De Vlaamsche School. Jaargang 8

Kunst- en letternieuws.

Op Maendag 17 meert, had te Antwerpen het koncert der Dames van Liefdadigheid plaets. Vieuxtemps, de koning der vioolspelers van België, heeft dry nieuwe kompositiën, onbekend te Antwerpen, doen hooren. Een zoo groot kunstenaer alleen, zou den goeden uitslag van het koncert verzekerd hebben; doch eene andere aentrekkelykheid voegde er zich by: Mev. Cuypers, geboren Alberdinck-Thym, die onder den nederigen naem van liefhebster, veel talent en hert verbergt, heeft niet geaerzeld aen den oproep der Dames van Liefdadigheid te voldoen. Zy is begaefd met muziekael talent en eene buitengewoone schoone alto-stem en die reeds lang eene groote befaemdheid in Holland en Duitschland heeft verworven; het is zy die de werken der Meesters vertolkt heeft, in de muziekfeesten van die landen, by uitnemendheid klassiek.

Geboren in eene familie waer de liefde tot de kunst heilig bewaerd wordt, bezit Mevr. Cuypers dien zuiveren en waren styl, welke ontstaet door de overeenstemming tusschen de gedachte en de menschelyke stem. Hare stem is ook de uitdrukking, het orgaen eener verhevene ziel.

Mevr. Cuypers zong een deel uit Orpheus van Glück, en wel dat deel waer Orpheus er in gelukt de helsche furiën te doen bedaren door de zoetheid zyner zangen; verder eenige stukken uit Rossini's Stabat en een aria van Mozart.

Het programma was wel geschikt om het talryk publiek te voldoen, dat, in grooten getalle aen de uitnoodiging der Dames van Liefdadigheid beantwoorde.

Het koncert had plaets in de groote zael der Cité. Er werd eene geldinzameling gedaen die zeer vruchtbaer was, en die veel lyden zal verzach-

[p. 59]

ten. Zelden had er te Antwerpen zulk een belangryk muziekfeest plaest.

- Zondag daeropvolgende gaf M. Vieuxtemps eenen quatuor in de salons van 't gouvernement, met medehulp van MM. J. Bessems, Bacot en Hoeben.

- Naer wy vernemen, zal M.J. Lotto, vioolvirtuoos en solo-violist van Z.K.H. den groothertog van Saksen-Weimar, die in Nederland zooveel byval heeft verworven en zich onderscheidene malen aen het Nederlandsch hof heeft doen hooren, in het Verbond van kunsten, letteren, enz. te Antwerpen optreden.

- In de werkhuizen van M. Jan Votier, zilversmid en dryver te Antwerpen, heeft men eenen zeer schoonen fruitkorf in zilver voltooid, voor de tentoonstelling ingericht ten voordeele van den arme, in het lokael de Ster, te Antwerpen. Dit schoone voorwerp is het geschenk van M. Verhaegen, voorzitter der maetschappy.

- Het hedendaegsch museum van Antwerpen is verrykt met eene schildery van Robert Fleury, alsook met dezes meesters portret door hem zelven geschilderd; de schildery stelt voor: het lyk van Titiaen tentoongesteld in het paleis Barbarigo te Venetië, alwaer hy van de pest gestorven is, tenjare 1575, byna honderd jaren oud zynde.

- M. Weiser, leeraer aen de koninklyke Akademie van Antwerpen, heeft eene zeer fraeije schildery voltooid, die veel byval zal genieten even als die der tentoonstelling van 1861, die door M. Verhaegen, gemeenteraed van Antwerpen, werd aengekocht.

Zy stelt twee boerinnen voor, die een jeugdig paer afspieden, en de Verrassing was wel de beste benaming. De uitvoering is meesterlyk; byzonderlyk de twee boerinnen die op het voorplan voorkomen, zyn met de meeste zorg uitgevoerd, en bewyzen dat M. Weiser naer het volmaekte schoonein de kunst streeft; hy geeft ons de natuer terug, maer dichterlyk en op zyn verhevenst beschouwd.

Dit tafereel is bestemd voor de toekomende tentoonstelling van Luik; moge het den byval genieten dat het werk wezenlyk verdient: dat is onze vurigste wensch.

- Op 9 dezer heeft M. Huysmans een tafereel tentoongesteld in het Verbond van kunsten, letteren en wetenschappen te Antwerpen, voorstellende de Patrouille van Abd-el-Kader; eene episode uit de moorderyen van Damaskus.

Er is in opvatting, in uitvoering, in gevoel, kortom in alles, een overgrooten vooruitgang in dit werk op te merken. M. Huysmans is stouter, breeder en krachtiger geworden.

Zie hier hoe het tafereel is samengesteld:

Een drytal turken heeft eene kristene vrouw geroofd, en met deze prooi de vlugt genomen. Abd-el-Kader zond zyne byzondere wacht uit, om de vluchtelingen in den omtrek te beschermen, en het is deze patrouille, welke de eerlooze roovers achter eene hoogte en eenig geboomte heeft doen stil houden, om niet ontdekt te worden. De kameel is ter aerde gedrukt; de vrouw is op het lastdier vastgebonden en met eenen doek voor den mond, achterover en naer beneden getrokken - en in die houding laten de roovers de wacht voorby ryden.

Wy wenschen M. Huysmans geluk over den goeden uitslag.

- Het bestuer van den Burgerkring van Antwerpen, heeft M. de Backer, den gunstig gekenden schilder, gelast met de uitvoering van het afbeeldsel van Rubens, om in de gewoone vergaderzael geplaetst te worden.

- M. Broeckx heeft eene zeer belangryke mededeeling gedaen, nopens R. Dodoens in een open brief aen doctor P.J. Van Meerbeeck van Mechelen. M. Broeckx bewyst onder ander dat de geleerden D. Rembert Dodoens doctoor in der medecine der stadt van Mechelen ten jare 1557 eenen almanak uitgaf te Antwerpen by Jan Van Loe.

- Op 11 dezer had te Brussel de opvoering plaets van het opera Willem Beukels woorden van M.M.E. Stroobant en S. Willems en het muziek door M.E. Gregoir.

De muziek van M. Gregoir is melodieus en soms breed. Ook het libretto is goed; het is ernstig, echt vlaemsch en vaderlandsch. Wy ontkennen de moeijelykheden van allen aerd niet, die de opvoering van dit stuk voor onze tooneelisten heeft, maer wy moeten bekennen dat de troep van M. Felix Vander Sande al gedaen heeft wat er van hem te verwachten was.

Het publiek was niet alleen voldaen, het was verwonderd op het vlaemsch tooneel zulk een opera aen te treffen.

Mev. Van den Sande vervulde de rol van Leentje; zy zong goed, verstond wel hare rol, wy zagen haer nooit beter spelen. De rol van Beukels werd door M.F. Van den Sande vervuld; hy wist ook de edele fierheid, de grootheid van Beukels weêr te geven. M. De Jaeger vervulde de rol van Hannes; hy zingt juist, maer zyne tael en houding laten te wenschen. Deze vertooning deed de grootste eer aen M^r Gregoir; wy hopen dat nog dikwyls zyn opera worde opgevoerd.

- Verschenen by L. De la Montagne, Reyndersstraet: Historische-romantische tafereelen en dichterlyke schetsen uit de geschiedenis van België, door M.H. De Graaff.

- Het dichtstuk St. Godelieve, van mevr. van Ackere, is dezer dagen verschenen. Het is een boekdeel met platen, en beter dan dat, het is een dichtstuk, waerin schoone en diep gevoelde schilderingen voorkomen. Treffend en wel begrepen is de beschryving van Godelieve's schoonheid, het lyden der martelares en vooral haer verblyf in den kerker en haer slaven als dienstmeid. Ook het kapittel de beêvaert, daer waer de vlaemsche dichteresse spreekt van de herinneringen harer jeugd, zyn lieve strophen, welke de dichteresse der Madelieven en der Avondlamp weerdig zyn. Wy wenschen mevrouw van Ackere, geluk met die uitgave, wy richten onze gelukwenschingen ook aen de vlaemsche letterkunde, die een dichterlyk boek te meer telt.

- Op 19 dezer heeft de vlaemsche Maetschappy de Van Duyse's Vrienden, te Dixmude, eene aendoenlyke plechtigheid gevierd. Onze befaemde dichteres, mevr. Van Ackere, die zoo zeer den voorspoed der vlaemsche zaek ter harte neemt, heeft op dien dag de Maetschappy met een bezoek willen vereeren en 't eere-voorzitterschap ervan met eene buitengewoone welwillendheid aenveerd. Daerenboven heeft zy het genootschap een geschenk gedaen van een achttiental boekwerken, waeronder eenige door haer zelve uitgegeven, en namelyk van haer laetste werk: Sinte Godelieve, ter gelegenheid van welks uitgave Mgr. Malou, bisschop van Brugge, haer eenen eigenhandigen brief heeft geschreven, in welken Z.H. zyn verlangen te kennen heeft gegeven verscheidene exemplaren van dit nieuw werk onzer dichteres by inschryving te ontvangen.

Na de plechtige ontvangst, ter welker gelegenheid er eene zeer schoone redevoering wierd gehouden door den voorzitter, den heer Karel Declercq en eene andere door den greffier van het genootschap, den heer Edmond Paret, nam mevr. Van Ackere een byzonder genoegen in het overzien der boekery, thans alreeds uit een honderd twintigtal deelen bestaende, en waeronder de voornaemste werken van Cats, Vondel, Bilderdyk, Tollens, Ledeganck, Van Duyse, Conscience, enz., enz., zich bevinden. Daerop onderhield zich onze dichteres eenen geruimen tyd met de eene en andere leden over de onderscheidene belangen der vlaemsche zaek, tot dat eindelyk het uer van scheiding daer zynde, onze ryk begaefde inboorlinge de vergaderzael verliet, echter niet zonder nogmaels aen al de leden van het genootschap de verzekering te geven van het groot belang welke zy

[p. 60]

stelt in het welgelukken en in den voorspoed van de Maetschappy de Van Duyse's Vrienden.

X.

(Weekblad van Dixmude).

- Vrouwe David, geboren Mathilde Van Peene, heeft een allerliefst gedicht laten verschynen by M.J.S. Van Doesselaere te Gent: De Zaturdag in Zeeland. Al wie Zeeland kent, zal moeten bekennen, dat men de zeden en het gebruik dier landstreek niet beter afschilderen kan. En degene die het niet kennen, zullen er een goed gedacht van kunnen maken, en waerschynlyk na het schrift gelezen te hebben, weldra een uitstapje doen naer dat weeldrig oord van Nederland.

- De 3^e aflevering van de Dietsche Warande is verschenen en bevat o.a.: De fabelen van den H. Cyrillus in het Nederlandsch, door Th. Kirghbijl ten Dam; Een woord voor den heer A. Ising en de zijnen door J.A. Alberdingk Thijm; Aenteekening daarop; De kerken van den architekt P.J.H. Cuypers; Genealogische aanteekeningen over nederl. kunstenaars en letterkundigen; Wandalisme. XXVIII Mengelingen Bibliografie, enz. enz.

- Het Kunstgenootschap van Gent heeft een pryzensweerdig ontwerp opgevat, en eenen omzendbrief rondgestuerd, om het ten spoedigste te verwezenlyken.

‘Ten einde onze ongelukkige werklieden, die door den werkstilstand zoo bitter lyden, ter hulp te komen, heeft het Kunstgenootschap aen de artisten van alle landen eenen oproep gedaen, opdat zy een of meer hunner voortbrengselen ten geschenke zouden willen zenden aen het genootschap dat in zyn beluik de ingezonden stukken zal ten toonstellen, en er eene tombola van vormen welker opbrengst uitsluitelyk zal dienen om de ellende van den werkman zonder bezigheid te lenigen.

Een ryk versierd album, bevattende de namen der begiftigers, zal aen het gemeentebestuer van Gent behandigd worden, ter eeuwige herinnering aen dit liefdadig werk.

Het genootschap neemt de verzendingskosten per tarief n^o 2 ten zynen laste. De stukken moeten gezonden worden in het beluik van het Kunstgenootschap, Belgradestraet te Gent. De tentoonstelling zal geopend worden den 16 meert, en eenen onbepaelden tyd open blyven. De kunststukken zullen tot het einde van april aenveerd en een ontvangstbewys gezonden worden aen de artisten, die tot dit liefdadig werk zullen bydragen.’

- Het Nederduitsch letterkundig jaerboekje voor 1862, is by M. Van Doesselaere, te Gent, van de pers gekomen en bevat bydragen van MM. Blieck, Dautzenberg, Rens, F. De Cort, J. Staes, F. De Potter, Franz Van Campen, en gedichten van mev. Van Ackere, mev. Courtmans, alsook van de gezusters mej. Rosalie en Virginie Loveling.

- Verschenen te St. Truiden, in de boekdrukkery van Van West-Pluimers: de pligten der kinderen, opgedragen aen den graef van Henegauwen, door J.A. De Bruyn, onderwyzer.

- De 3^e aflevering van het Brabandsch Museum is verschenen zy bevat eene oorkunde betrekkelyk het kapittel der kerk van St-Dymphna, te Gheel, anno 1585, met aenteekeningen van den Eerw. heer Kuyl, keuren van Thienen, door M.V. Bets, en verscheidene stukken door M. Edw. van Even.

- Men leest in den Onpartydigen van Dendermonde:

‘Zondag, 7 February, heeft te Cruyshautem eene aendoenlyke plegtigheid plaets gehad:

Het was de instelling van eenen schoonen kruisweg. De kerk die als eene kathedrael, de plaets der gemeente verschoont, heeft tot inwendig sieraed 40 statiën ontvangen, die even als schilderyën hare muren bekleeden. De keus der kleuren, de verdeeling der plaetsen, de houding der persoonen, de blik en de gesteltenis van den lydenden Christus; in één woord: de volmaektheid van elke statie strekken tot eer van het penseel van onzen stadsgenoot, den heer Petrus de Clercq, schilder te Ninove. De lysten met goeden smaek vervaerdigd, met kunde gebeeldhouwd door M. Peeters, van Antwerpen, vergrooten nog de waerde van den kruisweg. De twee kunstoefenaers hebben ieder in hun vak een stael van vernuft en kennis gegeven.’

Wy kunnen hier byvoegen, dat den heer P. De Clercq voor het oogenblik de laetste hand legt aen twee schilderyen verbeeldende, de eene: Weten of Jan niet en liegt; de andere: Schippers kinderen verrast van het onweder; beide bestemd voor de aenstaende tentoonstelling van Gent.

- Te Leuven is eene vlaemsche kunstkring gesticht onder kenspreuk: vooruit Vlamingen!!! Het bestuer is samengesteld als volgt: de heeren Capellen-Verzyl, als Voorzitter; T.Q. Herremans, 1ⁿ Tooneelbestuerder; F. Clabots, 2ⁿ; F. Vanbeneden, Griffier; J. Pardon, Kassier; M. Collaer, Boekbewaerder.