Uitzetting der gasachtige en dampachtige lichamen.
Proeven, terzelfder tijd door Gay-Lussac in Frankrijk en Dalton in Engeland genomen, hebben bewezen: 1o dat de uitzetting der luchtstoffen gelijkvormig is te rekenen van 0 tot 100 honderddeelige graden; 2o dat ze voor elken warmtegraad gelijk is aan het 0,00375 of 267e gedeelte van den omvang der luchtstof op 0 warmtegraad; en 3o dat alle luchtstoffen of dampen, van welken aard zij ook mogen wezen, aan dezelfde wetten van uitzetting onderworpen zijn.
Dr. F.-J. Matthyssens.
tholus.
Een Duitsch blad haalt het volgende zeer aardig staaltje aan van de oppervlakkigheid der Fransche geschiedschrijvers. De vaderlandsche geschiedenis leert den Franschen scholier het volgende: ‘Louis XIV se mit à la tête de ses troupes, suivi de Condé, de Turenne, de Louvois, son ministre de la guerre, et parut sur les bords du Rhin vis-à-vis de Tholus. C'est là que le 12 Juin 1672 l'armée passa ce fleuve aussi large que rapide sous les yeux de son roi dont la présence éleva les troupes audessus d'elles-mêmes.’ Dit verhalen de geschiedboeken, maar de Franschen lieten het daar niet bij. In het slot te Versailles, ter zijde van de kapel, bevindt zich een groote haard van wit marmer, waarop deze overtocht over den Rijn wordt voorgesteld; onder dit meesterstuk van beeldhouwwerk leest men het volgende opschrift: ‘Passage du Rhin par l'armée française, sous les yeux de Louis le Grand à Tholus.’ Boileau is niet verstandiger als hij in zijn épître du Roi, getiteld Passage du Rhin, van den koning sprekende, zegt:
Nous l'avons vu affronter la tempête
De cent foudres d'airain, tournés contre sa tête,
Il marche vers Tholus!
terwijl hij op eene andere plaats, van het leger sprekende, zegt:
Du Rhin, près de Tholus, fend les flots écumeux.
Te vergeefs intusschen zal men dit, in de geschiedboeken, in de kunst en de poëzie verheerlijkte Tholus op eenige kaart zoeken, zelfs niet op eene topografische, en het is gelukkig voor de navorschers der volgende eeuw, dat men thans ontdekt heeft hoe de Franschen aan hun beroemd Tholus zijn gekomen. De bedoelde overgang had plaats bij Lobith op Nederlandsch grondgebied en op die plaats vond het leger een handwijzer die den weg naar het Hollandsche tolhuis aanduidde. Deze aanduiding was voldoende om de plek Tholus te noemen.
|
|