De Vlaamsche School. Jaargang 17

[p. 9]

De samum.

tafereel van j. portaels, sterkwaterplaat door a. numans.

[p. 10]

Ongetwijfeld herinneren onze lezers zich nog de fraaie plaat, geteekend naar een tafereel van den gunstig gekenden kunstschilder J. Portaels en in hout gesneden door den heer Jos. Hemeleer, die wij, in 1867, op blz. 173 gaven, bij het verhaal getiteld: Een storm in de woestijn. Zij stelde eenen reiziger voor, die in de ongastvrije woestijn bij zijn trouwen kameel is neergehurkt, terwijl de samum, de verzengende stormwind, over hen heenwaait.

Bij het waaien dezes winds, zegt C.-L. De Vriese, in zijn Mengelwerk uit de drij rijken der natuur, wordt de hemel treurig en donker en de zon schijnt eene bloedroode kleur te hebben, door de wolken van zand die deze wind in de woestijnen van Afrika en Arabië heeft opgenomen en in de hoogte stijgen, en wanneer deze wind begint te waaien blijft niemand in de opene lucht; want deze wind is doodelijk; wordt men er van aangeraakt, de long wordt door het fijn en heet zand saamgetrokken en ontstoken; de ademhaling is moeielijk en kort, de uitwaseming des lichaams houdt op, en men gevoelt eene brandende hitte, het is als of men in eenen vurigen dampkring leefde. Wordt iemand van dezen wind in de opene lucht getroffen, dan is hij aan eenen onvermijdelijken dood ten prooi. Doch wanneer het maar eene enkele windvlaag is, kan hij zich nog beveiligen met zich plat op het aangezicht ter aarde te werpen, anders moet hij verstikken. Iets wonderbaars treft men bij dergelijke verstikte lichamen aan; bij het uiterlijk aanzien vertoonen zij zich slapende, doch de uitwerking der heete lucht is zoo verschrikkelijk, dat wanneer men de lijken aanroert, de leden van elkander scheiden.

Onze uitmuntende kunstschilder J. Portaels, die aan zoovele meesterlijke gewrochten het aanzijn schonk, heeft het opsteken van den samum in een voortreffelijk tafereel aanschouwelijk voorgesteld. Wij smaken het genoegen, er hier de plaat te kunnen van mededeelen. Zij geeft ons, wat betreft de samenstelling, een voortreffelijk gedacht van het werk des befaamden meesters en vergunt ons alzoo, het zeer gunstig te waardeeren.

De sterkwaterplaat strekt den heer A. Numans, aan onze lezers reeds gunstig bekend, tot eer.

De schilderij van J. Portaels werd nooit openbaar tentoongesteld door den meester. Zij werd voor eenige jaren vervaardigd voor den toenmaligen Belgischen gezant te Konstantinopel, den heer De Behr.