De Vlaamsche School. Jaargang 15

[p. 169]

Gerard Terburg

De nevensgaande houtsnede is vervaardigd naar een puik stukje van Gerard Terburg, een Nederlandsch schilder van den echten stempel, een der sieraden van de aloude Hollandsche school. Hij werd geboren te Zwolle, in Overijssel, uit een aanzienlijk geslacht en ontving het eerste onderwijs in de kunst van zijnen vader, die eenige jaren te Rome had doorgebracht. Later heeft hij, onder meer bekwame leiding, te Haarlem zijne

houtsnede door ed. vermorcken.

kunstoefening voortgezet. Hij bezocht opvolgenlijk Duitschland, Italië, Spanje, Engeland en Frankrijk, waar hij voortdurend kunstwerken uitvoerde, vooral portretten en schilderijen. Al deze stukken onderscheiden zich, evenals de hier in plaat gebrachte van een schrijvend jeugdig meisje, door ongekunstelden eenvoud en sprekende natuurlijkheid.

Het vredeverdrag van Munster lokte hem, in 1646, naar die stad, alwaar hij in een groot tafereel de portretten vereenigde van de verschillende te Munster aanwezige gevolmachtigde gezanten. Dit tafereel werd gesneden door Jonas Suiderhoef. De heer J. Immerseel¹ doet, naar aanleiding daarvan, de volgende wetenswaardige bijzonderheden uit Terburgs leven kennen: te Munster (zegt Immerseel) geraakte Terburg in kennis met den schilder van den graaf Pigoranda, ambassadeur van Spanje, wien hij de behulpzame hand bood in het voltooien eener Kruisiging van Christus, hem door den graaf besteld. Dit kunstwerk verraadde een grooter talent dan dat van 's graven schilders: Terburg werd bekend, met eer en lof overladen, en met den ambassadeur medegevoerd naar Madrid, waar hem nieuwe lauweren en schitterende belooningen wachtten. Hij schilderde de afbeeldsels van den koning en vele hofgrooten. Ten blijke van 's vorsten bijzondere tevredenheid, werd hij tot ridder verheven en beschonken met eene gouden halsketen, een eermetaal, een kostbaren degen en zilveren sporen. Ook vele dames vonden er behagen in, haar portret te doen vervaardigen door Terburg, die even welgemanierd en galant was als bekwaam. Van Madrid begaf hij zich naar Londen en vervolgens naar Parijs. Overal werd zijne kunst naar waarde geschat en onbekrompen betaald. Eindelijk, het zwerven moede, keerde hij naar Overijssel terug, huwde met eene nicht van hem, werd burgemeester van Deventer en stierf aldaar kinderloos in 1681.

1 Levens en werken der Hollandsche en Vlaamsche kunstschilders, enz.