De Vlaamsche School. Jaargang 27

[p. 6]

Eene winterontmoeting in Rusland.

Eenige jaren geleden, gedurende eenen winternacht, wedervoer den jongen geneesheer van het Russische stadje Lubny in de Ukraine het volgende.

Ik woonde een feest bij, zoo verhaalt hij zelf, op het buitengoed van een rijken grondeigenaar. Het was de 6^de Januari volgens de Russische jaartelling (18 Januari naar den nieuwen stijl). Wij waren zeer vroolijk geweest, hadden langgetafeld, muziek gemaakt en gedanst, en waren na middernacht te bed gegaan, want volgens het toenmalige gebruik viel het niemand in, nog in den nacht naar huis te rijden, en op het ruime landgoed was plaats genoeg om eene groote menigte gasten te herbergen; ook vraagt in dergelijke omstandigheden in Rusland niemand naar bedden, want een deel daarvan brengt men gewoonlijk in sleden met zich, en de warme pelsen, waarvan een ieder voorzien is, vervangen meer dan voldoende het gewone beddegoed.

Ik was ingeslapen, toen een luid kloppen op mijne kamerdeur mij wekte, en ik mijnen naam hoorde roepen. Een bediende van het huis verzocht mij binnengelaten te worden; hij kwam, vergezeld van den koetsier van den rechter Alexander Paulowitsch, een mijner oudste vrienden, die, in het voorbijgaan gezegd, wel een hartelijk goede, vriendelijke grijsaard was, maar zeer verslaafd aan den Hongaarschen wijn en andere geestrijke vochten; de koetsier verhaalde, dat zijn meester omstreeks 8 ure 's avonds ziek was geworden en er gevreesd werd, dat er een aanval van beroerte zou volgen; dat de huishoudster van den rechter daarom terstond eene slede naar mij en naar den neef van den ouden heer had gezonden, die op een landgoed bij Goroczin woonde, want de huishoudster geloofde niets anders, dan dat de heer Paulowitsch den morgen niet zoude beleven, en liet mij bijzonder dringend verzoeken, onverwijld naar huis te rijden en haren meester de noodige verpleging te wijden. Dit verzoek werd ook door den koetsier, met tranen in de oogen, ondersteund, en hij smeekte mij gereed te zijn, wanneer hij van het landgoed Goroczin met de slede zoude teruggekeerd wezen. Dit duurde mij echter te lang, want bij het volbloedige gestel van mijn ouden vriend was er onmiddellijk gevaar. Ik konde, als ik een goed paard bereed, in 3 of 4 uren op de bestemde plaats zijn; ik was tamelijk goed met den weg bekend en mocht mijnen plicht niet verzuimen, wilde ik mijn goeden naam niet in de waagschaal stellen, want de heer Paulowitsch was algemeen bekend en bemind, en als hij zonder geneeskudige hulp stierf, waagde ik mij aan een algemeen verwijt. Ik beval dus den koetsier, van zoo spoedig mogelijk naar Goroczin te rijden en verzocht den bediende des huizes mij een der vlugste en krachtigste paarden uit zijns meesters stal te zadelen, dewijl ik zonder verwijl naar Lubny wilde terugrijden.

- Heilige moeder Gods, heer dokter, dat zult gij toch niet doen? riep de oude bediende verschrikt uit; wacht toch, tot dat ik uwen knecht heb gewekt en de slede bespannen is! Bedenk, dat het nijdig koud en winternacht is en gij voor wolven hebt te vreezen.

- Ba, om de wolven geef ik niet, riep ik uit, want men acht zoo licht deze dieren te gering, daar zij slechts in den tijd van het paren, van het eind van Februari tot het midden van Maart, algemeen voor gevaarlijk gehouden worden. Er is maar weinig sneeuw gevallen, ik zal dus kunnen rijden, ten minste tot aan Lukomié, waar ik weder een versch paard kan krijgen.

De bediende hield mij te vergeefs voor oogen dat de wolven zoo talrijk schenen te zijn dat de kleine bosschen er van wemelden. De verzekering van den koetsier dat hij er onder weg geen enkelen had ontmoet, versterkte mij in mijn besluit. Een kwartier later sprong ik, door eenen pelsrok, pelslaarzen, pelsmuts en handschoenen van pels goed beschermd, op een flink paard, verzocht den bediende mijne groeten en verontschuldigingen aan mijnheer en mevrouw over te brengen en draafde fiksch er op los.

Kwartier over een uur reed ik het landgoed af; het was bitter koud; over den grond lag eene dunne sneeuwlaag, die mij nu mijnen weg duidelijk liet kennen. Ik had twee dubbele pistolen, die mij gewoonlijk op mijne uitstapjes in den buiten vergezelden, en een klein zakje, dat een kruithoorn, kogelzak en verder schietgerief bevatte, bij mij gestoken; daarmede geloofde ik mij genoegzaam beschermd, want de paringtijd der wolven was nog niet daar, en ik vreesde eenige enkelen van deze dieren niet, daar ik hen reeds dikwijls ontmoet had en hen steeds door roepen of zweepslagen had verjaagd.

Aanvankelijk ging alles wel. Mijn paard was goed, en ging snel vooruit. Ik had de wijde steppe voor mij, die met de enkele kleine boschjes in het schemerlicht een onaangenamen indruk maakte. De hemel boven mij was helder en bezet met vonkelende sterren. De versche sneeuw bedekte nauwelijks den bevrozen bodem; het had opgehouden met sneeuwen, maar nu en dan verhief zich de oostenwind bij vlagen en dreef de sneeuw tot hoopen bijeen, welke ik zorgvuldig moest omrijden, om mijn paard niet te vermoeien. Ondanks de snelheid van den rit had ik allerlei gedachten, en eene soort van bang voorgevoel maakte zich onwederstaanbaar van mijn gemoed meester, want zulk een rit in een donkeren winternacht op eene grenzelooze ijzige vlakte werkt nederdrukkend op den geest. De gedachte, mijn ouden vriend niet meer in leven te vinden, veroorzaakte mij een onaangenaam gevoel; ik zegde tot mij zelve, dat snelle hulp, door eene aderlating, den goeden, vroolijken grijsaard het leven zou kunnen redden. Ik verviel ongemerkt in een zwaarmoedig droomen, waaraan de eenzame koude omgeving, de doffe hoefslag van mijn paard en de grafstilte der steppe nog meer voedsel gaven.

Zonder het te bemerken was ik ingeslapen; de werking der koude, de vermoeidheid en misschien ook de rijkelijk genoten sterke wijnen, hadden mij slaperig gemaakt. Ik werd wakker bij eene onstuimige beweging van mijn paard, dat in een

[p. 7]

sneeuwhoop was geraakt en bijna tot aan den buik in de losse sneeuw stond, waaruit het zich met groote moeite bevrijdde. Ik schrikte hevig, toen ik bemerkte te hebben geslapen, en beproefde met alle wilskracht mij wakker te houden; maar het kostte veel moeite. De hemel was donkerder geworden en met sneeuwwolken bedekt, de helderheid der sneeuw had plaats gemaakt voor eene vale schemering, die mij nauwelijks veroorloofde eenige schreden ver te zien. Ik zal zoo ongeveer een kwartier verder zijn gereden, toen de slaperigheid mij op nieuw overmande en mij eene soort van bedwelming overviel, waartegen mijn wil niets vermocht. Ik beet mij de lippen ten bloede om mij door lichamelijke pijn wakker te houden; ik sloeg mij zelfs met de zweep in het gezicht, zegde gebeden op, maar te vergeefs! De bedwelming wilde niet wijken, en eer ik er aan dacht was ik weder ingeslapen.

Nogmaals wekte mij een hevige sprong van mijn paard; ik bemerkte met schrik eene soort van diepe groeve, waarvoor het paard terugdeinsde. Het was een der kleine riviertjes van de vlakte, die zich in den loop der jaren eene diepe bedding met steile oevers hebben gemaakt. Deze waren nu met eene bevrozene sneeuwlaag bedekt, en mijn paard werd schuw daarvoor. Rondom strekte zich in onafzienbare verte het eentonige vlakke land uit, hier en daar met een klein boschje heestergewas bedekt; nergens was een spoor van menschelijke woningen. Ik wendde mijn paard en reed eenige honderd schreden langs den oever van dit riviertje, in de hoop, lagere en minder steile oevers te vinden, maar vergeefs! de bedding werd eer dieper, de oevers hooger en steiler; - ik konde er nier meer aan twijfelen, dat ik verdwaald was, dat het paard, gedurende mijnen slaap, van den rechten weg was afgeraakt; de streek was mij geheel onbekend. De schrik over deze bevinding, die bij mij met de snelheid der gedachte tot zekerheid werd, was onuitsprekelijk, want slechts hij, die de wilde vlakten van Zuid-Rusland kent, weet wat het te beduiden heeft, als men daarin verdwaalt. Daarbij was er geene star aan den hemel, geen luchtje aan den dampkring, dat mij eenig richtpunt gaf - slechts ijzige doodsverstijving, akelige grafstilte heerschte in de natuur! Ik haalde mijn zakuurwerk uit en liet het slaan: het was kwartier over drieën. Ik had dus Lukomié reeds voorbij moeten zijn, en moest langer hebben gesluimerd dan ik meende. Ik reed rechtsaf, in de hoop, op deze wijze Lukomié of een der gehuchten in de nabijheid daarvan te bereiken, die zich door de hooge wallen met de doornhagen daarop duidelijk van den grond verheffen en op tamelijken afstand te erkennen zijn. Maar deze rit bracht mij geen stap dichter bij eene bekende streek, en in de schemerende duisternis van den nacht rondom mij was het onmogelijk, zelfs een gehucht op meer dan honderd schreden afstands te ontdekken.

Verdwaald! van den weg af! Dat was de eenige kwellende gedachte, die mij nu voor den geest stond en beter dan wilskracht en lichamelijke pijn den slaap verdreef. Nadat ik een half uur te vergeefs in kronkelingen had gereden, kwam ik op een kleinen heuvel, die met heestergewas en struiken begroeid was. Maar ik zag of bespeurde niets, dat mij in staat stelde, mijnen weg weder te vinden. Mijn verstand stond stil; ik wist geen raad meer; daarom legde ik mijn paard de teugels op den hals, en besloot mij aan zijne slimheid toe te vertrouwen. Het paard zwenkte links om. Zoo ging het misschien een klein kwartier lang in frisschen stap in het onzekere voort over de boschachtige vlakte, toen op eenmaal een schreeuw, op eenigen afstand achter ons, door den stillen nacht werd gehoord, die mij van killen schrik deed sidderen. Het was een gillend geluid, dat eenigszins geleek op een zacht hondengehuil. In een oogenblik kwam het mij in de gedachte, dat het het geluid was van een hongerigen wolf, die op den reuk van mijn paard was afgekomen. Ook het paard was zich onmiskenbaar van het gevaar bewust, dat deze onvergetelijke toon verkondigde. Het snoof en hinnikte ernstig, bijna klagend, zijne huid trilde en gelijktijdig deed het eenige wanhopige sprongen, die mij bijna uit den zadel hadden geworpen, en toen ging het letterlijk op den hol en week van zijne vroegere richting af. Zoodra ik eenigermate tot mij zelve was gekomen, wendde ik mij om en zag op eenigen afstand een donker voorwerp achter mij springen. Maar het konde ook misleiding der verbeelding zijn, want het wolvengehuil, dat nu mijn oor trof, klonk nog ver. Mijn paard rende als op de vleugelen van den wind, maar het brave ros mocht al zijne krachten inspannen - het korte, heesche geblaf en gehuil, waarmede de wilde beesten elkander schenen aan te sporen, kwam steeds nader en deed zichtbaar den angst van het paard zoozeer toenemen als den mijne. Ik wist dat de paarden der Ukraine anders ongemeen dapper zijn en dat verscheidene bij elkander zelfs een troep wolven niet vreezen, maar zich tegen hen met de hoeven moedig verdedigen. Als dus het paard, welks zintuigen zeker scherper waren dan de mijne, zichtbaren angst verried, was het gevaar dreigender dan ik het had gedacht.

(Wordt voortgezet.)