Kronyk.
BRUSSEL. - In de laetste zitting der koninklyke akademie, klas van schoone kunsten, heeft ridder Leo de Burbure een opstel gelezen betrekkelyk de klavecingel- en luitmakers van Antwerpen, sedert de 16e tot de 19e eeuw. De tyd der uitvinding van de clavecingel is niet stellig te bepalen; er wordt in Scaliger voor de eerste mael melding van gemaekt. Reeds van 1523 bestonden er fabriekanten van clavecingels te Antwerpen. M. De Burbure deelt eenen lyst meê van 54 namen, waeronder dien van Hans Ruckers. Ten jare 1558 bekwamen de clavecingelmakers van het magistraet der stad de toelating om van de St-Lukasgilde deel te maken.
GENT. - By C. Annoot-Braeckman is verschenen eene komedie in dry bedryven van M. Karel Versnaeyen, die sedert eenigen tyd het tooneelvak behandelt. De schryver heeft voor titel aen zyn tooneelstuk gegeven: de Slekken - zoo noemt hy dat slach van menschen, welke overal binnen sluipen en al bezoedelen wat zy aenraken, tot dat eindelyk de voet van dezen of genen hen vertrapt. De uitgaef is zeer schoon en sierlyk.
- Het model van het kolossael standbeeld van Jakob van Artevelde, door M. De Vigne-Quyo is thans afgewerkt; naer de getuigen, vol verdiensten in de byzonderheden, edel van houding en waerlyk monumentael van uitzicht: het zal 4 meters hoog zyn. Het voetstuk zal 6 meters tellen, dus het geheele monument, 10 meters. Artevelde is gekleed met een maliën-kolder, waerboven een gewoone kolder, en omhangen met eenen breeden mantel. Het hoofd is hoog en de rechter arm uitgestrekt, de linker neêrhangend en ondersteund door een blazoen met den vlaemschen Leeuw. Aen zyn metalen en ryk bewerkten gordel-riem zyn de dagge en de degen gehecht; zyn helm ligt naest hem, aen de rechter zyde, op eene soort van steen, waer, in gothische letteren, de woorden: Keuren van Vlaenderen, op geprint zyn.
Het voetstuk, aen de hoeken versierd met wapenschilden, namelyk der Neeringen, zal in dry verdeeld zyn: een leeg onderdeel, verhoogd met eenige treden, eene bazis welker hoeken vier heraldische leeuwen dragen zullen, gerugsteund tegen de eigentlyk gezegde voetzuil en eindelyk die zuil zelve met het standbeeld. Een schoon gothisch hekken, versierd met lanteerns van denzelfden bouwstyl, zal het gedenkstuk omringen en het werk volledigen. Het model, is gemaekt uit pleister; het beeld zal van brons, en de voetzuil van graniet zyn. Op die zuil zyn half verhevene beeldwerken van marmer of brons.
De kommissie der monumenten heeft hare goedkeuring gehecht aen het gunstig verslag der bouwmeesters Roelandt en Pault, aengaende het voetstuk voor Jakob van Artevelde's standbeeld. Evenwel raedt zy den beeldhouwer de Vigne aen te onderzoeken of het niet beter ware den afstand te verminderen tusschen de plint en de konsolen, die de vier leeuwen aen de hoeken van dit voetstuk dragen.
- Het bestuer vat het Kunstgenootschap heeft zich tydens de tentoonstelling naer Brussel begeven, om eene rouwkroon te hangen, in het hertogelyk paleis, aen de schildery van haren verdienstelyken stadgenoot, M. Felix de Vigne, onlangs zoo onverwacht en al te jong ontrukt aen de kunst en aen zyne talryke vrienden. Die schildery, hebben wy in plaetsnêe medegedeeld; zy heeft de aendacht der kunstkenners op de wereld-tentoonstelling te Londen tot zich getrokken.
- Het bestuer van het Willems-Fonds heeft belooningen toegekend, bestaende in fraeije nederduitsche boekwerken, aen de volgende studenten: aen M.E. de Clercq, van Eecloo, primus van filologie in den hoogeschool-pryskamp, die zich, in de beide gevergde proeven, van de vlaemsche tael bediend heeft; aen MM. Odilon Périer, Oktaef Peeters en August Vermeulen, thans studenten ter hoogeschool van Gent, en aen M. Jozef Aerts, van Antwerpen, die hun exaem van gegraduëerde in de letteren, geheel of gedeeltelyk in het vlaemsch hebben afgelegd; aen M. Alf. Dekens, van Ninove, pryswinnaer in den pryskamp van vlaemsche tael tusschen de gestichten van middelbaer onderwys van eersten graed; aen M. Henri Snieders, van Turnhout, en A. Verhept, van Lier, pryswinnaers in den pryskamp van vlaemsche tael tusschen de lagere gestichten van middelbaer onderwys.
- M.C.P. Serrure heeft eene merkweerdige notice uitgegeven over eene schildery der XVe eeuw, voortkomende uit de St-Baefs-kerk te Gent, thans in bezit van M. De Ruyck. Na in eene bondige inleiding de reden beschreven te hebben, welke vele kunstwerken uit onze kerken heeft doen verdwynen - reden welk eerstens aen de beeldstormery, later aen den heerschenden wansmaek en den afkeer voor de mlddeleeuwsche kunst en eindelyk aen de fransche plundering moet toegeweten worden, - behandelt de achtbare professor, de geschiedenis der schildery, het voorgestelde tafereel (de inneming der H. Stad), en verder de veronderstelling door wie het zou gemaekt zyn. Het laetste punt beslist M. Serrure niet; hy komt enkel tot de bemerking dat de schildery door een der beste vlaemsche schilders moet zyn gepenseeld. By het brochuer is eene fyne gravuer van M. Onghena gevoegd, waerdoor men een gedacht van het oude werk maken kan.
- Op 15 january ll. had in den Katholieken Kring aldaer, eene onderhandeling plaets door den eerw. heer kanonik de Haerne, lid van de kamer van Volksvertegenwoordigers, over de tentoonstelling van Londen opzigtens de kristene versieringskunst. M. de Haerne heeft zyn ontwerp met groot talent behandeld, talent dat de vrucht is van grondige studiën. Hy heeft zyne aenhoorders verrukt, met hen te plaetsen in door hen onbekende streken, met hen te toonen hoe de kunst, om dien naem weerdig te zyn, moet voortkomen uit een godsdienstig gevoel.
De kunst is vervallen en verlaegd geworden door het inbreken van het heidendom, doch die beweging zou verydeld geworden zyn door den kristenen geest, zonder het protestantismus, dat de overleveringen verloochende, dat sommige geloofspunten verwierp, en byzonderlyk door het loochenen der tegenwoordigheid van Kristus in het H. Sakrament des altaers. Dit tydstip van verval heeft de achtbare redenaer zeer klaer en net afgemaeld, en daerna de grondbeginselen der kunst in het algemeen geschetst.