De Vlaamsche School. Jaargang 13

De kwadratuur van den cirkel.

In de vorige maand is door den hoogleeraar Quetelet aan de afdeeling voor letteren en wetenschappen van de koninklijke Belgische Academie mededeeling gedaan van een tweetal tot dus ver onbekende brieven van het jaar 1542, naar men meende, door Karel V aan Rabelais geschreven, over een prijs dien hij op de ontdekking der kwadratuur van den cirkel had uitgeloofd.

In de jongste bijeenkomst der Academie heeft de algemeene archivaris Gachard beweerd, dat de bedoelde brieven ten onrechte aan keizer Karel werden toegeschreven, daar vooreerst, hun toon te gemeenzaam was om ze als van den keizer afkomstig te kunnen beschouwen; ten andere de vorst, voor zoo ver men weet

[p. 11]

nooit werk van afgetrokken studie had gemaakt, en, ten derde, Frans I op het tijdstip, waarop de brieven geschreven zijn, Karel de handen zoo vol gaf, dat hem tijd noch rust kunnen zijn overgebleven om aan het uitloven van prijzen voor wetenschappelijke ouderwerpen te denken.

Dat de brieven aan Rabelais, den vermaarden pastoor van Meudon, gericht zijn, werd door den heer Gachard niet betwijfeld; maar de Karel, die ze onderteekend had, kon, zijns inziens, Karel V niet zijn geweest.

Wellicht moest hier aan een tijd- en naamgenoot des keizers, aan Karel, aartsbisschop van Reims, later kardinaal van Lotharingen, gedacht worden, die een ieverig beschermer van wetenschappen en letteren was; een vermoeden evenwel, dat de heer Gachard erkende, eene bloote gissing te zijn.

De hoogleeraar Quetelet, ofschoon niet toegevende, dat Karel V geen man van studie zou geweest zijn, heeft niettemin de gegrondheid der overige bedenkingen van den heer Gachard erkend, en op zich genomen, eene lichtteekening van de handteekening der brieven te vragen (waarvan hij slechts een afschrift bezat), ten einde het schrift met andere handschriften des keizers te kunnen vergelijken.