De Vlaamsche School. Jaargang 9

Kronyk.

ANTWERPEN. - M. Hövemeier, een veelbelovend jonge schilder van Duitschland, heeft in de tentoonstellingszael, in de Venusstraet, een karton ten toon gehangen, den Zondvloed voorstellende. Als samenstelling bevatte het zeer goede hoedanigheden, alleen was er wat veel op en wat te veel naer gedacht gezocht, niet klaer voor den eersten aenschouwer, iets wat zich nog al veel in de Duitsche School opdoet. Wy hopen later nog de gelegenheid te hebben over M. Hövemeier te kunnen spreken.

- Op 15 january l.l. had er in het Kunstverbond eene tentoonstelling van teekeningen plaets, deel makende van het album van M. Van der Dussen van Beeftingh, van Rotterdam, en zulks dank aen M. Van de Laar, bestuerder der Akademie aldaer.

De hollandsche school was in dit album op eene prachtige wyze vertegenwoordigd. Eenige fransche, belgische en duitsche namen vereerden er de verschillige scholen, waeraen zy toehooren.

[p. 27]

Van M. Bosboom, den voortreffelyken kerkschilder, mag men zeggen, dat hy zynen naem in die verzameling op het eerste plan houdt. Het waren inderdaed tafereelen, zeer schoon van samenstelling, zeer krachtig van kleur. Nuyen, doet in deze verzameling zien, welk schitterend talent de kunst in hem verloren heeft.

Schmidt had een aental groote krachtvolle teekeningen in het album; Van de Laar telde er niet minder schoone stukken. Wy merkten vooral een paer teekeningen op van Oswald Achenbach; een krachtig landschap van Watelet; een Kristus in het hofken van Oliveten, door Ary Scheffer; eene overgroote teekening van A. Johannot; twee teekeningen van N. de Keyser; ééne van Eug. de Block; verscheidene aquarellen van Madou, die de albums van Holland met schoonheden schynt gevuld te hebben.

Wy laten eenige namen der verschillende schilders volgen om doen te zien, welken kunstschat de verzameling van M. Van der Dussen van Beeftingh, bevat; wy teekenen die op van Koekoek, Verboekhoven, Granet, Schelfhout, Verschuur, Soulez, Sebron, Langendyck - een wezenlyk miniatuer-werk, dat men met het vergrootglas zou dienen te zien, - Van Hove, Verveer, Spoel, Moerenhout, Deveria, Roqueplan, Dyxhoorn, Bellangé, Louis Meyer, Calame, Schotel, Backhuysen, Molyn, Prout, Eekhout, Delacroix, Bombled en Koelman.

Verder stukken van Weissenbruch, Mevius, Bles - een voortreffelyk tooneel van den geestigen Hagenaar, - Louis David, Lapito, Dauratz, Mennessier, Villeret, Van Stry, Hilverdink, Waldorp, Coignet, S. Van den Berg - den uitmuntenden veeschilder - Micharlowski, Adam, De Caisne, Springer, Houard, Koelman, Boys, Francia, Gudin, Van Leeuwen, Daniel, Callow enz. enz.

- M.Ch. Montigny zet in het Kunstverbond, zynen leergang van proefondervindelyke natuerkennis voort.

M. Van Waning-Bolt zet insgelyks zyne geschied- en letterkundige verhandelingen voort. De eersten hebben reeds plaets gehad. Hy zal dezelve hervatten door eene studie over den Zondvloed. De aenstaende zal handelde over de verschillige overleveringen aengaende den algemeenen vloed; de tweede: beschouwing der hedendaegsche wetenschap omtrent den watervloed.

- Het Oudheidskundig Museum is met de volgende giften verrykt: van den eerw. heer P. Binjé, een kompas der XVI^e eeuw, met den naem van Jan Tucher, zoo als men weet, den vertegenwoordiger der firma Hochstetter, te Antwerpen, en welke met de Fuggers tot de aenzienlykste kooplieden van dit tydvak behoorden; van denzelfde, de koperen stempels van de beruchte vischverkoopers-gilde van Antwerpen; van M.L. Van Ryswyck-Bogaerts, eene koperen remonstrancie der XVI^e eeuw en eene peruviaensche vaes, welke, vóór weinige jaren, gevonden werd tusschen de puinhoopen van den tempel der Zon, op dry mylen afstand van Lima, naby Callao, in Peru; van M. Mertens-Bauduin, een beeld der XV^e eeuw, gestaen hebbende in een huis der Vleminckstraet aldaer; van M. Fl. Cruysmans, een exemplaer des bybels, uitgegeven onder toezicht des bisschops Capello, van Antwerpen; van M.F. De Wolf, verschillende gravuren, stadsgezigten in de XVI^e eeuw; van eenen ongenoemde, verscheidene afdruksels van vorstelyke stempels enz., der XIII^e, XIV^e en XV^e eeuwen; van M.F. Janssens, eene door Abraham van Diepenbeeck geschilderde glasruit, voorstellende de HH. Joannes, Philippus en Jacobus; van M. Michel-Kryn, dry gebeeldhouwde steenen der XVI^e eeuw, voortkomende van een huis op den hoek der Moriaenstraet te Antwerpen; van M. ridder Leo de Burbure, den koperen stempel van Marcellus de Vos, twee-en vyftigsten abt der oude St-Michiels-abdy te Antwerpen; van M. Al. Marinus, een oud boek, by eenen antwerpschen drukker van de pers gekomen; van M. Fr. Gittens, vier oude muntstukken; van M.P. Stroobants, eenen penning van Karel van Loreinen; van eenen ongenoemde, een muntstuk van Philips-den-Schoone, geslagen in 1499; van M. Van Zeebroeck, de perkamenten kataloog der oude Kleerkoopersgilde en een koperen medaillon der XVII^e eeuw. Het gemeentebestuer heeft daerby naer het Steen doen overbrengen de oude justicietafel der Vierschaer en de steenen wapenschilden der prinsen van Salm-Salm.

- Het huis met puntgevel, op den hoek van de Koepoort en Moriaen straten, waervan hooger gesproken is, en dat thans afgebroken is, bezit eene historische weerde. Dit huis, Moriaen geheeten, behoorde over meer dan dry eeuwen aen de natie der Oosterlingen welke er gewoonlyk haer verblyf hield. Ter gelegenheid der plechtige intrede van koning Philips II, te Antwerpen, in 1549, was het prachtig versierd en van onder tot boven met brandende wassen fakkels verlicht. Cornelius Grapheus welke destyds sekretaris van Antwerpen was, en die over deze triomphante Inkomste een gansch boek heeft geschreven, merkt aen dat de Oosterlingen goed van was voorzien waren, vermits zy er veel handel in dreven. In het Historisch Album, door M. Linnig uitgegeven, met byschriften van M. Mertens, wordt er van dit huis insgelyks melding gemaekt.

- In de Keizerstraet, by Deferm, n^o 60, is verschenen een nieuw fransch weekblad le Meeting; de vlaemsche zaek beslaet eene eerste plaets in dit blad. De abonnementsprys voor een geheel jaer, is 8 fr.

- Op 2 february l.l. hadden zich de leden der zangmaetschappy Grétry op een vriendenfeest vereenigd. Het doel hunner byeenkomst was om den kundigen bestuerder M. Karel Herreyns, een blyk te geven hunner verkleefdheid en hem te beloonen voor de talryke aen de maetschappy bewezene diensten. Verschillende redevoeringen, dichtstukken en menig vrolyk lied sloten den avond. Het geschenk bestond in eene gouden spelde die door een der leden met kunst bewerkt was.

- Een fransch bericht van de Akademie van Schoone-Kunsten meldt, dat in 1863 de pryskamp van schilderkunst, gezegd van Rome, zal plaets hebben. Deze pryskamp is opengesteld voor ieder kunstenaer, die Belg geboren of genaturaliseerd is. De opening van dezen pryskamp, hetzy voorloopig, hetzy definitief, zal plaets hebben op Dynsdag 5 Mei, ten 8 ure des morgens, in de Akademie. De aenvragen zullen ontvangen worden tot den 15 april, des middags.

- M. Mortelmans heeft het beeld voltooid, de H. Anna voorstellende waervan wy vroeger gesproken hebben, en welk thans in de kerk van Boisschot is geplaetst.

BRUSSEL. - By de intrede der Franschen in België in 1794, deed het kapittel der kollegiale kerk van Sint-Pieter te Leuven, gelyk het meestendeel der andere geestelyke korpsen en kloosterlyke gemeenten onzer provintiën, zyne archieven naer Duitschland overvoeren.

Eenigen tyd geleden, vernam het staetsbestuer dat een aenzienlyk deel der charten van St-Pieter zich in de bewaerplaets van de archieven der provincie Westphaliën bevond, te Munster; het deed diplomatische stappen aenwenden te Berlyn, ten einde er de teruggave van te bekomen.

Het staetsbestuer Z.M. den Koning van Pruissen, wiens welwillendheid jegens België in alle gelegenheden uitschynt, heeft niet alleenlyk er in toegestemd om deze charten af te leveren, maer het heeft by deze mildheid er nog eene andere gevoegd.

De Staetsarchieven te Berlyn bezaten een blaffart der abtdy van

[p. 28]

Eenaeme, in Vlaenderen; het heeft er ons van zelfs de teruggave van aengeboden, iets wat met erkentenis aenveerd geworden is.

De verschillige stukken zyn den 26 december in 's ryks archieven aengekomen.

De charten en tytels van het kapittel van St-Pieters zyn meer dan 900 in getal. De eerste in dagteekening, is een diploom van den hertog Godefried van Braband, zoon van Godefried-den-Gebaerde, van 1140. Daer zyn er 23 van de XIII^e, 24 van de XIV^e en 143 van de XV^e eeuw. Allen zyn oorspronkelyk en op parkement.

'T is eene verzameling die een byzonder belang heeft voor de geschiedenis der stad Leuven.

De blaffart van Eenaeme, op velynpapier geschreven in de XIII^e eeuw, bevat naby de 350 diplomas (bullen van pauzen, charten van de graven van Vlaenderen, van de heeren des lands, enz.), waervan eenigen van de XI^e eeuw, en velen van de XII^e.

Deze verzameling zal eene eervol plaets bekleeden in de ryke verzameling van blaffarts die een der benydensweerdigste fondsen onzer nationale oorkonden uitmaekt.

- M. Van Schendel arbeidt aen het portret van eenen priester stichter derwyze verschillende onderwysgestichten. De schilder heeft hetzelve zoo behandeld dat het een wezentlyk tafereel uitmaekt: aen den rechter kant van den aenschouwer staet een beeld van de H. Maegd Maria waervoor de priester knielende op eene bidbank is voorgesteld. Op het achterplan ontwaert men eene kast in den styl der XVII^e eeuw waerop een aental boeken liggen. Onnoodig te zeggen, dat dit alles met zorg uitgevoerd is; men weet dat er weinige kunstenaeren zyn, die nauwkeuriger en met meer zorg tot in de minste détails hunne werken behandelen.

- Men heeft gemeld dat Lord Hertford, eigenaer van eene der rykste kabinetten van schilderyen, aen den gemeente-raed van Doornik het voorstel heeft gedaen, om ten pryze van 500,000 fr., de schoone schildery van M. Gallait: laetste eer bewezen aen de graven van Egmont en van Hoorn, af te koopen. Men weet dat deze schildery, die op de tentoonstelling van Londen heeft gehangen, alwaer zy de bewondering aller kenners wegdroeg, door de stad Doornik is aengekocht ten pryze van 30,000 fr.

Lord Hertford heeft dit nieuws reeds tegengesproken.

- M. de minister van binnenlandsche zaken herinnert dat er by koninklyk besluit van 27 september 1860 een pryskamp geopend is voor de Geschiedenis der oude nationale vergaderingen van België, sedert de regering van Philips-den-Goede.

Dit werk mag in het vlaemsch of fransch opgesteld zyn en zal een boekdeel in-8^o van ten minste 500 bladzyden moeten uitmaken; het moet vóor 1 january 1864 by het departement van binnenlandsche zaken ingezonden worden. De prys voor het beste werk is 5000 fr.

DIEST. - Men leest in den Dyl- en Demerbode: Het Vlaemsch Genootschap met kenspreuk Ut desint vires tamen est laudanda voluntas, heeft maendag in den Witten-Engel, alhier, eene openbare zitting gehouden waerin, door eenige harer leden, redevoeringen over de moedertael gehouden zyn. Eenige jongelingen dezer stad hebben gemeend dat zy, alle weken, wel eenen avond konden besteden om zich gezamenlyk met de moedertael, met letter- en geschiedkundige oefeningen bezig te houden, en door eene geringe wekelyksche bydrage zich de noodige boekwerken aen te schaffen, welke over moedertael, vaderlandsche zeden en geschiedenis en wetenschappen handelen.

GENT. - De gemeenteraed, heeft een krediet gestemd van 4500 fr. om eene schildery te koopen, van wylen F. De Vigne, voorstellende de Vrydagmerkt van Gent in de XV^e eeuw, en welk schilderstuk zich nog in het bezit der familie bevindt.

- Op 25 january l.l. werd er door de maetschappy de Tael is gansch het volk een banket den HH. baron Julius de St-Genois, en K.A. Vervier aengeboden, ter gelegenheid hunner benoeming, de eerste tot ridder van de orde des nederlandschen Leeuws, de tweede tot ridder der Leopoldsorde. Een tachtigtal persoonen namen aen hetzelve deel; buiten de leden der maetschappy ontwaerde men verscheidene leeraren der hoogeschool, M. de Baets, volksvertegenwoordiger, en andere notabiliteiten der stad. Van Brussel M. Nolet de Brouwer; van Eecloo MM. Ecrevisse en Neelemans; van Brugge M. Versnaeyen; van Nieupoort M. Kesteloot-de Man; van Sleidinge M. Van den Bossche; van Ninove M. de Deyn, enz.

By het nagerecht, nam M. Rens, voorzitter der maetschappy, het woord, en deed in eene warme aenspraek de verdiensten uitschynen der beide helden van het feest; hy somde in breede trekken de diensten op, door hun aen de vlaemsche zaek bewezen, en drukte de hoop uit dat zy nog gedurende vele jaren het hunne zouden bydragen tot verheffing der moedertael. Hierop werd met veel gevoelen door de vereerden beurtelings geantwoord. Verscheidene sprekers voeren nog het woord, onder anderen: MM. Buse, Vuylsteke, van Aelbroeck, Heremans en Ecrevisse.

- Verschenen: Robert van Valois, door M. Fr. De Potter, uitgegeven ten voordeele van de gentsche behoeftige fabriekwerkers. Het onderwerp is ontleend aen de geschiedenis van Gent, een jaer na de dood van Jakob van Artevelde; eene schets van het gedeelte der oude stad, dat begrepen was tusschen de abtdy van St-Baefs en de St-Jorispoort, versiert het fraei gedrukte werk. De prys is 2 frs.