Oudheidskunde.
In de laetste zitting der koninklyke kommissie van geschiedenis, heeft M. Gachard lezing gegeven van eene nota over de aenkoopen welke hy onlangs te Londen gedaen heeft. Daeruit volgt dat onze nationale archieven met een aental kostbare documenten zyn verrykt geworden, en onder ander:
(a) Zeven-en-zeventig originele brieven van keizer Karel, geschreven aen den kanselier van Braband en aen den hoogeren raed dier provincie in de jaren 1514-1531;
(b) Twee honderd negen-en-twintig originele brieven van Margaretha van Oostenryk, moei des keizers, regente van de Nederlanden, insgelyks geschreven aen den hoogeren raed dier provincie, 1507-1530.
(c) Verscheidene oorspronkelyke brieven van keizer Karel en Margaretha aen den voorzitter van den grooten raed van Mechelen, Meester Johan Pieters, 1514-1515;
(d) Zes-en-dertig oorspronkelyke brieven geschreven aen den raed van Braband, door de aertshertogin Margaretha, de graven van Nassan en Lalaing, de steden van Brussel, Antwerpen, enz., 1514-1530;
(e) Een-en-zestig oorspronkelyke brieven, gestuerd naer den kanselier van Braband, door de graven van Nassau, de Lalaing en andere ministers, 1514-1528;
(f) Twee-en-twintig oorspronkelyke brieven en mandaten gestuerd aen den audiencier van Braband door keizer Karel en Margaretha van Oostenryk, 1514-1525;
(g) Eene reeks oorspronkelyke akten der Staten van Braband, aengaende de vragen om hulpgelden door het gouvernement gedaen, 1516-1531;
(h) En verscheidene oorspronkelyke edikten op perkament, van Karelden-Stoute, keizer Karel en de Staten van Braband.
- Volgens een spaensch dagblad heeft men onlangs een kostbaer hand schrift, van het leven en daden van Karel V, door hem zelven geschreven, ontdekt. Men wist sedert lang dat Z.M. gelyk Cesar, de geschiedschyver zyner eigene daden was; doch men dacht dat zyn werk verloren of door Philips II verbrand was. Dit kostbaer werk, hetwelk gelukkiglyk is teruggevonden, zal welhaest gedrukt worden.
- Er is eene subsidie van 750 francs verleend aen de maetschappy de Vlaemsche Bibliophielen, te Gent, om haer te helpen in de kosten der uitgaef in fac-simile, van een oud geïllustreerd handschrift, getiteld Spiegel onzer Behoudenisse-Speculum humanae salvationis.
- In de kerk van Edingen (Enghien) is men bezig met de herstelling van haer oudste gedeelte, namelyk de groote zykapel, die men gelooft oorspronkelyk de eerste kerk te zyn geweest. Die aenzienlyke werken worden op eene onberispelyke wyze uitgevoerd; enkel wenschten wy dat, tydens den duer derzelven, men iets meer zorgde voor het behoud der onlangs ontdekte gebeeldhouwde kapiteelen, welke de gewelfbogen ondersteunen.
Deze eigenaerdige kunststukken, welke tot de tweede helft der XIIIe eeuw behooren, leveren eene zoo zeldzame als belangryke type voor de kunstgeschiedenis van dat tydvak. Allen zyn uit blauwen hardsteen gehouwen, en met afbeeldingen versierd welker onderwerpen hoegenaemd niets gemeens hebben met de godsdienstige bestemming der plaets. Eenige figuren dragen nog de sporen der kleuren, met welke zy oorspronkelyk waren beschilderd.
Ook wenschten wy, even als de Beurzen-Courant van Gent, dat men maetregelen name voor het bewaren der twee grafzerken der XIXe eeuw, ter zelfde kapel nog aenwezig; thans zyn zy met eene dikke laeg steengruis kedekt, en weldra zal men genoodzaekt zyn, er de stellingen op te plaetsen! Waerom die eerbiedwaerdige gedenkstukken, tydens de werken, niet met eenige planken eedekt? Moet de onachtzaemheid ons berooven van het weinige, wat de beeldstormers der XVIe en XIXe eeuw hebben gespaerd.