De Vlaamsche School. Jaargang 7

Kunst- en letternieuws.

In de verkooping der schilderyen van wylen heer van der Schrieck, te Leuven, zyn verscheidene stukken voor het Museum van den Staet te Brussel, en het Museum van Antwerpen gedaen. In de volgende aflevering zullen wy over deze aenwinsten breedvoerig handelen.

- M. Willem Dhanis heeft op eene verkooping by M. Terbruggen, te Antwerpen gehouden, een prachtig portret aengekocht van Van Sterbeeke; naer men zegt, is hetzelve voor het Museum dier stad bestemd.

- De heeren Guffens en Swerts zyn tot ridder der Eiken Kroon benoemd door Z.M. den koning der Nederlanden, op de tentoonstelling te Amsterdam door hun ingericht ten voordeele der overstroomingen.

- Verscheidene onzer goede schilders hebben tafereelen voor de aenstaende tentoonstelling van Antwerpen begonnen. De kieschheid eischt dat wy voor het oogenblik over deze stukken nog zwygen; genoeg zy het aen te teekenen, dat, naer allen schyn de tentoonstelling van 1861, een der belangrykste zal wezen die ooit tot stand kwamen, weerdig in een woord van het grootsche feest dat in de scheldestad de voornaemste kunstenaren van Europa zal vergaderen.

- De befaemde kunstschilder H. Leys arbeidt aen een groot tafereel waerover wy hopen weldra te mogen spreken.

- De heer Josef Lies, een onzer voornaemste kunstschilders, wiens terugkomst in het vaderland, wy over eenige maenden, met zulk genoegen hebben aengeteekend, heeft een tafereel voltooid dat eene weerdige plaets naest de vroegere voortreffelyke werken dezes meesters zal innemen. De heer Lies is niet alleen een diep denker, maer tevens een keurig teekenaer en goed kolorist. Zyne laetste schepping de Rampzalige Tyding doet wederom deze hoedanigheden ten volle uitstralen. Zie hier dat eenvoudige, doch dichterlyke onderwerp. Een ridder heeft zynen vorst ten stryde vergezeld, zyne teedere en jeugdige gade op zyn slot latende. Sedert weken wacht de schoone freule met hoop en angst op de terugkomst haers gemaels, wanneer op een dag, dezes schildknaep en ouden knecht alleen aen de poort des kasteels verschynen. Vol schrik, heeft de edele vrouw in een wenk haer vertrek verlaten, en is in den tuin de krygers te gemoet gevlogen. Op de vraeg waer haer gemael verblyft, slaet de oude knecht de oogen weemoedig nêer; terwyl de schildknaep dezes zwaerd in stilzwygen toont. Dit teeken is meer dan voldoende om de ongelukkige vrouw de diepte te doen peilen der ramp die haer heeft getroffen. Een kreet ontsnapt harer benepen borst.

De heer Lies heeft deze samenstelling con amore behandeld; er ligt eene echt poëtischetint over de gansche schepping verspreid; de uitdrukking der gelaetstrekken is zeer gelukkig, terwyl de krachtige en tevens harmonievolle kleur ten nauwste met het onderwerp overeenstemt. Wy wenschen den kunstenaer geluk over dit heerlyke voortbrengsel; zulke stukken doen eer aen onze school; ook hopen wy dat het ons weldra vergund zal wezen, onze lezeren met eene andere van schilders scheppingen bekend te maken, die, naer ons inzien, een der schoone voortbrengselen der hedendaegsche kunst zal worden.

- Onze gunstiggekende schilder Edw. Dujardin heeft eenige tafereelen voltooid waerover wy in eene volgende aflevering zullen spreken.

- De beeldhouwer J. Van Arendonck heeft voor de kerk van het St. Ignatius instituet, te Antwerpen, een allerschoonst O.L. Vrouwebeeld voltooid, bestemd om den autaer der H. Maegd te versieren. M. Van Arendonck heeft een goed werk voortgebracht; de houding van het beeld is zeer gelukkig; eene hemelsche en echt dichterlyke uitdrukking is over het gelaet der Moeder Gods verspreid.

- De beeldhouwer P.J. de Cuyper, insgelyks van Antwerpen, heeft een nieuw werk voltooid, dat in zyne ateliers, eenige dagen geleden, was ten toon gesteld. Het is een predikstoel in eikenhout, welke in St. Willebrordskerk te Amsterdam zal geplaetst worden. De trap, gehemelte en de kuip zyn versierd met halfverheven beeldwerk, gekozen uit het leven van den eersten apostel in de Nederlanden. De vier evangelisten, de propheten Daniël, Jeremias, Ezechiël en Isaïas, Mozes en Joannes den Dooper, zyn er gelukkiglyk aen bygebracht. Als kroonwerk heeft men het beeld des Zaligmakers ten voeten uit gekozen. Het geheel is met zorg bewerkt; het bewyst ons, dat M. de Cuyper zyne goede befaemdheid in het maken van kerkwerken, steeds handhaeft. St. Willebrords te Amsterdam, zal in dien predikstoel een sieraed te meer tellen.

M. de Cuyper heeft thans ook zyn model van het beeld des geleerden Coudenberg, 't welk, in het groot voltooid op eene der wandelingen van Antwerpen zal geplaetst worden.

- M.P. Verlinde heeft eene belangryke verkooping aen het staetsbestuer gedaen van een tafereel van den te veel vergeten Herreyns, oud-bestuerder der Akademie van Antwerpen.

Dezelve is aengekocht voor het Museum van Brussel en stelt de de aenbidding der HH. dry Koningen voor.

- M. Maillard heeft een belangryk werk onder handen, namenlyk de herstelling van eene schildery door van Eyck uitgevoerd; dezelve is uit Weenen aen de kundige hand van M. Maillard toegezonden.

M. Maillard heeft nog een ander kunstpanneel op nieuwen doek gebracht, dat wy allen liefhebbers van schoone kunsten aenraden te gaen bezichtigen. Het stelt Christus zyn kruis dragende, voor, en is voortskomstig uit het huis van Rubens.

Zeer waerschynlyk bracht Rubens hetzelve mede uit Italië; het draegt den stempel van den doenwyze van Leonardo de Vinci.

- De groote schildery van M. Wiertz, getiteld: de Baek van Golgotha, is door het Staetsbestuer aengekocht.

- De kunstschilder M. Ernest Slingeneyer is door het Staetsbestuer gelast, de groote zael van het hertogelyk paleis, te Brussel, met onderscheidene schilderyen te versieren, waervan de onderwerpen aen de brusselsche geschiedenis moeten ontleend zyn.

- Het Staetsbestuer heeft, in overeenkomst met den gemeenteraed van Antwerpen, eene verbindtenis met M. Hendrik Leys gesloten, waerby die kunstschilder zich verplicht om, op het Stadshuis, een aental muerschilderingen uit te voeren, verbeeldende de voornaemste episoden uit de geschiedenis dier stad. M. Leys heeft 10 jaren tyd om dit belangryk werk uit te voeren.

- In hare zitting van den 6 dezer maend, heeft de klas van Schoone Kunsten der Koninklyke Akademie van België, lezing gehoord van het verslag harer kommissie over den vyfjarigen pryskamp van graveerkunst.

[p. 64]

Er waren dry gravuren ter mededinging ingezonden, namenlyk: Johanna de zinnelooze, door M. Bal, naer eene schildery van M.L. Gallait; de Rattenjagt door M. Meunier, naer eene schildery van M. Madou; de gebroken strykstok, door M. Vander Sypen, naer eene schildery van M.L. Gallait.

De kommissie heeft, met 6 stemmen tegen 1, den prys, bestaende in eene gouden medalie, aen de gravuer van M. Bal toegekend.

- In den pryskamp der Akademie van Antwerpen, heeft M. Van der Auwera den prys van uitmuntendheid in de schilderkunst, hooger onderwys bekomen. M. Jacobs, van Santvliet, behaelde den eersten prys van uitmuntendheid in het hooger onderwys der beeldhouwkunst. Het middelbaer onderwys; voor de teekenkunst, M. van Genk, van Bergen-op-Zoom.

- In het begin dezer maend meldde men ons uit Parys, dat MM. Dumanoir en Lafaryne een tooneelstuk in twee bedryven op het verhael de Arme Edelman van Hendrik Conscience. gemaekt hadden, Eenige dagen geleden heeft te Brussel op den franschen schouwburg, de eerste vertooning plaets gehad van le Gentilhomme Pauvre, getrokken uit het werk van onzen beroemden romanschryver.

Ter gelegenheid dezer eerste opvoering heeft men aen Hendrik Conscience eene openbare hulde gebracht. Er werd eene lauwerkroon op het tooneel geworpen, waerin een briefje stak. Op verzoek van het publiek werd er onder een donder van toejuchingen lezing gegeven van de volgende verzen:

On nous disait: ‘où donc est votre muse?
L'esprit chez vous, n'a pas de verbe à lui.
De vos efforts on se rit, on s'amuse...’

Mais que dira-t-on aujourd'hui?

A toi, poète, à toi cette couronne,
Toi, qui nous vins avec le rameau d'or!
C'est peu de chose, il est vrai qu'on te donne,

En échange de ton trésor.

Mais ce n'est pas dans sa feuille éphémère,
Qu'est tout le prix de cet humble laurier:
Il fut cueilli dans le plus beau parterre

Pour être offert au romancier!

- In eene vorige aflevering hebben wy een verslag medegedeeld over twee conferenciën, welke door den gekenden romanschryver, M. Snieders J^r, in Holland, ten voordeele der ongelukkige overstroomden gegeven waren. De novelle die de befaemde schryver aldaer voordroeg, getiteld: Sneeuwvlokske, eene vertelling uit de dagen van den watersnood, is thans, by de uitgevers J.P. Van Dieren en C^o, met eene inleiding van de pers gekomen en by de voornaemste boekhandelaren verkrygbaer gesteld ten pryze van 75 centiemen. Sneeuwvlokske vormt een fraei boekdeeltje, is in eene keurige tael geschreven en zeer boeijend van inhoud. Ook zyn wy overtuigd dat het nieuwe werk van den heer Snieders, door het vlaemschlezend publiek wel zal ontvangen worden.

- De heer Jos. Biemans, een onzer jeugdige en veelbelovende componisten, heeft verscheidene nieuwe romancen verveerdigd waervan wy er een drytal op het vlaemsch tooneel onder het hestuer van den heer F. van Doeselaer hoorden uitvoeren; de Roozelaer op myn venster, woorden van den heer Jan van Beers, en Nieuwe Bezems keiren goed, woorden van den heer de Cort, waren recht eigenaerdig. Wy wenschen er den toonsteller geluk over.

- By den muziekhandelaer Possoz, Lange-Nieuwstraet, te Antwerpen, is eene romance verschenen, welke wy de liefhebbers van de muziek aenbevelen. De woorden van Het Weesje zyn van Hendrik Groesser, die reeds verscheidene volksliederen maekte; de romance is zeer lief, het laetste koeplet fyngevoelig; de muziek stemt met de woorden overeen. Deze is van M. Ryssens. Wy wenschen dat aen deze romance, die versierd is met een vignet van M. Nauwens, veel aftrek zal te beurt vallen.

- M. van der Plassche, die sedert lang gunstig gekend is door zyne vlaemsche en fransche romancen; laet ons eene goede tyding voor de zang-lief hebbers, namenlyk dat er binnen kort, zelfs nog deze maend, twee romancen by den uitgever de Vylder, te Gent zullen verschynen, De eerste is Kent gy wel? duëtto voor tenor en baryton of basse, woorden van Frans de Cort, de tweede l'Ange et l'Enfant, woorden van Jean Reboul. De twee romancen verschynen met platen; de laetste met een vignet van M. Joseph Nauwens.

- Verschenen: Julia of Kunst en Liefde, tooneelspel in 3 bedryven, vertaeld door M. Harry Peters, met eene voorrede van den franschen schryver, M.M. Clairville aen den vertaler gericht: ziehier een gedeelte van den briefwaer van wy spreken, hetgeen niet van belang ontbloot is:

Aen Mynheer Harry Peters.

Parys, 3 meert 1858.

Mynheer,

Sta toe, Mynheer, dat ik u openhertig bedanke voor de eer die gy ons stuk deed met het uit de vergetelheid te halen en het zedelyk gevoel te doen uitschynen welk ons hiervan de gedachte gaf.

De geschiedenis van onze heldin is byna die van alle de arme droomeressen, welke eene inbeelding voor eene dramatische zending nemende, een geluk najagen 't welk byna altyd weigert haer te beantwoorden.

Onze gasthuizen en gezondheids-gestichten hebben reeds menigmael hunne deuren geopend aen eene zinneloosheid, die werd te weeg gebracht door het mislukken op het tooneel, en indien ons stuk, afscheidbaer van eenige andere verdiensten, enkel eene verdienste van meening had, zou het wel deze zyn de schoone reizigsters van het ryk der schimmen, op tyd te doen stilhouden, met haer den afgrond te toonen, ontbloot van de bloemen die hem verbergen.

Moed dan, Mynheer, in uwe onderneming, want zoo ons doel begrepen is, dan zult gy ook wel verdiend hebben van allen, door het verspreiden van eene zedelyke gedachte, wier strekking is aen de maetschappy eerbare meisjes te laten die eens goede huismoeders zullen worden, en die niet anders dan tooneelisten zonder toekomst waren geweest.

Ontvang, Mynheeer, de uitdrukking myner verhevene gevoelens.

Clairville.

- Aengekondigd: om in 't begin van Mei te verschynen: Nieuwe Liedekens door G. Hendrikssone, (Emmanuel Hiel). Dit werkje, prachtig gedrukt, gelyk voor formaet, papier en letter aen den prospectus, zal den inschryvers ten pryze van fr. 1.25 afgeleverd worden.

Men wordt verzocht het bulletyn behoorlyk ingevuld, vóor 20 April terug te zenden aen den schryver, Olyfboomstraet 51, Schaerbeek, of aen den boekhandelaer van wien men het ontvangen heeft.