Heiko Kolt
Eens beloofde hij me het verhaal van z'n jeugd te vertellen, maar hij wou Vodka. Vodka had ik niet en het verhaal ken ik niet... Maar tussen soep en dessert door mocht ik al rap meer ontdekken over zijn leven en bewegen, zijn talrijke reizen en ervaringen. Zijn vrolijkheid en fratsen leerde ik kennen in bizare winkeltjes of grootwarenhuizen, op een bomvolle trein en langs drukke straten. Het is ongelooflijk maar op een eigene manier leeft hij met alles rondom hem mee: alles speelt en danst als het ware met hem mee: een telefoonpaal, een paard, een bloem of een stem... Ik - Ik ben een landloper zegt hij, en inderdaad, maar wat een rijke landloper vol sprankelende fantasie, wat een poeët vol pantheïstische bewondering voor al het geschapene. Op een late avondwandeling eenmaal, toen wij voor de zee kwamen, liep hij van mij weg al schreeuwend: Wenn Ich das Meer sehe muss Ich tanzen! En zijn figuur en bewegingen, één met de zee, werden groots en geweldig. Wat een kunstenaar die déze kracht bezit, je door zijn Kunst te ontvoeren uit de werkelijkheid!
Later heeft Kolt me veel meer verklapt: Mijn diep-kunstzinnige moeder Eudokia Ivanoff-Uchora, werd in Rusland geboren, mijn vader in Estland - een vergeten land, rijk aan volkspoëzie, sagen, sprookjes en tienduizenden oude liederen. Ik ben tussen Warschau en Petersburg geboren, en ben niet gehuwd. De Vrijheid is mijn vrouw, ik weet ze overal, daarom ook ben ik nimmer thuis... Het is een zekere Prins Sergëi Wolkonsky, eertijds hoofd van het Keizerlijk Russisch Theater, die mijn grote Leermeester was. Daar in Rusland werd ik gevormd als toneelspeler en choreograaf. In Europa heb ik mij losgevochten en door harde moeilijkheden heen mijn persoonlijke stijl veroverd. Amerika was voor mij een land van avontuur... en tenslotte als landloper ben ik binnengevallen in 't vette land van Uilenspiegel! In Vlaanderen voel ik me goed.
Kolt die de wereld rond danste, is thans een vooraanstaand choreograaf, en vooral een ongeëvenaard vlaggenzwaaier. Na een succesrijke rondreis in Californië belette de tweede wereldoorlog hem naar zijn vaderland terug te keren. In ons land verblijvend leverde hij reeds heelwat buitengewone prestaties, waarmee hij zich in zeer korte tijd liet huldigen als een uitzonderlijk talent. Voor zijn kunst is hij één en al overgave. Zijn grootste persoonlijke stijl vindt haar oorsprong in de specifieke vorm van bewegingskunst die hij beoefent Euritmie. Deze vorm onderscheidt zich van alle andere vormen van dans- en bewegingskunst, doordat de te maken bewegingen volgens dezelfde wetten ontstaan als de gesproken klanken of de muzikale tonen. De euritmie heeft een heel stel wetten ten grondslag. Vooral het gebruik van witte of kleurige gewaden en sluiers, in overeenstemming met de te vertolken werken, onderlijnd door een passende en variërende belichting, is zeer karakteristiek. De declamatie van te vertolken dichtwerken onderscheidt zich van andere vormen van declamatie, doordat een gloedvolle weergave van de proza-inhoud dezer gedichten niet nagestreefd wordt, maar integendeel uitgegaan wordt van de innerlijke betekenis van klank, ritme, gebaren en maat. Heiko Kolt's danskunst nadert soms de ritmische pantomine, en daarmee het gebied van het mysterie waar eens de danskunst op aarde is ontstaan: het gedanste drama... Herinneren we ons enkel zijn prachtige regie van de Eucharistische stoet te Brugge (september 1956). Het Sanctus o.a. was énig mooi en ontroerend. Daar laten we de danser zelf aan het woord in zijn geestig Frans of Zondagduits: Vroeger ging mijn voorkeur naar revolutionaire en demonische dansen, dodendansen en dansen van robots of van gevallen engelen. Thans gaat m'n voorkeur naar religieuze en gewijde kunst. In Vlaanderen hier hebben
mijn zingende vlaggen, onmiddellijk het hart van het volk, en vooral van de jeugd geraakt. Ik voel dat die schone Vlaamse jeugd, waarmee ik zo graag werk nu allengs de choreografische kunst begint aan te voelen. Voor Heiko Kolt wacht nog veel werk. Voor enkele weken kreeg hij een nieuwe benoeming: Regisseur in de Slavische dramatische toneelspeelkunst, aan de Toneelacademie te Maastricht, volgend jaar valt hem de schoonste eer te beurt in Vaticaanstad, waar hij zal optreden als regisseur en solodanser voor Z.H. Paus Pius XII.
arno brys