys het orgel van de St.-Jozefskerk in Ichtegem. Het werd gebouwd in 1767 door Pieter en zoon Lambert-Benoit van Peteghem. Nadien werd het enigszins door anderen herbouwd, maar in 1981 opnieuw door de firma Loncke in zijn oorspronkelijke toestand hersteld. Wij horen achtereenvolgens Marche De prins de Lingie cavalerie (uit het ‘Beyaert-boek’ van Ioannes de Gruijtters), Divertissement I van J.B.J. Boutmy, Veroneser Allegro en drie stukken uit het Londener Notenbuch van W.A. Mozart en Fuga op B.A.C.H. van J.G. Albrechtsbergen. Kant II laat ons het orgel beluisteren uit de St.-Godelievekerk in Heule-Watermolen, dat in 1743 door Andreas Jacobus Berger werd gebouwd. Johan Huys vertolkt nu werk van Pieter Cornet: Fantasia in g, Gisbert Steenwick: Serband, Johan Jakob Froberger: Ricercar X, Georg Philipp Telemann: Fantasia 14 en 13 en tot slot fragmenten uit ‘De Gruijtters beiaardboek’ en werk van Jozef Hector Fiocco. Een plaat vol afwisselende orgelmuziek, nu eens speels en guitig, dan weer plechtig en ingetogen.

R.d.

THEO MERTENS & JOHAN HUYS, Muziek voor trompet en orgel II, Eufoda 1062, Davidsfonds Leuven, 1982, 325 fr. (ledenprijs). - Zoals de eerste plaat in deze reeks brengen dezelfde twee eersteklasse solisten opnieuw graag gehoorde en beroemde melodieën. Het perfecte solospel van Mertens op de trompet wordt soepel begeleid door Huys op het orgel (uit de O.-L.-Vrouwekerk van Melsele, gebouwd door Ludovicus de la Haye in 1749).

Kant A vergast ons op: Marcia uit ‘Symphonies de Fanfares’ (J.J. Mouret), Largo uit de opera ‘Xerxes’ (G.F. Händel), Allegro uit ‘Sonate in D’ (C. Tessarini), Ave Maria (F. Schubert), Vivace uit ‘Sonate II’ (J.B. Loeillet) en het Adagio uit ‘Concerto opus 9’ (T. Albinoni). Op kant B kunt u luisteren naar: Sonate (A. Corelli), Serenade (F. Schubert), Allegro uit ‘Concerto in D’ (G.P. Telemann, Adagio cantabile (P. Nardini), Allegro uit ‘Sonate I’ (J.B. Loeillet), Elégie (J. Massenet) en Allegro uit ‘Concerto III’ (G.F. Händel). Een zeer gevarieerd palet in een niet-alledaagse, toch uitstekende vertolking. Een plaat die velen zal bekoren.

R.d.