De Vlaamsche School. Jaargang 22

Hubertus Sporckmans.

Onder dagteekening van 27 December schreef de heer Leop. Everaert ons het volgende uit Halle:

‘Terwijl ik navorschingen deed voor het opstellen van de geschiedenis der abdij van Cantimpret, te Bellingen-bij-Halle, viel mij, in een rekeningboek des kloosters, de volgende aanteekening onder het oog:
La maison et abbaye de Cantimpret à Bellinghen doibt une aultre rente à Pierre Anne de cinquante florins créée par monsieur André Le Febvre, abbé de Cantimpret, pour payer les grand pintures de nostre église à monsieur Sporcmans d'Anvers en l'an 1673.’
‘Welke waren nu deze schilderijen en welk is later hun lot geweest? Ziedaar vragen welke ik mij meermalen gedaan had, toen ik in 's rijks archieven te Brussel het proces-verbaal vond van de huiszoeking, den 24ⁿ Januari 1793, door de commissarissen van de uitvoerende macht der Republiek in het klooster gedaan. Daarin leest men:
Dans l'eglise:
............................
“Trois tableaux: L'adoration (?) de la Vierge, Nativité, L'adoration des mages.”
Thans hangen nog twee dezer gewrochten in het fraaie kerkje van Bellingen; het zijn: 1^o De aanroeping der H. Maagd, 2^o De aanbidding der herders. Het eerste dat voor altaarschilderij dient, verbeeldt de Moeder Maagd met het kind Jezus op de knieën. Vóór haar knielt een gemijterde abt, waarschijnlijk Andreas Lefebvre⁽¹⁾, en een ridder in ijzeren harnas die in de eene hand een bloot zwaard en in de andere een kerkje houdt.
Indien gij iets over den Antwerpschen schilder Sporcmans weet, gij zoudt mij eenen dienst bewijzen het mij mede te deelen.
Leop. Everaert.’

Dank aan den heer Theodoor Van Lerius, onzen geleerden vriend, kunnen wij hier vermelden dat Hubertus Sporckmans den 14ⁿ October 1619 in de Sint-Jacobskerk te Antwerpen werd gedoopt; hij was zoon van Marcellus Sporckmans, licentiaat in beide de rechten, en Cornelia Jacobeus. Hij behoort tot de

(1) Andreas Lefebvre, van Valencyn. De koning van Spanje schonk hem de waardigheid van abt den 9ⁿ Juni 1670; de kloosterlingen werden gedwongen hem te kiezen den 27ⁿ derzelfde maand en zijne benoeming werd eerst goedgekeurd den 11ⁿ Februari 1677. Wanneer het Atrechtsche en het Kamerijksche in de handen van den koning van Frankrijk gevallen waren, zond Andreas een smeekschrift aan dezen vorst om de aangeslagene goederen der abdij te Kamerijk terug te bekomen en terzelfde tijd drukte hij het voornemen uit zich met zijne kloosterlingen te Kamerijk te vestigen. In 1677 bekwam hij het gevraagde. Hij stierf den 23ⁿ November 1679 en werd te Premia, abdij van zusters van den H. Augustinus bij Kamerijk, begraven.

[p. 191]

schaar van Rubens' uitstekende leerlingen. In de Liggeren der Sint-Lacas-Gilde te Antwerpen, uitgegeven door de heeren Th. Van Lerius en Ph. Rombouts, komt H. Sporckmans voor in de jaren 1640-1641; in 1659-1660 was hij gilde-deken

Hij werd in October 1647 gekozen als consultor van de Sodaliteit der bejaarde jonkmans te Antwerpen. Van 1658 tot 1661 was hij kapelmeester in Venerabel-Kapel in Sint-Jacobskerk. Hij trouwde aldaar den 3ⁿ Juli 1654 met Maria Catharina Boust, welke overleed in 1686 en in gemelde kerk op 12 November begraven werd.

H. Sporckmans overleed in de Sinte-Annastraat te Antwerpen, in 1690; zijn lijkdienst en zijne begrafenis hadden plaats in de Sint-Jacobskerk den 14ⁿ Augustus.

Op het stadhuis te Antwerpen (oude archiefzaal) prijkt van hem eene kapitale schilderij, 2^m82 hoog en 7^m52 breed, aangekocht in 1859, dank aan wijlen den burgemeester J.Fr. Loos, want het stuk beviel niet aan het bestuur van het Antwerpsch museum. (Zie voor de beschrijving van het tafereel de Vlaamsche School van 1859, blz. 160.) Het is afkomstig van het schippers- en vischverkoopers-ambacht. De stad kocht hetzelve voor 700 fr. van den heer H. Stuyck, wiens vader het van gemelde gilde in betaling had aangenomen.

In 1875, liet het gemeentebestuur het tafereel op nieuw verdoeken (zie blz. 187) door den heer C. Van der Haeghen en herstellen door den kunstschilder Félix Sacré. Het merkwaardig fraaie stuk verdient eene plaats in het museum, zooals wij reeds vroeger zegden. Op den zolder van het Antwerpsch museum schijnt een groot stuk, door Sporckmans geschilderd, in slechten staat van onderhoud te berusten, eene Les van ontleedkunde voorstellende.

D.V.S.