Exlibris
Tsjechisch-Italiaanse voetbalhumor op exlibris
De Italiaanse restaurantuitbater Mario de Filippis staat in een van de uitgaven van het Guinness-boek vermeld als de recordhouder met het grootste aantal persoonlijke exlibris. De lijst is zeer lang aan het worden en nadert de tweeduizend stuks. Mario de Filippis zal vermoedelijk nog lang recordhouder blijven - en wellicht zal niemand pogen hem dit record afhandig te maken - want tweeduizend verschillende exlibris voor één persoon, gemaakt door honderden kunstenaars uit tientallen landen: het is een unicum. In zijn ‘Buca di San Francesco’ te Arezzo, schenkt Mario de Filippis aan de klanten van zijn restaurant af en toe enkele exlibris. Soms zijn ze verzameld in mapjes en voorzien van een inleidende tekst.
Dat Mario de Filippis elke gelegenheid aangrijpt om zijn record scherper te stellen, is ook aan zijn laatste publicatie te zien: een mapje met twaalf exlibris, gedrukt op 250 exemplaren en getiteld Le Magie del Pallone - de magie van de voetbal. De exlibris werden getekend door de bekende Tsjechische kunstenaar Vladimir Pechar, bij de vaste lezers van deze exlibrisrubriek reeds bekend (zie Boek en Bibliotheek, 1985). Het recente wereldkampioenschap voetbal inspireerde hem tot een dozijn humoristische exlibris waarin voetballen allerlei vreemde functies vervullen. In de verbeelding van Pechar worden de ballen ogen en oren, monden en borsten; ze groeien uit tot een krullekop, worden een hanger, de parels van een halssnoer of oorbellen, ze hangen als decoraties op een fiere borst of kloppen in een sportminnend hart. We laten er een viertal voorbeelden van zien.
Naast de meer ernstige en soms op grote hoogten zwevende exlibriskunst is dit soort exlibrisgrafiek een wellicht wat verbazing wekkend en onverwacht intermezzo. Bij veel exlibrisverzamelaars maakt dit populaire genre geen kans, ze kijken er op neer als op onkruid tussen streng geselecteerde rozen. Toch is het goed dat ook dit soort exlibris bestaat. Er bestaan veel boeken over sport en in deze boeken past een exlibris met aangepaste thematiek. En voor verzamelaars van sportexlibris is het mapje met de twaalf exlibris van Vladimir Pechar een leuke aanwinst.
L.V.