VBC en de problematiek van Centrale Boekverwerking
De dienstverlening t.o.v. de openbare bibliotheken wordt door de VBC in vier verschillende vormen uitgevoerd, nl.:
| - | produktie en aanbod van bibliotheektechnische materialen |
| - | advies over en uitvoering van bibliotheekinrichting |
| - | verspreiding en produktie van vakliteratuur over het bibliotheekvak |
| - | centrale boekverwerking voor openbare bibliotheken. |
Sedert de oprichting van de centrale boekverwerking in 1982 worden de opbrengsten van de drie financieel gezonde takken van onze dienstverlening opgeslorpt door het verlies van de dienst centrale boekverwerking. Slechts een voldoende ruime afname van kastklare informatiedragers, in casu boeken, kan een financieel haalbare dienstverlening waarborgen. Praktisch elke beleidsnota die sinds 1985 unaniem door de vier VBC-partners werd goedgekeurd maakt gewag van een noodzakelijke sanering en/of stopzetting indien niet meer bibliotheken van deze dienst gebruik wensen te maken.
Verschillende onderzoeken werden verricht, o.a. in 1985 en het meest intensief sinds 1990 door een werkgroep ad-hoc centrale boekverwerking. Door maatregelen op het vlak van arbeidsorganisatie, relaties met toeleverende organisaties (boekbinderij, recensiediensten, VLACC), automatisering kon het produktieproces aanzienlijk versneld worden, zodat de gemiddelde leveringstermijn lager kwam te liggen dan die van de Nederlandse Bibliotheekdienst. Er werd ook een promotiecampagne opgezet via artikelen in bibliotheektijdschriften, mailings van folders aan bibliothecarissen en beheerders van bibliotheken. De actuele en potentiële gebruikers werden uitgenodigd op hoorzittingen, er werd een telefonische enquête gehouden.
Het resultaat van al deze inspanningen leerde dat ondanks een aantal verbeteringen te weinig nieuwe klanten wensten mee te doen aan centrale boekverwerking. Er zijn dus ongetwijfeld een aantal externe factoren die de ontwikkeling in Vlaanderen afremmen. Ook met de beroepsvereniging van boekhandels en uitgevers werd overleg gepleegd om de belangen van de centrale boekverwerking en plaatselijke boekhandels te verenigen.
De uiteindelijke beslissing tot afbouw van centrale boekverwerking kwam niet onverwacht. Wij willen echter duidelijk maken dat zij kadert in een geheel van maatregelen die tot doel hebben een in alle opzichten efficiënter beleid van de VBC mogelijk te maken. Op deze wijze kunnen op termijn nieuwe vormen van centrale dienstverlening en waarom niet een vernieuwde centrale verwerkingsdienst van informatiedragers tot de mogelijkheden behoren. Bij het nemen van het besluit werd duidelijk gezegd dat VBC deze service tot zijn doelstellingen blijft rekenen. De werkgroep adhoc werd trouwens niet opgeheven en het Dagelijks Bestuur besliste in januari 1993 de groep terug samen te roepen om de toestand te bespreken.
Een nieuwe vorm van centrale boekverwerking kan echter maar tot stand komen binnen de restricties van het te volgen financiële beleid. VBC verklaart zich bereid om in alle openheid met alle betrokkenen naar oplossingen te zoeken op korte en op lange termijn. Het zou immers bijzonder spijtig zijn in Vlaanderen te komen tot twee of meer aparte circuits van materiële centrale dienstverlening. Dit zou een waarachtig verlies betekenen.
Wij roepen derhalve alle verantwoordelijken van openbare bibliotheken in Vlaanderen op om in een geest van sereniteit en zonder verdachtmakingen, in respect voor ieders eigenheid en inzet naar oplossingen te zoeken.
Algemene Vergadering VBC in zitting van 17 februari 1993, samengesteld uit vertegenwoordigers van de verenigingen: Bibliotheekvereniging Willemsfonds, KCLB, NB
Auteursrechtelijk beschermd