De kolom van het Kongres te Brussel.
Op 24 september 1849, stelde een koninklyk besluit vast dat er een gedenkteeken zou worden opgericht aen het Kongres welk België met eene vrye grondwet had begiftigd. Deze gedenkzuil, zou op de plaets der Panorama, aen het Perk te Brussel, worden gesteld; de gemeente zou hiertoe de noodige gronden hebben geschonken.
Een pryskamp voor het verveerdigen van het plan der kolom werd op 15 october 1849 door het staetsbestuer uitgeschreven. Talryke mededingers namen er deel aen. Na rype beraedslaging werd door den jury de prys toegekend aen de ontwerpen door de heeren Poelaert en Dens voorgedragen. Het plan dezes eersten werd later ter uitvoering aengeduid. ‘Op de plaets der Panorama, zegt een brusselsch tydschrift, recht over de nieuwe Koninklyke straet, is er eene plaets voor een monument gelaten. Ten einde later geene wegruimingen meer te moeten doen, heeft de gemeente er op voorhand de grondleggingen van dit gedenkteeken doen voltrekken. Zy zyn thans volledig en vormen een uitgestrekt vierkant, dat men in de Koninklyke straet kan bespeuren.
Dit is de plaets door het Staetsbestuer voor de kolom van het Kongres aengewezen. Men kan er geene betere, geene schilderachtigere vinden. De kolom lost zich op den hemel uit en beheerscht gansch Brussel; in de omstreken zal men haer op eenen grooten afstand kunnen aenschouwen. Verre van het gezicht te hinderen, zal zy er meer waerde aen schenken. Deze plaets, voegt de schryver er by, is in alle plannen aengewezen om een gedenkteeken te ontvangen.’
Het leggen van den eersten steen van dit gedenkteeken was op 25 september 1850 vastgesteld. Z.M. de Koning omringd van al de hooge dignitarissen des ryks, van de leden van het vroegere kongres, van het Senaet en de Kamer der Volksvertegenwoordigers, geweerdigde tot deze plechtigheid over te gaen. In de zuil des monuments werd eene bronzen plaet gevestigd, waerop men de volgende woorden las:
z.m. leopold i, koning der belgen,
legt den eersten steen van het gedenkteeken
van het kongres en de grondwet
den xxv september mdcccl.