De Vlaamsche School. Jaargang 9

Maetschappy de Van Duyse's Vrienden, te Dixmude.

Het volgende prozastuk aen de pen ontvlooid van Mevrouw van Ackere, werd op het letter en toonkundigfeest van 12 april ll. door den heer voorzitter voorgedragen; wy denken onzen lezers aengenaem te wezen met hetzelve mede te deelen.

‘De naem dien wy ten titel aengenomen hebben als eerblazoen van onze jonge maetschappy, is voor haer geen ydele klank geweest. Hebben wy getracht de nagedachtenis van een groot man in ons stadje te bewaren, niet zonder nuttig doel was onze pooging. Van Duyse beminde Dixmude als zyne tweede vaderstad, hy heeft er zyne vriendschap gevestigd, zyne verbroedering er doen hoogschatten, zyn roem er doen weêrklinken. De zoete droom zyner gedachten was de volksbeschaving hier in te voeren, de liefde voor de kunsten op te wekken en de echt vaderlandsche gezindheid in de gemoederen te planten.

Het ongenadig lot heeft plotseling die krachtdadige medehulp komen verydelen, dien grooten geest gedoofd, die door zooveel weldadigen invloed een volk kon begeesteren. Hy zwygt de welsprekende mond die ons kon ontroeren en overtuigen en, als het ware, zyne wyze opvattingen in het verstand der leerzieke jeugd wist te dryven, om ze als nuttige leden van het maetschappelyk leven te vormen. Hewel! lieve toehoorders, dat heilzaem doelwit is niet verloren gegaen. Wat de kundige Van Duyse betrachte voor zyn geliefde Dixmude, die heerlyk inzigten hebben wy begrepen en als eene heilige schuld hebben wy de taek aengenomen welke het graf voor hem verydeld heeft. Mogen wy onze zwakke geneesmiddelen tegen dien kunstreus niet meten, toch stappen wy moedig op den weg waer hy ons geroepen heeft; zyne schim blyft ons omzweven en wakkert aen; zy is de zeilsteen die ons trekt en aen het goede en het schoone sluit. Zy heeft ons in het oor gefluisterd dat deugd en kunst als tweeling-zusteren moeten gepaerd gaen en dat de kunst moet verheffen en veredelen al wie haer bemint en beoefent. Zoo is het, achtbare aenhoorderen, dat wy by de oprichting van ons avondfeest, met de weldadigheid de liefhebbery hebben verbonden. Vooraleer onze eigene vermaken te verwezentlyken, hebben wy vooral aen de arme medemenschen gedacht, die door het noodlot van alle deelneming aen de wereldsche genoegens verstoken zyn. By het offer ter eer van kunsten en wetenschappen aengebragt, wilden wy eene milde offerande voegen voor de ellende, en alzoo onze arme broederen ter hulpe komen. Deze goedhartige liefdedaed hebt gy allen toegejuicht en ze door milde deelneming helpen vervullen. Zien wy met warm dankgevoel ons menschlievend doel alzoo ondersteund, niet minder aenmoedigend is voor onze maetschappy dat goedkeurend bewys van het hooggeacht publiek. Met onwankelbaren moed zullen wy volharden. Zyn wy de Van Duyse's Vrienden, wy zyn ook de vrienden van standvastigheid en trouw. Wy sluiten ons aen de vlaemsche beweging om den nationalen geest te helpen versterken, de wetenschappen te helpen ondersteunen en beschermen. Wy zyn immers afstammelingen van een volk dat eigen aerd, eigen zeden, eigen karakter bezit, en wiens rykste erfdeel zyne schoone oorspronkelyke tael is; wy zyn zonen van de vadererf die Simon Stevyn een standbeeld heeft opgerigt, die Van Maerlant vereeuwigd heeft, die Artevelde op het voetstuk zal verheffen. Wy zyn trotsch op onzen stamboom en op de vereerlyking van den vaderlandschen naem. Alle onze poogingen zullen daerheen strekken om den glans der belgische natie te helpen bewaren en onze jonge maetschappy waerdig te maken van eenen naem dien wy met fierheid in ons wapen voeren en die er de roem en de glorie van is.’