De Vlaamsche School. Jaargang 15

De Liggeren en andere historische archieven der Antwerpsche Sint-Lucasgilde, onder zinspreuk: Wt jonsten versaemt.

Van dit belangrijk werk is verschenen het eerste deel. Het vormt een kostbaar boek voor alwie belang stelt in het verledene onzer aloude schilders- of kunstenaarsvereeniging; het is afgeschreven en toegelicht door de onvermoeibare kunstliefhebbers Ph. Rombouts en m^r Th. van Lerius. Dit boekdeel bevat de aanteekeningen der gilde van 1453-1615, alsook de beeldletters die de Liggere versieren; het oorspronkelijk boek of Liggere berust in de koninklijke academie van Antwerpen, wier bestuur de uitgaaf onder zijne bescherming heeft genomen.

Dit werk is een gedenkteeken voor onze kunstgeschiedenis, dat het academiebestuur, met zeer veel nut, als prijs zou kunnen geven aan de leerlingen. Voor het gemeentebestuur is dit

[p. 21]

LIGGERE DER SINT-LUCASGILDE, TEEKENINGEN VAN CORNELIS FLORIS.
A^o 1546

A^o 1547

A^o 1548

A^o 1549

A^o 1550

werk ook zeer geschikt om als prijs in de scholen van volwassenen en de nijverheidsschool uitgereikt te worden.

Het begint als volgt:

In den name ende ter eeren Ons Heeren Jesu Christi ende Maria synder Moeder ende Sinte Lucas: soe is desen boeck begost, Gheheeten oft ghenaemt den Liggere van Sinte Lucasgulde, waerin dat staen alle de guldebroeders van Sinte Lucas gulde voerschreven beghinnende a^o xiiijc ende liij binnen Antwerpen.

[p. 22]

 

Heer dekens, oudermans, en ouders altsamen,

 

Gheeft recht vonnisse, alsoo Salomon dede:

 

Aensiet gheen persoonen, arm, ryck, maer tbetamen;

 

D'ordinantie onderhoudt hier ter stede,

 

Soo leefdy hier namaels met Christum in vrede.

 

3 Regum. 3 Cap.

 

 

 

J. van Schille.

Hierachter begint de naamlijst der gildebroeders van 1453, en uit de aanteekeningen der heeren Rombouts en van Lerius is gebleken, dat dit nog de oudste inschrijvingen der St-Lucasgilde niet zijn.

Wij hebben het geluk eenige der oorspronkelijke en eigenaardige beeldletters, die de Liggere versieren hier mede te deelen; zij zijn doorgetrokken, afgeteekend en zoo zorgvuldig mogelijk nagesneden op hout door Jos. Hemeleer. De samenstelling en teekening dezer letteren is men verschuldigd aan Cornelis Floris, den bouwmeester-beeldhouwer van het stadhuis¹ en het Oosterschhuis te Antwerpen; het hoogzaal der hoofdkerk van Doornik en het zoo beroemde tabernakel der kerk van Zoutleeuw.

De bekendmaking, dat Cornelis Floris de vervaardiger van het voormelde prachtige tabernakel is, is men verschuldigd aan den heer Alphons Wauters, lid der Belgische academie, die onlangs in dit geleerde gezelschap voorlezing heeft gehouden van de overeenkomst gesloten tusschen Martinus van Wilre, heere van Op-Linter en Cornelis de Vriendt, bijgenaamd Floris, voor de uitvoering van gemeld tabernakel.² De opvatting en vormen van verschillende beeldletters uit den Liggere, vindt men in het tabernakel van Zoutleeuw terug.

De uitgever van de Liggeren is de heer Feliciaan Baggerman, Kaasrui, 12, te Antwerpen.

De afleveringen kosten slechts 2 frank. Al de reeds verschenen afleveringen zijn nog verkrijgbaar, doch het is te voorzien dat de voorraad weldra zal uitgeput zijn, daar al de boekverzamelingen en kunstliefhebbers er prijs op stellen in het bezit van een exemplaar van dit belangrijk werk te zijn. De liefhebbers, die niet te laat willen komen, zullen dus wel doen zich zoo spoedig mogelijk te doen inschrijven. Bij de voornaamste boekhandelaren en ook in den algemeenen boekhandel van Feliciaan Baggerman, Kaasrui, te Antwerpen, worden bestellingen aangenomen.

1 Zie de Vlaamsche School, 1862, blz. 146.

2 Bulletin de l'académie royale ces sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique, 1868, bladz. 354.