De Vlaamsche School. Jaargang 6

Eene schouw voor het studievertrek van graef *** te St-Petersburg, door Mm. Dero en Ducaju.

Een groot deel der voornaemste monumentale scheppingen welke ons vaderland in zoo ruimer mate bezit, dagteekenen van de XV^e en XVI^e eeuw; de rykdom welke alsdan, dank aen uitgebreide handelsbetrekkingen en eene bloeijende nyverheid, in ons midden heerschte, deed onze steden, die op dit tydstip meestendeels elk een eigen leven leefden, wedyveren in het daerstellen van gedenkteekens die als getuigen hunner welvaert, niet alleen tot de tydgenooten, maer ook tot de latere geslachten zouden spreken.

Wekten de gevels onzer kerken, onzer stadhuizen, onzer belforten, door hune voortreffelyke architektuer, door hunne grootsche proportiën, de algemeene bewondering op, het innere dezer gebouwen werd met niet minder zorg versierd, en hier ook werd aenspraek op het talent onzer voornaemste kunstenaren gedaen; zoo groot was het kunstgevoel dat alsdan onzen landaerd beheerschte dat tot in zaken van zeer onderschikten aerd, de wetten van het schoone in acht werden genomen.

De architektuer vooral bleef in dergelyke versieringen eene groote rol behouden; aen haer hebben wy die zoo geprezene doxalen, die smaekvolle altaertafelen, die rykbesneden schouwen, kasten, buffetten en andere talryke meubelen te danken, welke op onze dagen tegen fabelachtige pryzen verkocht worden, en de faem der de Waghemakers, der Keldermans, en Vredemans hebben bevestigd.

Onder de schoone werken welke België, in het vak van huisversiering thans nog bezit, telt men de schouwen der stadhuizen van Brugge, van Audenaerde, van Kortryk en van Antwerpen. Door de plaetsnêe algemeen gekend, zullen deze kunststukken wel geene beschryving vorderen; onze lezeren weten dat zy onder alle betrekking, als modellen in hun slach worden beschouwd.

Thans eenigen tyd geleden, reisde een ryke russische Graef ons vaderland rond, hy had het voornemen gevat zich eene prachtige woonst te bouwen, wier innere hy op eene der kunst weerdige wyze zou versieren. Zyn studievertrek vooral wilde hy grooten luister byzetten, en onder andere ornamenten zou deze zael eene schouw bevatten, gebeiteld in den aerd der meesterstukken waervan, gelyk wy hooger zegden, België zoo vele voorbeelden bezit.

Een besluit door den russischen graef genomen, strekt

[p. 110]

onze hedendaegsche kunstschool niet weinig tot eer; Z. Ed. gelastte twee Antwerpenaren, den bouwmeester Dero en den beeldhouwer Jos. Ducaju, met de uitvoering van het door hem voorgestelde werk; de wyze waerop deze bekwame mannen zich van hunne taek hebben gekweten, getuigt dat zy onder alle betrekking het verhevene er van hebben begrepen.

Om zich een goed denkbeeld van het voltooide werk te vormen, zullen wy hier eenige maten aenhalen. De eigenlyke schoorsteen, in zwarten marmer met witte bas-relieven, bezit eene hoogte van 2 m. 77 op eene breedte van 3 m. binnenkant. Daer dit gedeelte der samenstelling, op bevel, naer het model der schouw van Brugge werd voltooid, en wy het enkel in teekening te zien kregen, zullen wy er ons voor het oogenblik niet mede bezig houden; onze aendacht wordt gansch getrokken op het bovendeel waerin onze Antwerpsche kunstenaren blyken van ware kunde hebben gegeven.

Dit deel der samenstelling is voor het minst 3 meters hoog, en gansch in schoon eikenhout bewerkt. In het middendeel, omgeven van kransen, is een ovael bestemd om 's graven portret te bevatten; hooger vliegen engelen, eene kroon en wapens dragend; onder deze groep, op den mantel der schouw, rusten twee levensgroote vrouwenbeelden, de eene, de Kunsten, de andere, de Wetenschappen voorstellende; tusschen hen is eene plaets voor het uerwerk bestemd. Links en rechts, aen de kanten der samenstelling, bevinden zich twee kariatiden, elk hunner een jongeling en een jong meisje vertoonende.

Wy hebben met grooten lof van deze beeldhouwery hooren gewagen, en geerne teekenen wy aen dat zy weerdig is van den meester aen wien wy Bodwognad zyn verschuldigd.

Gedurende eenige dagen in de zalen der Koninglyke Akademie van Antwerpen ten toon gesteld, was de schouw des russischen graven, het voorwerp van het onafgebroken bezoek onzer kunstlievende bevolking. Mocht, zy op de plaets harer bestemming, zooveel byval opwekken als in ons Vaderland, dan zou de Vlaemsche School er buiten twyfel groot nut uit halen.

p. génard.