De Vlaamsche School. Jaargang 11

Kronijk.

Antwerpen. - Bij M.H. Possoz, muziekhandelaar, zijn verschenen: De groote visschen eten de klein, woorden van M. de Weerdt, muziek van Alph. Janssens, den heere Gom. Rijssens opgedragen, Spekulatie, woorden van denzelfden schrijver, insgelijks op muziek gezet door M. Alph Janssens, en opgedragen aan M. Eloy Lemaire.

- In het klooster der zeer eerwaarde paters Capucienen, op de Ossenmarkt, is men bezig met het plaatsen van een altaar in eiken hout, uitgevoerd door M. Peeters; de beelden worden geleverd door de heeren de Bock en van Wint.

- Onder de belangrijkste gebouwen die men in Antwerpen opricht, bekleedt het gesticht der Zusterkens van den arme eene eerste plaats; het wordt uitgevoerd naar de teekeningen en onder de leiding van den bouwmeester M. Leclef. Later hopen wij eene breedvoerige beschrijving van dit belangrijk en met een menschlievend doel opgericht wordende gesticht mede te deelen.

- M.F. Durlet heeft een grafmaal geteekend, welk ter nagedachtenis van wijlen M. den baron de Caters en zijne echtgenote in de St. Joriskerk zal geplaatst worden.

Het middengedeelte zal in koper, door de talentvolle drijvers MM. Watlé vader en zoon, uitgevoerd worden. Het grafmaal stelt de H. Maagd Maria voor, gezeten onder een troongehemelte en omringd van de patronen der overledene echtgenoten welke de genade afsmeekende voor de afgestorvenen. Afgewerkt, zal deze samenstelling van den talentvollen bouwmeester een wezenlijk prachtig werk zijn. De omlijsting zal in zwart marmer door M. Rousseaux uitgevoerd worden.

- In de O.-L.-Vrouwekerk heeft men eene nieuwe prachtige geschilderde glasraam geplaatst, uitgevoerd door M. de Bethune, van Gent, en geschonken door de familie Smekens. Men weet dat M. Theophiel Smekens sedert jaren een der ieverigste leden is der Maatschappij ter aanmoediging van schoone kunsten, en die reeds oneindig vele diensten aan de kunsten, en vooral aan de godsdienstige kunst bewezen heeft.

Deze glasraam is de weêrga van degene geschonken door den wel edelen heer baron E. van Delft.

Wij hopen dat deze milde begiftigers talrijke navolgers mogen vinden.

- Op Witten donderdag en Goeden vrijdag heeft, zoo als jaarlijks de gewoonte is, de pelgrimstafel in St-Julianus gasthuis plaats gehad. Het middenstuk der tafel uit boter vervaardigd, door de heeren de Bock en van Wint stelde Christus onder 't kruis bezwijkende voor en werd door een zeer talrijk publiek bezichtigd.

- De heeren gebroeders Ratinckx, Groote Merkt, 40, hebben een prospectus uitgegeven van le double Guide commercial, ou livre d'adresses de la ville d'Anvers. De prijs der inschrijving is bepaald op 5 francs.

- M.J.B. Huysmans heeft een nieuw werk uitgegeven bij M. Muquardt, te Brussel versierd met 175 penteekeningen op steen. Het heeft voor titel: Voyage illustré en Espagne et en Algérie. Als kunst op de nijverheid toegepast is deze uitgave zeer eigenaardig bewerkt; al de verschillende platen tusschen en buiten den tekst zijn op steen gedrukt, en al de overige op eene gewoone drukpers; voor eene enkele plaat is die verrichting van weinig belang, menigmaal reeds zijn zoo platen in ons tijdschrift gedrukt; maar voor een groot getal is het een moeijelijk en buitengewoon werk. De eer dezer invoering komt grootendeels toe aan de drukkerij waar het werd uitgevoerd.

- De maatschappij Louisa Maria heeft voor hare tentoonstelling de volgende geschenken ontvangen van M. Alp. Van den Peereboom, minister van binnenlandsche zaken, om verlot te worden ten voordeele der weduwen en weezen der visscherssloep de Hoop:

1.	De Kolvenier, plaatsnede van Madou.
2.	De Blinde, plaatsnede naar Dyckmans.
3.	Het portret van H.M. de keizerin van Mexiko, plaatsnede van Franck.
4.	De Overvloed, steendruk naar J.B. Van Eycken.
5.	De droogte van Judea, steendruk naar Portaals.
6.	Wulpschheid en opoffering, steendruk naar Van Lerius.
7.	De schildpadden-koopman, steendruk naar Dell'Aqua.

[p. 59]

8.	Het portret van den koning, steendruk naar Baugniet.
9.	Het portret van Z.K.H. den graaf van Vlaanderen, plaatsnede door Franck.
10.	Inhuldiging der Congreskolom, geteekend door Gerlier.
11.	De verbryzelde vioolboog, door J. Van der Sypen, naar Gallait.

Wij wenschen M. den minister geluk over zijne geschenken, en hopen dat onze welhebbende lieden welke geschenken willen aankoopen voor dergelijke liefdadige werken het voorbeeld zullen volgen kunstwerken aantekoopen. Maar al te lang zien wij de liefdadige tentoonstellingen opgekropt met nietsbeduidende uit het buitenland getrokkene voorwerpen wanneer men nogtans het aan deze inkoopen besteedde geld hier te lande zoo nuttig kan besteden met een dubbel doel: liefdadigheid en kunstaanmoediging.

- Op 29 Maart ll. heeft men in de groote zaal van het Verbond voor kunsten, letteren, enz. twee Aztekken doen komen. Maximo en Bertola, zoo heeten de afstammelingen van die aloude bevolking van midden-Amerika, zijn geene schoonheden; maar zijn zeker wel hoogsteigenaardige exemplaren van het menschenras.

De gestalte is kinderlijk; de kleur bronsachtig; het voorhoofd vlucht achteruit en verdwijnt onder een zwart kroeshair, de neus komt vooruit in den vorm van bek en de mond en kin vluchten weêr achteruit. De jongen heeft dit erger dan het meisje; met een weinig moeite zou men, in teekening eenen vogelkop ervan maken.

Men ziet echter dat hier geene misvorming bestaat; maar wel een natuurlijke vorm, die aan een bijzonder ras moet toebehooren of toebehoord hebben. De bewegingen van den jongen hebben veel van die der apen; het meisje integendeel houdt zich stiller en stijver, terwijl hun beider gang zeer waggelachtig is.

Hoe het zij, de Aztekken zijn iets wonderlijks in het menschenras, en verdienen gezien te worden. Beide personen spreken iets of wat engelsch, doch volgens de gegevene uitleggingen, kenden zij hoegenaamd geene taal, toen zij te New-York aankwamen, aangezien zij altijd gediend hebben als afgoden in de indiaansche tempels en alzoo in eene gansche afzondering leefden.

De 19^e en laatste verhandeling van M. Montigny, over de sterren en het planetenstelsel, heeft op 11 April in het Verbond plaats gehad.

Deze geleerde leeraar is met de meeste aandacht door zijne talrijke aanhoorders betracht geworden, en allen drukten de hoop uit het volgende jaar het genoegen te kunnen genieten, zijne zittingen bij te wonen. Het bestuur van het Verbond heeft een kort verslag van deze belangrijke zittingen in druk laten verschijnen en de leden der maatschappij aangeboden.

Over de verhandeling door L. Alvin, op 21 April gehouden, over Albrecht Durer, zullen wij in een volgend nummer spreken.

Op zondag 23 April ll. waren in het Verbond twee tafereelen tentoongesteld. Het eerste was van M.E.J. Boks en stelde de gouden Leeftijd voor; van dezen jeugdigen doch veelbelovenden schilder, hadden wij nog maar één tafereel gezien, de tentoongestelde schilderij houden wij dus voor de tweede waarmede hij in het publiek verschijnt De eerste prijkte in de driejaarlijksche tentoonstelling van 1864, stelde de dood van Archimedes voor; zij werd aangekocht na de sluiting der tentoonstelling door M. Adolf de Roubaix. Wij danken laatstgenoemden heer voor zijne wijze aanmoediging aan een opkomend talent verleend, en hopen in het belang der schoone kunsten dat hij navolgers vinden mag.

M. Boks is leerling der koninklijke Akademie, en thans secretaris der afdeeling van beeldende kunsten in het Verbond. Het tweede tentoongestelde tafereel was van M.F. Lautenberger, en stelde eene Doode natuur voor; hetzelve bezat zeer goede hoedanigheden.

Op 30 April waren de volgende tafereelen tentoongesteld: eene stalling, door M.L. van Kuyck; een welgelijkend portret van M. de Braie, door M. Jos Delin; en eene groep in plaaster, door M. Breuer, welke daartoe het volgende onderwerp gekozen heeft: ‘ib ben de moeder der zuivere liefde, vrees, wetenschap en hoop.’ Dit laatste werk is bestemd voor de toekomende tentoonstelling van Keulen.

- Op 29 April, had de uitspraak plaats der rechters, die de voorbereidende prijskampen van schilderen, enz., moesten beoordeelen, der mededingers voor den grooten prijskamp, gezegd van Rome. Er waren 19 deelnemers, waaronder 6 van Antwerpen, de anderen waren van verschillende steden.

Wij laten hier de namen volgen der 6 leerlingen, welke zijn aangenomen om naar den prijs van Rome medetedingen:

De Wilde, Frans, geboren te St-Nicolaas, leerling der Academie van Antwerpen; Hennebircq, Andries, geboren te Doornik, leerling der Academie van Brussel; Ooms, Karel, geboren te Desschel, leerling der Academie van Antwerpen; Tydgadt, Lodewijk, geboren te Lovendegem, leerling der Academie van Gent; Vander Haegen, Edmund; geboren te Gent, leerling der Academie van Leuven; Vander Ouderaa, Petrus, geboren te Antwerpen, leerling der Academie van Antwerpen.

De door het Staatsbestuur benoemde commissie, welke de voorloopige prijskampen beoordeelden, waren:

M.N. de Keyser, bestuurder der Academie van Antwerpen.

M.J. Geefs, leeraar der Academie van Antwerpen.

M. van Hemelrijck, advokaat, lid van den bestuurraad der Academie van Antwerpen.

M. Portaals, 1^ste leeraar van het schilderen bij de Academie van Brussel.

M. Canneel, bestuurder der Academie van Gent.

M. Chauvin, bestuurder der Academie van Luik.

M.L. de Taye, bestuurder der Academie van Leuven.

- De werken, uitgevoerd door de leerlingen der koninklijke Academie voor de prijskampen van het afgeloopen jaar, zijn tentoongesteld in de tentoonstellingszalen, Venusstraat, van zondag 30 April tot donderdag 4 Mei.

- Op 30 April heeft M. Jottrand, vader, eene zeer belangrijke verhandeling gehouden in de bovenzaal der Sodaliteit. De zaal was opgepropt met volk, de spreker werd menigmaal door toejuichingen onderbroken.

- Aangekondigd om in het kort bij M. Delamontagne te verschijnen: Vrije Zangen, dichtbundel, door Edw. van Rijswijck, Thz.

- Wij hebben ontvangen: Critisch onderzoek der nieuwe spelling, taalstudie door prof. E. van Driessche.

- Op maandag 1 Mei had de inhuldiging plaats van een standbeeld, generaal Carnot voorstellende, op het Laar te Borgerhout, nabij Antwerpen. Dit standbeeld is uitgevoerd door M. Leonardus

[p. 60]

de Cuyper, eene daartoe opzettelijk vervaardigde kantate getiteld: Hulde aan Carnot, getoonzet door M. Storms, werd gezongen door de leden der maatschappij les Chanteurs campagnards.

- Men spreekt met zeer veel lof over eene statie, uitgevoerd door M. Edw. Mareels, de gunstig gekenden beeldhouwer, van wien wij meermalen werken hebben aangeteekend.

Brussel. - M. Willem Geefs, heeft het model voltooid van het standbeeld van wijlen M. Verhagen, hetwelk in het voorhof der vrije hoogeschool zal geplaatst worden.

- M. Simonis is door het Staatsbestuur gelast met de uitvoering van een standbeeld, Marnix van St.-Aldegonde voorstellende.

- Bij den door het Staatsbestuur geopenden prijskamp voor het leveren van vlaamsche en fransche kantaten, zijn niet minder dan 60 stukken ingekomen, namelijk 44 fransche en 16 vlaamsche Wij laten hier de opgave van deze laatsten volgen:

I.	Het feest van Belsazar of de ondergang van Babylon). (Zonder kenspreuk).
II.	De roem der belgische natie. (Zonder kenspreuk).
III.	De dood van Samson. Multo plures interfecit moriens, quam ante vivus occiderat. (Judic., XVI, 30).
IV.	De prijs van Rome. Zangerig.
V.	Een Willem van Saaftingen. Geen leekebroeder.
VI.	De XVIII^e Junij 1865. Je maintiendrai.
VII.	De winden. (Zonder kenspreuk).
VIII.	Breydel en De Coninck: voor den slag der Gulden sporen. Schild en vriend.
IX.	Roosbeke. Die nimmer glorie zoekt te winnen, Maakt zich der glorie nimmer waard. (Tollens).
X.	Agneesens. Hij leefde en leed voor 't vaderland. (O.-Z. van Haren: De Geuzen).
XI.	De slag der Gulden sporen. (Zonder kenspreuk).
XII.	Te Groeninge, 1302. Suver leven ende vri goed voer goed, voer dreibaer steene. (Boudewijn van der Lore).
XIII.	De nacht. Alles is muziek des nachts.
XIV.	De Belg, zangdicht n^o 1.
XV.	De Belg, zangdicht n^o 2.
XVI.	De gemoederen der echte vrije Belgen. Mits de geschiedenis Moet de spiegel der waarheid wezen, Dan zal men hier gewis De bestaving der zinspreuk lezen.

- De tentoonstelling der belgische maatschappij van waterverwschildering, is op 16 April ll. in het lokaal der Troonplaats geopend. De tentoongestelde werken bedragen ongeveer 150. België, Engeland, Frankrijk, Italië, Duitschland en vooral Holland zijn op eene waardige wijze in de tentoonstelling vertegenwoordigd.

- Op maandag 17 April had in den cirkschouwburg eene plechtigheid plaats die niet zonder belang is voor de vlaamsche zaak en vooral voor het vlaamsch tooneel. De vlaamsche tooneeltroep onder het bestuur van M.F. Vande Zande, gaf zijne honderdste vertooning in dit tooneeljaar; afgevaardigden van al de groote vlaamsche steden des lands waren toegekomen om M. Vande Zande geluk te wenschen met de in de hoofdstad zoo gunstig bekomene uitslag.

M. Julius Vuylsteke, de schrandere advokaat van Gent, sprak namens het Willem-fonds eene welgevoelde rede uit en overhandigde den bestuurder eenen prachtigen bloemenruiker.

Verschillende andere redenaren, afgevaardigden van maatschappijen, enz., voerden nog beurtelings het woord. Deze plechtigheid zal, hopen wij, lang in het geheugen der aanwezigen voortleven en de beste vruchten dragen.

- M.L. Gallait, de beroemde belgische schilder, heeft eene nieuwe schilderij gemaakt, voorstellende Christoffel Colombus in de gevangenis. Dit nieuwe gewrocht is een meesterstuk van schilderkunst en uitdrukking. Christoffel Colombus is alleen, geketend en zittende tegen den muur van zijnen kerker. De schilderij is voor Engeland bestemd.

Dinant. - Op 18 April zijn in deze stad uit Londen afgevaardigden van engelsche oudheidkundigen aldaar aangekomen, om de grotten van Furfooz te bezoeken, waar onlangs, zoo men zegt, het bewijs gevonden is dat ons land voor den zondvloed bewoond was. De afgevaardigden waren MM. Hamilton, voorzitter der geologische maatschappij te Londen, Godwin Ansson, professor Busk, Prestwich en Jeffreys.

Dixmude. Het taalgenootschap de van Duyse's Vrienden, van Dixmude, heeft de twee volgende beslissingen genomen: 1^o Pogingen te doen om eene algemeene tentoonstelling te openen, van nijverheid- en kunstvoorwerpen, landbouwvoortbrengselen, enz. enz., 2^o een letter-, tooneel- en zangkundigen prijskamp te geven. Dadelijk zijn door het genootschap de noodige maatregelen genomen om deze twee in ontwerp genomene zaken dit jaar tot stand te kunnen brengen.