[West-Vlaanderen 1963, nummer 69]
[Editoriaal]
Gewelfsleutel, begin XIVe eeuw, gepolychromeerd en verguld eikehout 30 × 30 - Foto A.C.L.
Stelt de Kroning voor van O.L. Vrouw en komt van de kapel van de Groot Meestringhe van het Brugs begijnhof. Te vergelijken met de gewelfsteutels in de gotische zaal van het stadhuis te Brugge (einde XIVe eeuw). St. Janshospitaal, Brugge.
De tentoonstelling ‘Verzamelingen van de Openbare Onderstand’ door ‘Pro Civitate’ - organisme van het Gemeentekrediet van België - in 1961 ingericht, heeft o.m. de verdienste gehad talrijke weinig of niet gekende kunstwerken, die aan de Kommissies van Openbare Onderstand toebehoren, aan een belangstellend publiek kenbaar gemaakt te hebben. Niet veel Kommissies hebben immers een eigen museum, en niet alle musea zijn zo bekend als het Sint-Janshospitaal te Brugge!
Het is goed dat ook in West-Vlaanderen de aandacht van het publiek op dit patrimonium gericht wordt. De meesterwerken van de Brugse Kommissie, die in het hospitaal te zien zijn, dienen wel niet voorgesteld te worden, maar hoevelen lopen te Damme het ‘Sint Janshuus’ niet voorbij? En hoevelen hebben te Ieper, in het Belle-godshuis, het museum reeds bezocht dat er sinds verleden jaar is ingericht? Kortrijk, dat geen eigen museum bezit, zal een nog wel grotere onbekende zijn. Het leek ons zelfs de moeite waard na te gaan in hoeverre andere Kommissies nog kunstwerken bezitten. Daartoe werd in 1962 door het Provinciebestuur bij de 253 gemeentelijke Kommissies een enkwest ingesteld. De antwoorden, op een vijftal na volledig, gaven een eerder ontgoochelend resultaat te zien: buiten de vier genoemde, bezaten slechts drie Kommissies nog kunstvoorwerpen. Oostende vermeldde een, waarschijnlijk 16e-eeuws, schilderij dat een gezicht op de stad voorstelt. Te Hoogstade zijn er vijf schilderijen, die dateren uit 1841 en 1845. Belangrijker zijn een tweetal stuks beeldhouwwerk te Roeselare: een houten O.L. Vrouwebeeld en een paneel met twaalf houten reliëfs, die taferelen uit het leven van Kristus verbeelden.
In de volgende bijdragen wordt gepoogd een beeld te geven van de verzamelingen te Brugge, Damme, Ieper en Kortrijk. We zijn ervan overtuigd dat, na lezing, velen met eigen ogen het hier voorgestelde kunstpatrimonium zullen willen bewonderen; het zou voor de schrijvers van de bijdragen de mooiste beloning zijn.
Luc Devliegher