De Vlaamse Gids. Jaargang 71

[p. 6]

Westvlaamse literatuur: lexicon, monografieën en cahiers

RUIM TWEE JAAR geleden hebben we in Boek en Bibliotheek reeds de aandacht gevestigd op het Lexicon van Westvlaamse schrijvers. Veel van wat we toen - naar aanleiding van de bespreking van delen 1 en 2 - hebben geschreven zou nu kunnen herhaald worden bij deze vervolgcommentaar. Trouw aan het aangekondigde verschijningsritme werden de delen 3 en 4 van het Lexicon van Westvlaamse schrijvers in 1986 en 1987 gepubliceerd.

Er is weer beknopte, maar uitstekende documentatie te vinden over vele honderden bekende en minder bekende schrijvers die zich rechtstreeks of onrechtstreeks met enige wortels aan de Westvlaamse bodem hebben vastgehecht. In deel 3 vindt men woelwaters als Herman J. Claeys en Marcel Van Maele naast netjes afgeborstelde dichteressen als Christine D'haen en Ria Scarphout. De kunstcriticus Walter Vanbeselaere is er te vinden naast de romanschrijver Oswald Valcmar, de toneelauteur Freek Neirynck, de dichter Bert Popelier, de kleinkunstenaar en auteur Willy Lustenhouwer. En wie denkt nog aan Frans Meire, in 1940 posthuum bekroond met de driejaarlijkse staatsprijs voor Toneel, nadat hij op 27 mei 1940 op amper vierendertigjarige leeftijd nutteloos gesneuveld was? Ook over hem is in dit lexicon zeldzame informatie te vinden. In deel 4 staat o.a. enige informatie over Hendrik Conscience, omdat hij van 1857 tot 1868 te Kortrijk verbleef; over Margareta van Oostenrijk, die in 1479 te Brugge geboren werd en óók enkele gedichten schreef; over Johan Hendrik Van Dale van het ‘dikke’ woordenboek; over Arthur Stainforth, een eigenaardig half-engels half-franskiljons figuur uit Brugge, die o.a. een exlibrisboek over André Vlaanderen publiceerde; over Georges Van Acker, een van de Kruispuntoprichters.

Handschrift Patricia Lasoen.

En dit laatste gegeven brengt ons tot de inleidende teksten van deze lexicon-afleveringen. In beide delen is een zeer belangwekkend overzicht van de literaire en semi-literaire tijdschriften in West-Vlaanderen te lezen. In deel 3 werd dit overzicht samengesteld door André Demedts en men vindt er informatie over de tijdschriften die tussen 1805 en 1940 verschenen. Demedts begint in 1805, het jaar waarin begonnen werd met de publicatie van het te leper uitgegeven Tyd-Verdryf. Er is boeiende commentaar bij o.a. Rond den Heerd (en andere door Guido Gezelle geredigeerde tijdschriften), Biekorf, De Vlaamsche Vlagge, Nieuwe Wegen, De Tijdstroom, Het Roode Zeil, Ter Waarheid, Voetlicht. En uit Frans-Vlaanderen o.a. Le Lion de Flandre. Het overzicht vanaf 1940 wordt in deel 4 begonnen door Renaat Ramon. Hier komen we op meer bekend terrein; o.a.

[p. 7]

de nu nog levende tijdschriften Kruispunt en Ons Erfdeel worden er voorgesteld.

Het Lexicon van Westvlaamse Schrijvers verschijnt met de steun van de provincie West-Vlaanderen; de redactie bestaat uit Fernand Bonneure, Jan Schepens, Raf Seys, Jan Van der Hoeven en Marcel Vanslembrouck. Aansluitend bij de vorige bespreking van dit lexicon hadden we ook enige aandacht gevraagd voor de meer uitgebreide studies over Westvlaamse schrijvers die gepubliceerd worden in de VWS-Cahiers. In deze reeks verschenen een tiental nieuwe afleveringen: over de romanschrijfster Maria Vlamijnck, over de raadselachtige Willem Weydts die in de zestiende aeuw te Brugge leefde, over de historicus Egied Stubbe, over de toneel- en romanschrijver Roger Pieters, over de romanschrijvers Victor Vervloet, Gerard Soete en André Claeys (de auteur van een paar opmerkelijke Congoromans), over de Villon-vertaler Jacques Fieuws, over Bert Bijnens, een auteur van heemkundige studies en over Mark Braet, wellicht de meest merkwaardige van door sociaal engagement bewogen dichters uit het West-Vlaanderen van nu.

Elk VWS-Cahier telt 16 bladzijden en bevat een inleiding tot en een bloemlezing uit het werk van de behandelde auteur, een portret en een reproductie van het handschrift, een bibliografie.

Nog uitgebreider documentatie over Westvlaamse schrijvers is te vinden in de onlangs gestarte reeks ‘Monografieën van Westvlaamse schrijvers. Ook hier vindt men ongeveer hetzelfde stramien: biografische gegevens, overzicht van het werk, bibliografie van en over de auteur, facsimile van het handschrift, een reeks soms aandoenlijke foto's die een beeld geven van de reeds afgelegde levensweg. Het eerste deel in deze reeks is gewijd aan Jan Schepens, wel bekend in Willemsfonds-kringen. Voor de tekst van dit boekje zorgde Etienne Delbaere. Het tweede deel werd geschreven door Jooris Van Hulle en handelt over Patricia Lasoen. Op haar uiterlijk koele, maar onderhuids van veel warmte trillende gedichten wordt erg uiteenlopend gereageerd. Jooris Van Hulle doet zijn naam eer aan: hij ‘onthult’ heel wat over de achtergronden van deze poëzie. In het kader van de hedendaagse Nederlandse poëzie is Patricia Lasoen een van de grote figuren. Vorm en inhoud van haar werk zijn krachtig genoeg om te weerstaan aan het kribbig gekwaak van nijdige schoolmeesters.

Met Schepens en Lasoen is de reeks Monografieën van Westvlaamse schrijvers in elk geval beloftevol gestart.

L.V.

-	Lexicon van Westvlaamse schrijvers. Delen 3 en 4. Respectievelijk 108 en 115 p. Prijs, per deel: 300 fr.
-	VWS-Cahiers, nr. 110-119, 16 p. per aflevering. Prijs: 80 fr per nummer of 350 fr per abonnement van 8 nummers.
-	Monografieën van Westvlaamse schrijvers: Delbaere Etienne: Jan Schepens, 56 p. Van Hulle, Jooris: Patricia Lasoen, 48 p. Prijs, per deel: 150 fr.

Al deze uitgaven werden gepubliceerd door de Vereniging van Westvlaamse Schrijvers, Weidestraat 11 te 8100 Torhout.