De Vlaamsche School. Jaargang 28

Aardappelenteelt.

Eenige maanden geleden bezocht ik eene rustige gemeente van Henegouwen, in de omstreken van Ath. Van aan de kleine statie des spoorwegs waar de trein stilhield, tot aan voormelde gemeente, was er omtrent de twintig minuten gaans.

Te gelijker tijd met mij was er aldaar een man afgestapt van tusschen de vijf en veertig a vijftig jaren oud, en die mij als een welstellend pachter of landbouwer voorkwam. - Daar wij langs denzelfden weg over het veld dorpwaarts gingen, stuurde de man mij aanstonds en gulhartig het woord toe. Natuurlijk begon hij zijn gesprek met eene opmerking over de weersgesteldheid: hagel en wind, regen en zonneschijn; hij sprak ook met veel gemak over het zaaien en maaien, het groeien en bloeien, en, om in zijn vak te blijven, vroeg ik hem hoe het, voor den oogenblik, met den oogst der veldvruchten gelegen was.

‘Over het algemeen, - zoo antwoordde hij mij, - laat de aardappelenoogst hier veel te wenschen; in al de omliggende streken zijn meestendeels de aardappelen bedorven en wel vooral die soort, welke de landlieden doorgaans vroege aardappelen noemen.’

- En waaraan meent gij dat zulks is toe te schrijven? hernam ik.

‘Aan de koppigheid of liever aan de onwetendheid onzer boeren, - sprak hij met overtuiging. - Waarom blijven zij onveranderlijk op den ouden slenter voortgaan, in plaats van den goeden raad te volgen van menschen die eene zekere ondervinding hebben? Kortom, waarom planten zij hunne aardappelen zoo laat? - En meer nog, waarom leggen zij de aardappelen voor het plantsoen bestemd, in hunne kelders op hoopen, waar zij aldus uitschieten, hun sap verliezen, verrimpelen en bijna voor niets meer deugen als men ze planten gaat? Gij zult vast bekennen dat dergelijke handelwijze verkeerd is en dit het niet te verwonderen is dat zij eenen slechten uitslag oplevert.’

- Inderdaad, zei ik, wat gij zegt komt mij nog al gegrond voor en daar mij dunkt dat gij zelf een landbouwer zijt, moet ik veronderstellen dat gij naar het middel hebt uitgezien om eenen beteren uitslag te bekomen?

‘Mijne hoeve ligt ginder, links van het dorp, - antwoordde mij de landman, - en wat mij persoonlijk betreft, zal ik u zeggen wat ik bij mijn eigen hebt geleerd en ondervonden. Nu acht jaren geleden bemerkte ik ten mijnen nadeele dat al de aardappelen, welke ik op mijn hof had geplant, verrot

[p. 31]

waren. Het volgende jaar was het bijna hetzelfde en ik dacht dat het tijd was om zooveel mogelijk in dien toestand te voorzien; ik besloot het middel te gebruiken dat ik vroeger in een klein boeksken, eene soort van boerenalmanak, had gevonden. De aardappelknollen, welke ik tot plantsoen bestemde, legde ik op eenen planken vloer en in eene verlichte plaats. Bij al te hevige koude had ik zorg ze wel te bedekken om ze voor de vorst te bevrijden, maar zoodra het ophield te vriezen, stelde ik ze opnieuw aan het daglicht bloot. In het begin van Februari hadden mijne aardappelen eene groene kleur gekregen, maar zij waren gaaf en gezond en vertoonden wel gevoede kiemen van hoogstens een centimeter lang. Alsdan plantte ik ze in eenen lossen en wel bemesten akkergrond. In den loop der maand Augustus waren zij rijp; ik deed ze uit en op een stuk grond van veertig voeten vierkant vond ik geen den minsten geschonden of bedorven aardappel. Het is nu zeven achtereenvolgende jaren dat ik volgens datzelfde stelsel te werk ga; ik gebruik telkens knollen van dezelfde aardappelsoort en plant die ook op denzelfden bewerkten grond in mijnen hof. Alzoo is het, dat ik nu elk jaar eene voldoende hoeveelheid schoone en goede aardappelen opoogst. Een landbouwer mijner vrienden, wien ik reeds sedert lang mijn stelsel had aangeprezen, heeft eindelijk verleden jaar het ook eens beproefd. Ondanks het ongunstige weer, waagde hij het zijne aardappelen vroegtijdig te planten. Zijne dorpsgenooten dreven met hem den spot, maar thans is het zijne beurt, want ook hij bekwam eenen voordeeligen uitslag; zijn oogst was zeer goed.’

Wij waren nu aan den ingang van het dorp gekomen, en mijn gezel, om zijne hoeve te bereiken, moest de baan links inslaan. Wij namen derhalve afscheid van elkander, doch alvorens heen te gaan, sprak hij mij nog deze woorden toe: ‘Zeker heb ik de verwaandheid niet te zeggen, dat mijne doenwijze onfeilbaar is; verre van daar. Nochtans, als gij daartoe de gelegenheid hebt, moogt gij gerust de zaak aanbevelen en de landlieden aansporen mijn stelsel eens te beproeven. Is het goed, zij zullen er bij winnen; is het niet goed, wat kunnen zij er bij verliezen?... Niets, hoegenaamd niets.’

Alhoewel ik in zake van landbouw maar weinig bevoegdheid heb te doen gelden, nam ik echter getrouw aanteekening van 's landmans gezegde, met het inzicht, in een voorkomend geval, het aan anderen mede te deelen.

Brussel.

S. -