De Vlaamsche School. Jaargang 17

Kronijk.

Antwerpen.

- Op 8 Juli werd van wege burgemeester en schepenen aan den gemeenteraad medegedeeld, dat het staats bestuur zich bereid heeft verklaard jaarlijks eene vaste som van 10,000 fr. beschikbaar te stellen voor het koopen van schilderijen voor het museum van oude meesters, op voorwaarde dat de stad en de academie harerzijds ieder ook 10,000 fr. geven. Het bestuur der academie heeft zich hiertoe bereid verklaard. Voor de stad moet de gemeenteraad nog eene beslissing nemen. Zij zal ongetwijfeld gunstig zijn, ten aanzien van de milddadigheid des staats bestuurs.

- Van 9 tot 16 Juli was in het museum der academiekers tentoongesteld een prachtig uitgevoerd ontwerp voor de herstelling van het gerechtshof van Trajanus, te Rome. Dit ontwerp laat groote verwachtingen koesteren van zijnen vervaardiger, den heer J.-J. Naert, primus in den grooten bouwkundigen wedstrijd van 1866.

- In de Sint-Jacobskerk, rechts van de Rubenskapel, is wederom een geschilderd glasraam geplaatst, uitgevoerd door J.-B. Capronnier, voorstellende: De H. Lodewijk, koning van Frankrijk die te Villeneuve, nabij Gens, den 10ⁿ Augustus 1239 de doornen kroon van den Zaligmaker ontvangt, in tegenwoordigheid van de koningin Blanca van Castilië, zijne moeder, de prinsen zijne broeders en hunne zuster de H. Isabella. Daaronder zijn afgebeeld de H. Maagd met het kindje Jezus, de HH. Joannes-Baptista en Isabella. Het raam is een geschenk der edele familie De Neuf.

Brussel.

- Een Belgisch kieswetboek uitgelegd door de heeren volksvertegenwoordigers A. Royer-de Behr en P. de Baets, zal welhaast het licht zien. Dit werk, in het Fransch en in het Vlaamsch geschreven, zal bij afleveringen verschijnen. Prijs: 5 fr.

- Bij koninklijk besluit is het getal der leden van de besturende commissie der koninklijke museums van schilder- en beeldhouwkunde op tien gebracht. Als nieuwe leden zijn de heeren E. Verboeckhoven en E. Slingeneyer benoemd. De heer L. Gallait werd benoemd tot voorzitter.

[p. 104]

Gent.

- Wijlen de priester Eugenius Coemans, die met zooveel ijver als zorg eene belangrijke verzameling Belgische versteende planten had verzameld, had het verlangen uitgedrukt zijne verzameling aan den staat te schenken, op voorwaarde dat zij zou berusten in het koninklijk museum van natuurlijke historie. De familie van den betreurden geleerde heeft onlangs gemelde verzameling ter beschikking van het staatsbestuur gesteld.

- Eenige kunstenaars hebben het voornemen opgevat een gedenkteeken op te richten voor den gunstig gekenden toonzetter K. Hanssens, wiens overlijden wij, bladz. 69, hebben aangeteekend.

Luik.

- De prijzen van den wedstrijd, tusschen de Belgische en vreemde bouwkundigen, voor het ontwerp en de bouwing van een nieuw burgerlijk gasthuis, zijn toegewezen aan de ontwerpen 11, 13, 14, 15, welke ingezonden werden door de heeren Hubert, ingenieur der stad Bergen; Demany, lid van den Luikschen gemeenteraad; Melotte, bouwmeester der godshuizen van Luik. Het ontwerp n^r 15 wordt toegeschreven aan eenen bouwkundige van Parijs. De premiën bedragen 8000 fr.

Buitenland.
Holland.

- Eene hoogst merkwaardige vondst uit den tijd der paalwoningen en der steenwerktuigen is in het begin van dit jaar in de Geden-kuil bij Putten, 16 voet onder den beganen grond, 9 voet diep in de blauwe klein gedaan. Het is eene pagaai of roeispaan van eene kano, die, onder den grond week zijnde, door de spade eenigszins beschadigd is, maar aan de lucht blootgesteld, weder hard geworden is en duidelijk de merkteekenen draagt van de ruwe werktuigen, waaruit zij vervaardigd is. De roeispaan is slechts 7 decimeters lang; of zij oorspronkelijk niet langer geweest is, is de vraag nog. De heer Schober, te Schovenhorst, de eigenaar der vondst, heeft haar aan het oudheidkundig museum der Overijsselche vereeniging tot ontwikkeling van provinciale welvaart te Zwolle geschonken. Datzelfde museum heeft van de weduwe Roijer te 's Gravenhage merkwaardig steenen gereedschap, van de inboorlingen van Nieuw-Guinea afkomstig, ontvangen. Die volken maken en gebruiken thans dezelfde werktuigen, die in onze streken diep onder grond of in hunnebedden en oude begraafplaatsen gevonden worden. (Over de hunnebedden, zie Vlaamscke School, blz. 178, 1870.

Het provinciaal museum van oudheden in Drenthe werd in 1870 ook met verschillende oudheden verrijkt. Zoo ontving het zes aschkruiken (urnen), gevonden onder de gemeente Emmen, Westerbork en Zuidlaren; een beitel en een mes van vuursteen, gevonden in de gemeente Westerbork; een beitel van graniet gevonden onder Ballo, gemeente Rolde; een koperen beitel (framea), gevonden te Nyeveen, bij de ontdekking van eene kano, die echter bij de poging om ze uit het veen te lichten geheel uit elkander gevallen is. Door aankoop werd het museum onder andere eigenaar van twee munten, te Coevorden geslagen, en van eene verzameling van één gouden en 142 zilveren muntstukken van Pepyn, Karel-den-Groote, Lodewijk-den-Vrome en Lotharius, gevonden onder Roswinkel, met doosje en een lederen zakje, welke laatste in stukken.

Londen.

- De volgende Belgische schilders werden in de tentoonstelling van het kristallen paleis (zie blz. 32) met zilver gekroond: J.-B. Witkamp, van Antwerpen, voor eene schilderij uit de Spaansche furie (zie 1870, bladzijde 109); Lodewijk Delbeke, van Brussel, voor eene schilderij getiteld: Na het werk, het spel; Jozef Pauwels, van Gent, voor eene schilderij: Het timmermansgezin; Julius Raeymakers, van Tervueren, voor eene schilderij: De morgenjacht.

Rusland.

- Sedert eenigen tijd worden proeven genomen om met naphta locomotieven en stoommachinen te stoken. De uitslag was boven alle verwachting. De Russische ingenieur Poriecky deed op eene stoomboot een proeftocht van 320 zeemijlen. De machine bewoog zich, niettegenstaande den sterken wind en het schommelen van het schip, zeer regelmatig, de stoom ontwikkelde zich goed, de vermeerdering of vermindering van den druk hing geheel alleen van den machinist af, en het verbruik der naphta was 35 ten honderd geringer dan dat van steenkolen. Het pund (40 pond) naphta kost in den Kaukasus 1 kopek (5 cent.). De naphta wordt daar in groote hoeveelheid gevonden, en vele naphta houdende rivieren vloeien onnut in zee: 20 pond naphta geven zooveel warmte als 40 pond steenkolen. Op de spoorwegen in den Kaukasus en de stoombooten op de Wolga zal voortaan de naphta als brandstof gebruikt worden.