Vlaanderen. Kunsttijdschrift. Jaargang 21

Grafisch bericht

Verzorgd door het V.V.G. Secretariaat: Molendreef 17 - 9831 Deurle

Tel. [phone]V.V.G. Vlaams Verbond van grafische ontwerpers P.R. 14979 Kredietbank Tielt.

Verantwoordelijkheid opnemen

Bij een enquête onder de jeugd is gebleken dat zij het denkbeeld, in haar aankopen geleid te worden door de reklame, gewoon van zich af wil zetten. Dit verwondert ons enigszins wanneer wij zien welke enorme bedragen de jeugd nog steeds laat afvloeien naar geraffineerde boetiekjes, zich rijkspelende platenbonzen en de zich rijkzingende protesterenden tegen de kapitalistische mentaliteit. Men schept meer behoeften voor deze onvolwassenen en de publiciteit is daarbij de verborgen verleidster, zij vergrijpt zich aan hen uit winstbejag.

De jeugd is misschien zo snugger aan te voelen dat zij door de reklame geleid wordt maar niet snugger genoeg om te beseffen dat zij zichzelf bij de neus leidt. Daar de meesten onder de jongeren zich nooit behoorlijk hebben leren uitdrukken en zij dit mankement zijn gaan aanvoelen, gaan zij over tot het manifesteren van hun wankele persoonlijkheid door zich de gekste dingen om het lijf te hangen, waarbij zij hun geld neertellen in mooi gewassen handjes die bij radioscopie geldwolvenklauwen blijken te zijn.

De gewetensvolle graficus echter, die geacht wordt geneigd te zijn het spelletje mee te spelen, komt hier menigkeer tussen twee stoelen te zitten. Het wordt hem beslist niet gemakkelijk gemaakt wanneer hij de ene dag een opdracht krijgt voor het propageren van steeds snellere wagens en de andere dag voor het geven van bloed voor verkeersslachtoffers. Hij start een kampagne voor een beter leefmilieu en daarna gaat hij rustig ontwerpen maken voor een nieuw te bouwen chemische fabriek. Hij wint mogelijkerwijze een prijs in een wedstrijd voor meer vrede onder de volken en terzelfdertijd verzorgt hij een aankondiging voor helikopters die volgens verschillende strijdkrachten bijzonder efficiënt zijn in de aanval. Heeft de grafikus een verantwoordelijk vak? Worden zijn daden ingegeven door winst- of prestigebejag of heeft zijn beroep van hem een produkt gemaakt dat alleen nog ‘Befehl ist Befehl’ kent en desnoods zijn medeburgers naar de gaskamers van de reklamediktatuur sleept.

Hij helpt in vele gevallen een mentaliteit scheppen waarin tenslotte prijzen worden toegekend aan patriotische gruwelen, zoals de prijs voor de beste persfoto waarop voorgesteld een man die met een touw aan zijn voet achter een Amerikaanse tank wordt voortgesleurd.

Reklame is, naar is uitgemaakt, de manier om door het aankweken van behoeften langs massaproduktie de prijzen te verlagen, wat op hetzelfde neerkomt als bv. geen behoeften kweken, geen massaproduktie en de prijzen hoger. De winst zal dezelfde blijven. Het enige verschil ligt alleen in de stok achter de deur: de lucht en waterbezoedeling door produktie. Wij produceren ons dood, volgens ekologen: binnen de dertig jaar. Wij betalen deze reklame met ons leven. De publicist wordt zodoende de man die de bijl aanreikt aan de beul. Hij wordt net als de aandeelhouders van de verantwoordelijke concerns medeplichtig aan de massamoord op natuur en mens.

Het is aan de tijd dat grafiekers en publicisten hun verantwoordelijkheid gaan opnemen en alleen reklame maken voor zaken waarvan zij vooraf hebben nagespoord of zij niet tot ons aller verstikkingsdood zullen bijdragen.