De Vlaamsche School. Jaargang 28

Kroniek.

Terechtwijzing. Blz. 116, 5^en regel, 1^e kolom, staat evenveel in plaats van evenwel.

Antwerpen. Ter waardeering van de kleinmodellen voor het zittend beeld van Conscience (zie blz. 115) zijn als keurmeesters benoemd de heeren Jac. Cuylits, schepen, voorzitter, V. Pecher en R. Fabri, beeldhouwers, J. Van Beers, L. De Winter, leden van den gemeenteraad, V. Lagye, kunstschilder en P. Dens, bouwmeester.

- Op voorstel van de raadsheeren Max. Bausart, J.I. De Beucker, P. Billiet, M. Hoefnagel, K. Van Geert en J. Van Ryswyck, heeft de provincieraad den 11^den Juli een adres gestemd, waarbij Hendrik Conscience geluk wordt gewenscht met de verschijning van zijn 100^ste boekdeel en met het herstel van zijne gezondheid.

Mechelen. Voor de academie van schoone kunsten wordt een teekenmeester gevraagd op 1400 fr. wedde.

Brussel. Naar wij vernemen is Hendrik Conscience dezer dagen den dood nabij geweest; hij heeft drie zware bloedspuwingen gehad, maar schijnt thans aan de beterzijde. Hij was verscheidene dagen omtrent geheel van de spraak beroofd.

- Volgens wordt gemeld heeft Hendrik Conscience een roman in bewerking die getiteld is: De duivel.

- Koninklijke academie van België. Prijsvragen. Bouwkunde. Ontwerp van een monumentalen ingang van een 12 meters breeden spoorwegtunnel doorheen de Alpen. De plannen, doorsnede en opstand, moeten gemaakt worden naar de schaal van 1 centimeter per meter; prijs: 1000 fr. - Muziek. Samenstelling van een trio voor piano, viool en violoncel; prijs 1000 fr. (Bij uitzondering worden voor de toonkunde alleen Belgische mededingers toegelaten.) Antwoorden op beide prijsvragen vrachtvrij te bestellen vóór 1 September 1882 aan het secretariaat der academie.

- Koninklijke academie van België. Programma der prijsvragen voor 1883. a. Letterkunde. 1. Geschiedkundige beschrijving, onder vermelding des karakters en des oorsprongs, van de bouwkunst die in de xv^e en gedeeltelijk ook in de xvi^e eeuw in België bloeide en zoovele merkwaardige burgerlijke gebouwen voortbracht, als daar zijn hallen, stadhuizen, belforten, gilde- en gerechtshuizen enz; prijs: 1000 fr. - 2. Studie, zooveel mogelijk gestaafd uit stukken van goede hand, ter waardeering van Gretry's leven en werken; daarbij te voegen eene muzikale ontleding zijner uitgegevene en onuitgegevene werken, benevens eene aanwijzing van de rol die Gretry toekomt in de geschiedenis der kunst in de xviii^e eeuw; prijs: 800. - 3. Eene bepaling geven van het realisme, onder aanwijzing van zijnen invloed op de hedendaagsche schilderkunst; prijs: 800 fr. - 4. Levensschets van Theodoor-Victor Van Berckel, graveerder van de Belgische munten in de verledens eeuw; daaraan toe te voegen de lijst en de beschrijving van zijne voornaamste gewrochten, benevens eene waardeering van den invloed dien deze uitstekende kunstenaar moge gehad hebben op de graveerders van zijnen tijd; prijs: 600 fr. De antwoorden, opgesteld in het Vlaamsch, Fransch, of Latijn, moeten voor 1 Juni 1883 vrachtvrij besteld worden bij den heer secretaris J. Liagre, in het paleis der academiën. - Schilderkunst. Er wordt gevraagd eene teekening van eene sieraadkundige fries, die 5 meters boven den grond verheven zou geplaatst worden in een krijgshospitaal en eene voorstelling van den bijstand in oorlogstijd zou geven; de grootte moet ten minste 2 meters bedragen, doch mag niet boven 3 meters gaan; de teekening moet 0^m75 hoog en 2^m25 breed zijn; prijs: 1000 fr. - Beeldhouwkunst. Er wordt gevraagd een monumentaal beeld, verpersoonlijking van

[p. 122]

de barnkracht (electriciteit), ter grootte van 1^m30; prijs: 1000 fr. Beelden en teekeningen in te zenden aan het secretariaat der academie vóór 1 September 1883. (Nadere inlichtingen en het volledig programma der verschillende prijsvragen zijn verkrijgbaar aan voornoemd secretariaat).

- Einde Juni is te Brussel een nu reeds naar Nieuw-York afgezonden panorama tentoongesteld geweest, geschilderd door Philippoteaux senior en voorstellende: Het gevecht van 19 Januari 1871 te Montretout. Zou er toch niets anders dan gevechten en krijgsvertooningen te schilderen zijn voor panoramas?

- In het paleis van schoone kunsten zal den 20ⁿ-21ⁿ Augustus, het groot muziekfestival plaats hebben. De koren zullen 400, het orkest 110 leden tellen; ziehier het programma: 1. Fête d'Alexandre (Haendel); 2. Schoonheidshymne (gedicht van E. Hiel, muziek van P. Benoit); 3. Openingsstuk (Ph. Radoux); 4. Openingsstuk van Iphygenie en Aulide (Gluck); 5. Ave Verum (Mozart). Het orgel zal bespeeld worden door A. Mailly, leeraar aan het conservatorium.

Sint-Joost-ten-Oode. Wij roepen de aandacht van het bestuur dezer gemeente op den slechten staat van onderhoud van het gedenkteeken van den dichter J.B. Houwaert; de naam op het voetstuk is onleesbaar, doordien er verschillende letteren van verdwenen zijn; andere hangen los. (Zie voor dit gedenkteeken enz. onze jaargangen 1859, blz. 122, en 1870, blz. 171.)

Leuven. Den 18ⁿ Juni is ter nagedachtenis van den heer J.P. Van der Auwera een gedenkteeken ingehuldigd, waarbij, de heer J.A. Torfs, ondervoorzitter der koninklijke maatschappij Roos en Eikel, eene redevoering uitsprak.

Gent. Uit de magazijnen en zolders van het museum zijn eenige tafereelen te voorschijn gebracht van Nicolaas De Liemaeker (1575 + 1646), meer gekend onder den naam van Roose of Roze, onder andere stukken die gediend hebben aan zegebogen bij de intrede van den landvoogd Frederik van Oostenrijk enz. N. De Liemaeker, te Gent geboren, was een van Rubens' vrienden en gewezen leerling van Otto Venius. Bedoelde tafereelen schijnen in een slechten staat van onderhoud te verkeeren en moeten reeds vroeger ongelukkige herstellingen hebben ondergaan.

Brugge. Bij den heer K. Van de Vyver-Petyt (zie blz. 27) zijn wederom een aantal prachtige godsdienstige beeldekens in kleurendruk en verguld verschenen, onder andere van de volgende heiligen: Albertus Magnus, Antonius Florentinus, Benedictus, Catharina Senensis, Columba de Reate, Dalmatius Moneri, Dominicus, Donatus, Eligius, Rombout, Rosa van Lima en onderscheidene andere, met onderwerpen uit de gewijde geschiedenis. Bij denzelfden drukker verscheen eene groote plaat, in sierlijken kleurendruk, den heiligen Antonius van Padua voorstellende, omringd van een koor engelen; de uitvoering, in middeleeuwschen stijl, is een meesterlijk werk in het vak. Diplomas en kaarten voor godsdienstige instellingen, onderwijsgestichten enz. zijn verkrijgbaar op bestelling en volgens vooraf bepaalde prijzen bij den kunstdrukker K. Van de Vyver-Petyt, Smedestraat 5, te Brugge.

- 8 Juli besliste de gemeenteraad met 13 tegen 5 stemmen en 2 onthoudingen dat de standbeelden van Breidel en de Coninck op de Grootemarkt zullen geplaatst worden.

Hoei. In de naburige gemeente Mont-Talhize zijn uit den grond ruim 5000 penningen en munten (obolen) opgedolven van de xii^e eeuw, met de beeldenaars van Frederik Barbarossa (1152-91) en Philips van Heinsberg, aartsbisschop van Luik (1161-91). Keizer Barbarossa is zittende afgebeeld met het zwaard of een met leliën bezaaiden schepter in de hand; op de keerzijde een gebouw dat op 4 bogen staat of een Romeinsch gebouw met 4 torens. De aartsbisschop is in zijn borstbeeld voorgesteld, blootshoofd en ook gemijterd. De verzameling schijnt voor de wetenschap behouden te zullen blijven.

Buitenland.

Luxemburg. De wetgeving van het groothertogdom Luxemburg heeft besloten in de stad Luxemburg een gedenkteeken voor koning Willem II op te richten. Er zijn ontwerpen gevraagd aan 5 beeldhouwers: P.C. Vanderstappen (Brussel), M.J.A. Mercié en A. Caïn (Parijs), Hundrieser (Berlijn) en C. Pêtre (Nancy). Keurmeesters zijn de heeren J. Portaels (Brussel), J.P. Cavelier, J.L. Gérome en Marc (Parijs) en Schaper (Berlijn). Er zal 30,000 fr. toegekend worden voor het bekroonde werk en 3000 fr. premiën voor de onbekroonde stukken.

Rotterdam. Volgens wordt gemeld, heeft mev. Cath. Beersmans hare verbintenis aan de afdeeling Rotterdam der koninklijke vereeniging Het Nederlandsch Tooneel voor eenige jaren verlengd. Mej. Wilh. Beersmans, dochter van de voornoemde uitstekende tooneelkunstenares, heeft met dezelfde vereeniging eene verbintenis gesloten; zoo insgelijks de heer W. Lemmens, voormalig mede-bestuurder van den Vlaamschen schouwburg te Antwerpen.

- De heer Fop Smit jr. heeft, volgens dagbladberichten, voor drie tafereelen van C. Troyon, A. Millet en J. Dupré 100,000 guldens betaald. Zij stellen voor: 1. Terugkomst van de markt, 2. Vrouw bij de lamp, 3. Bosch van Fontainebleau.

- Op eene verkooping van hedendaagsche schilderijen, den 26ⁿ Juni in Rotterdam gehouden, werden onder andere de volgende prijzen besteed: G. Innocenti, de Zeepbellen, 1045 gl.; Cassioli, Offer aan de liefde, 800 gl.; David Bles, Coquette moeder, 830 gl.; W. Verschuur, Rustende Bohemers, 800 gl.; L. Nono, De arme moeder, 750 gl.; E. Tamburini, De ongewachte gast, 700 gl.; Perboyre, Lansiersgevecht, 525 gl.; H. Ronner, Kat met jongen, 460 gl.; E. Brillouin, Een ruiter, 450 gl.: Ch. Rochussen, Militaire wacht, 400 gl.; H.F.C. ten Kate, Binnenzaal, 410 gl.; Klingenberg, Kanselarij te Leeuwarden, 390 gl.; A. Schelfhout, Winter, 320 gl.

- Bij de herstelling van de kerk in de Limburgsche gemeente Meerssen zijn twee rijen muurschilderingen ontdekt, onder witkalk verborgen; zij stellen voor de heiligen Augustinus, Nicolaas, Eloy, Catharina, Benedictus en Bartholomeus.

Utrecht. Den 27ⁿ Juni is in den gemeenteraad van Wijkbij-Duurstede, eene oude stad in het arrondissement Amersfoort, beraadslaagd over wat er dient gedaan met den schilderachtigen doch erg bouwvalligen toren van den burg Duurstede (Dorestadum), die in 1881 zwaar gehavend werd door een Octoberstorm. Daar de gemeentekas zich geene offers van eenig belang getroosten kan, zoo werd er in den raad voorgesteld, den toren, die nochtans een van Hollands oudste geschiedkundige gedenkteekenen is, grootendeels af te breken... In eene volgende vergadering zal een besluit worden genomen. 't Is te hopen, dat het bestuur van de provincie of het rijk hier tegemoetkomend tusschen beide moge treden. Voor de geschiedenis en voor de fraaie bouwkunst zou de voorgestelde afbraak inderdaad een onherstelbaar verlies wezen. Onder andere vindt men in P.H. Witkamps Geschiedenis der zeventien Nederlanden, ii, blz. 589, een fraai gezicht op den burg te Wijk-bij-Duurstede, gelijk hij omstreeks 1640 was.

Parijs. Bij het doen van bouwuitgravingen, in de Pangevingstraat, zijn benevens gebeenten van menschelijke tijdgenooten, geraamten ontdekt van een mammouth, een paard, een hert en een reusachtigen olifant. Dergelijke vondsten werden te Parijs meer gedaan.

De bladen gewagen over een nieuw kunstlicht, dat Clamond-licht geheeten en verkregen wordt door gewoon lichtgas te laten stroomen door een bak met magnesium, waar-

[p. 123]

door de kracht van electriek licht wordt verkregen; deze gasbrander moet bovendien veel spaarzamer zijn, daar men met dezelfde hoeveelheid gas tweemaal grootere lichtsterkte verkrijgt; het Clamond-licht straalt ook veel minder warmte uit.

Londen. Volgens Engelsche bladen heeft de onlangs overleden natuurkundige Charles Darwin (zie onze blz. 84) aan roerende goederen een vermogen van 140,000 pond st. (ca. 3 millioen frank) nagelaten. Voor C. Darwin zal een gedenkteeken worden opgericht (vermoedelijk een standbeeld op eene openbare plaats). Bij de commissie die voor dit doel werkzaam is, hebben zich ook aangesloten de aartsbisschoppen van Canterbury en York, de Duitsche, Italiaansche en Fransche gezanten, de dichter Tennyson enz.

Berlijn. Er is uitspraak in den prijskamp voor ontwerpen van een nieuw rijksdaggebouw. De 1^e prijs werd toegekend aan den bouwkundige Paul Wolet, uit Frankfort, en Frederik Thiersch; de 2^de prijs aan de Berlijnsche firmas Kayser en Grossheim, Crämer en Wolfenstein en Hendrik Seeling; de 3 is verdeeld onder 5 bouwkundigen uit Dresden en Hannover.

Bremen. Een dagblad haalt aan, dat de stedelijke hoofdkerk, vermoedelijk door het bestaan van zekere uitwasemingen, de eigenschap bezit lijken voor ontbinding te bewaren, en vermeldt als nog in goeden staat in de grafkelders der kerk voorhanden het lijk van eenen loodgieter, die in 1462 van het dak viel; dat van lady Stanhope (240 jaar oud); drie Zweden (250 jaar); een student (170 jaar).

Weimar. De jongste dochter van den Duitschen dichter Bodenstedt zal eerlang in Weimars hofschouwburg als tooneelspeelster optreden in de rol van Emilia Galotti.

- In den schouwburg dezer stad, die een Belgisch muzikant, Eduard Lassen, kapelmeester van den groothertog, tot orkestmeester heeft, is in 't begin van Juni voor de eerste maal een zangspel opgevoerd, Hamlet getiteld, waarvan de muziek geschreven werd door Alexander Stadfeldt (1826 + 1853) en de tekst (voor deze gelegenheid uit het Fransch overgezet in het Duitsch) door Julius Guilliaume. Het stuk erlangde grooten bijval. Zooals men weet, zijn Stadfeldt en Guilliaume beide Belgen. De eerste, te Wiesbaden geboren, werd in België bij koninklijk besluit van 18 December 1847 genaturaliseerd. Guilliaume bekleedt thans de betrekking van secretaris aan het conservatorium te Brussel Hamlet, meer dan 30 jaren geleden geschreven, was bestemd om te Parijs opgevoerd te worden; de rolverdeeling was reeds geschied, als de toonzetter Stadfeldt ziek werd en naar Brussel kwam om er eenigen tijd daarna te sterven. Voordat het nu dezer dagen te Weimar werd gespeeld, was Stadfeldts zangspel nergens vertoond.

- A. Struys heeft zijn ontslag gegeven als leeraar der schilderkunst aan de academie van het groothertogdom, waar hij 6 jaren verbleef; hij keert terug naar Antwerpen, evenals Willem Linnig vader en zoon, beide ook te Weimar gevestigd.

- Germania, het Duitsch nationaal gedenkteeken op den Niederwald, waarvan wij in onzen jaargang 1879, blz. 137, eene afbeelding gaven, benevens eene beschrijving door wijlen onzen stadgenoot S. Mayer, zal vermoedelijk binnen eenige maanden onthuld worden.

Griekenland. Het dagbladbericht (waarvan wij op blz. 60 melding maakten) betreffende het vinden van een papyrus-handschrift der Iliade in een klooster op den berg Athos, is gebleken onwaar te zijn.