De Vlaamsche School. Jaargang 30

Kroniek.

Antwerpen. De Muziekmaatschappij heeft den 28ⁿ Mei eene uitvoering gegeven van Peter Benoits oratorio De Schelde, welke niet slechts uitstekend voldaan, maar ook eenmaal te meer het bewijs geleverd heeft dat de roem van des toonzetters werk verdiend is, onder alle opzichten, en dan ook zeer zeker blijvend wezen zal. Den uitvoerders mag den grootsten lof toegezwaaid, om de voortreffelijkheid waarmede zij zich kweten van hunne taak. Solisten waren E. Van Dyck, H. Fontaine, E. Blauwaert, Goyers en mev. De Give-Ledelier.

- Voor de verzameling der werken van Antwerpsche plaatsnijders, in het huis van Plantijn, zijn aangekocht drie afdrukken der schoone koperplaat van Frans Lauwers, Zegevierende intocht van Hendrik IV te Parijs na den slag van Yvry, naar P.P. Rubens (zie 1880, blz. 153), waarvan ook een exemplaar eervol prijkt op de Parijsche tentoonstelling

- Een nieuw gesticht genootschap van zeer jonge kunstbeoefenaren, geheeten Kunstminnaarskring, onder de kenspreuk: Oefening baart kunst, heeft van 13 tot 20 April eene tentoonstelling van schilderwerken zijner leden ingericht, in de zalen van den heer J. Dupont, op de Meir (voormalig huis David). Niet onverdienstelijke stukken waren onder andere geleverd door de volgende inzenders: Jeeger, H. Kokken, T. Longerstaey, F. Mortelmans, Truyens, A. Allaerts (4 fijn getoetste zeegezichtjes in eene lijst), F. Brosens (Winteravond), A. Kets (2 binnengezichten), J. Van Aerschot (Vaartuig tusschen ijsschollen en Gevolgen van den drank), Van der Weegen (landschap), F. Van Groeningen (Binnengezicht uit de Plantijnsche drukkerij en een welgelukt Vrouwehoofd).

Brussel. De minister van binnenlandsche zaken heeft aan de volgende beeldhouwers de uitvoering opgedragen van marmeren borstbeelden voor het paleis der academiën: Van den Kerckhove-Saibas, Ch.L. Hanssens; L. Mignon Schmerling; F. Joris, P. Van Duyse; A. Hambresin, baron de Gerlache.

Gent. Belangrijke werken van herstel gaan worden uitgevoerd aan het stadhuis, volgens de plannen van den bouwmeester Karel Van Rysselberghe; de uitgaaf is geschat op 1,200,000 fr.

Dendermonde. In deze stad zal van 24 tot 30 September eene tentoonstelling van schoone kunsten gehouden worden. Stukken in te zenden tusschen 1 en 10 Juli. Er zullen waarschijnlijk een aantal stukken worden gekocht.

Kortrijk. De Maatschappij voor Schoone Kunsten, onder voorzitterschap van den heer P. Croquison, zal den 3ⁿ Augustus eene bijzondere tentoonstelling openen van schilderijen, beeldhouwwerken, bouwkundig en andere teekeningen, gravuren enz. In te zenden tusschen 10 en 20 Juli, onder opgaaf van den prijs waarvoor men wil verkoopen.

Rousselare. Bij de Seyn Verhougstraete is eene uitnemend puik verzorgde 2^e uitgave verschenen van Bloemenleven door Teirlinck-Styns. (Zie 1883, blz. 17.)

Brugge. De heer De Jaegher, van Jabbeke, heeft aan het museum van oudheden, het bovendeel van eene witsteenen doopvont der 13^e of 14^e eeuw geschonken, uitgegraven op de plaats, in voornoemde gemeente waar het huis heeft gestaan hetwelk na den Franschen tijd werd bewoond door pastoor Gaillard. Volgens Rond den heerd zou bedoelde doopvont afkomstig zijn uit de St.-Gilliskerk.

Maastricht. Door de erfgenamen van wijlen baron Du Crassier, eersten voorzitter van het hof van cassatie, te Brussel, is aan het museum van oudheden te Maastricht geschonken een eeredegen, die in 1764 aangeboden werd aan Godfried Cruts, bij zijn optreden als burgemeester van Maastricht.

Buitenland.

's-Gravenhage. Bij Joh. IJkema zijn verschenen de 15^e en 16^e aflevering der Geïllustreerde Muziekgeschiedenis; zij behelzen de vervolgverhandeling over de opkomst en den bloei der polyfonie, van de 12^e tot de 16^e eeuw, en het begin van het 10^e hoofdstuk handelende over De toonkunst der Nederlanders, van Okeghem tot Orland de Lassus. Okeghem, in 1430 in Henegouwen geboren, was in 1461 aan het hof van Karel VII, koning van Frankrijk, gehecht. Na geplaatst te zijn geweest in de abdij van Tours, werd hij naar Rome geroepen, waar hij overleed in 1513. Betrekkelijk de Lassus kan men onzen jaargang 1878, blz. 149, naslaan. Als opluistering komen onder andere in de voormelde afleveringen der Geïllustreerde Muziekgeschiedenis gravuren voor naar twee tafereelen uit het bovendeel van het meesterstuk der gebroeders Van Eyck, de Aanbidding van het Lam Gods (muziekmakende engelen).

Amsterdam. Bouwkundigen van binnen-en buitenland worden uitgenoodigd om deel te nemen aan den prijskamp voor de oprichting eener nieuwe Beurs. Programma en studieplan zijn verkrijgbaar op vrachtvrije schriftelijke aanvrage bij den wethouder voor openbare werken, adres stadhuis te Amsterdam.

[p. 100]

Ontwerpen in te zenden onder eene zinspreuk vóór 1 November dezes jaars. Bouwsom: gl. 1,500,000 tot gl. 2,000,000. De teekeningen (schaal 1:200) moeten de bouwkundige en schoonheidswaarde van het ontwerp eenvoudig en duidelijk doen kennen. Voor het overige worden eene situatie (schaal 1:500) en korte memorie van toelichting gevraagd. Keurders zijn de heeren L.H. Eberson, P.J.H. Cuypers, J.R. De Kruif, D. Cordes, A.L. Wurfbain, S. Hepner, J.J. Van Ysendyck. J.C. Raschdorff, F. von Schmidt, P. Sedille, Robert Kerr.

Aan de beste 10 ontwerpen worden premiën, elk van 1000 gl., toegekend, terwijl de makers van 5 dezer daarbij nog premiën van 10,000, 5,000, 4,000 en 3,000 gl. zullen ontvangen en tot eene besloten mededinging zullen overgaan.

- 25 Juni is boven den hoofdingang van het rijksmuseum een gevleugeld bronzen vrouwebeeld, kronen uitreikende, geplaatst, gegoten bij de Compagnie des Bronzes, te Brussel, naar het model van E. Vermeylen, van Leuven. Het is 2^m25 zonder en met de vleugelen 2^m75 hoog.

- De voortreffelijke Nederlandsche schilderes, mejuffrouw A.J. Hannen, te Oosterbeek, is 14 Juni 70 jaren oud geworden. Als huldeblijk hebben eenige voorstanders der kunst van mej. Haanen, haar op dien dag eene groote schilderij afgekocht, getiteld: De zomer, om geschonken te worden aan de rijksverzameling te Haarlem.

Groningen. De 1^e prijs voor de monumentale fontein is toegekend aan H. Evers, bouwmeester te Ellecom; de 2^e aan G. en E. Geefs, te Antwerpen; eervolle vermelding: gebroeders Margry en Snickers, bouwmeesters te Rotterdam. (Zie blz. 12.)

Arnhem. Jonkheer Van Pabst tot Bingerden, overleden te Nijmegen, in 1883, vermaakte aan de stad Arnhem zijne uitgebreide bibliotheek, onder voorbehoud ‘dat zijne erfgenamen daaruit nemen konden en voor zich behouden wat zij verlangden.’ De erfgenaamen zochten nu zooveel uit en behielden zooveel, dat nog overschoten drie boekwerken, van weinig beteekenis en luttele geldswaarde. De gemeenteraad van Arnhem heeft deze gift (!) van de hand gewezen en is nog zoo beleefd geweest om als reden voor zijne weigering op te geven, ‘aangezien de drie boekwerken, welke aan de gemeente worden aangeboden, in de gemeente-bibliotheek voorhanden zijn.’

Parijs. Volgens Parijsche bladen in de eerste dagen der maand Mei schreven, zou een plaatsnijder nu bepaald het middel hebben gevonden, om lichtbeelden met kleuren te verkrijgen. Drie lichtbeelden, door hem gemaakt naar eene schilderij, op last van den minister van schoone kunsten, zouden het feit voldingend hebben bewezen. (Zie, in verband hiermede, onzen jaarg. 1883, blz. 36.)

- Aan de tentoonstelling van schoone kunsten, welke den 1ⁿ Mei werd geopend, werd deelgenomen door de volgende Belgische inzenders: mej. A.d' Anethan, Anten, A. Asselbergs, Béhieu, C. Baugniet, H. Belis, H. Bource, Carbotte, E. Carpentier, Ceremans, E. Charlet, E. Claus, P.J. Clays, A. Cogen, Cogghe, mej. M. Collart, J. Coomans, J. Coosemans, F. Courtens, G. Croegaert, G. Delseau, J. Delvin, E. Dumont, L. Frederic, F. Gailliard, Halken, A. Hamesse, E. Hamman, mej. Héger, L. Herbo, L. Houze, E. de Jans, mej. Kekler, F. Knopff, A. de Knyff, J. de Lalaing, H. Langerock, Langrans. G. Linden, J. Mayné, mej. G. Meunier, R. Mols, J. Noterman, G. Portielje, mev. Ronner, L. Tytgadt, G. Vanaise, J. Van Beers, G. Van den Bos, C. Vanden Eycken, F. Van Leemputten, G. Van Strydonck, J. Verhas, Th. Verstraete, A. Verwée, A. en J. de Vriendt, E. Wauters en R. Wystman. De jury der tentoonstelling verklaarde in haar verslag, dat zij ‘noch in de afdeeling schilderkunst, noch in die der beeldhouwkunst, werken heeft gevonden, die waardin beoordeeld werden om de eeremedaille of eerste medailles te ontvangen.’ De hoogste belooningen, toegekend aan kunstenaars welke dit jaar te Parijs hebben tentoongesteld, zullen dus eeremetalen 2^e klasse zijn. (De tentoonstellers, ofschoon zij zelven de keurders hebben gekozen, beweren nu dat de jury te streng is geweest.)

- In de eerste week van Juni werden in de verkoopzaal van Drouot, te Parijs, onder andere de volgende prijzen voor oudheden besteed: eene gebarsten telloor van Chineesch zoogenaamd eierenschaal-porselein, niet rood van achter, 605 fr.; lakmeubeitje op voet, 3850 fr.; 1 dito (klein), 3040 fr.; 1 ronde beker, Chineesch porselein, met figuren, 6100 fr.; 2 potjes, zelfde porselein, met deksels en 2 leeuwen er op van goud, 12,300 fr.; 1 gebroken Chineesch porseleinen fleschje, 2100 fr.; 2 gekleurde Delftsch aarden potjes, 5200 fr.; 2 gekleurde Delftsch aarden boterlootjes, 1420 fr.; 1 commode, ingelegd, met marmeren blad er op, 2550 fr.; 1 dito zeer klein (gebogen), 2300 fr.; 3 gesneden stoelen, 1225 fr.; geschilderde waaier, 1800 fr.; 1 miniatuur-vrouweportretje, 1210 fr.; 1 dito, 140 fr.; 1 dito (man), 1020 fr.; 2 Saksische beeldjes, 2075 fr.; 1 groepje beeldjes, 1650 fr.; 1 dito (kindertjes), 1600 fr.; 1 lapje kerkkant, 1400 fr.; 8 meters gewerkte Alenconsche kant, 1875 fr.; 1 koperen pendule, 6150 fr.; 2 koperen lichters, 5150 fr.; 1 eikenhouten kastje (jaar 1560), 2475 fr.; 1 dito 1975 fr.; 1 eikenhouten beeldje, 1625 fr.; 1 zilveren lepel en vorket, gedreven, 800 fr.; 1 godsdienstige vleugelschilderij, 7580 fr.; 1 ivoren schilderijtje, Venus voorstellende, 7400 fr.; 1 doos van lakmartijn, met portretje, 1650 fr.; 1 dito, 1425 fr.; 1 dito, 510 fr.

- Omtrent half Juni had in de roepzaal van Drouot, te Parijs, eene verkooping van oude schilderijen plaats die te zamen ruim een half millioen franks opbrachten. Onder andere golden: Berghem, een klein schilderijtje, De terugkeer op het veld, 6300 fr.; Antoon Van Dyck, een mansportret, 16,300 fr.; een dito 3700 fr.; Frans Hals, een klein stukje, Drinkers, fr.; M. Hobbema, Watermolen, 23,000 fr.; 1 Pieter De Hoogh, 8200 fr.; 1 dito, 16,500 fr.; Theodorus De Keyser, vrouweportretje, 2450 fr.; Mierevelt, vrouweportretje, 1250 fr.; Adriaan Van Ostade, Drinkers, 3250 fr.; 1 dito, 3250 fr.; Rembrandt, Portret van eene oude vroum, 43,000 fr.; 1 dito, 20,550 fr.; 1 dito. 145,000 fr.; Ruysdael, Windmolen, 7100 fr.; Jan Steen, een zeer klein stukje, 2150 fr.; David Teniers, De spelers, 3200 fr.; 1 dito, 5200 fr.; 1 dito, 4200 fr.; Terburg, Jong meisje, 3250 fr.; 1 Philip Wouwermans, 2700 fr.; eene godsdienstige vleugelschilderij, 12,000 fr.; 1 Jan Van der Heyden, 5300 fr.; Hans Memline, 1 schilderijtje, Christus voorstellende, 23,600 fr.

- Reeds lang geleden (zie 1882, blz. 34) hebben wij gemeld, dat de Parijsche schilder G. Jacquet, uit wraakzucht, eene waterverfschildering had vervaardigd, waarop Alexander Dumas voorgesteld werd als een joodsch koopman. Dumas, die hierin eene beleediging zag, daagde Jacquet voor de rechtbank, eischte vernietiging van de waterverfschildering, schadevergoeding en een zeker aantal plaatsingen van het vonnis in dagbladen. De rechtbank, door wie dezer dagen uitspraak werd gedaan, heeft zich er echter toe bepaald Jacquet te verbieden de schildering ten toon te stellen en eerst als hij dit verbod overtreedt, Dumas gerechtigd verklaard schadevergoeding te eischen.

- Voor het praalgraf der familie van Orleans, in de kapel van het kasteel van Dreux, worden op bestelling der prinsen van Orleans gemaakt: door den beeldhouwer Mercié, eene groep van drie personen, koning Lodewijk Philips, koningin Maria-Amelia en het zinnebeeld der onsterfelijkheid; door den beeldhouwer Chapu, het beeld der hertogin van Orleans, liggende voorgesteld, terwijl zij de hand reikt aan haar oudsten zoon, Lodewijk Philips, dien zij overleefde.

Berlijn. Op 26 en 27 Augustus zal te Friedrichshafen een Volapuk- of wereldtaalcongres worden gehouden. (Zie bl. 30.)