West-Vlaanderen. Jaargang 4

[p. 253]

Een kapel in een complex

Pedagogie Pius X Heverlee Universiteit van Leuven

IN HET ARENBERGSE PARK werd te Leuven een pedagogie gebouwd voor honderd studenten. In deze nieuwe gebouwen is nu een kapel ingericht, die in alle opzichten zuiver van stijl is. Zij is het werk van de ingenieurs-architecten Paul Felix en G. Pepermans, beide buitengewone docenten aan de universiteit te Leuven. De glasramen werden vervaardigd door Michel Martens, het kruis en de kandelaars door Roger Bonduel.

Deze kapel bestaat uit een eenvoudige ruimte, (13.50 m. lang, 8.50 m. breed, + 2.50 m. voor de bidkapel, 6.50 m. hoog, met plaats voor een honderdtal studenten. Deze ruimte is afgesloten door effene vlakken, in horizontaal-vertikale lijnen. Deze vlakken zijn links onderbroken door een kleine zijbeuk, welke drie effene ronde pilaren ondersteunen. Deze laatste geven een aangenaam accent aan het geheel. Het gebruikte materiaal is baksteen, met stil gebroken wit bestreken. Het gewelf is in beton. In tegenstelling met de muren bestaat de vloer uit grote ruwe plaveien in zwarte Noorse kwarts.

De verlichting geschiedt in hoofdzaak door twee grote ramen, een van voor aan de linkerzijde, dat het altaar belicht, en een ander boven de ingang, dat aan heel de ruimte licht geeft. Verder zijn er aan beide zijden vier kleine ramen aangebracht. Aldus heerst in deze kleine ruimte voldoende licht om het volgen van de mis in het missaal toe te laten; het is echter een rustige belichting, in éénklank met de stille architectuur. Al deze ramen zijn siervol bewerkt door Michel Martens in verschillende technieken. Het groot raam links aan de voorkant bevat enige lichte abstracte motieven (glas in lood). Het tweede groot raam boven de ingang is in hel gekleurd glas, hier en daar licht getint. Het stelt Christus voor. De kleine ramen rechts verbeelden enkele gebeurtenissen uit het leven van Maria, in stille doch rijke kleuren in glas in lood.

[p. 254]

Pedagogie Pius X Heverlee-Leuven Kapel Buitenzicht

De kleine ramen links zijn uitgewerkt in beton en glas en bevatten symbolische motieven in een echte schittering van kleuren. Ze leveren eens te meer een afdoend bewijs dat abstracte sierkunst een geschikte atmosfeer schept in een stemmige ruimte.

In dit klein architecturaal gebouw is ook buiten de kerkramen, een bijzondere zorg besteed aan de kleur. De architecten en de glazenier hebben hier hun volle aandacht aan geschonken. De stille algemene kleur in gebroken wit domineert; de betonnen balken van het gewelf brengen echter hier een goed accent bij door de onderaan aangebrachte brede streep helder geel.

In kleur opzicht is er een stemmige oppositie tussen de donkerblauwe bevloering en de ongeveer witte muren. Het altaar, in donkerblauw hardsteen past goed bij de bevloering.

Oostraam Christusfiguur Michel Martens

[p. 255]

Fragment uit Het Leven van O.L. Vrouw. Michel Martens

Dit altaar, in tafelvorm, is licht, bewerkt met enkele abstracte motieven, die vooral in de kleine steunpilaartjes een speels rhythme zingen. Het lage tabernakel, insgelijks horizontaal-vertikaal opgevat is uit licht geel getint hout vervaardigd, met in het midden een speels motief in zilveren toonaard. Beide werk van M. Martens. Het donker bronzen kruis is zeer eenvoudig van vorm met een stille Christus, origineel door Bonduel uitgewerkt. De lage kandelaars zijn niet massief, doch in een lichte speling van smalle elkander kruisende spanten opgevat. Gelukkig zijn er geen stoelen in de kerk geplaatst, maar banken door de architecten zelf getekend. Waar stoelen de stille beweging van de vertikaal-horizontale lijnen zouden storen, zetten de banken integendeel deze beweging in een schoon lijnenspel voort.

Glasramen van de noorderkant uit Het Leven van O.L. Vrouw. Michel Martens

[p. 256]

Zicht op de binnentuin.

Deze kapel werd verwezenlijkt in een nauwe samenwerking van architecten en sierkunstenaars. Moge er een opdrachtgever opdagen die hun de gelegenheid schenke een kerk te bouwen, waarin de stijlkwaliteiten van deze kapel op een breder schaal uitgewerkt worden. Zou het van mijnentwege meer zijn dan een vrome wens? Laat ons, tegen alles in, hopen van neen.

P. Janssens o.p.

Zuidkant. Betonraampje ‘de Liefde’ Glazenier Michel Martens.

Dit is een stille, rustige kapel, waarin een grote eenheid van stijl gerealiseerd werd. Het is op verre na de beste die ik in ons land gezien heb. De studenten, die aan de vele overtollige versieringen van onze kerken gewoon zijn, zullen dit oord van gebed misschien wel wat kaal vinden. Ik twijfel er echter niet aan of de stille atmosfeer, waarin niets hun aandacht van het altaar afwendt, zal in hun ziel de echte gebedsgeest bevorderen, die in de eerste plaats een inwendigheid is, een samentreffen met God.

De directievleugel met toegang.
Foto's Dom X. Botte