De Vlaamsche School. Jaargang 14

Kronijk.

Antwerpen. - Den 7ⁿ December gaf de muziekafdeeling van het Verbond voor kunsten, letteren en wetenschappen eene prachtige muziekuitvoering, met de medewerking van de Brusselsche zangeres mej. van Boom. Het voorspel van Mozart's Flûte enchantée opende 't feest, welk waardig voortgezet werd met de voordracht van Marcello's XVIII psalm en het eerste gedeelte van Haendels Messias. Het tweede bedrijf van Gluck's Orpheus werd als slot gegeven. Verdienen de uitvoerders rechtmatigen lof, Callaerts meesterlijke leiding verdient niet minder op prijs te worden gesteld.

- Sedert de helft der maand November is in het lokaal der voornoemde maatschappij, Arembergstraat, eene prachtige verzameling van 2500 lichtteekeningen op glas, gezichten uit de vijf werelddeelen, aan 1 frank per persoon, door Ph. Metz van Keulen, tentoongesteld.

- De heer Ch. Montigny heeft zijne zoo belangrijke wetenschappelijke verhandelingen begonnen met die over de beschrijvende sterrekunde.

Met leedwezen hebben velen te Antwerpen vernomen, dat de heer Montigny benoemd is als leeraar in het atheneum der hoofdstad en de geleerde professor dus Antwerpen zal verlaten.

- De heer Andreas Theuriet, van Parijs, hield, op 25 November, zeer welsprekend eene merkwaardige voordracht over den dichter Alfred de Musset.

- Zondag, 13 December, ten 1 uur, gaf de heer Bosiers, pianist, met medehulp van de heeren Jos. Mertens en H. Possoz, een toonkundig morgenfeest. Vier stukken van Beethoven, Mozart en Mendelssohn werden uitgevoerd, alsmede eene samen-

[p. 190]

stelling van M. Bosiers zelve. Aan toejuichingen heeft het de uitvoerders niet ontbroken, maar het was ook verdiende loon.

- Op Maandag 14 December, gaf M.E. van den Bussche, eene verhandeling; het onderwerp dat spreker behandelde was: de vrouwen en de kunstenaars.

- M. Jos. Bellemans heeft in de kapel der Onbevlekte ontvangenis, in de Augustijnenkerk, vier muurschilderingen voltooid, de twee eerste en de twee laatste statiën van den kruisweg verbeeldende. De uitvoering is zeer wel geslaagd en is vooral goed begrepen, als gevoel.

Wij hebben op blz. 9, 1867, een gedeelte der muurschilderingen dezer kapel medegedeeld.

- De Gemeenteraad van Antwerpen heeft beslist, een marmeren borstbeeld van K.-L. Torfs te doen vervaardigen, om bijgezet te worden in het lokaal van de stadsbibliotheek, naast dat van 's mans medewerker, vader Mertens.

- Er worden druk repetitiën gehouden van het oratorio de Schelde, waarvan de voordracht, te dezer stede, eerlang wordt te gemoet gezien.

- Als een huldeblijk aan de nagedachtenis van Rossini, werd den 5ⁿ Dec., op den Franschen stadsschouwburg, de Barbier de Seville gespeeld, waarna eenige koren van den beroemden toonzetter, de Stabat Mater enz. uitgevoerd werden en een toepasselijk verzenstuk van Willem de Marteau voorgedragen.

- In 1869 zal de dusgenaamde prijs van Rome, uitgeloofd door de koninklijke academie, voor de beeldhouwers te winnen zijn. De prijs bestaat in vier reisbeurzen van 3500 fr. Er zal ook een tweede prijs, ter waarde van 300 fr. en eene eervolle melding, afzonderlijk of bij verdeeling, kunnen toegestaan worden. Tot den wedstrijd zijn toegelaten alle beeldhouwers van min dan 30 jaar oud, die in België geboren zijn of er het burgerrecht hebben verkregen. Slechts zes mededingers zullen tot den wedstrijd worden toegelaten. Indien zich meerdere kampers doen inschrijven, zal hun getal, door eenen voorloopigen prijskamp, op zes gebracht worden. De wedstrijd zal aanvangen op 5 April 1869, des middags, in de academie. De vragen tot inschrijving worden aangenomen tot den 21ⁿ Maart, 's middags.

- Den heer Goemaere, leeraar van geschiedenis en costumen aan de koninklijke academie, heeft van het staatsbestuur een hulpgeld bekomen, voor het ondernemen eener kunstreis in Italië.

- Verschenen en verkrijgbaar bij de voornaamste boekhandelaren: Het Belgisch achterlaad-geweer. - Beredeneerde naamlijst der stukken. Voorloopige onderrichting over het losmaken, ineenzetten, onderhouden en bewaren van het geweer, model 1867. Bewerkt door de heeren luitenants van de Weghe en van Acker.

- De uitgevers Marchand en comp. hebben laten verschijnen de 1^e aflevering der Volledige werken van P.-F. van Kerckhoven. Wij bevelen onzen lezers deze uitgaaf met warmte aan. Men rekent dat er in 't geheel 150 wekelijksche afleveringen van 16 blz. zullen verschijnen, aan 20 centiemen de aflevering.

Merxem. - Dezer dagen hield de leeraar van Damme hier voor een talrijk publiek eene voordracht over de eerste Belgen.

Mechelen. - Verschenen bij Ryckmans: de Jesuieten, door Aug. Bausart, onderpastoor.

Brussel. - Gustaaf Wappers, oud-bestuurder der academie van Antwerpen, thans te Parijs woonachtig, is door het staatsbestuur gelast met de uitvoering van een tafereel, voorstellende: Karel I van Engeland, naar het schavot gaande.

- Naar aanleiding van eenen omzendbrief des ministers van binnenlandsche zaken, waarin deze hooge ambtenaar aandringt op eene volslagene herinrichting van het onderwijs der Grieksche taal, aan de rijksscholen, zal de verbeteringsraad van het middelbaar onderwijs den 5ⁿ Januari bijeenkomen, om over dit punt te beraadslagen.

- Leden der jury voor het toekennen van den 5-jarigen prijs der natuur- en wiskunde: Catalan en de Coninck, hoogleeraars te Luik, Duprez en Valerius, idem te Gent, Liagre, luitenant-kolonel der genie, Melsens, leeraar der veeartsenijschool, Ern. Quetelet, van de sterrewacht.

- Van den heer Walton, luitenant bij het voetvolk, is een Fransch werkje verschenen, waarin de wenschelijkheid wordt betoogd eene Belgische strafkolonie aan te leggen op de Nieuwe-Hebriden, in Polynesië. Men zou beginnen met zekere klassen van veroordeelde misdadigers naar dit overzeesche land te voeren, welke daar, in plaats van in België gevangen te zitten, hunnen straftijd zouden uitdoen met landbouw- en ander werk te verrichten. Tevens, of later, zou men trachten vrijwillige volksverhuizingen naar Polynesië te bewerken, om alzoo van lieverlede eene voor den Belgischen handel nuttige volksplanting tot stand te brengen, welke, zegt de schrijver, ook eene toekomst zou kunnen verschaffen aan het dagelijks grooter wordende getal wel onderwezene jongelingen, die, in het vaderland, moeite hebben om eene veelal slecht betaalde betrekking machtig te worden. Volgens den heer Walton zou de aanleg dezer volksplanting van het rijksbestuur moeten uitgaan.

- Bij de gebroeders Schott, te Brussel, zijn onder de pers de volgende werken van den heer Ed. Gregoir: Notice historique sur les sociétés musicales et écoles de musique d'Anvers. Esquisses biographiques d'artistes anversois, musicologues etc., dont la plupart sont restés inconnus; Schetsen van Nederlandsche toonkunstenaars uit vroegere eeuwen. Levensbeschrijving van den beroemden componist A. Willaert, Matth. Wanloo, J. Tinctor, C. Hollander, Ph. De Monte en Clemens non papa, met nieuwe ophelderingen voor de geschiedenis der muziek in de Nederlanden. Lijst der persooneele hofkapel van keizer Karel.

Gent. - Den 22ⁿ November werden op de algemeene vergadering der inschrijvers van het Willemsfonds, buiten eenige regelingen van meer huishoudelijken aard, de volgende beslissingen genomen: er zal, volgens gewoonte, voor 1869 een jaarboek en een almanak uitgegeven worden; het uit te geven werk over de meetkunde, van leeraar de Vylder, zal niet aan de inschrijvers worden gestuurd, zoo min als de almanak;

[p. 191]

gezamenlijk met het Willemsgenootschap zal een muziek prijskamp worden uitgeschreven; 700 fr. zullen op de begrooting worden gebracht voor het stichten van afdeelingen in andere plaatsen; voortaan zullen er 15, in stede van 11 bestuurleden zijn. Voor 1869 werden gekozen: de heeren F.-A. Boone, dagbladschrijver; Em. de Clercq, advocaat; de Maere, volksvertegenwoordiger; Osw. de Kerckhove, advocaat; de Meyer-Roelandts, letterkundige; P. Geiregat, dagbladschrijver; L. de Rycker, leeraar; Miry, toonkundige; Morel, geneesheer; Rolin Jacquemyns, advocaat; F. Rens, letterkundige; L. van Aelbroeck, advocaat; L. van Gheluwe, toonkundige; Joz. van Hoorde, dagbladschrijver; Jul. Vuylsteke, advocaat.

- Den 29ⁿ November waren 64 doofstommen uit Antwerpen, Bergen, Brussel, Luik, Maastricht enz. aan een feestmaal vereenigd, in het hotel de Gouden Leeuw, ter herinnering aan den 156ⁿ verjaardag der geboorte van den menschenvriend de l'Epée. Aan het nagerecht werden verscheidene redevoeringen uitgevingerd, waar tusschen die van den heer P. Martin, voorzitter der Gentsche maatschappij van doofstommen, eenen grooten indruk maakte. De secretaris van dit genootschap, de heer Cossaert, heeft een gedicht uitgevingerd ter eere van den heer Martin.

- Bij W. Rogghé, Kalanderberg, 8, is verschenen de eerste aflevering van het leven van Leopold I, eerste koning der Belgen, naar het Fransch van Th. Juste. Het werk zal verschijnen in 7 of 8 maandelijksche afleveringen van 48 bladzijden, aan 60 c. de aflevering; het wordt gedrukt te Dendermonde, bij E. Ducaju zoon.

Eecloo. - De gazette dezer gemeente kondigt de uitgaaf aan, van eenen bundel gedichten van den jongen en verdienstelijken schrijver August Bultijnck, van Knesselare. De bundel zal 75 stukken bevatten, op schoon papier gedrukt in-8^o en ten prijze van fr. 1,50 den inschrijvers afgeleverd worden. Men schrijft in ten bureele der Gazette van Eecloo en het distrikt.

Dendermonde. - In de oude doopboeken is ontdekt de geboorteacte van den heer Gaspar-Antoon de Espinosa, 12^en bisschop van Antwerpen, den 27ⁿ December 1658 te Dendermonde geboren. Hij was de zoon van den heer Jacob de Espinosa en van vrouwe Maria-Margaretha d'Aubremont; zijn peter was Karel d'Aubremont, heer van Grembergen, en zijne meter vrouwe Maria-Clara de Boronage, barones van Phelembergen.

Buitenland.

's-Gravenhage. - In het huis n^r 17, op de Dunne-Bierkade, behoorende aan den heer Le Rutte en bewoond door den heer D.-J. Steyn-Parvé, is eene monumentale hardsteenen plaat gesteld, met het opschrift: Paulus Potter 1649-1652, ter herinnering dat dit huis door den voornoemden grooten schilder bewoond geworden is.

Parijs. - De heer de Backer, een der uitstekendste geleerden van Fransch-Vlaanderen, is aangesteld als leeraar der Nederlandsche letterkunde bij de hoogenschool van Frankrijk, waar hij, alle Woensdagen, ten 3 ure nanoen, eene voorlezing over de Nederlandsche letterkunde zal houden.

- In het museum van natuurlijke geschiedenis is eene opzettelijke galerij ingericht voor de opname der Egyptische oudheden, welke de onder-koning geschonken heeft en die in de wereldtentoonstelling hebben geprijkt, onder andere 12 prachtige momiën, meer dan 400 doodshoofden, van de meest verschillende en oudste menschenrassen, beeldhouwwerk, juweelen, enz.

- De Nederlandsche schilder, P. Tetar van Elven, thans te Parijs verblijvende, heeft, op last der keizerin, een tafereel geschilderd, voorstellende het bezoek van den keizer van Rusland en den koning van Pruisen aan het Fransche hof, gedurende de wereldtentoonstellingen de vervaardiging van een dergelijk stuk is dien kunstenaar ook door den keizer van Rusland, voor het museum te Petersburg, opgedragen.

Worchester. - Alhier is eene maatschappij tot stand gebracht, met een vermogen van een half millioen frank, om, ten gerieve der blinden, de schriftuur te doen drukken in opgewerkte letters.

Rusland. - Men berekent dat Rusland jaarlijks voor 80 millioen frank dierenhuiden aan de nijverheid levert. In het Noorden en in de Baltische provinciën ziet men voor het meerendeel slechts hoorndieren van Hollandsch ras, de afstammelingen van de ossen en koeien die Peter-de-Groote uit de Nederlanden liet overbrengen naar zijn rijk. Het Russische paardenras verdeelt zich in drie soorten. Bij den aanvang dezer eeuw, trof men op de boorden van den Dnieper en de Kouha nog wilde paarden aan. In Siberië betalen sommige stammen hunne belastingen met huiden van sabelmarters, hermelijn-wezels, blauwe vossen, Noordsche eekhorens enz. En daar zulks van het bijzonder inkomen des keizers deel maakt, worden de schoonste pelterijen niet naar de Europesche markten gezonden.