De Vlaamsche School. Jaargang 4

[p. 161]

Eenige groote mannen Belgiës.
(Vervolg, zie blz. 97, 108, 151 en 153.)

bonaventura peeters.

Deze meester werd geboren te Antwerpen in 1614, alwaer hy den 23 july, in St-Walburgiskerk, werd gedoopt. Hy blonk byzonder uit in het schilderen van zeegezichten en gevechten. In 1635 werd hy als vrymeester der Antwerpsche St-Lukas-Gilde aengenomen. Bonaventura Peeters had twee broeders, Gillis en Jan, beide, even als hy, verdienstelyke kunstschilders. Met Gillis, die twee jaer en half ouder was dan hy, werkte hy in het zelfde werkhuis, terwyl Jan, hun jongere broeder, hun leerling was. Bonaventura Peeters was niet alleen een goed schilder, wiens voortbrengselen, door de kenners heden nog gezocht zyn, maer, wanneer hy palet en penseelen ter zyde legde, nam hy de veder in de hand, om de edele dichtkunst te beoefenen. Hoe groot zyne verdiensten ook wezen mogen, toch schynt het ons toe dat zyn broeder Jan deze door vergrootglazen heeft gezien, wanneer hy in een door hem opgesteld grafschrift, dat by Cornelis De Bie te vinden is, zegt:

d.o.m.
dees. aerd. begrypt. een. van. des. wereldts. wonderheden. zee schilder. en poeet. soo. groot. als d'aerd. oyt. lede.
peeters. syn toenaem. was. syn. naem. bonaventur.
syn. lof. eeuwen. verslyt. al. rot. dees sepultur.
sterf den 25 iulius. bidt voor de siele.
a^o 1652.

Zoo als men uit bovenstaende grafschrift kan zien, ontsliep Bonaventura Peeters in den Heer den 25 july 1652, en werd hy begraven in de kerk van het in de nabyheid van Antwerpen gelegen dorp Hoboken, waer hem een gedenkteeken, met zyn portret en een zyner schilderstukken versierd, werd opgericht, dat nog heden aldaer wordt bewaerd.

Het bovenstaende gezicht van Antwerpen in de 17^e eeuw, is eene houtsnede verveerdigd volgens eene teekening van dezen meester.

jan breughel, de fluweélen.

De familie Breughel is ryk aen kunstenaren.⁽¹⁾ Peeter

(1) Zie hierover het merkweerdig werk: Luister der St-Lukas-Gilde, door P. Génard. Wy vernemen dat onze medewerker, die, ondanks zynen wil, de uitgave van dit boek heeft moeten staken, voornemens is hetzelve voort te zetten. Men weet dat de Luister der St-Lukas-Gilde op den Liggere der honderdjarige St-Lukas-Gilde is gegrond en de schryver by de opgaven in dit handschrift vervat, nog al de oorspronkelyke stukken heeft gevoegd, die hy over onze vroegere meesters bezit.

[p. 162]

Breughel, geboren te Breughel in de Meijery van 's Hertogenbosch, schilder, trouwde in 1563, te Brussel, met Maria Coucke, dochter van Peeter Coucke, schilder van keizer Karel V, hy overleed in 1569 te Brussel, en werd in de Capellekerk aldaer begraven, waer hem een gedenkteeken werd opgericht. Peeter Breugel, de oude, liet twee zonen na, Peeter en Jan, beide, als hun vader, verdienstelyke schilders. De eerste is algemeen gekend onder den naem van Helschen Breughel, omdat hy met voorliefde schilderyen verveerdigde die allerhande duivelaryen voorstelden.

Wat Jan Breughel, bygenaemd de Fluweelen, betreft, hy werd geboren te Brussel in 1568, en kwam zich later te Antwerpen met den woon vestigen, waer hy op 4 october 1601 het poorterschap bekwam. Reeds den 23 january van het vorig jaer, was hy aldaer in den echt getreden met Isabella de Jode, dochter van den plaetsnyder Gerrit de Jode. In 1602 werd hy deken der vermaerde Antwerpsche St-Lukas-Gilde gekozen. Na de dood zyner eerste vrouw, ging hy een tweede huwelyk aen met Catharina van Marienborch. Uit het eerste huwelyk van den fluweelen Breughel, sproten slechts twee kinderen voort: Jan, die even als zyn vader de schilderkunst beoefende, en Paschyntje, die de echtgenoote van den schilder Hieronimus van Kessel werd. Uit zyn huwelyk met Catharina van Marienborgh, had hy zes kinderen, waervan twee zonen en vier dochters. Beide eerste, Peeter en Ambrosius, beoefenden insgelyks de schilderkunst. Zyne oudste dochter, Anna Breughel, trouwde met David Teniers, den jonge, een der grootste schilders zyner eeuw.

Jan Breughel, de fluweelen, genoot de bescherming van keizer Rodolph II en maekte deel van het huis der Aertshertogen Albertus en Isabella, aen wie hy zeer lief was. Hy stierf den 13 january 1625, in den ouderdom van 57 jaren, te Antwerpen, alwaer hy in de St-Joriskerk werd begraven. Jan Breughel was bevriend met de grootste kunstenaren zyns tydstips alsook met de aenzienlykste familiën der stad, waervan hy het burgerschap had aengenomen. Aen Peeter-Pauwel Rubens, Hendrik van Balen en Cornelis Schut werd de voogdyschap over zyne minderjarige kinderen opgedragen.

Johan Van Rotterdam.

(Wordt voortgezet.)