De Vlaamsche School. Jaargang 29

Kroniek.

Antwerpen. De 4^e aflevering, jaargang 1882-1883, van het Album der Antwerpsche etsers bevat van mev. Rolin-Jaequemijns, De eilanden Chaussy bij Granville; K. Verlat, Matig en werkzaam, gulzig en lui (zoo staat op de ets te lezen in de Fransche (!) taal); de plaat, die niet tot Verlats beste behoort, vertoont een ezel en een varken; F. Van Cuyck, Huiswaarts, eene uitmuntende etsing; J.B. Michiels, portret van wijlen A.J. Verhoeven-Ball (zie onzen vorigen jaargang, blz. 109 en 163); C. Cap, Moederliefde, zeer fraai en J. Guiette, Kolenbranders in de Ardennen, naar eene zijner welgelukte schilderijen.

- Aan de verzamelaars en liefhebbers van sterkwaterplaten kunnen wij melden dat er bij den kunsthandelaar G. Zazzarini, Schoenmarkt, 37, nog eerste drukken voorhanden zijn van de volgende platen van Arnold Schaepkens: Schat der oude Kunst in België, 30 platen; De oude Kunst, 35; Landschappen, 23; Het land, 20; Schetsteekeningen naar de natuur, 40. Van den heer Arnold Schaepkens zullen eerlang verschijnen Oude en nieuwe etsen, 23 platen in-4^o.

- Jan Stobbaerts had aan het stadsbestuur verzocht om zijne schilderij uit het hedendaagsch museum, Het verlaten van den stal (zie onzen jaargang 1882, blz. 182 en 200), te mogen inzenden voor de tentoonstelling te Amsterdam. Het stadsbestuur heeft deze vraag niet bewilligd omdat: 1. het zenden van schilderijen uit het stedelijk museum naar de tentoonstelling van Weenen (in 1882) klachten heeft uitgelokt vanwege ingezetenen der stad Antwerpen, 2. de op deze wijze uitgeleende

[p. 66]

schilderijen blootgesteld zijn aan beschadiging of vernieling. Te dezer gelegenheid heeft het stadsbestuur beslist, dat ‘voor zulk doel, geen enkele schilderij het museum nog mag verlaten.’

- 14 Maart heeft in het bijwezen van een talrijk publiek de uitvoering plaats gehad in de zaal der Groote Harmonie van een symphonisch oratorio, door den jongen en reeds gunstig gekenden toonzetter Jan Blockx geschreven op een gedicht van Jan Van Beers, getiteld: Een droom van 't Paradijs (zie blz. 17). Het werk van Jan Blockx bevat zeer schoone, enkele uitstekende deelen en maakte over het geheel een goeden indruk. Het ontbrak zoomin den toonzetter als den dichter aan blijken van goedkeuring en waardeering. Van vele zijden werd de wensch betuigd om Een droom van 't Paradijs eene tweede maal ten gehoore te brengen. Bij de uitvoering, die als dusdanig verdient geroemd te worden, werden de solos uitstekend gezongen door mej. Antonia Kufferath en de heeren E. Blauwaert en Hendrik Fontaine.

Brussel. Koninklijke academie van België. Tot leden zijn benoemd de heeren P.J. Clays, A. Markelbach, J. Stallaert, H. Beyaert, Ed. Marchal en H. Hymans.

- Een koninklijk besluit van 14 Maart looft twee prijzen van 300 fr. uit voor 1. een Fransch, 2. een Vlaamsch dichtstuk, om op muziek gezet te worden door de deelnemers aan den toonkundigen prijskamp van 1883. In te zenden vóór 1 Mei aan den secretaris der koninklijke academie van België.

- 17 Maart brachten de graaf en de gravin van Vlaanderen een bezoek aan de werkplaats van G. Guffens, Lehonstraat 4, te Schaarbeek, om de tafereelen te zien welke voornoemde meester maakt voor eene der zalen van het huis van den baron Van de Werve van Schilde te Antwerpen. (Zie 1874, blz. 7 en 1879, blz. 118.) Twee uitmuntende vrouwenportretten boeiden vooral de aandacht der doorluchtige bezoekers.

- G. Guffens voltooide onlangs een prachtig portret van den volksvertegenwoordiger Thonissen.

- Blz. 44 hebben wij gemeld, dat de kunstschilder Albrecht De Vriendt in beroep gegaan was tegen de rechterlijke uitspraak, waarbij hem zijnen eisch tegen den uitgever van de Illustration Européenne werd ontzegd. Den 10ⁿ April heeft het hof van beroep den heer De Vriendt in het gelijk gesteld en beslist, dat hij wél het recht had in voornoemd tijdschrift eenen brief te doen opnemen, omdat de Illustration Européenne eene door den schilder slecht geoordeelde gravuur van een zijner stukken gegeven had. Daar de advocaat-generaal van een ander gevoelen was, zou de zaak wellicht voor het hof van cassatie kunnen gebracht worden.

- 17 April wordt de verzameling van 300 oude schilderijen verkocht, nagelaten door den heer Edm. Ruelens, Brandhoutkaai 3, te Brussel.

- De compagnie pontonniers der Antwerpsche bezetting bevindt zich te Gastuche, nabij Waver, waar zij uit de Dijle de oude grafzerken der abdij van Florival ophaalt, onder de leiding van den onder-rijksarchivaris Van Hollebeke en verscheidene officieren.

Gent. Hippolijte Le Roy is de tweede uitgeroepen op 67 mededingers om als leerling in de klasse voor beeldhouwkunst een de school voor schoone kunsten te Parijs te worden aangenomen.

- Van 22 tot en met 28 Maart had in het Kunstverbond eene tentoonstelling plaats van teeken- en schilderstudiën, door Theo Van Rysselberghe medegebracht uit Marokko en Spanje.

Sint-Nicolaas. In de prijskampen voor sterkwaterplaten, uitgeschreven door het Journal des beaux-arts (zie blz. 33), zijn toegekend: 1^e klasse, 1^e prijs, 600 fr., aan Jos. Dujardin (Bergen), voor zijne Lezeres naar X. Mellery; 2^e prijs, 300 fr., aan L. Greuse (Bergen), voor zijn Lijk, naar een halfverheven beeldwerk van Germain Pilon; 2 aanmoedigingsprijzen, ieder van 100 fr., werden toegekend aan mej. Danse (Bergen), voor een Rookerskop en K. Tichon (Bergen), voor een Grijsaardskop; 2^e klasse, 1^e prijs, 500 fr., aan P. Verhaert, voor zijn Koffiedrinken; 2^e prijs, 200 fr., aan Th. Cleynhens, voor zijn Sinte-Anna'sgodshuis; 3^e klasse, 1^e prijs: 300 fr., aan J. Tuytens, voor zijn Avond in de heide; 2^e prijs: 200 fr., aan J. Guiette, voor zijne Weide bij avond; 2^e prijs, 200 fr., aan L. Brunin, voor zijne Ardenner paarden. De 5 laatstgenoemde kunstenaars zijn van Antwerpen.

Brugge. In de St.-Salvatorskerk, in de kapel van O.-L.-Vrouw van de 7 Weeën, is een nieuw altaar geplaatst, uitgevoerd door den beeldhouwer Julius Van Nieuwenhuyse, naar de teekeningen van baron Bethune van Ydewalle.

- Op eene tentoonstelling van den Cercle artistique was door den secretaris, den heer Claeys, voor de verloting, eene schilderij van A. Serrure gekocht, voor 2000 fr., benevens eene schilderij van J. Verhas, voor 3000 fr. De commissie mocht er evenwel niet in gelukken om voor de verloting meer dan 800 fr. loten te verkoopen, tegen 1 fr. het stuk. Dien ten gevolge verklaarde zij, de schilderijen van Serrure en Verhas niet te zullen nemen. Hierover ontstond een proces, waarin de heer Claeys en de commissie aanvoerden, dat, de schilderijen voor het behoef van de verloting gekocht zijnde, de koop als verbroken moest beschouwd worden, wanneer de verloting, gelijk het geval was geweest, niet kon doorgaan. Den 14ⁿ Maart heeft de burgerlijke rechtbank van Brussel deze gronden niet ontvankelijk en den heer Claeys persoonlijk verantwoordelijk verklaard voor den aankoop van de twee schilderijen, welke hij, krachtens het vonnis, moet houden en betalen.

IJperen. F. Pauwels heeft aan de Vereeniging van den Schoolpenning een tafereel naar eene zijner muurschilderingen uit de Halle geschonken om verloot te worden.

- De Kunst- en Letterkring gaat eene tentoonstelling inrichten van werken van kunstbeoefenaars die in West-Vlaanderen geboren zijn of wonen.

Luik. Dezer dagen werd in deze stad het door Michaël Decoux gemaakt borstbeeld onthuld van Joseph Demoulin, den in 1879 overleden schrijver van de Plébéiennes.

Charleroi. In de hoofdstad heeft zich onder voorzitterschap van den heer burgemeester Karel Buls eene commissie gevormd, om den heere Ernest Gilon, letterkundige, uitgever van de dusgenaamde Bibliothèque Gilon, zijn borstbeeld aan te bieden. Bijdragen voor het borstbeeld worden aangenomen bij den heer Clem. Lyon, te Charleroi.

Buitenland.

Amsterdam. In deze stad is den 10ⁿ April opgevoerd Huyg De Groot in Amsterdam 1632, blijspel in 2 bedrijven, van J.A. Alberdingk Thijm.

- De opening der internationale tentoonstelling heeft den 1ⁿ Mei plaats. De keurders van den internationalen wedstrijd voor een ontwerp van medaille en diploma hebben de volgende prijzen toegekend: medaille: 1^e prijs, Daniël Dupuis (Parijs); 2^e prijs, Ludwig Junger, van Weenen, leeraar aan de normaalschool voor teekenonderwijzers te Amsterdam; 3^e prijs Alphee Dubois en Henri Dubois zoon, (Parijs); diploma: 1^e prijs Georg Sturm, van Weenen, leeraar aan de rijksschool voor kunstnijverheid te Amsterdam; 2^e prijs, Ernest Acker, (Brussel); 3^e prijs, Henri Mellery en Xaver. Mellery, te Laeken.

Keurders voor de afdeeling Nederlandsche hedendaagsche kunst en voor de internationale kunsttentoonstelling zijn de volgende heeren: Aug. Allebé, C. Cunaeus, J.C. Greive Jr.,

[p. 67]

B. Van Hove, Jos. Israëls, W. Maris, H.W. Mesdag, W. Roelofs en C. Springer.

Middelburg. 21 Maart werd door den heer G.N. De Stoppelaar, namens de vereeniging Uit het volk, voor het volk, eene tentoonstelling van 111 schilderijen, van 79 Hollandsche en Belgische meesters geopend, in drie bovenlokalen van het stadhuis. Van de 111 tentoongestelde schilderijen werden er 20 verkocht.

Parijs. In openbare veiling werden dezer dagen te Parijs verkocht een portret van den Franschen natuurkundige Buffon, door Drouais, voor 15,600 fr.; een portret van mev. Buffon, door denzelfde, 14,300; eene boekenkas, destijds aan Buffon geschonken door de Russische keizerin Katharina II, 8900 fr.

- Voor het museum van den Louvre is voor 5000 fr. aangekocht het Portret van mej. Boinnard, een potloodteekening van Ingres.

- Eene van Eug. Delacroix' beste schilderijen, La barque de don Juan, is door mev. de wed. A. Moreau aan den Louvre geschonken.

- In de St.-Jacobsgrachtstraat, te Parijs, die over gronden loopt, welke voorheen in de walling der stad van Philip-August begrepen waren, is een beschadigd beeldje van 0^m60 hoogte en 0^m18 breedte opgegraven; daar het omgeven is van wijngaardranken, zoo onderstelt men dat het op een altaar van Bacchus zal gestaan hebben.

- Een zestal jaren geleden werd in de Monge-straat, te Parijs, door de Omnibus-maatschappij een grond gekocht voor het bouwen van stallen. Bij het graven, werden de sporen van een Romeinsch worstelperk (arena) gevonden. De regeering gaf dien ten gevolge bevel, om slechts lichte gebouwen op die plaats te zetten. Thans wordt achter voornoemde stalling eene straat aangelegd, die rue des Arènes zal genoemd worden. Ook nu zijn wederom overblijfselen van oude gebouwen gevonden, onder andere die van eene kapel in Ionischen stijl en een muur, 2 meters dik, welke voor het bovenste gedeelte der arena gehouden wordt. Tusschen de gevonden voorwerpen bevindt zich een wit marmeren wijwatervat met dit Grieksch opschrift: + NI Ψ ONANOMHMAT AMHMONANO Ψ IN, + Dat wil zeggen: wasch uwe zonden af, niet slechts uw gelaat. Het eigenaardige van dit opschrift is dat het volkomen hetzelfde blijft, hetzij men bij de lezing met de eerste, dan wel met de laatste letter aanvange.

Bordeaux. 5 Maart had alhier de verkooping plaats van 16 tafereelen en 90 studiën van wijlen den kunstschilder L. Chabry (zie 1882, blz. 132), die gezamenlijk 44,235 fr. opbrachten. Voor het museum van Bordeaux werden aangekocht In de vallei van Arreau (1800 fr.) en een Gezicht van Caïro (1025 fr.).

- Het in de geschiedenis vermaarde schoone kasteel van Montgoger, te St-Epain, in Touraine, is afgebrand.

Londen. Het Britsch museum heeft voor 160,000 pond sterl. de kostbare handschriftenverzameling van wijlen den graaf van Asburnham gekocht. De handschriften zijn ongeveer 4000 in getal; buiten een rijk versierd Duitsch psalmboek uit de xiv^e eeuw, bevat zij vele kunstwerken der Fransche, Italiaansche, Engelsche en Vlaamsche scholen, benevens, zoo gemeld wordt, penteekeningen van Rubens en miniaturen van Van Eyck, Perugino en Francia.

- 3 Februari werden door de kunsthandelaars Nasmyth, Marland en Wilson eenige goede schilderijen verkocht, waaronder: een I. van Ostade, Dorpsherberg met boeren en een wagen met wit paard, 566 guinjes 10 shellings; D. Teniers, Portret van den schilder in 't zwart met breeden witten kraag, 110 guinj. 10 sh.; A. Van der Neer, Een riviergezicht met visschers bij maanlicht, 176 guinj. 8 sh.

- 1 Mei wordt te Londen eene visscherijtentoonstelling geopend die zes maanden duren en 20 groote waterbakken bevatten zal voor de zeevisschen en evenveel voor de zoetwatervisschen. Buiten Engeland, zullen Amerika, Zweden en Noorwegen, Holland, China, Indië, Australië, Rusland en misschien ook België inzendingen doen.

- 16 Mei, op eene verkooping van waterverfschilderingen en sapverfteekeningen te Londen, werd voor de Rookers, van G. Meissonier, 735 guinjes betaald.

- De heer Ellis Lever, te Bowden, stelt 500 ponden sterl. beschikbaar als belooning voor den uitvinder van eene goede verplaatsbare mijnlamp, electriek of anders brandende, zonder ontploffingen van grauwvuur te kunnen veroorzaken. De prijskamp, waaraan ook buitenlanders kunnen deelnemen, blijft open tot 31 December 1883.

Petersborough. Voor den herbouw, zooveel mogelijk met de oude steenen, die daartoe genummerd zijn, van toren en middenschip der prachtige middeleeuwsche hoofdkerk, in 1882 wegens bouwvalligheid afgebroken, zijn uit vrijwillige bijdragen reeds 2000 pond sterl. verzameld.

Berlijn. Bij Ernst Wasmuth is verschenen; Geschichte der Wandmalerei in Belgien seit 1856, nebst briefen von Cornelius, Kaulbach, Overbeck, Scknorr, Schwind und anderen an Godfried Guffens und Jan Swerts, von Herman Riegel. Dit voor de geschiedenis der kunst in onzen tijd merkwaardig boek, versierd met de goed gelijkende portretten van G. Guffens en J. Swerts, is opgedragen aan Z.M. Leopold II, koning der Belgen. De heer Herman Riegel betoont zich in zijn goed afgedeeld en aangenaam geschreven werk volkomen op de hoogte der Antwerpsche school. Het verdient dan ook de bijzondere belangstelling van alle kunstliefhebbers en beoefenaars in ons land op te wekken. De laatst opgenomen brief, de jongste schriftstelling van den overledene, is een schrijven van Jan Swerts aan zijn ouden en trouwen kunstmakker Godfried Guffens. Het fraai gedrukt werk is op bestelling verkrijgbaar te Antwerpen in den boekhandel van O. Forst, Hespenstraat n^r 12.

- In Berlijn wordt een schouwburg gebouwd, die geheel van ijzer zal zijn.

- M. Munkacsy, de Hongaarsche schilder, heeft eene nieuwe groote schilderij voltooid: Jezus op den Kruisberg, tusschen de twee moordenaren.

- Volgens een bericht uit Munchen van 6 Maart, heeft de weduwe van den beroemden kunstschilder W. Kaulbach 1 1/2 millioen met beursspel verloren.

- In de Allgemeine Zeitung komt een artikel voor van prof. Sattler, te Munchen, waarin op grond van eenige kopermunten, geslagen onder Herodes Antipus, betoogd wordt, dat het jaar van Jezus' geboorte ontwijfelbaar gesteld moet worden op het jaar 749 na Rome's stichting, zoodat wij eigenlijk thans het jaar 1888 in plaats van 1883 moesten schrijven.

Andernach. In den omtrek dezer plaats schijnen belangrijke ontdekkingen gedaan te zijn, in eene vulkanische aardlaag, omtrent den voorhistorischen mensch en het zoogenoemde steentijdperk. Professor Schaafhausen, te Bonn, is een nauwkeurig onderzoek begonnen.

Aken. De binnenwand van den dom der hoofdkerk gaat bekleed worden met veelkleurig marmer van Saillon, bij Saxon, in het Zwitsersch kanton Walliserland.

Rome. 28 Maart is in deze stad met eenige plechtigheid Rafaëls eeuwfeest gevierd. Ten 10 ure in den voormiddag zette zich een stoet, die zich voor het Capitool gevormd had, in beweging en trok naar het Pantheon, waarin zich het graf van den beroemden schilder bevindt. De stoet was samengesteld uit vertegenwoordigers van de gemeentebesturen van Rome

[p. 68]

en Urbino, van de voornaamste instellingen van Rome, Italië en het buitenland. In tegenwoordigheid van de ministers van openbaar onderwijs en openbare werken, heeft de burgemeester van Rome het nieuwe borstbeeld onthuld dat op Rafaëls graf geplaatst is. Vervolgens werden verscheidene kransen op dit gedenkteeken neergelegd. Des middags zijn de koning en de koningin van Italië in het Capitool aangekomen. De secretaris van de academie van St.-Lucas hield de gelegenheidsrede. (Men weet, dat Rafaël Sanzio den 28n Mei 1483, op Goeden Vrijdag, werd geboren en den 6ⁿ April 1520, insgelijks op Goeden Vrijdag, is gestorven) (Zie voor's meesters afbeeldsel enz., de Vlaamsche School, 1861, blz. 101; 1866, blz. 180 en 1873, blz. 71).

Urbino. 28 Maart waren in deze gemeente, Rafaëls geboorteplaats, eenige duizende personen in het hertogelijk paleis bijeengekomen, ter viering van den gedenkdag des grooten meesters. De heer Minghetti voerde het woord. Graaf von Wimpffen heeft uit naam der academie te Weenen eene gravuur uit de school van Athene aangeboden, waarvan slechts 16 exemplaren getrokken zijn.

Florence. In deze stad heeft grootvorst Sergius van Rusland voor 46,000 lire aangekocht eene prachtige fresco-schildering van Fra Angelico, destijds door den beroemden Dominikaan voor het klooster van Fiesole vervaardigd.

Athene. Te Delos brengen de opgravingen, onder leiding van oudheidkundigen der Fransche school te Athene, vele merkwaardigheden aan het licht. Onder andere is een Grieksch opschrift gevonden van 500 regels, het langste, dat tot heden bekend was en een der belangrijkste, omdat het de inventaris der schatkist van den tempel van Delos bevat en het geheele stelsel van het bestuur der priesters en hunne boekhouding aan het licht brengt.

Madrid. In de nieuwsbladen wordt met ophef gewag gemaakt van de bibliotheek van den hertog van Ossuna, die, als zij niet mocht gekocht worden door de Spaansche (of eene andere?) regeering, in openbare veiling zou worden gebracht. Buiten 35,000 boekdoelen, zou zij 7000 handschriften bevatten, waartusschen een honderdtal stukken van Lopez de Vega, verscheidene van Calderon en Moreto, en het eenig bestaande handschrift van Querido; afschriften van Columbus' dagboek door Las Casas; de diplomatieke briefwisseling van Rubens; de echte tekst van den Roman van de Roos, waarvoor de Duitsche regeering 100,000 fr. zou aangeboden hebben enz. De boekenschat bevat eene zeldzame verzameling van Spaansche schrijvers, vertalingen van klassieken of van Italiaansche werken uit de 15^e en 16^e eeuw, benevens eene uitgave van Dante en eene van Petrarca, beide vier eeuwen oud en versierd met keurige miniatuurteekeningen.

Egypte. Maspero, bestuurder van het Bronhac-museum, heeft te Deir-el-Bahari, in de kist eener momie, die ongeveer 3500 jaren oud is, eene versteende wesp gevonden. Het dier moet in de kist gedrongen zijn, toen er het lijk werd ingelegd.

- De tempel van Lucksor, een der volmaaktste gedenkteekenen der Egyptische bouwkunst, was sedert eeuwen onder huizen van fellahs verborgen. Na drie jaren bij de regeering stappen gedaan te hebben, is eindelijk verlof gegeven om het dorp af te breken en den tempel in al zijne pracht zichtbaar te stellen.

Nieuw-York. In deze stad verschijnt sedert het begin des jaars, onder den titel de Chineesche Amerikaan, een wekelijksch nieuwsblad, in Chineesche letters en gesteendrukt. Er zijn 8000 exemplaren van verzonden onder de Chineesche bevolking in Amerika. (Wij zagen een nummer van dit weekblad in den papier- en boekwinkel van Jos. Ratinckx, steendrukker, lange-Nieuwstraat n^r 13, te Antwerpen.)

- Bij den wetgevenden raad van den Amerikaanschen staat Missouri is het volgende voorstel ingediend om eene belasting te leggen op vreemde kunstenaars: ‘Daar wij in de Vereenigde Staten kunstbeoefenaars van talent en verdienste bezitten, die aanspraak hebben op bescherming tegen invoer van zulke artikelen uit het buitenland, die herwaarts komen, een geheel seizoen hier vertoeven en duizende dollars medenemen, welke onze eigen kunstenaars rechtmatig toekomen, zoo verzoeken wij de leden van onzen senaat en bevelen wij de afgevaardigden in het congres aan, hunnen invloed in die richting aan te wenden dat het congres der Vereenigde Staten besluite, op alle buitenlandsche kunstenaars naar de mate van hunne faam (in accordance with their reputation) een inkomend recht te heffen.’

Washington. In deze stad gaat voor Marten Luther, wiens 400^ste geboortedag op 10 November gevierd wordt, een standbeeld worden opgericht.

Boston. 1 September aanstaande zal eene tentoonstelling geopend worden van buitenlandsche voortbrengselen van kunst en nijverheid. (Alle inlichtingen desaangaande zijn verkrijgbaar aan het ministerie van buitenlandsche zaken te Brussel.)

Mexico. Nabij deze stad is een 7^m00 hoog en 1^m50 dik standbeeld ontdekt, naar opgaaf de zoogenoemde watergodin van de Azteken.

Rhodes. De opgravingen, door de Oostenrijksche oudheidkundige zending te Gulbaktche, tegenover Rhodes, ondernomen, hebben tot de ontdekking geleid van een volkomen mausoleum, gelijk aan dit van Halicarnassus, en versierd met schoon half verheven beeldwerk, voorstellende den Strijd der Amazonen en andere tooneelen uit de Odyssea.