De Vlaamse Gids. Jaargang 60

[p. 46]

Hans van de Waarsenburg

Please mr. postman

Waar het kouder is dan de ijstijd
wind onbarmhartig heersend chirurg
huid en tijd opensnijdt

Waar dieren bevroren in wit
het beeldenpark zijn van voorbij leven

Waar paring en taal bekocht worden
met snerpende slagen van de beul

Daar kan men in een briefomslag tegenkomen
de D
onberispelijk vermomd als schots, ijspegel
of sneeuwvlok,
verleidelijk als een sneeuwhut,
vriendelijk als een ijsbeer

Iedere traan verzilvert hij,
elk spoortje adem wordt gestold;

In de lente wordt de buit door
de D
uitgestrooid en niets vermoedend zonlicht
wist het uit,

Please, Mr. Postman......

[p. 47]

Omtrent Amsterdam

Van de steden vervreemd
word ik zuidwaarts herkenbaarder

In het groen waar ik mijn heuvels vouw
in de stilte waar ik ingegraven word

Zwijgzaam geworden trekken de treinen
mij voortdurend noordwaarts

Verwissel ik landschap na landschap
voor ander oud stenen zeer

Zoals iedere vreemdeling vergeet ik
mijn taal, mijn woorden

Weiger ik slachtoffer te worden van
een herhaalde safari in steen en beton

Alles is hier al gebeurd in dit getto
van voorbije warmte en vergane volksmuziek

De oude dékors zijn vernietigd, neergehaald
door slopers, autoblik, waanzin in beton

En of het nu de P's zijn of 't Mandje,
de nostalgiese warmte van vriendschap
tussen de tot straat vermaakte grachten,

ik ben er niet terwijl ik wandel en ren.

Reiziger verkreukeld in regenjas

De zichtbare lijnen die topografie in zich bergen
vertrekpunten aangeven
aankomsten schuilhouden
omgekeerd heimwee verstoppen
in tickets en treinkaartjes

(het verleden dat niet te beschrijven, te bespreken,
te noemen is)

[p. 48]

 

Rolverdeling die nooit afgesproken op tafel komt,

 

zich aandient als klimaat van warmte, of regen,

 

natte moesson of klamme hitte van lijven

 

 

 

Tijd die zich vastzet in de knopen van het schip,

 

afvaart en roergang;

 

 

 

Waar ben ik roept de reiziger verkreukeld in

 

zijn regenjas;

 

 

 

Ik kan aan afspraken geen tijd passen,

 

aan landen geen zee

 

Ik kan aan muziek geen bloemen passen

 

aan tranen geen huilen;

 

 

 

En de reiziger plakt tegen de huid van het schip

 

voelt het ijs kruien, roept om drank,

 

weet dat de winter blijft duren;

 

 

 

Dat aankomst thuiskomst moet worden,

 

nestelen in voor- of achtertuin tussen de slakken

 

en laag groen dat tot in de aars groeit;

 

 

 

Mits de passer draaibaar blijft

 

niet in hout of onderliggende kaarten gaat haken

 

 

 

Zich blijft verplaatsen van tijd tot tijd,

 

weer na weer,

 

 

 

Een dood peukje sigaret, een puntje gloeiende as

 

dat kilometers aflegt

 

 

 

Omdat niets te vinden,

 

dat niets te vinden, dat niets meer vindt,

 

 

 

Een onvolledige schaduw van kaartkennis,

 

gesplitst door zee of meer.

[p. 49]

Yad Vashem

Het beeld van dood
is hier zo stil geworden
dat ik na jaren,
opnieuw,
aandachtig bijna,
geen traanklier die zich roert

langs begane wanden van
pure misdaad wandel;

Gedempt hoor ik het gemompel
van de anderen en hun zachte
geluiden van verontwaardiging
waarmee ze verder lopen;

In mezelf loopt cirkel na cirkel
terug, dwing ik me hun vage tempo
te blijven volgen;

Toerist bij moord, bij dood
onder de wintersblauwe hemel
van Jeruzalem en

iedere naam, verbrand tot massa

Geluid komt niet over de lippen,
de stem verstomt tot as,
De hand draait en trekt in het
gras van een baard.