kweten, niet alleen met het byeenzamelen en het verbeteren der onregelmatige uitdrukkingen en de gebrekkelyke vormen, maer ook door het voorstellen der beteekenis van de gemeenzame spreekwyze. Deze arbeid, die veel moeijelyker is dan zy die het nooit beproefd hebben zouden kunnen denken, kon niet uitgevoerd worden dan door een dier byzondere lieden die zich, van hunne vroege jaren, en met liefde, gewyd hebben aen de diepe studiën die dit zedig onderwys vergt. Nogthans hecht ik nog meer prys aen du juiste en lichtverspreidende uitleggingen der synoniemen en der synoniemsche uitdrukkingen die gy hebt gegeven, daer gy u ongetwyfeld rechtstreeks op de talryke verhandelingen der beste spraekkundigen, maer ter zelfder tyd hunne opmerkingen met eene juistheid die er de praktische weerde van verdubbelt, uitlegt en volledigt; want de lange redeneringen hebben slechts weerde voor hen die de beschouwende kennis bezitten. Het meerendeel der woordenboeken zyn op dit punt zeer onvolledig of van eene twyfelachtige zekerheid, ofschoon de volwassene, zoowel als de leerling, zoo dikwyls noodig hebben er de eigene schakering der zusteruitdrukkingen in te zoeken.
Blyft nog de keus uwer voorbeelden; hy schynt my zoo gelukkig dat de lezer er zich moet aenhechten en er zich moet in behagen, voor zooveel hy er vermaek in vindt die levende beelden te ververschen die altoos de echte aenteekening des gedachts in den geest achterlaet, Ik ken geene betere studie om ter zelfder tyd den styl en het oordeel te vormen dan die getrouwe ontlediging der vormen des woords waerin zich het innerlyk werk des verstands weêrkaetst. Uw boek zal eene kostbare bron van onderwys zyn voor hen die er zich het gebruik van zullen gewoon maken, want ik heb er niet een aengetroffen dat zoo volledig aen elks bereik de kennis die elkeen uit de wetenschap der spraek kan trekken, bloot legt.
Daer ik de eer niet heb u persoonelyk te kennen, houd ik my voor overtuigd, mynheer, dat gy wel zult willen geloof hechten aen de onpartydigheid waermede ik uwen arbeid beoordeel, en de uitdrukking der ware achting zult willen aenveerden die hy my voor deszelfs schryver heeft ingeboezemd.
H.G. Moke,
Leeraer aen de Hoogeschool en het Athenaeum van Gent, lid der Brusselsche Akademie, officier der Leopoldsorde.
Betere aenbeveling dan de vertaling van bovenstaenden brief des geleerden professors, denken wy aen het gewetensvolle werk des heeren Benoit niet te moeten of kunnen geven. Wy wenschen het weldra in handen van allen die zich hier te lande met de studie der fransche tael bezig houden.
- De nieuwe gaz-fabriek, te Antwerpen, is byna voltooid en is in keurigen middeneeuwschen styl (style féodal), naer de teekening en onder de kennisvolle leiding van den bouwmeester Hompus, uitgevoerd.
Wy hopen op dit belangryk gebouw terug te komen, en onze lezers met de toestellen van dergelyk gesticht bekend te maken.
- In den algemeenen boekhandel van J.-B. Van Mol-Van Loy, Korte Nieuwstraet, te Antwerpen, zyn verschenen, de 21e, 22e, 23e, 24e en 25e afleveringen der Histoire d'Anvers, van M. Eugène Gens. Behalve twee houtgravuren voorstellende de Gekken der Antwerpsche Rederykkamers, naer eene teekening van Frans Floris, en eene houten wooning der XVe eeuw, zyn deze afleveringen versierd met eene kopergravuer door den heer O. Schwerdgeburth verveerdigd en voorstellende de plechtige ontvangst der Venetiaensche kooplieden door het magistraet van Antwerpen (1324), naer de schoone fresco-schildering des heeren Jan Swerts, die de koophandelkamer der onlangs afgebrande Beurs van Antwerpen versierde; alsmede door eene gravuer op steen van den heer N. Heins, van Gent, het Oosterlingenhuis, binnen Antwerpen (XVIe eeuw), voorstellende. Deze plaet, die verveerdigd is naer eene gravuer van het tydstip, stelt het oogenblik voor waerop de Duitsche regimenten van Freundsperg en Fousker, in 1577, uit de stad werden gedreven door de burgerwachten, onder bevel des heeren van Liedekercke. Wy bevelen deze geschiedenis van Antwerpen, die zoo merkweerdig is onder het stoffelyk als onder het letterkundig oogpunt, onzen inschryveren aen. Elke aflevering kost slechts 25 centimen. Met 50 afleveringen zal het werk volledig zyn.
- Het tydschrift Het Klaverblad, dat te Antwerpen het licht ziet, schynt met het aenvangen des tweeden jaergangs een nieuw leven te bekomen. De twee eerste afleveringen dezes bundels bevatten dan ook bydragen in proza der heeren Verhulst, Desiderius Verest, Frans van Boghout en Johan Van Rotterdam, en dichtstukken der heeren J.F.H. Lommen, J.K. Van Buyten, Jakob Karsman en E. Seypgens.
- Peeter Coutherele, meier van Leuven en volksvriend, 1350-1370. Eene bladzyde uit de brabantsche geschiedenis, door H. Sermon.
Prospectus: ‘Eindelyk verschynt het werk dat zoo menigmael door tydschriften en dagbladeren is aengekondigd geworden. Na lange opzoekingen is de schryver in staet gesteld, het ware karakter van Coutherele en de waer heid over zyne daden, ondanks den laster die den volksvriend drukt, onder de oogen der lezers te brengen.
Coutherele is gelyk Artevelde, een groot figuer in onze middeneeuwsche geschiedenis. Beide zyn door de geschiedschryvers gelasterd geworden; Artevelde is reeds in zyne eer hersteld, doch voor Coutherele blyft dit nog te doen. Dynterus, Divaeus en hunne afschryvers hebben Coutherele niet gekend, of hebben hem uit partydigheid niet willen kennen.
De schryver dezes nieuwen werks heeft met stukken uit Couthereles tyd, de meeningen der vroegere schryvers weêrlegd, en hy bewyst ten duidelykste dat Coutherele niets van dat alles is, wat de geschiedschryvers hem bevonden hebben; dat Coutherele in al zyne daden, alleen de ten zynen tyde onderdrukte burgery heeft vooruit geholpen; dat hy haer te Leuven staetkundige rechten heeft verschaft, welke zy in andere steden slechts eene halve eeuw later, en in sommige nooit bekomen heeft; dat zyne daden zoo laekbaer niet zyn als de geschiedschryvers het geloofd hebben.
Het werk doet ook den geest der brabantsche gemeenten, onderscheiden van dien der vlaemsche, kennen; het ontwikkelt de toenmaels overheerschende gedachten en den graed van beschaving des adels en der burgery.
Het werk bevat vooreerst de geschiedenis van Coutherele en daerna de oorspronkelyke stukken waervan eenige reeds gedrukt, andere nog ongedrukt zyn. De reeds gekende stukken zyn allen met de oorspronkelyke vergeleken geworden, en men zal er vele varianten in ontmoeten. Het geheel zal een boekdeel van ongeveer 200 bladzyden in-8o uitmaken, en is by inschryving te bekomen ten pryze van 2 franken, in den handel aen fr. 2,50. Men schryft in by alle de byzonderste boekhandelaren des ryks.’
- Portret van den dichter Prudens van Duyse, zynen talryken vrienden en bewonderaers aengeboden. - Dit portret geteekend ter hoogte van 45 centimeters, is gelyk in formaet met het portret van de dichteres Mevrouw van Acker, geboren Maria Doolaeghe, door J.B. Lammens, kunstschilder en professor aen de Koninklyke Akademie van Beeldende Kunsten, te Gent, naer het geschilderd portret van den heer Th. Canneel, director en professor der zelfde Akademie, keurig op chineesch papier gedrukt, zal den inschryveren tegen dry franken worden afgeleverd. Buiten inschryving wordt de prys op fr. 3.50 gesteld. De batige opbrengst der inschryving, na afrekening der kosten, zal aen de kommissie ter oprechting van een gedenkteeken op 't graf van den betreurden dichter worden ter hand gesteld. De inschryvers worden verzocht een inschryvingsbewys binnen de veertien dagen aen het adres van den uitgever Charles de Potter, Graveur van 't Provintiael Bestuer, Kalanderberg, Nr 1, te Gent, te zenden, om de oplage naer het getal van inschryvers te kunnen regelen.
Auteursrechtvrij