De Vlaamsche School. Jaargang 3

[p. 137]

Het klooster van O.-L.-V. kerk te Tongeren.

Onder de merkweerdige gebouwen welke de middeleeuwen ons hebben nagelaten, bekleedt de O.-L.-V. kerk van Tongeren eenen voornamen rang. Gebouwd gedeeltelyk in den loop der IX^e, gedeeltelyk in den loop der XIII^e eeuw, biedt zy den kunstenaer en oudheidkundige een weerdig en breed veld tot nasporingen aen.

Een der oudste gedeelten der O.-L.-V. kerk is buitenkyf het Claustrum, waervan wy de plaetsnêe mededeelen. Opgericht in den loop der IX^e eeuw, vormt het een der kostbaerste overblyfselen van den romaenschen styl in ons vaderland.

‘Het klooster van Tongeren⁽¹⁾, zegt de Heer Perreau, in zyne belangryke verhandeling over de Cathedrale dezer stad, even als diegenen van alle klooster- of kapittelkerken, vertoont eene bedekte gaendery van dry meters breedte, in rechthoek gebouwd en van eene houten zoldering voorzien. Het bevat in zynen omvang van 46 meters lengte op 20 breedte, eene vierkante plaets welke thans in tuin is herschapen en waerin zich een waterbak van modernen bouwtrant bevindt. Deze waterbak heeft het Lavatorium vervangen, dat in het tydstip waerin de kanoniken nog aen het gemeenschappelyke leven waren onderworpen, diende om de handen en het aengezicht te wasschen vooraleer men in den tempel trad, en welk later slechts werd gebruikt, om zich te wasschen by het verlaten des refters. Het Claustrum geeft zicht op den tuin langs rondboogvormige arkaden met kolommen, welke zich achtervolgens enkel of dubbel vertoonen; deze kolommen op eenen voortloopenden zuilvoet geplaetst, bezitten kapiteelen en voetstukken in romaensch-byzantynschen styl welke met beeldhouwwerk van verschillenden aerd zyn versierd.’

Het Claustrum dat, gelyk men ziet, in zynen aerd, een der merkweerdigste kerkgebouwen onzes lands is, heeft noodzakelyk meer dan eens de aendacht onzer schilders en bouwmeesters opgewekt. Onder de verschillige gravuren welke wy van dit monument in oogenschouw mochten nemen, moeten wy vooral de teekening noemen, waermede de yverige en kundige heer Alexander Schaepkens zyn werk: Anciens monuments d'architecture dans le Limbourg, verrykte. In deze plaetsnêe heeft de kunstenaer al het schilderachtige poogen terug te geven, dat het gryze gebouw aen het oog des reizigers biedt.

J. Donnay.

(1) Annales de l'Académie d'Archéologie de Belgique; t. III, p. 29.