De Vlaamsche School. Jaargang 30

[p. 115]

Kroniek.

Antwerpen. O.-L.-Vrouwekerk. In de O.-L.-Vrouwekapel is een 4^e glasraam geplaatst, uitgevoerd door de heeren P. Van der Oudera en Stalins en Janssens, volgens het programma van den stadsarchivaris P. Génard. Het hoofdonderwerp is Alexander Farnese, die, in tegenwoordigheid van eenen bisschop, de sleutels van Antwerpen aan O.-L.-Vrouw opdraagt. Aan de zijkanten prijken wapenschilden van begunstigers van de gilde van O.-L.-Vrouwelof en kanunnikken der hoofdkerk: in het bovendeel de wapenschilden van paus Sixtus V, Alexander Farnese en de openstaande bisschoppelijke stoel; twee engelen houden wimpers met de opschriften: Salve Mater misericordioe en Monstra ta esse matrem. Het nieuwe raam maakt een zeer gunstigen indruk en veroordeelt al meer en meer de glasramen van Fransch maaksel waarover wij reeds in 1872 kloegen. Het is bekostigd door nu wijlen J.B.J. Ghislain, zaakwaarnemer te Antwerpen, als een gedachtenisstuk van hem en zijne zuster Paulina Constantia. De erfgift bedroeg 10,000 fr.

- Er bestaat plan, in de maand September den heer A. Snieders een banket aan te bieden, ter gelegenheid zijner benoeming als doctor honoris causa van de Leuvensche hoogeschool.

- De heer Felix Sacré, die met het onderhoud der tafereelen van het stadhuis is gelast, heeft die meestendeels in goeden staat gebracht en op nieuw geplaatst. Hij heeft ook de herstelling gedaan van het levensgroot portret van koning Willem I, door M.I. Van Brée, ook eene schilderij van het stadhuis (zie 1868, blz. 47) die thans in de spreekkamer van den burgemeester is geplaatst.

- Museum van oude meesters. Blz. 105 vermeldden wij den aankoop van een stuk van Th. Van Thulden en een portret van Van Dyck. De Van Thulden die den 17ⁿ November 1880 op de veiling der verzameling van ridder Soenens te Gent voor 390 fr. werd toegewezen, is nu 2500 fr. betaald. Het portret door Van Dyck, uit hetzelfde kabinet, op de veiling voor 810 fr. toegewezen aan de kunstkoopers J. Hollender, te Brussel, en F. Delehaye, te Antwerpen, schijnt door het museum 22,500 fr. te zijn betaald. Voor het museum is onlangs ook een stuk van J. Van Craesbeeck aangekocht. Een Antwerpsch weekblad beweert, dat het twijfelachtig is of de voornoemde aan Van Dyck en Craesbeeck toegeschrevene schilderijen wel echt zijn.

Brussel. Bij koninklijke besluiten van 28 Juli zijn tot ridder der Leopoldsorde benoemd Balthazar Florence, toonzetter en J. Artot, toonkundige.

Turnhout. Bij F. Beersmans-Pleek is een werk verschenen, getiteld: De pastoor en de bandiet, door Henri C.M. Quakkelaar.

Gent. In het oud Vleesch huis, bij het afbreken eener eiken bank, die het lokaal versierde, hetwelk vroeger diende tot sacristij van de beenhouwersgilde, is de cartel gevonden van een vaandel; het stuk bevat langs weerskanten eene geschilderde voorstelling: de bekoring van den H. Antonius en de kroning der H. Maagd. en voert, benevens het jaartal 1707 en het wapen der beenhouwersgilde, dit van den opperdeken baron van Camargo en die van de familiën Deynoot en van Loo. Het is omtrent 1 meter lang en 0^m80 breed en gaat naar het museum van oudheden.

Brugge. Bij Van de Vyvere-Petyt is verschenen: De zalige Karel-de-Goede, graaf van Vlaanderen, volgens het Fransch werkje van graaf Frederik-Lodewijk Waldbott de Bassenheim, door H. Vuylsteke, priester. Prijs: 10 centiemen, De Fransche tekst, met groote pracht uitgegeven door het Augustinusgenootschap, drukkers Desclée, de Brauwer en c^ie, is mede bij den heer van de Vyvere-Petyverkrijgbaar.

Rousselaere. Bij De Seyn-Verhougstraete zal kortelings verschijnen: Gedenkboek der Consciencefeesten in 1881 te Brussel gevierd. Ter aanbeveling van dit boek gelooft de uitgever niets te moeten zeggen: het werk beveelt zich zelve aan. Wie eeniger mate deel genomen heeft aan die heugelijke feestviering zal het willen bezitten. Het zal, naar men meldt, een prachtwerk zijn, in den vollen zin van het woord, in groot 4^o-formaat, keurig gedrukt met roode omlijsting, op licht getint papier, zoo keurig verzorgd als men maar wenschen kan. Het wordt maar op 600 exemplaren gedrukt, waarvan er 100 aan de feestcommissie worden afgestaan, voor de bibliotheken van het Davidsfonds en Willemsfonds. Er blijven dus maar 500 exemplaren beschikbaar voor de inschrijvers. De eerste 500 inschrijvers krijgen een exemplaar der prachtuitgave. Mochten er meer dan 500 inschrijvers zijn, dan zal eene tweede oplage gemaakt worden in 8^o-formaat, zonder omlijsting, en, over het geheel, min prachtig. De inschrijvingsprijs is bepaald op 2 fr. voor de personen die hun exemplaar bij den een of anderen boekhandelaar zelf afhalen; voor hen die wenschen het boek vrachtvrij te huis te ontvangen, worden de kosten bijgerekend, en wordt het boek dus afgeleverd tegen uitbetaling van fr. 2.50. Voor Nederland is de prijs gl. 1.50. Men kan inschrijven bij den uitgever en bij alle boekhandelaren van België en Nederland.

Buitenland.

Vlissingen. Den 24ⁿ Juli is de fontein met gedenkzuil ter eere van Elizabeth Wolff en Agatha Deken ingehuldigd. (Zie onzen vorigen jaargang, blz. 144.) De zuil prijkt met de portretten der beide schrijfsters en op het voetstuk rust een met 4 leeuwenkoppen versierd uitgeschulpt bekken, waaruit 3 waterstralen opschieten. Het gedenkteeken is vervaardigd door Becht en Dyserinck, te Amsterdam. De portretten werden gemaakt door G.J. Den Hollander, beeldhouwer te Middelburg.

's-Gravenhage. Jonkheer J.H.F.K. Van Swinderen heeft aan het rijk ten geschenke gegeven 25 op doek geschilderde ingelijste portretten.

Amsterdam. De hoogleeraar J.A. Alberdingk Thijm heeft bijna zijne geheele kunstbibliotheek, ongeveer 22,000 boeken en ongeveer 124 portefeuilles met platen, in bruikleen aan het rijk afgestaan, hetwelk ze heeft doen overbrengen naar de rijksacademie van beeldende kunsten.

Rotterdam. Op 1, 2, 3, 4 en 5 Augustus werd in deze stad het xvi^e Nederlandsch nationaal zangersfeest gehouden, ingericht door de koormaatschappij Amphion, onder de leiding der heeren Alex. W.A. Heyblom, uit Rotterdam, en Henri F.R. Brandts-Buys, uit Amsterdam. Tusschen de maatschappijen, die den oproep der inrichters beantwoord hadden, waren er uit Amsterdam, Alkmaar, Deventer, Dordrecht, Gorinchem, Heerenveen, Hoorn, Kampen, Schiedam, Terborg en Vlissingen. De bijzonderste werken, die gedurende het feest ten gehoore werden gebracht, zijn: op Zaterdag 2 Augustus, Vondel-Hymne (koor, baryton-solo en orkest), W.F.J. Nicolaï; Hoop (koor), C.C.A. de Vliegh; De stroom (koor, solo's en orkest), Paul C. Koerman; Avond aan zee (koor), C.A. Brandts-Buys; Goede raad (koor), J.J.H. Verhulst; Matrozenlied (koor en orkest), Richard Hol; Beleg van Alkmaar (koor, solo's en orkest), Alex. W.A. Heyblom; Volkslied, J.W. Wilms. Op Zondag 3 Aug.: Ouverture (orkest), Henri F.R. Brandts-Buys; Ständchen, Julius Otto; Vrede des gemoeds, C.C.A. de Vliegh; Serenade, E. Wambach; Meilied, G. Huberti; Frühlingsmorgen, Fr. Abt; Lentelied, Joh. J.H. Verhulst; Concert-ouverture, G.A. Heinze; De Iersche uitwijkelingen, F.A. Gevaert; Hymne aan den vrede, Richard Hol; Sonnet, G. Huberti; Matrozenlied, Alex. W.A. Heyblom; Mijn vaderland, F.J. van der Heyden;

[p. 116]

Volkslied, J. Wilms. Maandag 4 Augustus, laatste algemeene repetitie voor het derde concert. Dinsdag 5 Augustus: De Schelde, historisch phantazisch zang-gedicht van Em. Hiel, getoondicht door Peter Benoit (solo's, koor en orkest); Hymne aan de kunst (koor en orkest), Alex. W.A. Heyblom. De solisten die gedurende dit zangfeest optraden waren de loffelijk bekende mev. De Give (alt), de heeren E. Van Dyck (tenor), E. Blauwaert (baryton) en H. Fontaine (bas). Een ongemeen talrijk publiek heeft al de uitvoeringen bijgewoond, die, over het geheel, zeer merkwaardig mogen worden genoemd en den uitvoerders metterdaad tot eere strekten. Peter Benoits Schelde wedervoer een voor den meester inderdaad vleiend onthaal.

Parijs. In de fabriek van A. De Meritens, te Parijs, is een voor den vuurtoren van South Foreland, op de Engelsche kust, bestemd magneto-electrisch werktuig gemaakt, zooals er wellicht nog geen bestaat. Het draagt 120 hoefmagneten elk van 8 lamellen, te zamen 3240 kilos wegende en eene draagkracht vertegenwoordigende van 18,000 kil. Bij groepen van 10 werken deze op 12 Pacinotti-ringen, die gezamenlijk door een stoomtuig van 40 paardekrachten voor hunne polen met groote snelheid worden rondbewogen. Zoo geeft het werktuig een stroom, die in ééne electrische lamp van behoorlijke afmetingen een licht moet voortbrengen van 60,000 carcels of 420,000 kaarsen. De werktuigmaker verzekert, dat het licht van den vuurtoren sterk genoeg zal zijn, om, bij matig helder weder, aan de overzijde van het Kanaal, te Calais, groote drukletters, zooals de hoofdtitelletters van een nieuwsblad, gemakkelijk leesbaar te doen zijn. De prijs van dit uitstekende werktuig voor lichtbaken, met inbegrip van twee reuzenlampen en de noodige geleidkabels, is ongeveer 50,000 fr.

- De Parijsche gemeenteraad heeft in 1883 voor 39,000 fr. bestellingen gedaan, ter aanmoediging van de etskunst.

- Te Parijs bestaat eene commissie, die jaarlijks aankoopen doet van goede kopieën voor de museums in de provinciën. Zij heeft dezer dagen haar jaarlijksch onderzoek in de Louvre verricht. Van 70 ingezonden kopieën, zijn 14 aangenomen, 14 ter verbetering teruggezonden en 42 afgekeurd.

Toulouse. De om haar schoonen bouw beroemde kerk St.-Sulpitius Lapointe, die uit de 13^e eeuw dagteekende, is ingestort, in 't begin van Juli.

Londen. Half Juli werd te Londen eene boekerij en handschriftenverzameling van een Fransch edelman verkocht, te zamen voor 3000 ponden sterl. (75,000 fr.). Zes door Mozart in 1778 te Parijs eigenhandig geschreven sonaten voor piano en viool brachten 27 pond (675 fr.) op.

- Twee schilderijen, de Madonna dei Ansidei, van Rafaël, en een Portret van Karel I, door Van Dyck, waren door den hertog van Marlborough aan het Engelsche staatsbestuur te koop aangeboden voor 160,000 ponden sterl. (2 millioen franks). De regeering heeft den Rafaël (die schilderij alleen) voor 70,000 pond (1,750,000 fr.) gekocht.

- De heer Eaton, lid van het parlement, heeft te Londen een tafereel gekocht van Rosa Bonheur: Kusten van Bretagne, voor 13,700 fr., en een stuk van Lansyer, De koning der Kempen, voor 106,000 fr.

- Lord Granville laat te Ebb's Fleet bij Pegwell Bay, nabij Ramsgate, een gedenkteeken oprichten, ter herinnering aan de landing van den H. Augustinus.

Keulen. Het museum is in bezit gekomen van een Drinker, van Adriaan Van Ostade, ruim 1 meter in het vierkant groot. De schilderij kwam uit Frankrijk.

Nuremberg. In deze stad zal van 15 Juni tot 30 September 1885 eene internationale tentoonstelling van gouden, zilveren, bronzen en andere metalen werken, alsook van meubelen worden gehouden, onder de bescherming van Z.M. Lodewijk II van Beieren. Er wordt ook eene internationale prijsvraag uitgeschreven voor een ontwerp van kunstplakkaat. Inlichtingen, zoowel over dezen prijskamp als over de tentoonstelling, zijn te bekomen bij den heer L. De Vriese, Regnessenstraat n^r 3, te Gent.

Weenen. Voor het ter eere van Mozart op te richten gedenkteeken en waaraan men 250,000 gl. wil ten koste leggen, welke som reeds tot de helft van haar bedrag is ingezameld, zal een prijskamp worden uitgeschreven, ook voor buitenlandsche kunstenaars, met prijzen van 7500, 5000 en 2500 gl.

Madrid. Het beroemde wapenmuseum Armeria Real, dat dezer dagen geteisterd werd door eenen brand, heeft niet zoo veel van het vuur geleden, als men aanvankelijk vreesde. De vlammen vernielden 60 vaandels uit den successie-oorlog, ettelijke oorlogs- en tournooilansen, eenige adargues (schilden) der Mooren, van dierenhuid, met goud en zijde geborduurd; een aantal beschilderde paardenzadels enz. Eenige harnassen van keizer Karel V werden geblutst door gevallen balken.

- 27 September wordt te Brussel in plaats van te Madrid het 7^de internationaal letterkundig congres gehouden.

Vercelli. In deze Italiaansche stad is den 1ⁿ Augustus een gedenkteeken onthuld voor Gersenio alias Gerson, die, zooals men weet, door sommige geleerden wordt gehouden voor den schrijver van het beroemde werk de Navolging van Christus, in plaats van Thomas à Kempis.

Pompeji. In deze begravene stad is onlangs bij uitgravingen het huis en de werkplaats van een beeldhouwer ontdekt. Daarbij werd ook in den grond de vorm van een menschelijk lichaam gevonden dat op de bekende wijze werd afgegoten. Waarschijnlijk was de beeldhouwer aan het werk bij de uitbarsting van den vuurspuwenden berg Vesuvius, waardoor de stad werd begraven. Een marmeren beeld is er gevonden, eene Venus, waarvan de armen en kop reeds hersteld waren; daarbij lag een voet, bestemd om ook aan het beeld te worden gehecht. Voorts zijn nieuwe muurschilderingen gevonden, die gastmalen voorstellen, met drinkende en zingende personen, en een beschonkene die door eene slavin wordt ondersteund. Eene andere schilderij stelt eene staande Leda voor, met eene zwaan op haar linkerarm. In eene ruime kamer, met rijke versieringen beschilderd, vond men ook eene schildering, den zich in het water spiegelenden Narcissus voorstellende.