De Vlaamsche School. Jaargang 17

Kronijk.

Antwerpen.

- Verbond voor kunsten, letteren en wetenschappen. Op 9 Januari hield de heer Delmée eene voordracht over Frederik-den-Groote. Den 16ⁿ en 30ⁿ Januari hield de heer F. Desguins voorlezingen over de aardkunde; den 25ⁿ sprak de heer Pollet over de physiologie der tonen.

Van 15 tot 17 Januari waren de volgende schilderijen tentoongesteld: a. Een meesterstuk van Jos. Van Lerius, welk wij betreuren niet te hebben zien aankoopen voor het hedendaagsch museum; gelukkiglijk is het in Antwerpen gebleven: een Antwerpsch groothandelaar, de heer Lemmé, heeft het aangekocht. De schilderij is getiteld: de Spijt, welke gewaarwording te lezen staat op de trekken van eene beeldschoone vrouw, uitgedoscht met een prachtig geel zijden kleed, belegd met rijke zwarte kant. Zij leunt tegen den muur van eene weelderige woonst en houdt een masker in de hand. Vermoedelijk is zij pas teruggekeerd van een verkleed bal. Houding en uitdrukking zijn voortreffelijk, licht en kleur bewonderenswaard. Ook geniet men een schoon gezicht op een der waters van Venetië. Wij herhalen het: Van Lerius leverde in deze schilderij een meesterstuk. b. Een genretafereel van P. Van der Ouderaa, getiteld: Dichterlijk leven; zeer verdienstelijk, ofschoon de opvatting niet iedereen even duidelijk zal zijn. c. Drie portretten en een tafereel: Jong leven (zijnde de uiting eener eerste liefde), van Karel Ooms. Keurig uitgevoerd. Het bevallige tafereel was verkocht aan den heer d'Huyvetter. De portretten bewijzen dat de bijval, door Ooms in dit vak genoten, verdiend is. d. Eere aan P. Nicolié! Zijn tafereel: eene vergulde vaas met bloemen, omgeven van wild en uitmuntend geschilderde vruchten, mag een prachtig stuk heeten. e. Eene verdienstelijke schilderij van J. Vinck, in den trant van Leys, voorstellende de Eedgenooten bij Margaretha van Parma. De achtergrond is vooral zorgvuldig behandeld. Over het geheel, scheen de gelaatsuitdrukking der edelen ons wel wat onbestemd. We hadden ze wat pittiger gewild. Het portret van den minister van staat, Karel Rogier, van denzelfden schilder, is niet zonder verdiensten en zal ongetwijfeld den weg vinden naar eene of andere nationale galerij. f. Het (in een bosch) verdwaald kind van E. Boks is een lief stukje te meer in de reeds lange rij van nette tafereelen die deze schilder leverde. g. Van Havermaets vrouwenportret, hoewel niet onverdienstelijk, werd door de nabijheid van Van Lerius' tafereel sterk benadeeld. h. F. Lamorinière's vijvers bij

[p. 16]

Ossendrecht vormen een goed geschilderd, merkwaardig stuk. H. Fraustadts Frans I, gekerkerd te Madrid, laat als teekening en uitdrukking te wenschen over. i. Van de zee gedroomd, zoo heet het stukje van E. Meeks, waarop is afgebeeld een jongetje dat te bed ligt met een scheepje bij zich. Eene eigenaardige voorstelling. j.-k. De Nestroover van Derickx en het Familietooneel van Van den Daele missen waarheid en het eerste is als schildering te decoratief.

- Van 's morgens 10 tot 's namiddags 5 ure, waren in den Burgersbond, Wetstraat, 8, te St-Willebrords, tentoongesteld: de jaarlijksche premie der beschermende leden van de kunstafdeeling, ter bevordering der christelijke en zedelijke kunst, bestaande uit eene lichtteekening, voorstellende de laatste gebeden der stervenden, van wijl en G.-L. Van Gent, alsmede de prijzen, welke bovendien onder voornoemde leden zullen worden verloot, zijnde: eene groep, de H. Maagd haren kruisdragenden Zoon ontmoetende, door F. De Vriendt, en eene lichtteekening, de eerste val van Jezus onder het kruis, naar de schilderij van L. Hendrickx.

- De Nederduitsche Bond heeft zich tot de wetgeving vervoegd met een vertoogschrift, waarin wordt aangedrongen op het inruimen van eene breedere plaats aan de Vlaamsche taal in het officieel onderwijs. Het vertoogschrift besluit met de vraag dat in de Vlaamsche gewesten van ons land, voor al de graden van het onderwijs en deszelfs prijskampen en examens, aan het Vlaamsch de plaats worde ingeruimd die het Fransch er bijna eene halve eeuw onrechtmatig heeft genoten.

- Het gemeentebestuur heeft van den heer Judocus Cloostermans, eene belangrijke verzameling munten en penningen aangekocht voor het oudheidkundig museum in het Steen, ten prijze van 3,000 fr.

Herenthals.

- Bij V. Dumoulin is verschenen eene geschiedkundige romance, met begeleiding van piano, getiteld: Maria van Brabant, door de heeren Daems en Van Westel, uitmakende het eerste nummer van den 2ⁿ jaargang der Kempische Lier, welke uitgaaf wij ten sterkste aanbevelen bij alle Vlaamsche muziekminnaren.

Brussel.

- Een koninklijk besluit van 26 December neemt eenige nieuwe regelende bepalingen nopens het toekennen van premiën aan tooneel- en toonkundige werken; deze premiën zullen kunnen verleend worden én aan schouwburgbestuurders én aan tooneelmaatschappijen; de premiën mogen bij het staatsbestuur aangevraagd worden vóór het opvoeren der stukken, maar niet langer dan 6 maanden nadien; aan de schouwburgbestuurders en de tooneelkringen die de beste werken opgevoerd hebben (Fransch of Vlaamsch, mits van Belgische schrijvers) zullen buitengewone tegemoetkomingen kunnen verstrekt worden (het tooneeljaar gaat van 1 Sept. tot 31 Aug.); om de geldprijzen te verdienen moeten de werken a oorspronkelijk, dat is geene vertalingen of navolgingen van reeds vertoonde stukken zijn, b ten minste 3 maal vertoond zijn geweest, c gunstig beoordeeld zijn door de leescomiteiten, die, des noodig, eene vertooning van de stukken mogen bijwonen; er zijn 3 leescomiteiten (te benoemen door den minister van binnenlandsche zaken): een voor de Fransche en een voor de Vlaamsche tooneelwerken, een voor de toonkundige werken. De oude bepalingen blijven tot 31 December 1875 toepasselijk op de stukken die vóór 1 Januari 1871 in het genot der premiën werden aangenomen.

Comiteit van de Fransche tooneelwerken: L. Alvin, Ed. Fétis, F. Lebrun, A. Van Hasselt en V. Walter (Z. Rothier, secretaris); id. voor de Vlaamsche: H. Conscience, J.-F.-J. Heremans, E. Hiel, Eug. Stroobant en J. Van Beers (F. De Cort, secretaris); muzikaal comiteit: P. Benoit, E. Fétis, Ch. Hanssens, A. Samuel en H. Warnots (Z. Rothier, secretaris).

- Het onderwijsverbond had op 23 Januari eene 2^e Vlaamsche zitting in de overvolle kursaal Marugg belegd. De primus van het conservatorium Reubsaat zong er Goethe's gekende ballade, de Erlköning (vertaald door E. Hiel), muziek van Schubert, benevens twee liederen van J.-P. Heije, muziek van Verhulst. Ook jufv. Staps en de heer Jokisch hadden hunne gewaardeerde medewerking verleend Huberti dirigeerde. Professor E. Van Driessche hield eene voordracht over e mannen der Nederlandsche omwenteling. Hij vond een belangstellend, aandachtig gehoor.

Dendermonde.

- Bij Aug. De Schepper-Philips is verschenen een berijmd verhaal van ruim 200 regels van mev. David, geboren Mathilda Van Peene. Het is getiteld: De Zeeuwsche koopdag, en stelt ons al de plaatselijke eigenaardigheden, die zulke veiling kenmerken, voorafgaan en opvolgen zeer aanschouwelijk in losse verzen voor. Achter het verhaal is een twaalfregelig vers gedrukt, door mev. Van Ackere, geboren Maria Doolaeghe, toegestuurd aan hare vriendin, bij het ontvangen van mev. Davids portret, geteekend door Van Loo, van Gent.

Brugge.

- Mgr. J.-J. Faict, bisschop, heeft aan het weekblad Rond den heerd eenen brief toegestuurd, waarin deze uitgaaf als verdienstelijk geroemd en bij het lezend publiek warm aanbevolen wordt. De uitgever heeft dezen vleienden brief in een bijblad openbaar gemaakt. De bisschop bedankt de opstellers inzonderlijk voor den iever, door hen in hun blad betoond om de christelijke en Vlaamsche oudheden te doen kennen en eerbiedigen.

Buitenland.
Bergen-op-Zoom.

- Den 27ⁿ Januari zijn bij de ontgravingen van het ravelijn Antwerpen buiten de Boschpoort gevonden drie muntstukken ter grootte van een halven Ned. gulden, waarvan er een leesbaar is met het volgende opschrift, op de eene zijde, in den omtrek le Roi de Fran Henri IIII en in het midden een geharnaste ruiter te paard met uitgetogen zwaard, en op de keerzijde in den omtrek: + A. Dafin + A. Navare + 1004 + in het midden twee wapens door eenen draak aan eenen strik vastgehouden, in het eene wapen drie leliën en in het andere een sieraad.