De Vlaamsche School. Jaargang 14

Kronijk.

Antwerpen. - Van Zondag 15 tot Woensdag 18 November, waren in het Verbond voor kunsten, letteren en wetenschappen, de volgende tafereelen tentoongesteld: Esther bij den koning Assuërus geleid, door Portaels (het is wel het schoonste werk dat wij van dezen schilder te zien kregen; vooral Esther was prachtig als voorstelling, kleedij en kleur; het geheel een meesterstuk); de Gevangene, gravuur door Franck; een goed geschilderd portret, door C. Cap; de opkomende zon, gezicht uit de Ardennen, door Meijer; de duo, door E.-J. Boks; bloemen en vruchten, door H. Verbuecken.

- Den heere Rigelé, secretaris van het Verbond voor kunsten, letteren en wetenschappen, is in deze maatschappij een prachtig feestmaal aangeboden, ter gelegenheid van de benoeming des ieverigen en geleerden mans tot ridder der Leopoldsorde. Tevens werd hem zijn welgelijkend afbeeldsel, geschilderd door den heer E. van den Bussche, vereerd, als een blijvend aandenken van de hooge achting waarin zijne vrienden hem houden.

Mechelen. - Op 8 November zijn de verhandelingen in den Cercle de la Loyauté geopend. De eerste redenaar dezes jaars was de heer Aug. Snieders, die voor onderwerp gekozen had: Margaretha van Oostenrijk.

Brussel. - Wij stippen met genoegen aan, dat de besturen der groote steden onzes lands zich met veel iever aan de verrijking hunner archieven wijden. In de laatste maanden werden de archieven der hoofdstad onder andere met de volgende belangrijke stukken vermeerderd: 14 handschriften van Jan-Baptist Nijs, kanunnik der Gudulakerk, rakende de geschiedenis van België en vooral die van Brussel, van de 9^e eeuw tot 1803 (behoudens eene leemte van 1100 tot 1400); drie dezer handschriften handelen uitsluitend over de wijzigingen, aan de godsdienstregeling in onze gewesten gebracht gedurende de laatste jaren der 18^e en de eerste der 19^e eeuw; een schoon afschrift, in zeven bladen, van het vonnis, uitgesproken te Bergen, in December 1532, en waarbij keizer Karel den Brusselaren vergiffenis schenkt wegens de onlusten en plunderingen die kort te voren hadden plaats gegrepen; een verhaal en stukken betreffende de onlusten van 1699-1700; een boekdeel getiteld Beroertens, met eene belangrijke en zeer volledige verzameling stukken nopens de gebeurtenissen die den dood van Agneessens veroorzaakten; eene verzameling van 401 oorspronkelijke stukken, testamenten, koop- en verkoop-acten, aanstellingen tot ambten enz., rakende Brusselsche familiën; de wetten en verordeningen van het ambacht der speldenmakers, een boekdeel in velijn, met twee kleine waterverf-schilderingen; stukken uit de archieven van het ambacht der vischverkoopers; een register van de rederijkkamer Liefde tot 't heyligh Cruys vindinghe, zijnde een foliant overtrokken met rood fluweel en voorzien van zilveren sloten; dit boek behelst de gekleurde wapens van de prinsen der kamer; 235 oorspronkelijke oorkonden van het kapittel der Gudulakerk, te weten:

[p. 176]

4 stukken van de 13^e eeuw, 127 van de 14^e, 76 van de 15^e, 20 van de 16^e en 8 van de 17^e en 18^e eeuwen.

- Bij het afbreken van de Botermarkt, staande op de oude plaats der Minderbroederskerk, zijn de drie steenen teruggevonden die, bij het herbouwen der voornoemde kerk, na de beschieting van Brussel van 1695, in 1697 gelegd waren namens den koning van Spanje, Karel II, den keurvorst van Beieren, Maximiliaan-Emanuel, gouverneur-generaal onzer gewesten, en de stad Brussel. Tevens zijn eenige aloude zerken gevonden. Al deze steenen zijn naar het stadhuis gebracht.

- Het oratorio de Schelde, woorden van Em. Hiel, muziek van P. Benoit, zal in December in de hoofdstad worden uitgevoerd. Vele dames uit Gent en Antwerpen hebben beloofd mede te zullen zingen.

- Verschenen: Peinture mate, procédé nouveau. Mémoire posthume, door Ant. Wiertz.

- Het staatsbestuur heeft de schilderij van Alexander Robert, Lucas Signorelli, die zijnen dooden zoon uitschildert, aangekocht en in de verzameling van het hertogelijk paleis doen plaatsen.

- Wij hebben gemeld dat de heer M.-A. Lefevere de stad een handschrift van Rubens geschonken heeft. Dit handschrift, volmaakt goed bewaard, is in het Vlaamsch. Het is de kwittantie eener som, betaald door den pastoor eener kerk, voor welke Rubens eene schilderij vervaardigd had. Zij is geteekend: Pietro-Paulo Rubens.

Gent. - De Gentsche stadsarchieven hebben in den laatsten tijd belangrijke aanwinsten gedaan, te weten: al de boeken en papieren van de oude Gilde der pijnders (14^e-17^e eeuw); elf charters (14^e-17^e eeuw) betreffende de geschiedenis van Gent; twee geschrevene folianten over Vlaandersche kloosters, met meer dan 200 gekleurde wapens; vier registers uit de abdij van den Groenenbriele (15^e, 16^e en 17^e eeuw); een geschreven foliant met meestal nog ongekende berichten over de ambachtsgilden van Gent, Brugge, Brussel, Bergen en Luik, met vele platen, in kleuren afgezet, blazoenen enz.; eene verzameling portretten van leden der staten van Brabant, die tegenwoordig waren op de algemeene vergadering, in 1787 te Brussel gehouden; een handschrift betreffende de Gentsche drukkers van de 16^e tot de 17^e eeuw; stukken over de bergen van barmhartigheid van Gent en Wijnoxbergen (1623-1780); een aantal registers en stukken betreffende het seminarie van Gent (1771-81), de capelrije en de quotidiane van St-Baafs, de abdij van Ter Haghen (14^e-17^e eeuw), het armbestuur, Gentsche familiën enz.

- De maatschappij de Taal is gansch het volk bereidt de uitgaaf der stadsrekeningen van Gent, gedurende het tijdvak van Jacob en Philips van Artevelde. De bezorging van dit werk is opgedragen aan de heeren leeraars J. Heremans en P. Lenz en den advocaat mr. Julius Vuylsteke.

Brugge. - De Vrije Maatschappij van Landbouwers van Ghistel, heeft een nieuw bewijs harer bezorgdheid voor den akkerbouw gegeven. Dit genootschap heeft een internationalen wedstrijd geopend, welks doel hier uiteengezet is:

Overwegende dat de landbouw groote voordeelen zou kunnen trekken uit de kunstmatige aankweeking der grasgewassen, die in overvloed langs de duinen van den Oceaan groeien en wier zaad door zijne fijnheid, tot de voeding ongeschikt is; overwegende bovendien, dat het te wenschen is, dat men de kruising van de eene of andere dezer planten beproeve, 't zij met tarwe, rogge, sucrioen of haver, om eene leefbare bastaardplant te verkrijgen, wier zaad tot de openbare voeding kan gebruikt worden, richt de Vrije Landbouwmaatschappij van Ghistel een internationalen wedstrijd in op de volgende voorwaarden: Een prijs van 1000 fr. of een kunststuk van gelijke waarde, zal verleend worden aan hem die eene leefbare bastaardvrucht zal leveren, kunnende een verhandelbare waar worden.

De wedstrijd is van heden af open en zal het gedurende vijf opvolgende jaren zijn, alhoewel het den mededingers vrijstaat de uitslagen hunner opzoekingen te laten kennen wanneer zij het begeeren, daar de prijs toegewezen kan worden op het einde van het eerste jaar, zoo de verkregen uitslag als voldoende kan aanschouwd worden. De verbastering moet gebeuren tusschen de eene of andere grasplant (Elymus orenarius, E. giganteus, E. philadelpicus, Triticum acutum, T. pungens, Ammophila arenaria), en de eene of andere graansoort (tarwe, spelt, rogge, sucrioen, haver).

De heer P. Bortier, secretaris der vereeniging, heeft eenen brief van gelukwensching ontvangen van den heer professor H. Lecocq, van Clermont-Ferrand, over de onderneming der vereeniging, welke hij niet als onmogelijk beschouwt.

Doornik. - Deze stad gaat op hare beurt eene soort van museum inrichten. Een kunstvriend, de heer Fauquez heeft namelijk zijne kunstverzameling, bestaande onder andere uit een zeker getal schilderijen, aan de stad Doornik achtergelaten. Deze stukken, alsmede de insgelijks aan de stad vermaakte verzameling teekeningen van den heer de Craene en de rijke stedelijke penningkas, worden op het stadhuis in opzettelijk daartoe verbouwde zalen gerangschikt, alwaar het alles voor het publiek zal zichtbaar zijn.