De Vlaamsche School. Jaargang 31

Het paleis des Konings te Antwerpen.

Dit gebouw, hetwelk de Meir te Antwerpen, versiert, en aan welks voorzijde een nieuw ijzeren traliehek gaat geplaatst worden, geheel bewerkt in den trant van het versleten oude hek, werd opgericht volgens de plannen en onder de leiding van den bouwmeester en beeldhouwer J.P. Van Baurscheit⁽¹⁾, in zoogenaamden schelpstijl, of stijl Lodewijk XV, omtrent 1745; de gevel, van grooten Bentheimschen steen, is versierd met keurige sieraden, kindergroepen enz., die een recht keurig geheel vormen. Het paleis bevat eenige ruime zalen, met fraaie schilderingen en beeldhouwwerken.

Het werd opgericht voor rekening van Jan-Alexander van Susteren, heer van 's-Gravenwezel; na dezes dood, in 1764, werd het het eigendom van Jan-Baptist-Augustinus-Jozef de Fraula, heer van Calfenne; in 1777 werd het verkocht voor 72,000 gulden aan Pieter - Jan - Alexander-Jozef, graaf Roose van Baisy, baron van Bochout, grootvader van den heer de Pret-Thuret. De heer A. Thys brengt in herinnering, dat een der leden van de familie, Jan Roose, te Antwerpen schepen was in 1632, tweede burgemeester in 1634 en 1637, en eerste burgemeester in 1640; hij bewoonde op de Meir het huis hetwelk nu n^r 83 is gemerkt en dat, gekocht door zijnen vader, Jan Roose, den 31ⁿ October 1600, van Basillio Grassis, ruim twee eeuwen aan dezelfde familie bleef toebehooren⁽²⁾.

In Augustus 1794, bij den tweeden inval der Franschen, liet de Fransche generaal Souham de gravin weduwe Roose van Baisy voor 150,000 fr. aanschrijven in de brandschatting van 10 millioen.

Daar zij de stad had verlaten, werd haar huis, het tegenwoordige koninklijk paleis, in beslag genomen. Zij overleed den 18ⁿ Februari 1798 en bij de verdeeling viel het huis hare dochter Carolina toe, die in 1800 trouwde met Carolus-Franciscus-de-Paula de Brouchoven, graaf van Bergeyck.

In 1812 kocht Napoleon I het van de gravin weduwe van Bergeyck, op naam van het buitengewoon domein der kroon, voor 170,000 fr.

Onder de regeering van koning Willem I, werden er door M.I. Van Brée ontwerpen opgemaakt voor de versiering van het paleis, die door de omwenteling van 1830 zijn ondergebleven. (Zie onzen jaargang 1883, blz. 80.)

Den 26ⁿ October 1830 werd het paleis, waar de hertog van

(1) Zie onze jaargangen 1864, blz. 109 en 1876, blz. 17.

(2) Zie: Recueil du Bulletin de la propriété, 1874, blz. 93.

[p. 26]

Saksen-Weimar zijn hoofdkwartier had, door Belgische vrijwilligers ingenomen.

Den 25ⁿ Maart 1831, vergaderde generaal Van der Smissen met een aantal hoofdofficiers in het paleis, om te beraadslagen over de herstelling van koning Willem, welke poging, zooals men weet, de veroordeeling en verbanning van den generaal na zich sleepte.

Het koninklijk paleis behoort thans tot de bezittingen van het Belgische rijksdomein en is dus niet 's konings persoonlijk eigendom. Het is deze omstandigheid, welke Z.M. koning Leopold II heeft doen afzien van zijn aanvankelijk voornemen, om, op zijne kosten, het gebouw te laten versieren met werken van Antwerpsche schilders. Ons tijdschrift maakte destijds (1877, blz. 168 en 1880, blz. 26) beknoptelijk gewag van dit ontwerp des konings.