De Vlaamsche School. Jaargang 20

[p. 5]

De nieuwe Beurs te Brussel.

teekening en houtsnede van l. hacault.

Dit gebouw, dat meer het uiterlijk van eenen schouwburg of van een paleis, dan van eene Beurs heeft, werd begonnen op het einde van 1868, naar het ontwerp en de plannen en onder de leiding van den bouwmeester L. Suys. Het beslaat eene oppervlakte van 3,200 meters; de opvatting is Romeinsch-Korinthisch; de sieraden zijn vervaardigd in de Renaissance-Louis-XIV-stijlen. Het geheel vormt een dubbel of langwerpig vierkant, 40 meters breed en 80 lang. De bijzonderste gevels zijn langs den boulevard Central, de Middagstraat en de twee andere bevinden zich in de Henri-Mans- en Beursstraten.

Het ondergedeelte is 3 1/2 meter hoog; aan den voorkant is een trap van 20 treden, tusschen twee vooruitspringende deelen; daarboven een zuilengang met zes Korinthische zuilen; de kroonlijst en het front zijn versierd met beeldhouwerk van Jacquet den oudste, voorstellende de stad Brussel, omringd van de zinnebeelden van de nijverheid, de potbakkerij, de vischvangst en de scheepvaart. Dit alles komt goed samen met de daarachter hooger geplaatste beelden, die tot kroonwerk van 't gebouw dienen en waartusschen zich bevinden de godin van den wijen handel en twee haar dienende geniussen, vervaardigd door Jaak Jacquet, wiens oudere broeder de maker is van de twee leeuwenbeelden, welke op voetzuilen naast den trap prijken.

De zijgevels, doorsneden van groote bogen, zijn versierd met beelden uitgevoerd door de beeldhouwers De Groot, Samain, Swiggers en Van Rasbourg. De groepen der vooruitspringende deelen verbeelden Europa en Amerika; zij zijn het werk van Oemberg en Samain; de kindergroepen, boven de kroonlijsten, zijn van de heeren Leemans, Melot, Sterckx en Van den Kerckhoven. De fries, kunsten, handel en nijverheid voostellende, die de vens ters der twee verdiepen scheidt, is uitgevoerd door den beroemden Franschen beeldhouwer Carrier-Belleuse. Een groote koepel, met eene vier meters lange vergulde naald, vormt de tinne van het Beursgebouw. De ingang is langs den zuilengang vanden boulevard Central; het geheel van binnen heeft den vormvan een Grieksch kruis en krijgt zijn licht langs eenen koepel, 25 meters hoog, gedragen door 12 Korinthische zuilen van gipswerk, die wel uit één stuk schijnen gehouwen te zijn; hunne kleur steekt prachtig af bij de witte wanden en de rijk

[p. 6]

versierde welfsels. Aan het einde van den gang prijken vier groote draagbeelden, die den handel en den vrede voorstellen. Daarboven, op de kroonlijst, de aardbol door kinderen gedragen. De kruisbeuken ontvangen haar licht van de groote bogen der zijkanten. Roode gipsmarmeren zuilen aan de lagere zijkanten dragen eene galerij, afgesloten met eene balie van kleine pilaren. Vóór den trap, als men den gang doorgegaan is, bevindt zich een uitgestrekt bordes, dat ook wel eene trapzaal mag heeten en inderdaad als dusdanig gebruikt wordt. De vloer der Beurs, welks oppervlakte zoo wat 1575 vierkante meters beslaat, is ingelegd met prachtig gekleurde mozaïek.

Op schilden, boven de bogen der gaanderijen, staan de namen der groote handelsteden van Europa te lezen. Aan de twee uiteinden der zaal gaat men langs twee groote eeretrappen in witten steen, met leuningen, naar de zaal van het verdiep, bestemd voor de kamer van koophandel, vergaderingen van commissiën enz.

Ontegenzeggelijk levert de Brusschelsche Beurs een rijken en tevens grootschen aanblik op; echter mist zij een eigenaardig of nationaal karakter. Alles is op Franschen leest geschoeid, zoodanig dat men den stijl, waarin de Beurs gebouwd is, reeds style Napoleon III genoemd heeft. Ook de beelden en sieraden dragen meestal een Franschen stempel. Dit alles belet evenwel niet, dat wij haar beschouwen als een gebouw dat den meester die het ontwierp en uitvoerde tot eere strekt, al moge er dan ook van gezegd worden dat het juist geen Beursgebouw is, ofschoon er Beurs in gehouden zal worden. Het is niet onwaarschijnlijk dat de bouwmeester, toen hij zijn plan ging opmaken, verzocht geworden is, minder te letten op de uitwendige kenmerken van eene Beurs, zooals die aangetroffen worden in de Beursgebouwen van het voorgeslacht, dan wel op gemak en doelmatigheid van inrichting, in dezen zin, dat men met het gebouw ook nog wat anders zou kunnen doen, dan er enkel Beurs in houden. En er mag gezegd worden, dat dit doel volkomen bereikt is. De Brusselsche Beurs is een wezenlijk paleis, waarvan ook de overheid ongetwijfeld ruimschoots gebruik maken zal voor openbare plechtigheden en feesten.

Het gebouw werd ingehuldigd op 27 December met een luisterlijk toonkundig feest en een bal, waarop HH. MM. de koning en de koningin tegenwoordig waren. De opbrengst van het feest was voor de armen der hoofdstad bestemd en bedroeg meer dan 100,000 fr. Er waren voor het dansfeest 1182 vrouwenkaarten aan fr. 10 elk genomen, benevens 2000 heerenkaarten aan fr. 20. Buitendien was er nog voor 55,000 fr. ingeschreven. Men schat dat er 3,500 persoonen tegenwoordig waren; sedert dien zijn er nog verschillende toonkundige en andere feesten in gehouden met hetzelfde doel.